شعارسال: سخنگوی «استفان دی‌میستورا» نماینده ویژه سازمان ملل در امور سوریه،روز – پنجشنبه- تأکید کرد مذاکرات صلح در سوریه، امروز جمعه آغاز خواهد شد. دفتر دی‌میستورا در پیامی کوتاه خطاب به مردم سوریه، اعلام کرد «درصددیم که مذاکرات صلح را طی چند روز آینده آغاز کنیم.» دی‌میستورا در این پیام خود تأکید کرد: «ممکن نیست این مذاکرات شکست بخورد.»

وی گفت: «ما به هر زن و مرد و کودک سوری، چه آنهایی که در داخل این کشور هستند و چه آنهایی که در خارج از آن و یا در اردوگاه‌های آوارگان، می‌گوییم که طی چند روز آینده، آنچه را که مذاکرات سوریه می‌نامیم، برگزار خواهد شد به این امید که در روند احیای صلح، ثبات و کرامت به سوریه پیشروی‌هایی به دست آوریم.»

این مقام سازمان ملل افزود: «بسیاری از کنفرانس‌ها را نظاره‌گر شدید، (...) ولی ممکن نیست این مذاکرات به شکست بینجامد.»

از سوی دیگر، "حسین امیرعبداللهیان" روز پنجشنبه در جمع خبرنگاران در مسکو با بیان این که تهران و مسکو از راهکار سیاسی حمایت می‌کند، گفت: از تلاش های استفان دمیستورا نماینده دبیر کل سازمان ملل در سوریه برای تحقق گفت‌وگوهای سیاسی سوری حمایت می‌کنیم.

وی با اشاره به رایزنی‌های خود با طرف روسی ازجمله میخاییل بوگدانف نماینده رئیس جمهوری روسیه در امور خاورمیانه افزود: نسبت به گفت و گوهای روز جمعه سوری-سوری که در ژنو آغاز می شود خوش بین هستیم.اما همزمان معتقدیم که باید مبارزه شدید با تروریست ها ادامه بیابد.

* ریاض برای مخالفان جهت حضور در نشست شرط تعیین کرد

با وجود درخواست سازمان ملل از مخالفان سوری مستقر در ریاض برای شرکت در نشست ژنو 3، مخالفان اعلام کرده اند تا زمانی که خواسته های آنان پاسخ داده نشود در این نشست شرکت نمی کنند.

در این میان «ریاض حجاب» هماهنگ کننده هیئت عالی گفت وگوها وابسته به مخالفان سوری گفت در گفت وگو با شبکه «سی.ان.ان» گفت: ما به دنبال مذاکرات هستیم اما تمایلی نداریم در گفت وگوهایی که محکوم به شکست است، حضور پیدا کنیم و جامعه جهانی باید متناسب با تعهدات خود عمل کند.

در همین ارتباط «مارک تونر» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد: نشست ژنو عملا فرصت تاریخی برای مخالفان است تا در آن حضور یافته و راههای جدی و عملی را برای آتش بس و سایر اقدامات برای عتماد سازی را پیشنهاد کنند.وی گفت: ما هنوز بر این باوریم که مخالفان باید این فرصت را بدون هیچ پیش شرطی مغتنم بشمارند.

*مذاکرات جمعه در ژنو

در این میان دفتر دی مستورا روز گذشته اعلام کرد که مذاکرات ژنو در مورد بحران سوریه روز جمعه آغاز خواهد شد.

این در حالی است هئیت عالی مذاکرات وابسته به مخالفان سوری روز گذشته اعلام کرد که به ژنو نخواهد رفت و نشست های خود را در ریاض ادامه خواهد داد.

در همین ارتباط «ریاض نعسان» سخنگوی رسمی هیئت ریاض نیز در این باره به شبکه الجزیره قطر گفت که هیئت مخالفان صرف نظر از مسائل سیاسی بنا بر دلایل لوجستیکی نخواهد توانست روز جمعه به ژنو برورد.

«جورج صبرا» معاون هئیت مخالفان نیز برای حضور در این دور از نشست شرط تعیین کرد و گفت که تا پیش از توقف بمباران و پایان محاصره مناطق مختلف سوریه، در مذاکرات ژنو شرکت نخواهد کرد.

صبرا در گفت وگو با شبکه الجزیره ارگان رسمی مواضع مخالفان سوریه اظهار داشت، موانع پیش روی مخالفان برای حضور در ژنو همچنان وجود دارد و مخالفان به دنبال اجرای بندهای قطعنامه 2254 هستند که به موجب آن تعهداتی برای نظام سوریه، روسیه و متحدانشان در نظر گرفته شده است.

وی افزود: مخالفان زمانی که راه باز باشد، آماده حضو در مذاکرات هستند و این زمانی است که کشتار سوری ها متوقف شود و زمینه انتقال سیاسی از یک دولت به دولت دمکراتیک مدنی فراهم شود.

*مذاکرات غیرمستقیم با نماینده سازمان ملل

«زاور شاوژ» خبرنگار اعزامی شبکه الجزیره به ژنو با استناد به اطلاعات غیررسمی از سالن های سازمان ملل در ژنو گفت که مذاکرات بعد از ظهر امروز آغاز خواهد شد.

وی یادور شد که چه بسا مذاکرات امروز با یک نشست که در آن آغاز این مذاکرات اعلام شود، شروع شود.

به گفته خبرنگار الجزیره، مذاکرات غیرمستقیم خواهد بود به این معنی که دی مستورا با هر یک از هیئت ها به طور جداگانه گفت وگو خواهد کرد و رسانه ها نیز در آن حضور نخواهند داشت.

وی گفت: به احتمال زیاد ولید المعلم وزیر خارجه سوریه امروز به ژنو نخواهد رفت و بشار الجعفری نماینده سوریه در سازمان ملل ریاست هیئت سوریه را برعهده خواهد داشت.

*دلیل عدم حضور مخالفان سوریه در این نشست چیست؟

عدم حضور مخالفان نشان‌دهنده سردرگمی و اختلافات فزاینده در مخالفان‌خارج نشین است که تاکنون نتوانسته‌اند به یک فهرست واحد برای شرکت در نشست ژنو دست یابند و در این میان مخالفان ساکن کشورهای دیگر، مخالفان مقیم عربستان و تیم تشکیل شده در پایان نشست اخیر ریاض را قبول ندارند، ترکیه هم به شدت با شرکت نماینده گروه‌های کُردی سوری در نشست ژنو مخالفت کرده است تا مهر تاییدی بر شکست نشست ژنو پیش از برگزاری آن زده شود. این در حالی است که روسیه بر حضور نماینده کُرد در این دور از مذاکرات تاکید دارد.

به نظر می رسد که حامیان گروههای تروریستی شامل آمریکا، عربستان، ترکیه و قطر در این خصوص کارشکنی کرده و به‌دنبال ناکام گذاشتن این نشست هستند.

*شروط سوریه برای هیئت‌های شرکت‌کننده در ژنو3

در این خصوص باید در نظر داشت که برگزاری این نشست با موانع متعددی روبه‌رو است از جمله اینکه وزارت خارجه سوریه از دی‌میستورا فرستاده سازمان ملل در ارتباط با بحران سوریه خواسته است نام اعضای هیئت مخالفان را که قرار است در این نشست شرکت کنند، پیش از برگزاری کنفرانس اعلام کند.

علاوه بر این وزارت خارجه سوریه تأکید دارد که هیچ یک از گروههایی که به‌عنوان گروههای تروریستی شناخته می‌شوند، نباید در نشست ژنو3 حضور داشته باشند.

این در حالی است که واشنگتن به‌اضافه عربستان، ترکیه و قطر با روسیه، سوریه و ایران در خصوص توصیف و نامگذاری برخی گروهها اختلاف دارند.

این اختلاف بر سر نامگذاری برخی گروههای مسلح تروریستی و ذکر نام آنها در فهرست کسانی است که نباید در کنفرانس ژنو3 شرکت کنند.

*اصرار حامیان تروریست‌ها به مشارکت آنان در ژنو3

در این میان آمریکا، عربستان، قطر و ترکیه توافق نظر دارند که نام این گروههای تروریستی جزو هیئت مخالفان سوری شرکت کننده در نشست ژنو باشد تا به این ترتیب در بطن معادله سیاسی که هدف از آن اجرای قطعنامه‌های سازمان ملل است جا گرفته و در روند تعیین آینده سوریه شریک اصلی باشند.

*موضع وزارت خارجه روسیه

نکته قابل ملاحظه اینکه وزارت خارجه روسیه اعلام کرد مخالفان سوری یک هیئت گسترده را انتخاب کرده که این به‌مثابه تخطی از قطعنامه 2254 شورای امنیت است.

وزارت خارجه روسیه همچنین اعلام کرد که اصل توزیع نقشهای اولیه و ثانویه بین مخالفان سوری، قابل قبول نیست و باید بین همه برابری تأمین شود.

آمریکا، عربستان، قطر و ترکیه اصرار دارند که این گروههای مخالف غیر تروریستی قلمداد شوند در حالی که مسکو و دمشق با هرگونه امکان گفت‌وگو با تروریست‌ها و عوامل کشتار سوری‌ها مخالف هستند.

به نظر می رسد که مخالفان سوری که در ریاض گفت‌وگو کردند، برنامه روشن و مورد توافق در اختیار ندارند و به‌دنبال اجرای دستور کار عربستان، قطر، ترکیه هستند و با پیش شرط های به اصطلاح انسانی تلاش دارند دولت سوریه را تحت فشار قرار دهند تا در پی شکست های میدانی بتوانند به دستاوردهایی در عرصه سیاسی به آن برسند.

*مخالفت سوریه با دستور کار خارجی و پیروزی‌های میدانی ارتش

طبیعی است که دولت سوریه هرگونه دستور کار خارجی را رد خواهد کرد و تاکنون ثابت کرده است که با جدیت با قطعنامه‌های سازمان ملل تعامل دارد و تعامل آن مبتنی بر در پیش گرفتن راه حل سیاسی تحت نظارت بین المللی و تأکید بر قبول اصل مشارکت و حضور در ژنو است.

دولت سوریه همچنین تمایل خود برای اجرای قطعنامه سازمان ملل را نشان داده است و مشوق در پیش گرفتن راهکار سیاسی بوده است.

با این حال در آستانه نشست ژنو 3، نقشه نبردها در سوریه از پیشروی روزافزون ارتش سوریه در برابر گروه‌های تروریستی و آزادسازی مناطق مختلف از اشغال گروه‌های تروریستی و حرکت پرشتاب حومه لاذقیه به سمت ساحل امنیت و ثبات پس از شکست‌های پیاپی گروه‌های تروریستی تکفیری حکایت دارد.