شعار سال: رضاشاه سفری یک‌ماهه به ترکیه داشت. یکی از همراهان خاطره جالبی دارد:

روزی در میان گفت‌وگوها، یک‌دفعه آتاتورک یکی از روزنامه‌های محلی را در دست می‌گیرد که درباره اختلاس یکی از کارمندانِ یکی از وزارتخانه‌ها نوشته بود. آتاتورک آن روزنامه را به «عصمت اینونو» نخست وزیر ترکیه نشان و دستور رسیدگی می‌دهد. رضاشاه با تعجب می‌پرسد: چرا به روزنامه‌نگاران اجازه می‌دهید چنین مطالبی را بنویسند و ماموران دولت را زیر سوال ببرند؟ من در ایران به هیچ یک از جراید اجازه نمی‌دهم کوچکترین انتقادی از رفتار ماموران دولت کنند! آتاتورک در جواب داستان جالبی نقل می‌کند: روزی خانمی ثروتمند و زیبا به یکی از رمال‌ها مراجعه می‌کند و می‌گوید شوهرم مرا خیلی دوست دارد، اما من او را دوست ندارم و می‌خواهم طلاقم بدهد! رمال که نمی‌خواست چنین مشتری پولداری را زود از دست بدهد روی کاغذ، چیزی می‌نویسد و به زن می‌دهد تا در یکی از شب‌های تاریک، کاغذ را در قبرستانی دفن کند، اما در زمان دفن کردن، نباید اصلا به «گرگ» فکر کند، زیرا در این صورت، نوشته تاثیری نخواهد داشت. زن کاغذ را مدام به قبرستان می‌برد، اما بلافاصله به یاد گرگ می‌افتاد و نمی‌توانست کاغذ را دفن کند و ناچار برمی‌گشت. آتاتورک در ادامه می‌گوید روزنامه‌نگاران به منزله آن گرگ‌اند که به محض اینکه مقامی بخواهد اختلاس کند و رشوه‌ای بگیرد بلافاصله آن گرگ یعنی (افشاگری روزنامه‌ها) در خیالش مجسم خواهد شد و دست از پا خطا نخواهد کرد! بدون وجود روزنامه‌های آزاد، حتی اگر برای هر مقام دولتی یک مامور مخفی گذاشته شود باز هم قادر به کنترل فساد نخواهیم بود، زیرا ممکن است آن مامور مخفی با آن مقام ساخت‌و‌پاخت کند و با هم بخورند! (برگرفته از نوشته علی مرادی مراغه‌ای بر اساس کتاب روز‌ها از پی سال‌ها).


تحلیل و تجویز راهبردی:
اگر خواهان جامعه‌ای دور از ویژه‌خواری، رانت‌خواری، امضا‌های طلایی، آقازادگی و خویشاوندسالاری هستیم به این ۴ نکته توجه کنیم: ۱- از گرگ‌ها حمایت کنیم! انگلیسی‌ها می‌گویند: «دولت انگلیس در هر کشور دو سفیر دارد؛ یکی سفیر حکومت و یکی خبرنگار گاردین و چه بسا در بسیاری از موارد نظر خبرنگار گاردین بر نظر سفیر ترجیح داده می‌شود.» این جمله انگلیسی‌ها به این دلیل است که آن‌ها به‌شدت معتقدند مطبوعات کتاب مقدس دموکراسی است. ۲- گرگ بی‌دندان نباشیم؛ اگر رسانه‌ها ۱۰۰درصد آزاد باشند، اما چرخش آزاد اطلاعات رخ ندهد آن گرگ بدون دندان خواهد بود و بی‌خاصیت. بر همه ماست که خواهان اجرای کامل قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات باشیم. ۳- آزادنگار باشیم. همه ما نمی‌توانیم روزنامه‌نگار باشیم، اما می‌توانیم یک آزادنگار باشیم. اطلاعات خود را به بهترین فرد، نهاد و سامانه‌ای که می‌دانیم منتقل کنیم. آمار‌های جهانی نشان می‌دهد ۴۳ درصد مفاسد مالی به‌وسیله گزارش‌های مردمی و ۲۵ درصد از سوی کارمندان گزارش می‌شود. ۴- حریم ممنوعه نداریم! در جامعه ما هیچ کس و هیچ نهادی عاری از خطا و اشتباه نیست. انسان‌های عادی در هر لباس و مقامی، مانند ما در معرض خطا و اشتباه هستند. ما حریم ممنوعه نداریم!

با اندکی تلخیص و اضافات بر گرفته از روزنامه صمت، تاریخ انتشار: 8 مرداد 1397 ، کدخبر: 32880 ، www.smtnews.ir