یا با ما هستی یا صورتی هستی!
به نظر میرسد جریانی که تنها بخشی از آن را با نام جبهه پایداری میشناسیم در حال یک تسویه و خالصسازی درونی جدی از طرق مختلف است. برچسب صورتی برای نیروهایی است که همگام با دیدگاههای پایداریها یا طیفهایی تندروتر از پایداریها قدم برندارند. تنها یک استراتژی برای تحقق این خالصسازی است یا به اندازه ما پرسروصدا و تند هستی یا صورتی؛ حد وسط هم ندارد.
کد خبر: ۳۹۲۳۰۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۱۹
محمدکاظم حقانیفضل:
چندی پیش جلسه گفتوگویی بین دو جامعهشناس دین با موضوع دینداری در ایران برگزار شد. در این گفتگو دکتر حسن محدثی گیلوایی گزارشهایی مبنی بر کاهش و افول دینداری در ایران ارائه داد و در نقطه مقابل دکتر علیرضا شجاعیزند ضمن نقد پیمایشهای انجامشده معتقد بود آنچه در ایران رخ داده تحول دینداری است نه تنزل. به نظر میرسد برای اینکه بتوانیم با هر یک از این جامعهشناسان دین همراهی یا مخالفت کنیم نخست باید پاسخی به چند پرسش بیابیم و سپس به ارزیابی سخنان جامعهشناسان دین برسیم و بین تحول و تنزل داوری کنیم. به این منظور نخست گزارشی گذرا از مناظره این دو استاد جامعهشناسی دین را مرور میکنم و سپس به پرسشهای بایسته این بحث میپردازم.
کد خبر: ۳۹۱۰۶۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۱۶
محمدصادق کوشکی:
یک فعال سیاسی اصولگرا گفت: افرادی که میترسند پامنبریهای خود را از دست بدهند، در جامعه ورد پذیرش قرار نگیرد، درفضای مجازی به آنها حمله شود و... این افراد برای به دست آوردن دل مخاطب دست به هرکاری میزنند، حتی زیرپا گذاشتن شریعت و احکام فقهی. برای همین است که به «لاک مشکی» قسم میدهند.
کد خبر: ۳۹۰۸۹۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۱۰
گسترش جوامع سکولار؛
افول دینداری در مقابل گسترش سکولاریسم، واقعیتی غیرقابل انکار در تمامی جوامع بوده که بخشی از دلایل وقوع این رویداد نامیمون را باید در بدراهگی و دینداری نامتوازن دینداران جستجو کرد. در چنین شرایطی است که سرخورده شدن از فضای دینی و معنویت، تشدید کننده پناهندگی به آغوش سکولاریسم است. اما راهکار چیست؟ اگر توان اصلاح دینداری و فاصله گیری از بنیادگرایی ها، ایدئولوژی سازی ها ، اسطوره تراشی ها، بدعت ها ، نگاه انحصاری به درک امر مطلق، قوالی گری ها و همانند آنها را داشتیم که چنین آسیبی هیچگاه بوجود نمی امد. برخی از تحلیل گران معتقدند که راهکار عملی در چنین وضعیتی ، احیاگری دینی است. یعنی باید همزمان در دو جبهه اصلاح دینداران و توجیه افراد بریده از دین ، حضور داشت. رویکرد حضور نیز با آغازگری از درون همراه است . دقیقا مثل یک دوچرخه سوار. یک دوچرخه سوار برای اقتصاد مصرف گرا، فاجعه است چرا که ، خودرو نمی خرد ، وام خودرو نمی گیرد، دیر مریض می شود ،بنزین نمی خرد ، قطعات یدکی نمی خرد ،پول پارکینگ نمیدهد ،چاق نمی شود ، جریمه نمی شود و .... .
کد خبر: ۳۹۰۵۵۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۲۸
پاسخ های دروغ به سوالات محرمانه!
تصویر یک فرم نظرسنجی از دانش آموزان پایه دوازدهم که به تفتیش عقاید سیاسی و دینی شباهت داشت، جنجالی شده است. نهادی که مسئول تدوین این نظرسنجی بوده، گفته هویت دانش آموزان بر تحلیل آنها از پاسخها تاثیر میگذارد و از این رو پاسخنامهها با ذکر نام و هویت افراد جمعآوری شده است. او گفته ما میخواستیم دیتا جمع کنیم.لازم به ذکر است: بعد از جنبش موسوم به «جنبش مهسا» که با مرگ مهسا امینی در گشت ارشاد آغاز شد، اعتراضات نسل جدید که با عنوان «نسل زد» در جهان شناخته میشوند به رسمیت شناخته شد. طرح سوالات عقیدتی از دانشآموزان توسط وزارت آموزش و پرورش هم با هدف افکارسنجی همین نسل انجام شده و نشان میدهد جمهوری اسلامی، بهحق نگران نگرش نوجوانان نسبت به پایههای ایدئولوژیک نظام است.
کد خبر: ۳۸۹۶۰۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۳۰
در گفت و گو با دکتر عبدالحسین خسروپناه:
برخی در نقد اشکال متنوع دینداری میگویند: «دین و دینورزی، سوپرمارکت نیست که وارد آن شوی و هر چه را میپسندی انتخاب کنی و آنچه باب میلات نیست، کنار بگذاری!» بنابراین، بر «یک الگوی دینداری واحد» تأکید میگذارند که از اصول عملی و آداب ظاهری خاصی پیروی میکند.
کد خبر: ۳۸۹۰۰۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۰۹
حجتالاسلام عبدالحسین خسروپناه:
عبدالحسین خسروپناه دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه گفتمانسازی در موضوع حجاب اثرگذار است و بگیر و ببند جوابگو نخواهد بود، تصریح کرد: ۳۰ سال است که دستگاههای مختلف ترک فعل داشته اند؛ نمیشود فقط با رویکرد نظامی و انتظامی جلو رفت و سه دهه غفلت را در زمینه مسئله حجاب جبران کرد.
کد خبر: ۳۸۸۲۸۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۱۳
حمید نوربخش:
علیرضا پناهیان در برنامه سحرگاهی ماه من، سخنانی در باب تقابل دین و اخلاق مطرح نموده که واکنشهایی را در میان دغدغهمندان حوزه الهیات و اخلاق برانگیخت.پناهیان چندان روشن نمیکند مصادیقی که به عنوان داوریهای اخلاقی بیان میکند چه ربطی به اخلاق به عنوان یک دانش دارد، اما با کمی همدلی شاید بتوان تصور او از اخلاق را تحت نظریه اخلاق فضیلت فهمید.
کد خبر: ۳۸۷۵۰۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۱/۱۶
فرهاد شفتی در یادداشتی نوشت: نخستین بار که شعارِ “زن، زندگی، آزادی” را شنیدم، اگرچه میدانستم که خاستگاه این شعار به مراتب فراتر از بحثهای دینی است، پیوند نزدیکی بین این سه واژه و بحثهای معاصر در بازبینی فهم دینی یافتم. آنگونه که میبینم هر یک از این سه واژه، در کنار چندین پیام و دغدغهی درخور توجه که با خود دارند، به یکی از جنبههای گرانمایهی فهم دینی نیز مربوط میشوند. در واقع این سه واژه را نمایندهی برخی از مهمترین مباحث دینشناسی در این روزگار میبینم.
کد خبر: ۳۸۷۳۷۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۱/۰۵
میزگرد دین و وقایع ۱۴۰۱:
محمدحسین نظری، خبرنگار:یکی از جنبههایی که در ماههای گذشته درباره حوادث ۱۴۰۱ در گفتگوها کمتر به آن پرداخته شده، سویههای دینی این حوادث بوده است. سوال این است که آیا پایگاههای دینی و دین بهمثابه مرجع بیرونی نسبتی با این حوادث داشت و آیا از رفتارها، شعارها و مواضع لیدرها و کنشگران این حوادث میتوان نکتهای در این باره استنتاج کرد؟ آیا حوادث اخیر به معنی گرایش عموم جامعه ایران به بیدینی است؟ برای پاسخ به این سوالات سراغ محسن صبوریان، عضو هیاتعلمی دانشکده علوم اجتماعی تهران و جبار رحمانی عضو هیاتعلمی موسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم رفتیم. مشروح این نشست را در ادامه از نظر میگذرانید.
کد خبر: ۳۸۷۰۳۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۲۱
هنر مداحی از چند منظر:
مجید محمدزمانی پژوهشگر حوزه رسانه و افکار عمومی به مناسبت دیدار مقام معظم رهبری با مادحین اهل بیت در گزارشی به تحقیق درباره مداحی با سبک وسیاق روز پرداخته است. مداحی امروز باید محتوا، مخاطب و محیط و فضای اثرگذار متناسب خود را انتخاب کرده و از مزیتهای هر دو رویکرد سنتی و پاپ استفاده نماید. در کنار هیئات عمومی، نیازمند رشد هیئات تخصصی هستیم تا بتوانند مرجعیت اجتماعی و تربیت تخصصی مخاطبین خود را پیگیری کنند. نگاه به گروههای تخصصی مخاطب باید جایگزین نگاه تودهای و بازاری به مخاطب گردد.
کد خبر: ۳۸۶۰۴۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۳۰
فرق معارضه دینی با معارضه سیاسی؛
برخی از افراد روسری سوزی را در ایام حاضر تعبیر به دین ستیزی نموده و حتی برخی با تند روی، برداشت ارتداد از موضوع داشته اند. محمد سروش محلاتی در چند بند به این موضوع پرداخته و آن را از دین ستیزی جدا دانسته و نشانهای بر اعتراض و حکمی در حوزه سیاسی تفسیر نموده است.
کد خبر: ۳۸۳۹۹۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۲۱
درباره گشت ارشاد و مهسا؛
حمیدرضا شریعتمداری در یادداشتی درباره گشت ارشاد و فوت مهسا می نویسد: جانباختنِ مهسا امینی، چه براثر سهلانگاری یا تقصیر صورت گرفته باشد یا بهصورت اتفاقی و تصادفی، درهرحال، در فرآیندی و در موقعیتی صورت گرفته، که با عنوان مشیرِ “گ این رنجی است که هم بر خویشان و همتبارهای این عزیز رفته، هم بر همهٔ ملت ایران از هر کیش و تباری، اما شاید رنجِ بیشتر و سهمگینتر را متدینان به دوش میکشند، متدینانی که هم دردِ دین دارند، هم چشمانی باز و نگران به جهان و انسان؛ متدینی که دینداریاش از روی دغدغه است، ازسویی، شاهد هتک مسلماتِ اسلامی، مثل حجاب و حریمهای زن و مرد است، و ازدیگرسو، شاهد ناکارآمدیهای نظام سیاسی و فرهنگیِ کشورش است که بهنام دین شکل گرفته و با همین نام و نشان، در پی اجرای این حکم الهی، که قالب قانونی هم یافته، برآمده است، اما هرچه جلوتر رفته، ناکارآمدتر جلوه کرده است.
کد خبر: ۳۸۳۵۳۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۲۸
ادعای معصومه ابتکار؛
معصومه ابتکار بیان داشته که همه دختران "مهسا امینی هستند" و باید مراقب شان بود، باید عزت نفس شان را حفظ کرد. این رفتارها باید سریعا جمع شود. چرا مردم را میترسانند و ایجاد رعب و وحشت می شود؟ بارها گفته ایم و گزارش دادیم که چه ترسی در دل جوانان ایجاد می کنید. چرا حاضر نیستید تفاوت ها را بپذیرید؟ بنا به دلایلی چند ، فیلم مهسا امینی در ساختمان وزرا، تقطیع شده است.
کد خبر: ۳۸۳۵۲۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۲۷
وضعیت دین در نیم قرن اخیر؛
صدیقه وسمقی، نویسنده و اسلامپژوه گفت: روشنفکری دینی نتوانسته است به پرسشها پاسخ دهد. سرعت و روند حرکت مردم بیشتر از سرعت حرکت روشنفکری دینی بوده است. دین سنتی هم حرکت جدی و چشمگیری نداشته است و در بحرانها یا در کنار قدرت سیاسی بوده است و یا سکوت کرده است. روشنفکری دینی هم به نظر من خیلی دست به عصا حرکت کرده و پاسخ خیلی قانعکنندهای به نسل امروز و فردا نمیتواند بدهد.
کد خبر: ۳۸۳۱۵۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۱۵
سخنانی از آیت الله محقق داماد؛
حادثه عاشورا از آغاز تا انجام حاوی درسهای الهیاتی، اخلاقی وتربیتی برای بشریت است. ولی متأسفانه درجامعه شیعه صرفا انگیزهای برای عزاداری وسوگواری شده و آموزههای آن تحتالشعاع قرارگرفته است. از شروع حادثه، یعنی برخورد امویان با امام (ع) تا خروج وحرکت ایشان از مدینه بسوی مکه و از مکه بسوی کوفه، وصایا، نامهها، خطابههای صادره ازایشان، مذاکرات ایشان با امویان در کربلا، شعارها، رجزها و بالاخره جملات حین شهادت وحتی خطابههای اهل بیت بهویژه حضرت زینب و امام سجاد (ع) هرکدام قابل مطالعه وبحثهای علمی است.یکی از
جملات بسیار پرمعنائی که امام حسین(ع) به لشکر امویان خطاب میکند و میفرماید ای پیروان آل ابیسفیان، اگر دین ندارید و از معاد نمیترسید، یعنی زندگی دینداران ه صحیح ندارید، پس روش دوم را انتخاب کنید، یعنی در زندگی دنیائی آزاده باشید.می توان نتیجه گرفت که همواره دینداران جاهل، آلت دست طالبان قدرت میشوند و در کربلا چنین بوده است. درست مانند زمان ما.
کد خبر: ۳۸۲۱۱۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۱۸
دینداری حداکثری؛
سید محمدعلی ابطحی در یادداشتی نوشت: متاسفانه سابقه تاریخی نشان داده است که دستگاههای تبلیغاتی رسمی و سیستمهای عمل کننده در حاکمیت به این نوع سخنان رهبری کمتر توجه میکنند.
کد خبر: ۳۸۱۶۳۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۰۶
محسن حسام مظاهری؛
در اقدامی عجیب، رییس سازمان تبلیغات اسلامی و عضور شورایعالی انقلاب فرهنگی در حمایت از دختر چادری نزاع اتوبوس یادداشتی نوشته و رفتار او را مسئولانه و غیرتمندانه و صحیح دانسته است. درحالیکه حتی اگر رفتار آن دختر را «مسئولانه» فرض کنیم، اعلام حمایت از آن اقدام توسط یک مقام فرهنگی رسمی مثل رییس سازمان تبلیغات قطعاً «غیرمسئولانه» است.
کد خبر: ۳۸۱۲۷۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۴/۲۸
دین و سیاست؛
سیدمحمدعلی ابطحی، عضو مجمع روحانیون مبارز، گفت: هوشمندی امام خمینی بود که این حکومت را سامان دهد و در اختیار بگیرد و در چنین شرایطی یک حکومت اسلامی ایجاد شد. در حکومت اسلامی طبیعی بود که همه بار کشورداری را بر دوش مدیریت کشور بریزد که مدیریت کشور به صورت عام در اختیار بخشی از روحانیت بود.
کد خبر: ۳۷۳۱۰۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۲۸
حسین فرهادی
نوشتهیِ حاضر، گزارشی است از فصلِ چهاردهمِ کتابِ of Science Religion and the Challenges که به قلمِ ویلیام سویت، استادِ دانشگاهِ سنت فرانسیس خاویرِ کانادا، منتشر شده است. در این فصل، نویسنده، از رهگذرِ منازعاتِ مطرح، پیرامونِ تقابلِ نظریهیِ تکامل و فرضیهیِ طرحریزیِ هوشمندانه در بابِ منشاءِ عالم، به تمایزِ باورِ دینی و علمی میپردازد.
کد خبر: ۳۷۱۳۹۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۰۸