سه‌شنبه ۰۱ خرداد ۱۴۰۳ - 
رایانش یا پیمایش؟
حدود ۱۰ سال پیش، مجلۀ وایرد، مقاله‌ای جنجال‌برانگیز چاپ کرد که می‌گفت با ظهور کلان‌داده‌ها، «نظریه» از صحنۀ علوم انسانی حذف خواهد شد. طی این ده سال، اهمیت کلان‌داده‌ها روز به روز بیشتر شده است، اما نظریه‌ها هم مبارزه‌ای جانانه علیهِ برنامه‌نویسانی به راه انداخته‌اند که تلاش داشته‌اند تا علوم اجتماعی سنتی را از میدان به‌در کنند. افق آینده به کدام سمت خواهد رفت؟ آیا جامعه‌شناسی رایانشی مسائلی را که دو قرن است جامعه‌شناسان با آن‌ها درگیرند حل خواهد کرد؟
کد خبر: ۳۵۵۵۹۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۲۷
شش کلاه تفکر؛
دشمن اصلی ادوراد دوبونو گروهی سه‌نفره بود از آدم‌هایی که بیش از دوهزار سال پیش زندگی می‌کردند: سقراط، افلاطون و ارسطو. آدم‌هایی که منطق را ساخته بودند و با این کار، تاریخ تفکر را گرفتار نگاهی محدود و خطی کرده بودند. دوبونو که یک عمر به دنبال شیوه‌های جدید تفکر بود، می‌گفت مدرسه‌ها و دانشگاه‌ها قتلگاه تفکر خلاق است و برای همین بود که بیش از هر جای دیگر، در دنیای کسب‌و‌کار فعالیت می‌کرد و گوش‌های قدرتمندی هم برای سخنانش یافته بود، از بوئینگ تا موتورلا.
کد خبر: ۳۵۵۵۲۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۲۷
تازه کار بودن؛
تا حالا سر کلاسی بوده‌اید که بقیه از شما چندین سال جوان‌تر باشند؟ اگر چنین تجربه‌ای را داشته باشید، احتمالاً آن حس ناخوشایند شرم و نابجا بودن را چشیده‌اید. اینکه دیگر دیر شده است و بهتر است صرفاً همان کار‌هایی را انجام دهید که بلدید. در واقع، عقیدۀ جاافتاده‌ای وجود دارد که خیلی چیز‌ها را فقط می‌شود در بچگی آموخت و اگر بزرگ شوید، دیگر فایده‌ای ندارد. ژیمناستیک، شطرنج، موسیقی، زبان‌های خارجی و بسیاری دیگر. اما، این عقیده هم غلط است و هم زیان‌بار.
کد خبر: ۳۵۴۵۵۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۲۰
بلای برندهای مشهور برسر زنان؛
تولیدی‌های پوشاک در کشور لسوتو یکی از بزرگ‌ترین تأمین‌کنندگان شلوار‌های جین برای برندهایی، چون لیوایز هستند. کارگران این تولیدی‌ها عمدتاً زنان هستند و به‌طرز شرم‌آوری استخدام می‌شوند: یکی از سرکارگران مرد، هر روز صبح، چند ساعت جلوی در ورودی کارخانه می‌رفت و با ده‌ها زن که آنجا منتظر بودند روبه‌رو می‌شد. همین‌که نزدیکشان می‌شد، هجوم می‌آوردند، خودشان را به نرده می‌چسباندند و اسمشان را فریاد می‌زدند. همه می‌دانستند زنان برای اینکه از میان جمعیت انتخاب شوند و کارشان را از دست ندهند باید چه‌کار کنند، اما هیچ‌کس اهمیت نمی‌داد. پس کارگران خودشان مبارزه را آغاز کردند.
کد خبر: ۳۵۴۵۵۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۲۰
ریشه‌یابی تجاوز مردان در کودکی؛
وقتی رسوایی‌های هاروی واینستین رسانه‌ای شد، اما براون، روزنامه‌نگار تحقیقی واشنگتن‌پست، مشغول نگهداری از نوزاد پسرش بود و همینطور که داستان زنانی که قربانی سوءاستفاده‌های جنسی شده بودند را می‌شنید، از خودش می‌پرسید، آیا ممکن است روزی پسر یک‌ماه و نیمۀ او هم به چنین سرنوشتی دچار شود؟ این دغدغه‌ها باعث شد جنبش #من‌هم او را به تحقیق روی مسئلۀ دیگری بکشاند: پسر‌ها تحت چه تنش‌ها و فشار‌هایی بزرگ می‌شوند؟ و چطور می‌شود از آن‌ها حمایت کرد تا راه نادرستی را در پیش نگیرند؟
کد خبر: ۳۵۳۸۰۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۱۵
زندگی‌کردن، از شنبه تا پنجشنبه؛
«مشکل هولناک آینده این خواهد بود که آدم‌های معمولی نمی‌توانند سر خود را گرم کنند». جان مینارد کینز پیش‌بینی می‌کرد تکنولوژی آن‌قدر پیشرفت کند که ۱۵ ساعت کار هفتگی نیاز‌های عمدۀ افراد را برطرف می‌کند و ریشه‌کنیِ فقر همۀ ما را گرفتار ملال خواهد کرد. هرچه پیش می‌رویم، ساعت‌های کاری بیشتر با پیش‌بینی کینز لج می‌کنند: شیفت هشت‌ساعتۀ کاری دارد بی‌معنا می‌شود و شاغلانِ کسب‌وکار‌های اینترنتی مجبورند، بدون بیمه و درآمد ثابت، سه‌شیفت کار کنند. گویا کار نه‌تن‌ها معنا یا ثروتی نصیب ما نمی‌کند، بلکه به دشمن زندگی تبدیل شده است
کد خبر: ۳۵۲۳۰۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۰۴
لحظه بحرانی گفتگو؛
در دنیای حیوانات، وقتی تعارض منافعی پیش می‌آید، دو راه‌حل بیشتر وجود ندارد: جنگ یا گریز. خیلی وقت‌ها در رویارویی‌های انسانی هم از همین قاعده پیروی می‌کنیم. مثلاً وقتی در محیط کار موضوعی پیش می‌آید که شدیداً با آن مخالفیم، یا باید بحث‌وجدلی پرحرارت را به جان بخریم که ممکن است باعث عصبانیت و کدورت شود، یا باید حرفمان را بخوریم و برای حفظ همکاری و روحیۀ تیمی سکوت کنیم. اما محققانی که مدت‌ها دربارۀ جدل‌های انسانی مطالعه کرده‌اند، معتقدند راه‌های دیگری هم وجود دارد.
کد خبر: ۳۵۱۴۴۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۲۹
ترجمه؛
چند دهۀ پیش، پپسی در نبرد با کوکاکولا برای سهم بیشتر در بازار فیلیپین کمپینی جدید و پرسروصدا راه انداخت. پپسی بطری‌هایی را طراحی کرد که پشت تشتک آن‌ها شماره‌ای سه‌رقمی بود و در صورتی که آن شماره برنده می‌شد، جایزه‌ای میلیونی نصیب صاحبش می‌شد. اما یک اشتباه در کارخانۀ بطری‌پرکنی باعث شد ششصد هزار نفر برنده شوند. ناگهان جشنواره‌ای که با انگیزۀ میلیونرشدن سرتاسر کشور را تسخیر کرده بود جایش را به احساسات ضداستعماری و ملی‌گرایانه داد و نتیجه‌اش شد شکایت، تحریم، شورش و مرگ. چطور می‌شود که یک مسابقه چنین خشمی را برمی‌انگیزد؟
کد خبر: ۳۵۱۴۲۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۲۹
ویروس تبعیض؛
ریشه‌کن‌شدن ویروس آبله شاید «بزرگ‌ترین داستان موفقیت در تاریخ پزشکی باشد»، اما این موفقیت ساده و بی‌هزینه به دست نیامده است. سال ۱۷۹۶ بود که ادوارد جنر روش مؤثری برای واکسیناسیون آبله ابداع کرد، اما این ویروس تا سال ۱۹۷۷ همچنان قربانی می‌گرفت و در این مدت بیش از نیم میلیارد نفر را به کام مرگ کشاند. استیون شیپین، مورخ تاریخ علم هاروارد، با نگاهی دوباره به مسیر پرفراز و فرود مبارزه با بیماری آبله، زوایای شگفت‌انگیزی از سایه‌روشن‌های آن دوران پیش رویمان می‌گذارد که این روزها، بیش از همیشه، برای مدیریت پرتنشِ سلامت همگانی به آن نیازمند‌یم.
کد خبر: ۳۵۰۰۸۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۱۹
رابطه حماقت و هوشی بالا؛
در سیاست معاصر طرف مخالف علاوه بر برخطا بودن، احمق فرض می‌شود که ریشه آن ناشی از فقدان تحصیلات است و اگر در انتخابات فقط افراد با تحصیلات بالا شرکت داشند، نه ترامپی بر ر کار می‌امد و نه برگزیتی وجود داشت. اما مطالعات نشان می‌دهد حتی کسانی که ضریب هوشی بالایی دارند هم ممکن است دست به کارهای احمقانه بزنند
کد خبر: ۳۴۹۸۳۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۱۷
مهارت مجاب کردن دیگران؛
اکثر رهبران سازمانی چنان به خود مطمئن بوده که هیچگاه حاضر به پذیرش ایده‌ها و نطرات دیگران نیستند و خود را دانای کل می‌دانند؛ اما افراد بزرگ در دنیا مانند استیو جابز که معتقد بود محال روزی گوشی موبایل بسازد، زمانی توانستند دنیا را تغییر دهند که از مواضع خود کوتاه آمده و ذهن خود را به روی پذیرش ایده‌ها و اندیشه‌های دیگران باز کردند؛ بنابراین حتی از خودشیفته‌ترین، داناترین و سرسخت‌ترین آدم‌ها نیز می‌توانید فردی منعطف بسازید.
کد خبر: ۳۴۹۴۷۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۱۴
نیستی‌های گران‌قیمت؛
دنیای ما دنیای شلوغی است. تلفن‌های همراه لبریز از اعلان‌های بی‌پاسخ‌اند، شبکه‌ها یکریز خبر‌های تکان‌دهنده پخش می‌کنند، و خانه‌ها روزانه چند کیلو زباله دور می‌ریزند. همه‌چیز اضافی است و اشباعی تهوع‌آور همه‌جا را فرا گرفته است. گویا فرهنگ جدیدی از راه رسیده است: حذف هرچیزی، از سروصدا تا دکوراسیون و دارایی و تعامل چهره‌به‌چهره. دوست داریم آن‌قدر دور بریزیم که درنهایت فقط خودمان بمانیم و دیوار‌های خالیِ سفید. کایل چایکا می‌گوید این گرایش به نیستی نوعی تجمل‌گرایی است. انگار فقط پولدار‌ها می‌توانند کمتر ببینند، کمتر بشنوند، و حتی کمتر حس کنند.
کد خبر: ۳۴۹۰۹۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۱۱
ماری کوندو:
خیلی از آمریکایی‌ها معتقدند ماری کوندو استحقاق شهرت و موفقیتِ خیره‌کننده‌اش را ندارد. به چه دلیل یک دخترک ژاپنی باید وارد خانه‌های آن‌ها شود و یادشان بدهد که چطور تیشرت‌هایشان را تا کنند یا قابلمه‌هایشان را به چه ترتیبی در کابینت بچینند؟ آمریکا سرزمین مصرف و حرص و رقابت است، و ماری کوندو احتمالاً نقطۀ مقابل این‌هاست، زنی که گویی بدون آنکه بخواهد در این مارپیچ افتاده است. تافی آکنر از دنیای پیروان و مخالفان کوندو در آمریکا گزارش می‌دهد.
کد خبر: ۳۴۸۵۰۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۰۷
عقاید چسبناک؛
بسیاری از سوگیری‌های ما برای خودمان هم ناشناخته است. بی‌دلیل از روی اسم آدم‌ها قضاوتشان می‌کنیم، با نگاه‌کردن به رنگ پوست و چهره‌شان تصمیم می‌گیریم به آن‌ها اعتماد کنیم یا نه و خیلی چیز‌های دیگر. حالا بیش از همیشه می‌دانیم که چنین سوگیری‌هایی می‌تواند برای سازمان‌ها و شرکت‌ها مضر باشد. برای همین دوره‌های آموزشی گوناگونی برای کاهش این سوگیر‌ها در کارمندان طراحی شده است. اما به نظر می‌رسد کنارگذاشتن سوگیری خیلی سخت‌تر از آن‌چیزی است که فکر می‌کردیم. آیا راه‌حلی وجود دارد؟
کد خبر: ۳۴۷۳۸۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۲۹
بازار و انحصار
کسی تردیدی ندارد که کتاب نظریۀ عمومی جان مینارد کینز از تأثیرگذارترین کتاب‌های قرن بیستم در عرصۀ سیاست‌گذاری اقتصادی بوده است. اما کمتر کسی می‌داند که کینز به‌تن‌هایی این کتاب را ننوشته است، بلکه مباحث آن در گفتگو با سایر همکاران او، و از جمله، اقتصاددانِ زبردستی به نام جون رابینسون شکل گرفتند. نظریه‌پرداز بزرگی که کمتر از همکاران مرد خود نام‌آشناست، اما صورت‌بندی‌هایش از نواقص موجود در نظریۀ بازار آزاد، در دنیای امروز اهمیت روزافزونی پیدا کرده است.
کد خبر: ۳۴۷۳۱۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۲۸
سنگ، کاغذ، قیچی؛
بین هر سه گزینه، اگر گزینۀ اول بهتر از دومی باشد، و دومی بهتر از سومی، گزینۀ اول می‌بایست بهتر از گزینۀ سوم باشد. این همان فرض انتقال‌پذیری است که از فروض بنیادی نظریۀ اقتصاد به شمار می‌رود. اما شیوع این فرض و ورود آن به زندگی‌های روزمره اثرات عمیقی بر دیدگاه ما داشته است. از خرید ماشین گرفته تا ترغیب فرزندانمان به سوی آینده‌ای بهتر پیروی یا عدم پیروی از این فرض نتایج بسیار متفاوتی را در بر دارد.
کد خبر: ۳۴۶۷۸۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۲۴
دفن یا استخراج؟
پولْ داستانِ دروغینِ مشترک بین ما انسان‌هاست. من یک‌تکه کاغذ به شما می‌دهم و شما هم درعوض آن، به من تخم مرغ و کره می‌دهید و هر دو با لبخند از هم جدا می‌شویم. به دنیای رمزارز‌ها که می‌رسیم داستان قدیمی پول بیشتر از دروغین بودن شبیه داستان‌های تخیلی می‌شود. سود‌های چندهزار درصدی، بی‌ثباتی‌های غیرقابل پیش‌بینی و حل معما‌های رمزنگاری شده برای «استخراج» واحد‌های جدید. البته ژانر رمزارز‌ها فقط به مقداری هیجان و تخیل ختم نمی‌شود و گویا دارد به ضرر همۀ انسان‌ها و محیط‌زیست تمام می‌شود. تحقیقات نشان می‌دهد فقط استخراج بیت‌کوین در یک سال به‌اندازۀ کل مصرف برق سالانۀ سوئد انرژی نیاز دارد. بیت‌کوین چیست و چگونه آیندۀ کرۀ زمین را هدف گرفته است؟
کد خبر: ۳۴۶۵۸۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۲۳
عصر مسئولیت؛
ما در برابر چه چیز مسئولیت داریم؟ در برابر خودمان و تصمیم‌ها و انتخاب‌هایمان؟ یا در برابر خانواده و محله و کشورمان؟ پاسخی که به این سؤال می‌دهیم، اثر مهمی در نحوۀ نگاه ما به مسائل سیاسی دارد. وقتی فرد را مسئول تمام اشتباهاتش بدانیم، هر گونه کمک یا حمایتی به او را نفی می‌کنیم و وقتی دولت را مسئول مشکلات مردم بدانیم، عاملیت آن‌ها را نادیده گرفته‌ایم. کتابی جدید به این سؤال دشوار پرداخته است.
کد خبر: ۳۴۵۵۳۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۱۴
تاریخ سیاه هوش؛
هوش به چه کاری می‌آید؟ پاسخ این سؤال از افلاطون تا امروز این بوده است: سلطه. در این تفکر همواره سلسله‌مراتبی ناگسستنی از نظر هوشی میان انسان‌ها برقرار بوده است. باهوش‌ترین‌ها، از نظر طبیعی، حق یا حتی وظیفه داشته‌اند که بر دیگران فرمان برانند، آن‌ها را به بیگاری بکشند، قتل عام کنند، یا فقیر و مطیع خود نگه دارند. اما این تنها مسیر ممکن برای اندیشیدن دربارۀ هوش نیست.
از بردگی تا استعمار، رهاوردِ انسان‌های باهوش در عرصۀ سیاست، کلکسیونی از سرکوب و تبعیض است
کد خبر: ۳۴۴۷۷۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۰۹
علل بروز خشم اخلاقی در فضای مجازی؛
گرچه حجم زیادی از خشم‌های آنلاین به نظر من غیرسازنده می‌آید، ولی شاید «جنبش من هم» نمونه‌ای نادر از تأثیر مثبت رسانه‌های اجتماعی باشد. پژوهش‌ها نشان داده است حمایت همتایان و روابط اجتماعی بخش مهمی از روند بهبود یک ضربۀ روانی هستند و رسانه‌های اجتماعی می‌توانند این دو مورد را تسهیل کنند.
کد خبر: ۳۴۴۶۴۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۰۸