شعار سال: قبل از پرداختن به اسرار غار هفت درویش، باید موقعیت شهرستان هرسین برای مان تشریح شود.  شهرستان هرسين در جنوب شرقي استان كرمانشاه واقع است.اين شهر از دو بخش مركزي و بخش بيستون تشكيل شده است.در جاي جاي اين شهرستان آثار باستاني و بقاياي سكونت بشري (گنج دره)به قدمت ده هزار سال هم به چشم مي خورد.سراب هرسين واقع در ظلع شمالي شهر در حاشيه كوه ديوانگاه به مانند عروسي زيبا مي خرامد و دشت ها و باغات اين شهرستان را سيراب مي كند.در قسمت شرقي كوه ديوانگاه از مسير محله راخيز كه به كوه مي رسي دهنه كوچك غاري به چشم مي خورد.محلي ها به آن (كنا روا) يا سوراخ روباه مي گويند.اما نام رايج تر اين سازه طبيعي ،غار دراويش است.

*** توضيحات استاد احمد قاضي در مورد غار هفت درویش و سراب هرسين :

سراب هرسین همیشه در طول تاریخ کانون اصلی شکل گیری تمدن و سکونتگاهی دائمی بوده است .ساروج در گوشه گوشه این محوطه های قدیمی وجود داشته و نشان از ساخت و ساز در محیط مرطوب و در آب دارد. دروازه ای سنگي و بزرگ در درون پارك مجاور سراب وجود دارد که اکنون بر زمین افتاده است كه در گذشته ای نه چندان دور بصورت ایستاده بوده است.

در محوطه سراب در مسیر چشمه فصلی (بارگلان ) سنگی تعبیه شده بوده که در مرکز آن سوراخی با تدبیری مهندسی شده قرار داشته و در فصل بهار با بالا آمدن سطح آب و طغیان چشمه فوق بصورت فواره عظیمی در می آمده که مسافران از گردنه گشور رنگین کمان سبز رنگی را بر فراز این شهر می دیدند.

متاسفانه این سنگ را یکی از (معتمدین ) وقت به بهانه استفاده از آن در زیر ستون منزلش (که به او وفا هم نکرد ) شکسته( ولی احتمالا وي دنبال گنجی خیالی بوده )و عملا فواره از کار افتاده است .

این غار معروف به غار ۷ درویش بوده و داستان هایی مبنی بر مخفی شدن ۷ نفر درویش در درون آن وجود دارد . در سال های دور افراد مختلف و ناشناسی به دلایل مختلف شاید بعنوان پناهگاه به این غار وارد شده اند که سوابق موثقی در دست نیست. داستان های خيالي هم شایع بود که پیر زنی در انتهای قلقله (مظهر سراب) نشسته و مشغول كشيدن قليان است.

سنوات قبل هم دبیر ورزش خوب و زحمتکشی بنام آقای صدقی با تعدادی از بچه های هرسین از جمله آقایان بهمن جهانبخشی و برزو جامه شورانی وتعداد دیگری از همراهان وارد غار شدند و چند ساعتی پیمایش داشتند.

ولی سوای این بحث ها مسیر منشاء سراب تا بالای كوه ديوانگاه و يال آن، بابا خاکی، مملو از کوزه ها و سفال هایی بود که مقطع دایره ای شبیه لوله های امروزی داشت.اين كوزه ها بصورت نر و ماده تشكيل لوله هايي را ميداده كه آب را از سراب به بالاي كوه مي برده است. در یک جمله می توان گفت راز ها و رموز سراب هرسین شاید بی پایان باشد.

علي رضا شايق هم در اين باره مي گويد:   دهه شصت گروهی از بچه های محله سراب وارد اين غارشدند وعكس هايي را هم گرفتند.اين افراد مردانی جسور من جمله،آقایان عادل کریمی، یوسف سرحدی، اسماعیل لطفی، علی جعفر خانه بگی، جعفر علیمرادی و چند نفر ديگر بودند.

جمال خواجوي هرسيني كارشناس ارشد اقليم شناسي شهري نيز اين غار را از نظر علمي اين گونه توضيح مي دهند:

چندی پیش مطلبی در مورد خشک شدن تدریجی آب سراب هرسین منتشر كردم.  وجود این کوه آهکی( دیوانگاه) و برخورد آب با آن اشکال بسیار جالبی را بوجود می آورد .اشکال دیگر کارستی چکیده ها و چکنده ها و پولیه اووالا و… می باشد. مهمترین این اشکال همین چشمه های کارستی وکلوزین یا جوشنده می باشد که ما آنرا سراو می نامیم مانند سراب های صحنه و روانسر و هرسین و… که منبع تامین آب این شهرها نیز شده است بخصوص هرسین ما که تنها منبع تامین آب شهر است.

بر اساس مستندات موجود بي شك افراد زيادي درون غار هفت درویش رفته اند. اما هيچ كدام از اين افراد بصورت كامل غار را پيمايش نكرده اند.دلايل زيادي را براي اسرار آميز بودن اين غار برشمرده اند.شايد مهمترين دليل آن در گذشته نبود تجهيزات و وسايل ايمني بوده. اما در كشف رازهاي اين غار، از همه مهمتر جسارت و هوشمندي خاصي است كه در حميد قاصدي 35 ساله ، مسئول هيئت كوهنوردي هرسين مي توان ديد.اين كوهنورد ۳۵ ساله در گفتگو با رسانه ها مدعی شده که این غار هفت درویش واقع در دامنه کوه دیوانکاه ، از نوع آهکی می باشد, در ارتفاع ۱۴۰۰متری ازسطح دریاقرارگرفته است. درسال های گذشته چندین گروه این غار را پیمایش کرده اند ولی متاسفانه گزارش مکتوبی از این عزیزان در دسترس نمی باشد. سال ۸۹ بود که باچند نفراز دوستان صخره نورد عضو هیات کوهنوردی هرسين تصمیم گرفتیم غار را پیمایش نموده واز غار کروکی کشیده درمعرفی و ثبت غار در انجمن غارنوردان تلاش کنیم . خوشبختانه دراین زمینه هم موفقیت هايی حاصل گردید و گروه چند نفره ازغارنوردان مطرح به هرسین آمده و این غار را پیمایش كردند.ولی به دلیل بعضی موانع همچنان درثبت غار با مشکلاتی مواجه هستيم.

گزارش پیمایش و گزارشي از درون غار : 

قرارمان با دوستان ساعت ۲بعد ازطهر ابتدای محله راخیز بود. پس از جمع آوری تجهیزات لازم خودمان رابه دهانه غار رساندیم.درهمان ابتدا مشکلات شروع گردید دهانه غارخیلی صعب العبور بود و درهمان ابتدا یکی ازدوستان بخاطر داشتن جثه بزرگ از ادامه مسیر بازماند .دهانه اولیه غارفقط برای عبور بک فرد با جثه میانه مناسب می باشد,پس ار حدود ۱۵متر سینه خیز به اتاقک کوچکی رسیدیم که هنوز باریکه ای از نور را می شد دید. دراین مکان گارگاه کوهنوردی را برپا کردیم.پس ازاین محل اولین چاه وجود دارد که فرود در آن کمی سخت هست و لازمه آن آشنايی اولیه باتکنیک های کوهنوردی هست.این چاه حدود ۷۰مترعمق دارد.

بعد از این چاه و تالارهای فرعی به راهروهای انتهای غارمی رسیم.پس ازفرود به راهرويی می رسیم که دیگر هیج اثری ازنور دیده نمی شود. و دیگر موبایل ها هم هیچ آنتنی ندارند و ارتباط ما با دنياي خارج كاملا قطع مي شود. این راهرو ازسمت چپ بعداز ۱۰متربه یک چاه می رسد که این چاه حدود۸۰مترعمق دارد و درانتهای آن آب فراوانی وجود دارد,که احتمالا قسمتی از آب سراب از این محل می گذرد.

ازسمت راست این راهرو هم بعداز چندین متر سينه خیز رفتن وارد تالاراصلی می شویم.دراین تالار وجود قندیل های فراوان با ترکیب رنگ های طببعی که از سقف به کف و از کف به سقف رسیده اند،چشم ها را نوازش می دهد.این تالار با ابعادی حدود۲۰در۳۰ متر شاید زیباترین مکان طببعی هرسین  بوده و هیچ تعریفی نمي تواند بیانگر تمام زیبای های آن باشد. و تنها باید با چشمان خود  ازنزدیک نگریست. بعد از تالار مذکور به تالارهای فرعی می رسیم که هرکدامشان زیبای خاص خود را دارند.

این غار باول حدود۳۰۰ متر و ترکیبی ازچاه های عمودی وافقی یکی از زیباترین جلوه های آفرینش در شهر هرسين است که ازدیدگان مخفی مانده و نياز به معرفي دارد.

تصاویر از آقاي حميد قاصدي

با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از پایگاه تحلیلی خبری بیستون ، تاریخ انتشار 14 آبان 1396 ، کد خبر - www.bistoonnews.com