شعار سال: بار‌ها سخن از کشته شدن حیوانات در جاده‌های پر پیچ و خم به میان آمده است و تأسف بار اینکه برخی از این گونه‌های حیوانی کشته شده از گونه‌های کمیاب و در معرض انقراض محسوب می‌شوند.

بار‌ها در اخبار کشته شدن حتی یوزپلنگ نایاب ایرانی را در جاده‌ها بر اثر تصادف با اتومبیل شنیده‌ایم که این موارد ضرورت یافتن راهکار‌هایی برای حل این مشکل را جدی‌تر می‌کند.

برخورد با شتر در جاده‌های بیابانی خراسان‌جنوبی
در خراسان‌جنوبی نیز این مشکل وجود دارد و علاوه بر آسیب رسیدن به گونه‌های نایاب جانوری در موارد متعددی رانندگان در جاده‌های بیابانی استان با شتر برخورده کرده‌اند که هم باعث آسیب به سرنشینان اتومبیل و هم حیوانات شده است.

از طرف دیگر در برخی از موارد لاشه این حیوانات در جاده‌ها باقی مانده و کسی نسبت به جمع‌آوری آن احساس مسئولیت نمی‌کند.

مدیرکل سازمان حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی در این زمینه در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: سالانه تعداد زیادی از گونه‌های جانوری به‌واسطه تصادف در جاده‌ها جان خود را از دست می‌دهند.

«حسن اکبری» با اشاره به اینکه تصادفات جاده‌ای جانوران نشان دهنده تقابل میان نیاز‌های انسانی و حیوانات است، بیان‌کرد: انسان‌ها در جامعه مدرن و امروزی نیازمند آن هستند تا با سرعت و ایمنی به مقصد خود برسند و از سوی دیگر جانداران برای ادامه حیات وحش و تولید مثل به مناظر و طبیعت پیوسته محتاج‌اند.

اکبری ادامه‌داد: حیوانات به منظور دستیابی به غذا، جفت و پناهگاه از جاده‌های ساخت بشر عبور می‌کنند و در حین عبور از این مسیر‌ها توسط اتومبیل‌ها به قتل می‌رسند.

وی تخریب زیستگاه، نبود غذا، خشکسالی و عدم منابع آب کافی برای استفاده و… را باعث مهاجرت اجباری گونه‌های جانوری از ارتفاعات بالادست به سمت مناطق پایین دست، دشت‌ها، باغ‌ها و مزارع دانست و افزود: می‌توان از این موارد به عنوان مهمترین عوامل بروز حادثه جاده‌ای برای گونه‌های جانوری اشاره کرد.

کشتار جاده‌ای حیات وحش قابل پیشگیری است
مدیرکل سازمان حفاظت محیط زیست خراسان‌جنوبی با اشاره به این موضوع که این تصادفات لطمات جبران ناپذیری که به گونه‌های جانوری می‌زند، اظهار کرد: این موضوع همچنین ایمنی انسان‌ها و مسافران را نیز به خطر می‌اندازد و آسیب‌های روانی بر انسان باقی می‌گذارند.

اکبری گفت: در تصادفات جاده‌ای گونه‌های جانوری باید به این نکته توجه داشت که کشتار جاده‌ای بر اثر بدشانسی نیست بلکه هزینه‌ای قابل اجتناب و قابل پیشگیری است به شرط آنکه ما مدل غالب حمل و نقل را مورد بازبینی قرار دهیم.

وی افزود: باید در نظر بگیریم که حرکت و حمل و نقل نیاز مشترک بین انسان‌ها و جانوران است و می‌توان جاده‌ها را طوری طراحی کرد که امکان عبور و مرور برای همه فراهم شود.

نبود هیچ آمار رسمی از تلفات جاده‌ای حیوانات
مدیرکل سازمان حفاظت محیط زیست خراسان‌جنوبی با اشاره به اینکه بیشترین تلفات جاده‌ای در جاده‌های مناطق حفاظت شده اتفاق می‌افتد اظهار کرد: متأسفانه هیچ آمار رسمی درباره تعداد حیوانات کشته شده در جاده‌های ایران در دست نیست و عمدتاً حیوانات خاص در معرض انقراض مورد توجه هستند.

اکبری ادامه‌داد: استان‌هایی که جاده‌های متعدد و طولانی در پهنه خود داشته و در مسیر این جاده‌ها مزارع کوچک، روستا‌ها و یا زیستگاه‌های بکر وجود داشته باشد، پتانسیل بالایی برای مرگ و میر حیات وحش دارند.

وی گفت: در استان خراسان جنوبی تاکنون گونه‌های متنوعی از خزندگان و پرندگان کوچک گرفته تا پستانداران بزرگی نظیر کفتار در جاده‌های استان تلف شده‌اند و با یکطرفه شدن جاده‌های استان و بالا رفتن سرعت خودروها، میزان تلفات جاده‌ای حیوانات بیشتر هم خواهد شد.

دو راهکار برای پیشگیری از مرگ حیوانات در جاده‌ها
مدیرکل سازمان حفاظت محیط زیست خراسان‌جنوبی از وجود دو راهکار برای پیشگیری از مرگ حیوانات در جاده‌ها نام برد و افزود: یکی از این راهکار‌ها تغییر رفتار رانندگان است.

اکبری گفت: روش‌های گوناگونی برای تغییر رفتار رانندگان وجود دارد که از آن جمله می‌توان به اطلاع‌رسانی و افزایش آگاهی درباره پیامد‌های منفی مرگ حیوانات در جاده‌ها، نصب تابلو‌های هشدار، خط‌کشی، افزایش روشنایی جاده‌ها و کاهش سرعت رفت و آمد اشاره کرد.

وی با بیان اینکه یک راهکار دیگر تغییر رفتار جانوران است، اظهار کرد: با کاهش جمعیت حیوانات پیرامون جاده‌ها از طریق تغییر مکان منابع آب و غذا یا تغییر فضای جاده‌ها به گونه‌ای که برای حیوانات ناامن به نظر برسند، بازداشتن حیوانات از عبور از جاده‌ها (حداقل هنگام عبور خودروها) از طریق ایجاد امواج فراصوت، نصب بازتاب‌گر و حصاربندی، ایجاد روگذر و زیرگذر برای حیوانات می‌توان به کاهش این تلفات کمک کرد.

مراقبت ویژه از عبور حیوانات در زمستان
مدیرکل سازمان حفاظت محیط زیست خراسان‌جنوبی با اشاره به اینکه نمکی که روی جاده‌ها ریخته می‌شود نیز حیوانات را جذب و احتمال تصادف را افزایش می‌دهد، یادآور شد: از این جهت باید در پاشیدن نمک در زمستان دقت کافی در این زمینه اعمال شود.

اکبری با تأکید بر اینکه جمع‌آوری لاشه حیوانات مرده از جاده‌ها برای تأمین امنیت جاده‌ها ضروری است، گفت: گاهی حیوانات دیگر به سمت لاشه‌ها می‌آیند و خود خودرو‌ها هم برای اینکه لاشه را دور بزنند ممکن است با خودرو‌های دیگر یا گارد ریل برخورد کنند.

پیشگیری از کشته شدن حیوانات در هنگام عبور از جاده از دو منظر ضرورت دارد. از یک جنبه رعایت حقوق حیوانات به عنوان یکی از مخلوقات الهی ما را به سمت یافتن راهکار‌هایی برای رفع این مشکل هدایت می‌کند و از طرف دیگر حیات وحش یک سرمایه گرانبها است که باید از آن به عنوان میراثی ارزشمند مراقبت کرد.

فراموش نکنیم حیوانات به عنوان یکی از شگفتی‌های آفرینش، چون ما انسان‌ها حق حیات و زندگی دارند و هیچ چیز نباید این حق را از آنان سلب کند.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از پایگاه خبری تحلیلی حکیم مهر، تاریخ انتشار: 11 خرداد 1399، کد خبر: 57666، www.hakimemehr.ir