شعار سال: در متن نامه که با سربرگ دفتر رئیس‌جمهور و امضای وزیرخارجه است، آمده ، دولت اعلام کرد با توجه به عدم تمایل به تداوم عضویت در برخی مجامع بین المللی، لایحه لغو عضویت در این مجامع را به مجلس تقدیم کرده است. در متن نامه رئیس جمهور آمده است که با توجه به عدم تمایل دولت جمهوری اسلامی ایران به تداوم عضویت در برخی مجامع بین المللی، لایحه زیر برای انجام تشریفات قانونی تقدیم می شود. دولت مصوبه‌ای هم درباره خروج از این سازمان‌های بین‌المللی داشته است که تنها به امضای ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهوری و حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه رسیده است.

«لایحه اصلاح قانون عضویت دولت جمهوری اسلامی ایران در سازمان‌ها و مجامع بین المللی مصوب ۲۶/ ۱/ ۱۳۶۵ با اصلاحات و الحاقات بعدی آن : 

ماده واحده – ردیف‌های (۱۷) و (۲۵) جدول دوم ذیل ماده واحده قانون عضویت دولت جمهوری اسلامی ایران در سازمان‌ها و مجامع بین المللی مصوب ۲۶/۱/۱۳۶۵ و ردیف (۶۶) فهرست موضوع تبصره (۴) الحاقی به قانون یاد شده مصوب ۳/ ۹ /۱۳۷۰ حذف می‌شوند.»

بر این اساس، ایران از عضویت در « شورای بین‌المللی موزه ها» که در زمان تصویب با وزارت فرهنگ و ارشاد همکاری داشته و شورای بین‌المللی محوطه ها و بناها (‌ایکوموس) که همکاری هایی با وزارت علوم، تحقیقات و فناوری (وزارت فرهنگ و آموزش عالی وقت) داشته و همچنین «شبکه سازمانهای علمی جهان سوم» که مصوب شده بود همکاری هایی با وزارت فرهنگ و آموزش عالی و به ویژه ‌دانشگاه صنعتی شریف و سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران داشته باشد، انصراف داده است. در پی این لغو عضویت، ایران پرداخت حق عضویت به آنها را نیز قطع خواهد کرد.
شنیده شده است که براساس پیگیری های برخی از رسانه ها از دفتر ریاست جمهوری، لغو عضویت ایران در «شورای بین المللی موزه ها» به درخواست وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و به دلیل خصوصی شدن این شورا و تغییر ماهیت بین المللی بودن آن، انجام شده؟؟؟ و از این جهت، ایران از عضویت در آن انصراف داده است. همچنین وزارت میراث فرهنگ و گردشگری درخواست عدم عضویت در شورای بین المللی محوطه ها و بناها را نیز داشته است؟؟؟.

لغو عضویت ایران در سه سازمان جهانی؛ گاف تازه دولت؟

برخی از منتقدین بیان داشته اند که این مصوبه چند ایراد مهم دارد که به‌نوعی گاف دولت به شمار می‌رود. نخست اینکه سازمان‌هایی که نام آن‌ها رفت، جزو سازمان‌های غیردولتی و مردم‌نهاد هستند و نه دولتی که ایران بخواهد از آن‌ها خارج شود.به عبارتی سه سازمانی که نام آن‌ها ذکر شده ، مؤسسه‌های تخصصی مردم‌نهاد هستند؛ بنابراین به نظر می‌رسد دولت به علت بی‌پولی خواستار خروج از عضویت در این سازمان‌ها شده است، درحالی‌که حق عضویت ایکوموس و ایکوم ایران را دولت نمی‌دهد، بلکه همین نهاد‌های داخلی ایران از اعضای خودش حق عضویت دریافت کرده و آن را به این سازمان‌های بین‌المللی پرداخت می‌کند.مثلاً سازمان‌های بین‌المللی دیگری مانند ایکروم هم وجود دارد که یک نهاد تخصصی در حوزه حفاظت و مرمت آثار تاریخی-فرهنگی است و دولت‌ها در آن عضویت دارند. دولت می‌تواند برای عضویت یا لغو عضویت در این سازمان‌ها تصمیم بگیرد، اما سازمان‌هایی که دولت برای خروج از آن‌ها مصوبه داده است جزو سازمان‌های غیردولتی و مردم‌نهاد هستند که قاعدتاً دولت نمی‌بایست درباره آن‌ها ورود می‌کرد.
دومین سوالی که مطرح می‌شود این است که عضویت ایران در این سازمان‌ها چه عیب و ایرادی دارد؟ مصوبه دولت هیچ اشاره‌ای به ایراد‌های عضویت در این سازمان‌های بین‌المللی ندارد. اصلاً عضویت ایران در همه سال‌های گذشته چه صدمه‌ای و خدشه‌ای داشته که پس از سال‌های طولانی و ناگهان تصمیم به خروج از آن‌ها بگیریم؟ مشخص است که هماهنگی خاصی با ایکوم و ایکوموس و حتی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ایران صورت نگرفته و مصوبه بدون نظر این نهاد‌ها و همچنین وزارت میراث فرهنگی تهیه شده است. چون توضیح رسمی که روابط عمومی وزارت میراث فرهنگی منتشر کرده است در نقطه مقابل این مصوبه است.دولت به جای تصمیم به خروج از این سازمان‌ها باید به تقویت نهاد‌های غیردولتی بپردازد و برای پاسداری از میراث فرهنگی ایران تلاش کند. شاید لازم باشد مؤسسه فرهنگی ایکوموس ایران و همچنین کمیته ملی موزه‌ها – ایکوم ایران هر چه زودتر درباره این مصوبه دولت بیانیه بدهند و شفاف‌سازی کنند.

انتقاد فعالان حوزه موزه ها و محوطه های تاریخی از تهیه و ارسال این نامه :

احمد محیط‌طباطبایی رئیس ایکوم ایران چنین نامه‌ای را «یک اشتباه بزرگ» قلمداد کرده است و ازسوی‌دیگر رحیم یعقوب‌زاده، کنشگر گردشگری و یوسف مولایی، استاد حقوق بین‌الملل نیز از عواقب این موضوع می‌گویند.

احمد محیط‌طباطبایی، رئیس ایکوم ایران معتقد است، متن نامه منتشرشده در رسانه‌ها مبنی بر اینکه حق عضویت از سوی دولت لغو می‌شود یک ایراد نگارشی اساسی دارد که باید اصلاح شود. ایکوم و ایکوموس، غیردولتی هستند. دولت مکلف به دادن حق عضویت سازمان‌های دولتی است. دولت اصلاً به ایکوم و ایکوموس حق عضویت نمی‌داده که حالا حق عضویت از سوی دولت لغو شود. در تمام این سال‌ها قبل و بعد از انقلاب، حق عضویت را اعضاء می‌دهند و ارتباطی به دولت ندارد. یک مثال ساده بزنم که این موضوع اشتباه کار نشود. دولت حق عضویت یونسکو را پرداخت می‌کند، چون دولتی است، اما ایکوم و ایکوموس اصلاً دولتی نیستند که حق عضویت توسط دولت پرداخت شود، پس بازهم تکرار می‌کنم این متن نامه ایراد و اشکال دارد. دولتی و غیردولتی بودن نهاد در متن نامه اشتباه شده است و احتمالاً غیرعمد هم بوده است. ایکوم هیچ بودجه‌ای از دولت نمی‌گیرد که چیزی قطع شود.

یعقوب‌زاده به انتقاد از خارج‌ شدن ایران از این سازمان پرداخته و بیان داشت که از جمله موارد تاسف باری که دراین‌خصوص مطرح شده این است که، شایعه شده است که این موضوع به درخواست وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی رخ داده که نشان‌دهنده عمق فاجعه است. اگر این خبرها راست باشد، این وزارتخانه به جای آنکه بکوشد در این سازمان خاص و زیرمجموعه‌های آن فعالانه‌تر عمل کند به درخواست خود از حضور در معرض این فرصت محروم و بی‌بهره می‌شود. هرچند قابل انکار نیست که بخشی از این اتفاق به‌دلیل مسائل مالی رخ داده است و به موضوع نحوه پرداخت حق‌عضویت به دلیل تحریم‌های اعمال‌شده مربوط است، اما بخش دیگری از آن به لجبازی ما با خودمان و نه با سازمان‌های صاحب‌اعتبار برمی‌گردد.

یوسف مولایی، استاد حقوق بین‌الملل معتقد است، خارج شدن ایران از شورای بین‌المللی موزه‌ها می‌تواند تبعات منفی بسیاری داشته باشد. «به لحاظ استفاده از امکانات فنی، تخصصی، مالی و آموزشی که سازمان‌ها در اختیار اعضاء قرار می‌دهند، نکات مثبتی وجود دارد. این سازمان‌ها برای ارائه خدمات شکل می‌گیرند و فواید بسیاری دارد که اعضاء می‌توانند از آن بهره‌مند شوند. دوره‌های تخصصی برگزار می‌شود و با ایجاد همبستگی بین اعضاء در حوزه موزه‌ها، نهادها خدمات قابل قبولی می‌دهند. اینکه نهادی از یک کشور لغو عضویت کند، باعث می‌شود وجهه عمومی‌اش آسیب ببیند. این سازمان‌ها خدمات بسیاری می‌دهند که در صورت لغو آن، کمیته‌های حقوقی و... خدمات‌شان را قطع می‌کنند».

وزیری که بعد از ۶۰-۷۰ سال نتوانست درست صحبت کردن را یاد بگیرد: تکذیبیه ضرغامی با لحنی زشت و زننده + نه ، آخه فقط تو می دونی چیه؟

عزت‌الله ضرغامی وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در حاشیه نشست هفتگی هیئت دولت در واکنش به برخی شایعات مبنی بر خروج ایران از دو سازمان بین‌المللی در حوزه میراث فرهنگی عنوان کرد، خارج شدن ایران از ایکوموس و ایکوم تکذیب می‌شود، این دو حوزه ماهیت غیردولتی دارند و و از سال‌ها قبل به‌دلیل ماهیت غیردولتی، پرداخت حق عضویت آنها توسط افراد حقیقی انجام می‌شود.ضرغامی تأکید کرد، بعضی‌ها نمی‌دانند ایکوموس و ایکوم خوردنی است یا پوشیدنی ولی درباره آن اظهارنظر می‌کنند.

ارایه توضیحات تکمیلی برای بهره برداری بیشتر از متن:
شورای بین‌المللی موزه‌ها (ایکوم ) سازمانی تخصصی موزه‌داری در سطح جهان است که به ارتقا و محافظت از میراث فرهنگی می‌پردازد و ۱۳۷ کشور جهان درآن عضویت دارند. ایکوم یک انجمن عضویت پایه و یک سازمان غیردولتی است که استانداردهای حرفه‌ای و اخلاقی را برای فعالیت‌های موزه ایجاد می‌کند، به‌عنوان انجمن کارشناسان، توصیه‌هایی را در مورد مسائل مربوط به میراث فرهنگی ارائه می‌دهد، ظرفیت‌سازی و دانش را ارتقا می‌دهد؛ در واقع این نهاد صدای متخصصان موزه در صحنه بین‌الملل است و آگاهی فرهنگی عمومی را از طریق شبکه‌های جهانی و برنامه‌های همکاری افزایش می‌دهد.

شورای بین‌المللی ابنیه و محوطه‌ها (ایکوموس) نیز سازمانی برای نگهداری و پاسداری از اماکن میراث فرهنگی در سراسر جهان است. ایکوموس ایران هم با نیت پاسداشت هویت ملی از طریق ترویج شناخت ارزش‌های نهفته در بنا‌ها و محوطه‌های تاریخی تشکیل شده است.سازمان آموزشی، علمی، و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) در راستای عمل به وظایف فرهنگی خود در زمینه صیانت از میراث فرهنگی، در سال ۱۹۶۴ در «دومین کنگره معماران و متخصصان بناهای تاریخی» که در شهر ونیز ایتالیا برگزار و به انتشار یکی از مهم‌ترین اسناد جهانی حفاظت از میراث فرهنگی به نام «منشور ونیز» منجر شد، نهادی غیردولتی را تحت عنوان «شورای بین‌المللی بناها و محوطه‌ها» (International Council on Monuments and Sites) بنیاد نهاد که به‌اختصار ایکوموس (ICOMOS) نامیده می‌شود؛ ایکوموس تنها سازمان غیردولتی جهانی است که برای تحقق نظریه‌ها و روش‌شناسی و فنون حفاظت از میراث معماری و باستان‌شناختی تلاش می‌کند.

اختصاصی پایگاه تحلیلی خبری شعار سال،برگرفته از منابع گوناگون