شعارسال: چای بعنوان نوشیدنی ملی ایران و افغانستان، تنها یک نوشیدنی نیست؛ بخشی از زیست فرهنگی مردم ایران است. حضوری همیشگی بر سفرهها، در شادیها و سوگها و لحظههایی که با یک فنجان چای معنا میگیرند. اما با تمام این حضور پررنگ، هنوز جای روز ملی چای ایرانی (روز چای و چایکاری) در تقویم رسمی کشور خالی است.
علاوه بر مطالبه عمومی ثبت این روز در تقویم ملی، بسیاری از رسانههای گیلان نظیر لاهیجان نیوز، به عنوان صدای زادگاه چای ایران ـ خواستار ثبت «روز ملی چای ایرانی» در تقویم شمسی کشور هستند. مطالبهای فرهنگی، اقتصادی و هویتی که در امتداد مناسبتهای دیگری نظیر روز ملی زعفران، روز ملی پسته و روز گلاب در تقویم کشور قابل طرح و پیگیری است.
چرا روز ملی چای ایرانی؟
بیش از ۱۲۰ سال پیش، کاشفالسلطنه بذر نخستین بوتههای چای را در دامنههای لاهیجان کاشت؛ امروز، هزاران خانواده در استانهای گیلان و مازندران از رهگذر این میراث شریف زندگی میکنند. چای ایرانی، نماد تولید ملی، اقتصاد روستایی و فرهنگ بومی شمال کشور است. ثبت روز ملی چای، میتواند مشوقی برای توسعه صنعت چای، افزایش حس تعلق به تولید داخلی و فرصتی برای معرفی گستردهتر این محصول در سطح ملی و جهانی باشد.
دو پیشنهاد قابل بررسی برای ثبت این روز در تقویم وجود دارد. ۱۴ آذر، سالروز درگذشت کاشفالسلطنه یا یکی از روزهای اواسط اردیبهشت، همزمان با آغاز فصل برداشت چای بهاره در شمال کشور. چای ایرانی، زاده باغهای همیشهسبز و مهآلود گیلان، در دل هر برگش بوی تاریخ و طعم زندگی جاریست؛ چای نامش، نه فقط در فنجانها، که در تقویم این سرزمین نیز باید ثبت شود. ملتها، آنگاه ماندگار میشوند که عطر هویتشان را در حافظه جمعی نگه دارند.
درخواست عمومی و مطالبه رسانهها از نمایندگان مجلس، سازمان چای کشور، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و شورای فرهنگ عمومی کشور این است که ثبت این مناسبت را در دستور کار قرار دهند و صدای چایکاران و فرهنگدوستان این سرزمین را بشنوند.
در انتهای فروردین ماه ۱۴۰۳، سید جواد سلیمانی خطیب نماز جمعه لاهیجان در خطبههای نماز جمعه شهرستان با اشاره به سالروز درگذشت کاشف السلطنه پدر چای ایران، خواستار آن شد که این روز به عنوان روز ملی چای و چایکاری در تقویم رسمی ایران به ثبت برسد. خطیب نماز جمعه لاهیجان با تاکید بر اینکه چای یک محصول ارگانیک و مهم برای مردم ایران است، بیان داشته بود که مطالبه ما این است که برای این محصول مهم در روز ۳۱ فروردین که سالروز درگذشت پدر چای ایران است یک روز در تقویم ملی ثبت شود.
چین بزرگترین تولید کننده چای است. در سال ۲۰۰۹ چین نزدیک به یک میلیون و ۳۵۰ تن چای تولید کرد. هند دومین تولید کننده چای محسوب میشود. در سطح جهانی با وجود تاریخ بالای ۵۰۰۰ ساله چای، در سال ۲۰۰۵ با پیشنهاد کشور هند و فعالیت مشترک کشورهای پیشقدم در تولید چای (نپال، بنگلادش، سریلانکا، ویتنام، اندونزی، کنیا، مالاوی، مالزی، اوگاندا، هند و تانزانیا و…)، اقدام به ثبت روز ۱۵ دستامبر بعنوان روز جهانی چای شده است. هدف اصلی روز جهانی چای جلب توجه دولت ها، سرمایه گذاران و شهروندان به اهمیت تولید این محصول میباشد. برای نخستین بار کشور هند روز ۱۵ دسامبر (۲۴ آذرماه شمسی) را بهعنوان روز جهانی چای جشن گرفت، اما در حال حاضر کشورهای بسیاری (نپال، بنگلادش، سریلانکا، ویتنام، اندونزی، کنیا، مالاوی، مالزی، اوگاندا، هند و تانزانیا و…) این روز را به رسمیت شناخته اند.
در کشور انگلستان، دوم اردیبهشت یا ۲۱ آپریل روز ملی چای است. در سراسر بریتانیا، جشنوارهی چای برگزار میشود. در این روز، چایخانهها، هتلها، کافهها و بارها، برنامههای ویژهای برای مردم تدارک میبینند. درآمد حاصل از این جشنوارهها اغلب به امور خیریه اختصاص داده میشود.
توضیحات تکمیلی برای بهره برداری بیشتر از خبر:
بنابر آمار سالانه ۶۰ تا ۷۰ هزار تن چای در کشور مورد استفاده قرار میگیرد؛ که با احتساب تولید داخل و صادرات، ۴۰ تا ۵۰ هزارتن از طریق واردات تامین میشود. سرانه مصرف چای، دمنوش و قهوه در ایران در حدود ۱.۲ کیلو بوده و برآوردها حاکی از آن است که امسال نیز همانند دو سال گذشته در حدود ۴۰ هزار تن چای وارد کشور میشود. سهم ایران ۴ تا ۵/۴ درصد از مصرف کل چای جهان است.
پایگاه تحلیلی خبری شعار سال، برگرفته از منابع گوناگون