شعار سال: تنشها در اقلیم کردستان عراق در ماههای گذشته و در مناسبتهای مختلف میان دو حزب حاکم این منطقه افزایش یافته است. آخرین نمونه آن هم به نامه ۱۴نفر از اعضای فراکسیونهای مختلف شورای استانی سلیمانیه در خصوص تدوین پروژه «تمرکززدایی از حاکمیت اقلیم» و کسب اختیارات مالی و اداری بیشتر برای سلیمانیه، حلبچه، گرمیان و راپرین که از مناطق تحت نفوذ اتحادیه میهنی کردستان هستند، برمیگردد.
تنش در روابط حزب دموکرات با جماعت اسلامی کردستان
به موازات تنشهای موجود با اتحادیه میهنی کردستان، روابط حزب دموکرات کردستان عراق با جماعت اسلامی کردستان نیز متشنج شده است. «سوران عمر» از اعضای فراکسیون جماعت اسلامی کردستان در پارلمان محلی اقلیم در خصوص فساد گسترده مالی در بدنه حکومت محلی و بهره برداری حزبی از درآمدها و منابع این منطقه افشاگری کرده بود. حزب دموکرات کردستان عراق که با ائتلاف احزاب کوچک اقلیم کردستان توانسته است به اکثریت پارلمانی دست یابد اقدام به سلب مصونیت از این عضو پارلمان کرد تا به گونهای راه محاکمه وی از سوی بارزانیها هموارتر شود.
نشست پارلمان اقلیم کردستان عراق با هدف سلب مصونیت از سوران عمر روز پنجشنبه برگزار شد. فراکسیونهای اتحادیه میهنی، جنبش تغییر، جماعت اسلامی و اتحاد اسلامی این نشست را تحریم کردند، اما حزب دموکرات کردستان با ائتلاف موجود با احزاب کوچک کردستان توانست نشست را برگزار کند.
«ریواس فائق» رییس پارلمان اقلیم کردستان از اتحادیه میهنی، ریاست نشست را به هیمن هورامی، معاون خود از حزب دموکرات کردستان واگذار کرد. با وجود مخالفتها با برگزاری و دستور کار این نشست، در نهایت مصونیت پارلمانی عضو فراکسیون جماعت اسلامی کردستان لغو شد.
جماعت اسلامی کردستان در بیانیهای به شدت به عملکرد حزب بارزانی اعتراض کرده است. عبدالستار مجید، رییس فراکسیون جماعت اسلامی در پارلمان اقلیم، حزب مسعود بارزانی را به مبارزه بیشتر در راستای شفافیت و جلوگیری از انحصارگرایی تهدید کرده است.
علی باپیر، امیر جماعت اسلامی کردستان نیز در واکنش به تحولات صورت گرفته اعلام کرد که حزب دموکرات کردستان بار دیگر به وجهه پارلمان اقلیم کردستان لطمه زده است. گفتنی است؛ حزب دموکرات کردستان در دوره گذشته پارلمان محلی از ورود یوسف محمد، رییس پارلمان از جنبش تغییر به اربیل جلوگیری کرده بود. یوسف محمد از مخالفان تمدید دوره ریاست مسعود بارزانی در آن دوران بود و بر اصلاح قانون ریاست اقلیم پافشاری میکرد.
یکه تازی در اقلیم
امیرجماعت اسلامی کردستان عراق تاکید کرده است که این حزب در نتیجه فشارها از مواضع اصولی خود دست نخواهد کشید. حزب جماعت اسلامی از مخالفان برگزاری رفراندوم مسعود بارزانی در سال۲۰۱۷ و معتقد بود که شرایط برای چنین پروسهای در سطوح داخلی و خارجی مهیا نیست. این حزب همچنین دیدی انتقادی به کارنامه حکمرانی بارزانیها در اقلیم کردستان دارد.
از سوی دیگر، تحولات هفته گذشته پارلمان اقلیم کردستان بار دیگر روابط دو حزب حاکم این منطقه را متشنج کرده است. فراکسیون اتحادیه میهنی کردستان در بیانیهای نسبت به سیاست حزب بارزانی واکنش نشان داده و آن را عاملی در جهت افتراق سیاسی در اقلیم کردستان قلمداد کرده است. ازسوی دیگر، فراکسیون حزب دموکرات کردستان هم در بیانیهای با انتقاد شدید از اتحادیه میهنی کردستان اعلام کرده است که سلب مصونیت ازعضو یاد شده پارلمان محلی براساس قوانین این منطقه و پارلمان آن بوده است.
یکجانبهگرایی بارزانی
با توجه به تحولات چندماه گذشته درمیان دو حزب حاکم اقلیم کردستان، درخواست تمرکززدایی مناطق تحت نفوذ اتحادیه میهنی از حکومت اقلیم، تنشهای پیش آمده میان جماعت اسلامی و حزب دموکرات کردستان عراق میتوان پیشبینی کرد که تنشهای سیاسی دراین منطقه همچنان تصمیم اتحادیه میهنی روند صعودی داشته باشد.
اقدام اخیر حزب دموکرات کردستان در لغو مصونیت یک عضو جماعت اسلامی در پارلمان محلی تنها بهدلیل افشاگری علیه مسرور بارزانی و سوءاستفاده از کرسی اقلیتهای قومی در پارلمان اقلیم کردستان عراق صدای دیگر احزاب سیاسی این منطقه را هم درآورده است. شورای رهبری اتحادیه میهنی کردستان درنشست ویژهای به ریاست «لاهور شیخ جنگی» و «بافل طالبانی» روسای مشترک خود به بررسی این اقدام حزب دموکرات کردستان عراق و سیاست یکجانبهگرایی این حزب در فضای سیاسی اقلیم پرداخت.
رسوایی مالی و بیعدالتی
دربیانیه صادره شورای رهبری اتحادیه میهنی کردستان آمده است که نشست پنجشنبه گذشته پارلمان اقلیم و اقدام حزب دموکرات در سلب مصونیت ازیک عضو پارلمان، وحدت ملی کردستان و سازگاری سیاسی احزاب این منطقه را با مخاطرات جدی مواجه کرده و پروسه سیاسی اقلیم کردستان را به شدت تحت تأثیر قرار خواهد داد.
درادامه این بیانیه آمده است که حزب دموکرات کردستان از کرسی اقلیتها در جهت نیل به مقاصد خود بهرهبرداری کرده است، این در حالی است که حقوق قانونی این اقلیتها و حضور آنها در پارلمان همیشه مورد تاکید بوده است. شورای رهبری اتحادیه میهنی کردستان در بیانیه خود میافزاید که اتحادیه تصمیم به رایزنی مستمر با دیگر جریانهای سیاسی با هدف ممانعت از یکجانبهگرایی و تکروی پارلمانی و استفاده از حقوق اقلیتها در راستای نیل به اهداف حزبی کرده است.
یادآوری میشود که حزب دموکرات کردستان در پارلمان محلی اقدام به لغو مصونیت سوران عمر از نمایندگان حزب جماعت اسلامی کردستان کرد. این نماینده به افشاگری در خصوص پروندههای کلان فساد مالی در اقلیم کردستان عراق پرداخته بود.
اختلاف بر سر زین ورتی
پس از بالا گرفتن تنشهای میان اتحادیه میهنی (یکیتی) و جنبش تغییر (پارتی) در منطقه زینی ورتی واقع در ۱۱۰کیلومتری غرب اربیل و استقرار نیروهای پیشمرگ در این منطقه، حزب اتحاد اسلامی کردستان در اطلاعیهای نسبت به عواقب این تنشها هشدار داد. این اطلاعیه با اشاره به بحرانها و خطرات در اقلیم کردستان از جمله بحران کرونا و مشکلات اقتصادی، اعلام کرده که وضعیت را بسیار خطرناک میداند و از رهبران پارتی و یکیتی، ریاست اقلیم، نخستوزیر و پارلمان کردستان میخواهد که به وظیفه خود عمل کرده و از این تحرکات که اهمیتی به سرنوشت مردم اقلیم نداده و آینده اقلیم را به پرتگاه میکشانند، جلوگیری کنند.
زین ورتی از توابع شهر «رواندز» در شهرستان «سوران» استان اربیل است که بهدلیل دسترسی آن به قندیل برای حزب کارگران کردستان ترکیه از اهمیت راهبردی برخوردار است. اخیراً نیز حزب دموکرات کردستان شماری از نیروهای خود را در این منطقه مستقر کرده است. اتحادیه میهنی اعلام کرده است که براساس جغرافیای نظامی اقلیم کردستان، این منطقه متعلق به آنها است. ترکیه نیز مبادرت به بمباران این منطقه کرده و ساکنین محلی درخواست عقبنشینی نیروهای نظامی حزبی را از این منطقه مطرح کردهاند.
آرایش نظامی دو حزب حاکم اقلیم کردستان در منطقهای به نام «زین ورتی» نگرانیها از افزایش احتمال جنگ داخلی در اقلیم را افزایش داده است تا آنجاکه آمریکا به احزاب حاکم اقلیم کردستان هشدار داد که اختلافات خود در این زمینه را باید از طریق گفتگو حلوفصل کنند. گفته میشود فشارهای آمریکا موجب شده است که در نشست دفتر سیاسی حزب دموکرات کردستان عراق به ریاست مسعود بارزانی، مواضع این حزب در قبال اتحادیه میهنی تعدیل شود. از سوی دیگر، نچیروان بارزانی در کنفرانس خبری خود در اربیل، اتحادیه میهنی را شریک اصلی حزب دموکرات کردستان در حمکرانی اقلیم خواند و اعلام کرد که در خصوص مسائل پیش آمده با دفتر سیاسی این حزب نشست مشترکی را برگزار خواهد کرد.
شعار سال،با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه صبح نو، کد خبر: 37906، تاریخ انتشار: 23 اردیبهشت 1399، www.sobhe-no.ir