شعارسال: اگر اهل مطالعه تاریخ تهران باشید حتماً با نام افراد مختلفی مواجه شده‌اید که بنا به هر دلیلی نام‌شان در کتاب تاریخ تهران حک شده است. یکی از این افراد مهدی موش است که نامش بار‌ها در قصه‌ها و روایت‌هایی که از روزگار قدیم تهران نقل می‌شود شنیده شده.

حالا برسیم به جواب این سؤال که مهدی موش که بود؟ او یکی از خدمه دربار ناصرالدین شاه بود که در حوالی بازارچه قوام‌الدوله در میدان شاهپور قدیم زندگی می‌کرد. مهدی موش در دربار ناصرالدین شاه شغل عجیبی داشت و به قول معروف «خازن» جیب شاه بود. هر گاه ناصرالدین شاه به محفلی می‌رفت و می‌خواست انعامی بدهد به مهدی موش اشاره می‌کرد که مثلاً یک تومان به فلانی بده. به همین خاطر همیشه در جیب مهدی موش پول خرد به وفور یافت می‌شد و هنگامی که راه می‌رفت صدای پول خرد به گوش اطرافیانش می‌رسید.

مهدی موش صدای زیر، دندان‌های‌ریز و اندام کوچکی هم داشت و به همین خاطر درباری‌ها لقب موش را به پسوند نامش اضافه کردند. مهدی موش فردی درستکار و از خانواده‌ای متمول بود و خانه‌اش در ابتدای خیابان فروزش امروزی که در دوره ناصرالدین شاه به نام خیابان مهدی موش شناخته می‌شد قرار داشت. او برای باقیات الصالحات در ابتدای همین خیابان یک مسجد ساخت که به نام مسجد مهدی خانی معروف شد و این روز‌ها به آن مسجد مهدیه می‌گویند.

*ازدواج پرماجرا

ماجرای ازدواج مهدی موش هم خواندنی است. او با ستاره خانم که قبلاً صیغه ناصرالدین شاه بود و زیر نظر انسیه خانم، همسر رسمی ناصرالدین شاه در دربار حضور داشت ازدواج کرد که یک ازدواج پرماجرا بود. او بعد از ازدواج با ستاره خانم راهی کربلا شد و همان جا درگذشت.

بعد از فوت مهدی موش، ناصرالدین شاه که از شنیدن خبر ازدواج مهدی موش با همسر سابقش خشمگین شده بود، به انسیه خانم یا همان انیس الدوله مأموریت داد که ستاره خانم را به اقرار وادار کند تا اموال همسرش را لو بدهد. ناصرالدین شاه که چشم به ثروت مهدی موش داشت دستور داد اموالش را به نفع دربار مهر و موم و مصادره کنند.

محمدحسن خان اعتمادالسلطنه که روزنامه‌خوان ناصرالدین شاه بود در کتاب معروف «روزنامه خاطرات اعتمادالسلطنه» در باره مصادره اموال مهدی موش نوشته است: خدا لعنت کند کسی که چنین کاری را به شاه یاد داد.» ناصرالدین شاه همه اموال مهدی موش را به تعبیر عامیانه بالا کشید و مسجد قدیمی مهدیه که در ابتدای خیابان فروزش فعلی قرار دارد، تنها یادگاری است که از این فرد به جا مانده.

نام مهدی موش با گذشت زمان از تابلوی یکی از قدیمی‌ترین خیابان‌های تهران محو شد و این کوچه یا خیابان با نام مهدی خان شناحته می‌شد که در سال‌های بعد از پیروزی انقلاب اسلامی به شهید فروزش تغییر پیدا کرد. در دوره قاجار بخش قابل ملاحظه‌ای از املاک مهدی موش در همین خیابان بود و به همین دلیل به این نقطه از تهران گذر مهدی موش می‌گفتند.

شعارسال با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از سایت کارخانه دار، تاریخ انتشار: 18تیر1402، کدخبر: -، www.karkhanedar.com