شعار سال: چندین سال است که موضوع حذف کنکور نقل بسیاری از مجالس است اما چرا با این حال همچنان کنکور با حضور پرشمار داوطلبان برگزار می‌شود جای سوال است؟ آیا حقیقتاً می‌توان کنکور را حذف کرد یا اینکه حذف کنکور رؤیایی دست‌نیافتی برای داوطلبان است.

اگر نخواهیم به پیشینه طولانی‌مدت این ماجرا بپردازیم، حداقل باید به آخرین قانون مصوب شده در این زمینه اشاره کنیم. بر اساس قانون سنجش و پذیرش که در سال ۸۵ در مجلس شورای اسلامی تصویب شد باید تاکنون کنکور حذف می‌شد و سوابق تحصیلی داوطلبان جایگزین آن می‌شد. اما واقعیت نشان می‌دهد که هر چند دانشگاه‌ها به سمت حذف کنکور پیش رفته‌اند اما امکان حذف کنکور در رشته‌های پر متقاضی فراهم نیست.

اگر رشته‌های پزشکی را به‌عنوان رشته‌های پر متقاضی و رقابتی در نظر گیریم تنها حدود ۱۰ هزار ظرفیت خالی در مجموعه دانشگاه کشور اعم از دولتی و آزاد وجود دارد در حالی که هر ساله بیش از ۵۰۰ هزار نفر در گروه علوم تجربی به رقابت می‌پردازند. بسیاری معتقدند می‌خواهند شانس خود را برای پذیرفته شدن در این رشته‌ها امتحان کنند در حالی که شاید توان علمی لازم را نداشته باشند. از آن طرف داوطلبان دارای سوابق خوب تحصیلی نیز کم نیستند شمار این داوطلبان از چندین هزار نفر تجاوز می‌کند. بنابراین نمی‌توان قطعاً تنها سوابق تحصیلی در این رشته‌ها را ملاک قرار داد. شاید بتوان شرط معدل را برای ثبت‌نام اولیه در این رشته‌ها در نظر گرفت اما در نهایت باید ابزار رقابتی برای افراد با شرایط برابر در نظر گرفته شود.

سهم سوابق تحصیلی اندک و همچنان مثبت

با اینکه حدود ۱۳ سال از تصویب قانون حذف کنکور می‌گذرد اما همچنان سهم سوابق تحصیلی در کنکور ۳۰ درصد مثبت است، در کنکور ۱۴۰۰ نیز این رویه تمدید شده است. یعنی هنوز تأثیر سوابق تحصیلی قطعی نشده است چراکه اگر این گونه شود داوطلبانی که معدل کمتری دارند در نهایت حتی اگر بتوانند نمرات بهتری در آزمون کسب کنند اما تأثیر معدل در نتیجه نهایی منفی خواهد بود. هنوز این سطح از تأثیر سوابق تحصیلی در کنکور عملیاتی نشده آن‌وقت یک عده فکر می‌کنند که حذف کنکور را می‌توان به‌راحتی صورت داد.

جایگزینی سه ساله سوابق تحصیلی با کنکور

البته اخیراً طرح‌هایی در مجامع مختلف ازجمله شورای عالی انقلاب فرهنگی و مجلس شورای اسلامی مطرح است که کنکور حذف شود اما واقعیت نشان می‌دهد که برای رسیدن به رؤیای حذف کنکور راهی طولانی در پیش است.

یکی از طرح‌هایی که این روزها بر روی آن بحث می‌شود مربوط به سوابق تحصیلی سه سال آخر دبیرستان است تا جایگزین کنکور شود. یعنی امتحانات سه سال آخر همگی نهایی و سراسری برگزار شود و سپس دانشگاه‌ها با مطالعه این سوابق دانشجویان خود را انتخاب کنند.

روز گذشته احمد نادری، عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی در گفتگویی عنوان کرد که جلسه‌ای با اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی داشتیم که در آنجا اعلام کردم مجلس قصد دارد به موضوع کنکور ورود کند و دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی بیان کرد شورا طرح‌هایی در این زمینه در دست بررسی دارد.

حال قرار است در جلسات مشترکی بین شورای عالی انقلاب فرهنگی و مجلس شورای اسلامی موضوع حذف کنکور بررسی شود و تصمیمی در این باره گرفته شود.

ابهامات داوطلبان نگران

در این میان چند دسته از داوطلبان کنونی و حتی آینده کنکور با ابهاماتی مواجه شده‌اند، بسیاری از داوطلبان کنکور ۱۴۰۰ که درس خواندن را آغاز کرده‌اند می‌پرسند که آیا کنکور امسال حذف می‌شود؟ داوطلبانی که اکنون سال آخر هستند می‌پرسند اگر این‌گونه شود تأثیر سوابق تحصیلی سال‌های گذشته آن‌ها چه می‌شود؟ دانش‌آموزانی که حتی سال اول دبیرستان هستند می‌پرسند آیا امتحانات امسال نهایی می‌شود؟ همان‌طور که مشاهده می‌شود مخاطبان کنکور طیف وسیعی هستند بنابراین انتظار می‌رود که مسئولان کمی سنجیده‌تر درباره حذف کنکور سخن بگویند تا ذهن و روح جوانان کشور بیش از پیش درگیر ماجرای کنکور نشود.

برای اینکه کمی از نگرانی داوطلبان کاسته شود سراغ ابراهیم سوزنچی، معاون خط مشی گذاری و راهبری اجرای ستاد علم و فناوری شورای عالی انقلاب فرهنگی رفتیم. وی که موضوع ساماندهی کنکور را در شورای عالی انقلاب فرهنگی دنبال می‌کند، در این باره به خبرنگار آنا گفت: طرح حذف ناگهانی کنکور در دستور کار نیست. این مسئله از نظر اجرایی نیز امکان‌پذیر نیست.

وی عنوان کرد: در جلسه ستاد راهبری نقشه جامع علمی کشور که سناریوهای اولیه درباره حذف کنکور مطرح شده اما هیچ‌کدام نهایی نشده است. معاون خط مشی گذاری و راهبری اجرای ستاد علم و فناوری شورای عالی انقلاب فرهنگی از فعالان مختلف تقاضا کرد که از مصاحبه کردن و ایجاد التهاب در جامعه پرهیز کنند چراکه باعث نگرانی داوطلبان می‌شود.

همان‌طور که گفته شد کنکور در کشور مخاطبان زیادی دارد، مخاطبانی که امسال درگیر هستند و مخاطبانی که قرار است در سال‌های آینده به قشر کنکور اضافه شوند. حتی اگر همین سناریو به مرحله اجرا برسد، باید امتحانات سال اول دبیرستان از سال آینده نهایی شود و این گروه اولین گروه حاضر در امتحانات نهایی سه ساله خواهند بود، این افراد ۳ سال در امتحانات سراسری حاضر می‌شوند تا اینکه به کنکور سال ۱۴۰۴ برسند، بنابراین با محاسبه اندک می‌توان دریافت که طرح‌های حذف کنکور برای اجرا نیاز به زمان زیادی دارند. پس به داوطلبان توصیه می‌شود که اسیر جوسازی‌ها نشوند و برنامه‌های درسی خود را برای رسیدن به اهداف خود دنبال کنند.