شعار سال، تامین آب شیرین و پایدار به یک معضل اساسی در کل دنیا مبدل شده که  امروزه صنعتی شدن کشورها و کاهش میزان دسترسی به آب از یک سو و گرمایش زمین و خشکسالی در اقصی نقاط جهان از سوی دیگر، اهمیت این موضوع را دوچندان کرده است.

کشور ما از سالیان دور همواره با مشکل خشکسالی و کمبود منابع آبی مواجه بوده و اکنون با افزایش جمعیت و توسعه  صنعتی این مشکل بیشتر شده است بنابر این باید برنامه ریزی دقیقی در این حوزه داشت تا از بروز مشکلات بیشتر در آینده جلوگیری شود. 

 قاسم تقی زاده خامسی معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفای وزارت نیرو  تصریح کرد: بررسی روند بارش‌ها نشان از تغییر اقلیم در کشور می دهد به طوری که میزان بارندگی در استان‌های سیستان و بلوچستان و هرمزگان بیشتر از آذربایجان‌های شرقی و غربی گزارش شده است.

او ادامه داد: متاسفانه میزان دسترسی به آب در کشور کم و جمعیت در حال افزایش است به طو‌ری که در چند ماه گذشته میزان مصرف آب در کشور به خصوص در شهر تهران افزایش یافته است.

به گفته این مقام مسئول افزایش بی رویه مصرف آب در کشور، شبکه توزیع آب را دچار مشکل می‌کند.

تقی زاده خامسی اظهار کرد: حدود ۴۰ میلیارد مترمکعب از مخازن سد‌های کشور پر است و نسبت به سال گذشته حدود ۳ تا ۴ درصد کاهش حجم سدها را داشته ایم که امیدواریم با این میزان از حجم آب بتوانیم آب کشاورزی کشور را تامین کنیم.

*انتقال آب دریای خزر به فلات مرکزی به کجا رسید؟

معاون وزیر نیرو در ادامه در خصوص آخرین وضعیت انتقال آب دریای خزر به فلات مرکزی گفت: در حال حاضر ما منتظر اظهار نظر سازمان محیط زیست هستیم. همچنین مطالعات اولیه برای تامین آب شرب کشور با روش انتقال آب از خزر به فلات مرکزی در دست بررسی و انجام است.

این مقام مسئول تصریح کرد: اکنون سفره‌های زیر زمینی با مشکل کاهش ۵ میلیارد و ۷۰۰ میلیون متر مکعبی ذخائر آبی درگیر هستند که با اقدامات انجام شده در دولت تدبیر و امید، میزان ذخائر آبی سفره های زیرزمینی، یک میلیارد متر مکعب بهبود یافته است.

معاون وزیر نیرو درباره امکان استفاده از دو نوع آب‌رسانی در کشور برای مصارف شرب و غیر شرب توضیح داد: انجام این کار ضروری است، اما با وضعیت فعلی، کار بسیار سخت است. استفاده از آب شرب برای مصارف غیر شرب کار درستی نیست.

تقی زاده خامسی  با اشاره به  تنش آبی در چهارمحال و بختیاری و اصفهان گفت: به هر حال کشور ما در یک منطقه خشک و نیمه خشک قرار دارد به طوری که ۵۰ درصد جمعیت کشور در جایی زندگی می‌کنند که ۲۰ درصد  آب کشور در آن وجود دارد.

معاون وزیر نیرو اضافه کرد: ابتدا برای انتقال آب باید مطالعات فنی، زیست محیطی، تامین اعتبار و ... انجام شود و هر طرحی که این روال را طی کند فرقی هم ندارد در کجای کشور باشد، ما آن را انجام خواهیم داد و خارج از این ضوابط هم کاری را انجام نمی دهیم.

*تلاش برای رفع تنش آبی روستاها

او گفت: چهارمحال و بختیاری از نظر شاخص آب مطلوب است و طی سفری که به این استان داشتیم تصویب شد که تا پایان سال ۱۴۰۰ ما ۲۲۹ روستا را آبرسانی پایدار کنیم، البته این بدان معنا نیست که این روستا‌ها آب نداشته باشند، اما آب پایدار به صورت قطعی نیست و مشکلاتی دارد و یا به صورت تانکر به این مناطق آبرسانی انجام می‌شود.

تقی زاده خامسی در خصوص تنش آبی در روستا‌ها بیان کرد: روستا‌ها مشکل تأمین آب ندارند بلکه مشکل خطوط آبرسانی دارند که پروژه‌های متعددی در اقصی نقاط کشور در حال انجام است تا آبرسانی به روستا‌ها افزایش یابد و روستاهای بیشتری از شبکه آب شرب مناسب بهره‌مند شوند.

مشکل کم آبی و آلودگی آب آشامیدنی می‌تواند تاثیر گسترده‌ای را بر روند افزایش مهاجرت روستاییان و تغییر مشاغل داشته باشد و تنش‌های اجتماعی به وجود آورد. متاسفانه طبق تحقیقات انجام شده کشورمان از نظر منابع و وضعیت ذخائر آبی در آینده با مشکل‌های جدی رو به رو خواهد شد و با افزایش جمعیت کشور در سال‌های آینده از نظر تامین آب  به مشکل برخواهیم خورد.

*لزوم برنامه ریزی دقیق برای رفع بحران کم آبی

برای آنکه بتوان با بحران کم آبی مبارزه کرد باید به انجام اموری همچون مدیریت یکپارچه منابع آب کشور، تعیین چشم انداز مدیریت آب در سال‌های آینده، اصلاح و تغییر روش‌های آبیاری کشاورزی از روش سنتی به روش مدرن، صرفه جویی در مصرف آب در تمام بخش‌ها و فرهنگ سازی در این خصوص پرداخت.

در این باره مهدی حسینی کارشناس مسائل آب و محیط زیست  هم گفت: متاسفانه بارش‌های امسال کافی نبوده و نسبت به میانگین بلند مدت کاهش چشمگیری داشته است.

حسینی افزود: کشورمان چندین سال است که با بحران کمبود آب مواجه است و رفع این مشکل یک برنامه ریزی همه جانبه و دقیق می خواهد.

*کاهش ۷۶ درصدی بارش در کشور نسبت به سال گذشته

آقا بیگی مدیر عامل سد‌های کشور با اشاره به آخرین وضعیت بارش‌ها در کشور نسبت به سال گذشته گفت: بر اساس آمار رسمی دفتر مطالعات پایه منابع آب شرکت مدیریت منابع آب ایران، میزان کل ریزش‌های جوی از آغاز سال آبی امسال (اول مهر ۹۹) تا پانزدهم‌ آبان ماه (۴۵ روز ابتدایی سال آبی) بالغ بر ۵.۵ میلی‌متر بوده است.

مدیر عامل سد‌های کشور اضافه کرد: این مقدار بارندگی نسبت به میانگین دوره‌های مشابه درازمدت ۶۸ درصد کاهش و نسبت به دوره مشابه سال آبی گذشته ۷۶ درصد کاهش داشته است.

پیش از این نیز موسسه تحقیقات آب وزارت نیرو پیش‌بینی کرده بود میزان بارش کشور در سه ماه آبان، آذر و دی نرمال و کمتر از نرمال باشد.  

*مصرف سرانه آب در تهران نگران کننده است

یوسف رضاپور سرپرست شرکت آب منطقه‌ای تهران گفت: ما باید مصارف آب را به سمت استاندارد سازی ببریم. در حال حاضر سرانه تامین آب در استان تهران حدود ۳۰۰ متر مکعب در سال است و با توجه به شاخص‌های بین المللی در شرایط بحرانی قرار دارد.

رضا پور تصریح کرد: متاسفانه در کشور الگوی مصرف آب جدی گرفته نمی‌شود و باید درباره زیر ساخت‌های لازم جهت هدررفت آب چاره‌ای اندیشید که این مهم با همکاری وزارت نیرو و وزارت صمت امکان پذیر است.

سرپرست آب منطقه‌ای تهران افزود: این موضوع به تنهایی کافی نیست و در جهت نیل به اهداف در زمینه مدیریت مصرف آب، باید آگاهی عموم جامعه و مسئولان نیز افزایش یابد، که در همین راستا شرکت آب منطقه‌ای تهران علاوه بر اطلاع رسانی به آحاد جامعه، با تهیه سند سازگاری با کم آبی، موضوع را در سطح استان تهران با مشارکت بخش‌های مختلف مصرف کننده آب با جدیت پیگیری می‌کند.

رضا پور ادامه داد: سرانه مصرف آب در ایران ۲۲۰ لیتر در شبانه روز است که این رقم در برخی از کلانشهر‌های کشور مانند تهران به حدود ۳۴۵ لیتر در شبانه روز می‌رسد.

این مقام مسئول در پایان گفت:  هر فرد تهرانی بالغ بر ۱۲۰ متر مکعب آب در سال استفاده می‌کند و متاسفانه مصرف آب شرب در تهران ۷۰ درصد بالاتر از میانگین کشور است.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت باشگاه خبرنگراران جوان، تاریخ انتشار: ۲۴ بهمن ۹۹، کد خبر: ۷۶۳۵۰۹۲، www.yjc.ir.