شعارسال: كلان شهر تهران هم از پتانسيل لرزه خيزي بالايي برخوردار بوده و متاسفانه بخش قابل ملاحظه ايي از ساختمان هايي كه در طول سه دهه گذشته ساخته شده اند از وضعيت آسيب پذيري بالايي برخوردار مي باشند.

ايران، كشوري لرزه خيز، در منطقه خاورميانه و بروي كمربند زلزله خيز آلپ هيماليا قرار دارد. در زمان هاي گذشته فعاليت هاي زلزله خيزي در ايران وجود داشته كه هنوز هم ادامه دارد و خواهد داشت. كلان شهر تهران هم از پتانسيل لرزه خيزي بالايي برخوردار بوده و متاسفانه بخش قابل ملاحظه ايي از ساختمان هايي كه در طول سه دهه گذشته ساخته شده اند از وضعيت آسيب پذيري بالايي برخوردار مي باشند.

به گزارش الف، در طول ۸۸ سال گذشته، ۲۲ زلزله مهم در ايران روي داده كه قدرت ۱۸ مورد آن بين ۷ تا ۸ ريشتر بوده است. يعني به طور متوسط هر ۵ سال وقوع يك زمين لرزه شديد در ايران پيش بيني مي شود. زلزله هائي كه معمولا ابعاد بسيار وسيع دارند و خسارتهاي فراواني به كشور وارد مي كنند. به عنوان مثال مي توان به زلزله رودبار در سال ۱۳۶۸ اشاره كرد كه به كشته شدن بيش از ۳۵ هزار نفر منجر شد.

وقوع بحران پس از وقوع زلزله مسائله اي است كه توجه بسياري مي طلبد. ابعاد اين موضوع وقتي بيشتر به چشم ميآيد كه بدانيم تهران با ۹ ميليون جمعيت داراي گسل هاي فراواني با گستردگي فراوان است كه با توجه به تراكم جمعيتي زياد رخداد هر نوع زمين لرزه اي باعث ايجاد خسارت با ابعاد بسيار وسيع مي گردد. اگر شريان هاي حياتي و زير ساخت ها را هم در نظر بگيريم ابعاد فاجعه احتمالي وسيع تر خواهد شد.

اين موضوع وقتي وخيم تر ميشود كه بدانيم تهران پايخت سياسي و اجتماعي و اقتصادي ايران است و رخدادن هر نوع حادثه از اين قبيل ابعاد ملي پيدا خواهد نمود.

براي مقابله با فجايع احتمالي و يا به بيان بهتر به حداقل رساندن تبعات آن راهكارهايي وجود دارد. با عنايت به اين موضوع كه زلزله از پيش خبر نميدهد و عملاً محدوديت زماني وجود دارد، لذا بايد راهكاري انديشيد تا با وضع موجود و در صورت رخداد زلزله تلفات احتمالي به حداقل كاهش يابد. آموزش نقش كليدي در كاهش تلفات پس زلزله دارا مي باشد. از ديگر سو در صورتي كه پس از رخداد زلزله و تا ۷۲ ساعت پس از آن امداد رساني صحيح، با سرعت و دقت صورت نپذيرد آمار تلفات افزايش خواهد داشت.

پنجشنبه شب زمین لرزه ای به بزرگی ۴.۱ ریشتر و در عمق ۱۵ کیلومتری زمین و پس از آن نیز زمین لرزه دیگری در ساعت ۲۳:۲۷:۳۷ به بزرگی ۳.۴ ریشتر و عمق ۱۴ کیلومتری زمین، جوادآباد تهران را لرزاند. که این حادثه بدون خسارت و تلفات به پایان رسید.

در پی وقوع این زلزله، هلال احمر وضعیت شهر تهران را تا ساعت ۱۴ دیروز جمعه نارنجی (یعنی وضعیتی که تمام نیروهای امدادی که به هر دلیلی در محل کار نیستند ملزم به بازگشت و آماده باش می شوند) اعلام کرد.

در مورد شهر تهران، محسن بهرام غفاری، مشاور شورای مرکزی سازمان نظام مهندسی در گفت و گو با خبرنگار الف، در پاسخ به این سوال که آیا در تهران هنوز ساختمانی ساخته می شود که توانایی مقاومت در برابر زلزله احتمالی تهران را نداشته باشد گفت: حتما چنین مواردی وجود دارد، اما نسبت ساخت ساختمان های کم مقاومت دربرابر زلزله در تهران، به نسبت گذشته با سرعت قابل قبول درحال کم شدن است. وی ادامه داد: تمام ساختمان های درحال احداث ملزم هستند که مبحث ششم مقررات ملی ساختمان را رعایت کنند.

غفاری با اشاره به اینکه هیچ آماری که بگوید چند درصد ساختمان های کنونی تهران توانایی تحمل زلزله احتمالی را دارند وجود ندارد گفت: هیچ آزمایشی بهتر از آزمایش خود طبیعت نیست و در شهر تهران تا چنین اتفاقی رخ ندهد امکان محاسبه این شاخص وجود ندارد. و در این مورد تنها می توانیم تخمین ذهنی داشته باشیم. آخرین بار ۱۵ سال پیش شاخص آسیب پذیری ساختمان های تهران با کمک ژاپنی ها انجام شد و بعد از آن اطلاعات جدیدی در دسترس نیست.

مشاور سازمان نظام مهندسی در پاسخ به این سوال که چقدر استاندارهای سازمان نظام مهندسی برای صدور پروانه بهره برداری ساختمان با استاندارهای روز دنیا مطابقت دارد گفت: علم همان علم است و مرتبا در این موارد درحال بهبود هستیم. البته این کار توسط شهرداری ها انجام می شود و سازمان نظام مهندسی به عنوان متولی فنی در این موضوع دخالت دارد.

وی با اشاره به اینکه نباید افکار عمومی را نسبت به رخداد زلزله نگران کنیم اظهار داشت، باید در کشورمان نسبت به ضوابط پیشگیری از خسارت نگران باشیم، نه خود زلزله. وی ادامه داد: ما در کشورمان یکی از بهترین شبکه های شتاب نگار زلزله را داریم و کشور ما در رشته مهندسی زلزله در دنیا در رتبه قابل قبولی قرار دارد. و البته کشورهای پیش رو در مهندسی زلزله به ترتیب، آمریکا، ژاپن و روسیه هستند.

با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از وبسايت الف ، تاریخ انتشار شنبه 24 مرداد 1394، کد مطلب: 289079 : http://alef.ir