مقالهای به قلم حکمتالله ملاصالحی؛
نقد و نگاه سلبی دیگر به رؤیای تمدن نوین اسلامی، آمرانه و دستوری بودنش است، اما جامعهها، فرهنگها و تمدنها آمرانه و دستوری پی افکنده و به پا نمیشوند. به دیگر سخن اینطور نبوده است که شبی حاکمی در خواب رؤیای جامعه و جهانی نو را میدید و وقتی صبح از خواب برمیخاست، فرمان جامعه و جهانی نو را به «رعایای» تحت حاکمیت خود صادر میکرد.
کد خبر: ۳۷۰۷۰۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۲۹
رئیس فرهنگستان علوم:
اگر جامعه مستعد شنیدن سخن فلسفه نباشد، فلسفهای هم به وجود نمیآید. گوشها و زبانها با هم نسبت و تناسبی دارند. من از فلسفه موجود و از اطلاعات فلسفه و گسترشِ تعلیم فلسفه دفاع نمیکنم؛ اما انداختن گناهِ نابسامانیها و گرفتاریها و حماقتها به گردن همین فلسفهی کم و بیش مهجور را نشانهی خوبی از وضع درک و فهم و خرد و دانش نمیدانم. میتوان به فلسفه اعتنا و اعتقاد نداشت؛ اما گناه ندانمکاری و بیخردی را به گردن تفکر و این یا آن فلسفه انداختن، دفاع از جهل و بیخردی و اعلام بی نیازی از خرد و دانایی است و این یکی از اقتضاهای جهان توسعهنیافته است.
کد خبر: ۳۶۵۸۸۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۰۱
تمدن اسلامی
ما در بخش «تاریخ در ترازو» هم به معرفت تاریخ به معنای عام نظر داریم و هم به تاریخ به مثابه یک رشته (discipline) دانشگاهی در جهان و به طور خاص در ایران توجه داریم. شما یکی از استادان و متفکرانی هستید که درباره رشته خودتان یعنی فلسفه و معرفت در ایران کنونی و در تاریخ گذشته در جهان اسلام، نگاه انتقادی یا به تعبیر رایج امروز، نگاه آسیب شناختی (pathologist) داشتهاید و از بحران در فلسفه سخن گفتهاید و از مقام فلسفه در تمدن اسلامی پرسش کردهاید و در ربط با زوال و انحطاط تمدن مسلمانان از نقش زوال فلسفه سخن گفتهاید و اشاره کردهاید که در تمدن ایرانی-اسلامی به جای این که فیلسوفان متفکران قوم باشند، گروههای دیگری سررشته دار اندیشه شدهاند. اکنون خدمت شما رسیدیم تا ملاحظات خودتان را اولا راجع به معرفت تاریخ و ثانیا درباره رشته تاریخ به طور خاص در ایران، بفرمایید. نکته مهم دیگر این که خیلی از مسائلی را که اهل تاریخ با آنها درگیرند، فلاسفه مطرح کردهاند. یعنی فلاسفه هستند که خیلی از پرسشهای معرفت شناختی را پیش روی اهل علم گذاشتهاند و معمولا خود اهل تاریخ کمتر از نظر روش شناختی و معرفت شناختی به این مباحث پرداختهاند. قدیمترین پرسشی که راجع به تاریخ داریم، مربوط به فیلسوف بزرگ یونانی ارسطو در کتاب «فن شعر» است. از آن زمان تاکنون، همواره کفه ترازوی مباحث فلسفی و معرفتی راجع به تاریخ به نفع فلاسفه سنگینی میکند و خود اهل تاریخ بیشتر در این مسائل از فلاسفه پیروی کردهاند یا به آنها بیاعتنایی کرده اند یا حتی صورت مساله را حذف کردهاند و گفتهاند که این مباحث به ما مربوط نیست. اگر ممکن است در مورد این مباحث نیز نظر خود را بفرمایید.
کد خبر: ۳۶۰۲۵۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۶/۳۱
مولف کتاب «تاریخ ایران از نگاهی دیگر»:
محمد نیکبخت میگوید: متاسفانه در حین خواندن تاریخ به گزارشهایی برمیخوریم که مورخ سعی کرده است حقیقت ماجرا را پیدا کند، آنها واقعیات نیستند بلکه تصورات ذهنی و برداشتهای مورخ از رویدادهایی است که در آینده امکان دارد اتفاق بیفتد.
کد خبر: ۳۵۷۸۰۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۶/۱۳
زنی با ۵۰ مدال!
ورزشکاران پارالمپیک با حضور در دورههای مختلف توانستند بدرخشند و گاهی تعداد مدال هایشان از مرز ۵۰ هم عبور کند. در ادامه به پرافتخارترین پارالمپیکیهای تاریخ اشاره میشود.
کد خبر: ۳۵۶۲۵۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۶/۰۲
سوزان سانتاگ؛
سوزان سانتاگ در مقاله خود با عنوان، زیبایی زن: منشا ذلّت یا منبع قدرت؟، علاقه تاریخی و نگرشهای معاصر خود را در مورد نقشهای جنسیتی (به ویژه زنان) بیان میکند. در نقد ِیک ایدهآل ِ محدود به زیباپسندیِ ظاهری زنانه، که زنان خودشان را سرگرم موضوع ایدهآلسازی میکنند (یا از سوی مردان تحریک و تشویق به ایدهآلسازی میشوند)، سانتاگ یک تحلیل پویا از پیامد دیدگاههای یونانی و مسیحی مبتنی برتاثیر این دو دیدگاه برتلاش وسواسگونه، بدون کنترل و میل فزایندهی زنان امروز برای زیبا جلوهدادن خودشان، ارائه میدهد.
کد خبر: ۳۵۴۹۴۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۲۳
هاشمیطبا:
رئیس سابق کمیته ملی المپیک گفت: دولت به درستی به ورزش توجه نکرد و تجهیزات ورزشکاران را تامین نکرده و با گمرک نیز برخورد نکرد.
کد خبر: ۳۵۴۵۸۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۲۰
کارگردان سینمای ایران؛
بهمن فرمان آر میگوید: به لندن که رفتم، قصدم این بود که مدرسه سینمایی ثبتنام کنم. اما وقتی که به آنجا رفتم تازه متوجه شدم که لندن مدرسه سینمایی ندارد و نخستین مدرسهای که میشد در آن سینما یاد گرفت، در سال ۱۹۶۲ تأسیس شد، درحالیکه من در سال ۱۹۵۸ آنجا بودم.
کد خبر: ۳۵۳۷۵۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۱۵
فلسفه اشراق؛
فیلسوف دکتر غلامحسین ابراهیمی دینانی به علت پژوهش در حکمت اشراق و سهروردی و احیای آن شهرتی بسیار دارد. وی با بررسی تمامی آثار و نوشتههای شیخ شهابالدین سهروردی تاکنون چندین کتاب مهم در رابطه با فلسفه و افکار این فیلسوف ایرانی نگاشته است. امروز ۸ مردادماه سالروز درگذشت شیخ شهابالدین سهروردی معروف به شیخ اشراق است؛ به این بهانه نگاه دکتر ابراهیمی دینانی به شیخ اشراق جمع آوری شده است:
کد خبر: ۳۵۳۰۳۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۰۹
ورزشکار حرفهای؛
سعید ملایی ملی پوش پیشین جودو ایران زیر پرچم مغولستان در رقابتهای المپیک توکیو به مدال نقره دست یافت. خروج او از ایران در نتیجه اعمال یک قانون نانوشته در کشور بود؛ دستوالعملی که در مورد سعید ملایی به ضد خود تبدیل شد و او را به دامان رژیم اشغالگر قدس انداخت.
کد خبر: ۳۵۲۷۴۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۰۷
المپیک ۲۰۲۰؛
میرهاشم حسینی با شکست از حریف کرهای شانس رسیدن به دیدار رده بندی را از دست داد تا تکواندوی ایران بدون مدال به کار خود در المپیک توکیو پایان دهد و ضعیفترین نتیجه تکواندوی ایران در ادوار المپیک ثبت شود.
کد خبر: ۳۵۲۱۲۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۰۳
المپیک ۲۰۲۰؛
مسابقه تیمهای ایران و لهستان در نخستین روز رقابتهای والیبال المپیک توکیو، طولانیترین بازی این رشته در تاریخ المپیک شد.
کد خبر: ۳۵۲۱۰۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۰۳
المپیک؛
سی و دومین دوره رقابتهای المپیک فردا (جمعه) به صورت رسمی افتتاح میشود. المپیک تنها با یک رشته شکل گرفت و سابقه برگزاری این رقابتها به ۲۵ قرن میرسد.
کد خبر: ۳۵۱۷۷۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۳۱
فرار مغزها؛
در جامعه ما نخبه پروری نیست، ولی نخبه گرایی بر آن غالب است. زمینههای نخبه گرایی و نخبه سالاری سنتی از دیر باز در ایران وجود داشت و در دورۀ معاصر هم که گرفتار نخبه گرایی پوپولیستی شده ایم. ما از ملتهایی هستیم که متأسفانه همچنان نیاز به قهرمان داریم و بیشتر وقتها این قهرمان نماها هستند که سوار بر امواج میشوند و پوپولیسم راه میاندازند. اما هرگز ما نخبه پرور نبودهایم.
کد خبر: ۳۵۰۲۵۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۲۱
گزارش؛
کاروان کشتی کشورمان به عنوان یک رشته پرامید در حالی راهی المپیک توکیو خواهد شد که انتظار یک تاریخسازی از آنها میرود.
کد خبر: ۳۴۹۳۷۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۱۴
فلسفه به زبان ساده؛
ایده اتوپیای افلاطون بعدها در فلسفه اسلامی مورد توجه قرار گرفت و فارابی هم به آن پرداخت و فارغ از آن، آرمانشهر افلاطون بعدها زمینه ساز شکلگیری ساختار اجتماعی برخی کشورها به خصوص در قرن بیستم شد. اینکه «ناکجا آباد» افلاطون برای ما هم سرزمینی آرمانی باشدیا نه، به آرمانها و ارزشهای هر فرد برمیگردد. چیزی که در اینجا قابل توجه است، اثرگذاری این ایده بر جوامع مابعد آن است، برخی حکومتهای دینی از آن به عنوان الگو استفاده کردند حال آنکه در مواردی کارآمد نبود و تاثیری مخرب در برخی ابعاد از خود به جای گذاشت.
کد خبر: ۳۴۹۰۴۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۱۱
کشف چند شاهکار نقاشی؛
کشف دو نقاشی مهم از پیکاسو نقاش برجسته جهان و موندریان نقاش بسیار معروف هلندی که حدود ۱۰ سال پیش به سرقت رفته بودند، روز گذشته، بازار هنرهای تجسمی را تکان داد. این درحالی است که در یک هفته اخیر کشف یک شاهکار از رامبرانت هم خبرساز شده بود و البته در همین زمان نیز حراج غافلگیرکننده یک اثر تازه کشف شده از ژان اونوره فراگونار نقاش برجسته فرانسوی نیز اتفاق افتاد.
کد خبر: ۳۴۸۸۸۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۱۰
تاریخ سیاه هوش؛
هوش به چه کاری میآید؟ پاسخ این سؤال از افلاطون تا امروز این بوده است: سلطه. در این تفکر همواره سلسلهمراتبی ناگسستنی از نظر هوشی میان انسانها برقرار بوده است. باهوشترینها، از نظر طبیعی، حق یا حتی وظیفه داشتهاند که بر دیگران فرمان برانند، آنها را به بیگاری بکشند، قتل عام کنند، یا فقیر و مطیع خود نگه دارند. اما این تنها مسیر ممکن برای اندیشیدن دربارۀ هوش نیست.
از بردگی تا استعمار، رهاوردِ انسانهای باهوش در عرصۀ سیاست، کلکسیونی از سرکوب و تبعیض است
کد خبر: ۳۴۴۷۷۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۰۹
افول دموکراسی در جهان؛
در ۱۵ سال گذشته، دموکراسی در جهان به شدت افول کرده است. در میان ۱۹۳ کشور جهان، فقط ۲۲ کشور دموکراتیک محسوب میشوند به این معنا که در آن ها: رقابت حزبی، رسانههای آزاد، انتخابات آزاد، گردش قدرت، آزادیهای مدنی و سیاسی و قوه قضاییۀ مستقل وجود دارد. در ۱۳۴ کشور، تئاتر دموکراسی وجود دارد و ۷۵ درصد مردم جهان در سیستمهای اقتدارگرا زندگی میکنند.
کد خبر: ۳۴۳۶۶۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۰۱
الفبای فلسفه؛
بسیاری تالس را به عنوان اولین فیلسوف معرفی میکنند، اما نظریات وی و بسیاری از فلاسفه طبیعی و پیشاسقراطی، با توجه به تعریف امروزی فلسفه، در حوزه علوم تجربی قرار میگیرند. طبق تعریف نوین فلسفه شاید بتوان سقراط را به عنوان اولین شخصی معرفی کرد که در چنین جایگاهی به طرح سوال و مباحثه در مورد مفاهیم بنیادین هستی پرداخت. از سقراط رساله و یا منبعی که توسط وی نگاشته شده باشد وجود ندارد و بیشتر در آثار افلاطون که شاگرد او بود میتوانیم به بررسی نگرش فلسفی او بپردازیم.
کد خبر: ۳۴۳۵۷۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۳۱