شعارسال: تعریف سقراط از عقلانیت چیزی شبیه این بود: «نقد کردن بدون خط قرمز» و در اندیشه وی، زیر سوال بردن عقاید و عادتها با عقلانیت، معنا و برابری میکرد. سقراط معتقد بود اگر کسی توانایی نقد کردن داشته باشد، میتوان گفت که عقلانی رفتار میکند. همه ما تا حدودی اهل نقد و تحلیل هستیم اما هر کدام از ما باورهایی دارد که آنها را پشت خط قرمز قرار داده و با این دیدگاه دچار عقلانیت محدود و محصور شدهایم. عقلانیت محصور به آن معنا که برخی عقاید را مورد نقد قرار نمیدهیم چون با آنها درگیری مسلکی و عاطفی داریم. خطاهای کسانی را که دوستشان داریم، نمیبینیم و خطاهای کسانی را که نسبت به آنها کینه داریم، بسیار بزرگتر از آنچه هست، میبینیم.
با معرفی وزرای پیشنهادی دولت دوازدهم، حال و احوال جراید حامی دولت به همین شکل شده و ترجیح داده شده از نقد و زیر سوال بردن دوری شود. این محدودیت، همان آفتی است که اگر به جان عقلانیت بیفتد، نتیجهاش زوال تدریجی اندیشه و مکتب است. اگر رسانه به وظیفه آگاهیبخشی خود به اشکال مختلف عمل کند، پیامد قابل قبولتری خواهد داشت تا زمانی که به دلیل هجمه خط فکریاش، از نشر نقادیها و نظرات پرهیز کند. وزرای پیشنهادی هر سابقه و عملکردی که داشته باشند، در بین افراد ذینفع وزارت متبوع خود مخالفان و موافقانی خواهند داشت. باید فضا برای اظهارنظرهای هر دو گروه به مساوات وجود داشته باشد. به طور مثال در میان معلمان و کارمندان وزارت آموزشوپرورش با معرفی محمد بطحایی برای تصدی پست وزارتی، موجی از موافقتها و مخالفتها شکل گرفت که هرکدام در بیان علل حمایت و مخالفت خود دلایل محکمهپسندی داشتهاند.
برخی از این انتقادات و پیشنهادات در خروجی روزنامهها و سایتها قرار گرفت و برخی به سبب مصلحتاندیشی جناحی حذف شدند. در قرن حاضر با توجه به تفاوتهای موجود در کشورهای توسعهیافته و در حال توسعه، ثابت شده است که نظام آموزشی و خروجیهای آن تا حد زیادی در شکلگیری صحیح و مطلوب پیکره جامعه نقش دارد و هرچه فضا برای ارتقا و اعتلای آن بیشتر باشد، آن جامعه توسعهیافتهتر خواهد بود. آموزشوپرورش، نهاد فرهنگسازی است و اقدامات و فعالیتهایش علاوه بر آنکه اثری مستقیم و سریع روی دانشآموزان دارد، حوزه عملکرد وسیعی را در جامعه پوشش میدهد. امروزه تغییر ساختار سیستم آموزش از صورت نظام بسته و مکانیکی و تحول آن به شکل پویا، باز و انعطافپذیر، امری غیرقابل انکار است و تعلیم و تربیت همه ابعاد شخصیت و لایههای زندگی فردی و اجتماعی را در برمیگیرد. وجود بیش از 11 میلیون دانشآموز به اضافه اولیایشان جامعه هدف بزرگی را برای کشور و بالاخص آموزشوپرورش به دنبال دارد. این گستردگی عمل و اقدام در یک وزارتخانه ایجاب میکند که حیطه پاسخگویی و اطلاعرسانی وسیع و به روزی داشته باشد. حال این سکوت رسانهای و حرکت در سایه برای این حجم از مخاطب (کارمندان حوزه آموزشی و دانشآموزان و اولیا و...) چه معنا و مفهومی خواهد داشت؟
در دولتی که زیبنده به شعار تدبیر و امید است، این ناامیدی از عدم عمومیتبخشی به نقدها و نظرها، وصله ناجوری است. خوشبختانه در این دولت با اعتدالی که در راس برنامهها وجود دارد، شفافسازی مدبرانه و پاسخگویی و رسیدگی به دغدغهها و مخاطرات مخاطب از دریچه مسوولیتپذیری نمود بارزی پیدا کرده و انصافا سابق بر این همچنین بوده است. در بحبوحه اجرایی شدن تحولات در جوامع، نظامی میتواند تغییرات مثبت را در خود نهادینه کند که هراسی از نقدها نداشته و حتیالامکان نظر ذینفعان را اصالتا و ماهیتا با خود همراه سازد. اما این سکوت چندوقته کمی جای تامل و بازنگری دارد. بهتر نیست حتی اگر هم نقدی در میان است یا در خواست تغییراتی میشود، از همین راههای ممکن و معمول دنیای ارتباطات، شفافسازی اذهان انجام شود و این سکوت نابجای محافل رسانهای شکسته شود؟
سایت شعارسال، با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از سایت جهان صنعت، تاریخ انتشار: - ، کدخبر: 94490: www.jahanesanat.ir