پزشکی و سلامت - بیماری ها

پروفسور داریوش فرهود، پدر علم ژنتیک ایران معتقد است که موتور محرک سرطان ۳ خصوصیت روانی- رفتاری شامل کینه، خشونت و استرس می باشد. هر سه عامل باعث تشدید ترشح هورمون کورتیزل در خون شده و این امر سیستم دفاعی بدن را بشدت ضعیف نموده و شرایط را برای بروز و ظهور سرطان مهیا می کنند. بحث تغذیه ، آلودگی هوا، سبک زندگی و میزان تحرک و ...، نیز در این خصوص اثرگذار هستند.

طبق نتایج گزارش موسسه ملی تحقیقات سلامت ایران، ۱۷/۵ درصد از افراد ۱۸ سال و بالاتر کشور تمام دندان های خود را از دست داده‌ و دچار بی‌دندانی کامل هستند. این میزان در مناطق روستایی ۱۹/۵ و در مناطق شهری ۱۶/۸ درصد است. در گروه مردان، ۱۹/۱ رصد و در گروه زنان حدود ۱۶/۲ درصد از افراد بالای ۱۸ سال هیچ دندان طبیعی ندارند. همچنین در دهک اول (فقیرترین دهک) ۲۴/۳ درصد و در دهک دهم (پردرآمدترین) حدود ۱۰ درصد از افراد فاقد دندان طبیعی هستند.در کنار نوع تغذیه و رعایت بهداشت دهان و دندان از سوی افراد، هزینه‌های سرسام‌آور و بعضا عدم پوشش هزینه‌های درمان بخش دندان از سوی بیمه‌ها و دسترسی پایین به دندانپزشکان ازجمله دلایل اقتصادی این اتفاق است.

واکسن گارداسیل در ایران توزیع بسیار محدودی دارد و به‌سختی در برخی داروخانه‌ها پیدا می‌شود. درصورت پیدا شدن واکسن ۲، ۴ و یا ۹ ظرفیتی، در بازه بین ۲ تا ۱۸ میلیون تومان فروخته می‌شود و برای هر فرد تزریق سه نوبت از آن در فاصله شش ماه توصیه شده است. در این موقعیت، بدون آموزش و صحبت از اهمیت این واکسن، تزریق آن با این قیمت چیزی غیرضروری دیده می‌شود. اما با این قیمت و شرایط حتی در صورت آگاهی، دسترسی بسیاری از مردم به خط اول پیشگیری محدود است.درآمد متوسط یک خانوار ایرانی شهری در یک بازه زمانی شش‌ماهه در سال ۱۴۰۳ حدود ۱۳۰ میلیون تومان است و هزینه واکسن ۶ تا ۱۸ میلیونی بین ۵ تا ۴۱ درصد از درآمد این خانواده‌ها را شامل می‌شود. درنتیجه هزینه بسیار سنگین این واکسن‌ها و فشاری که می‌توانند به‌ویژه به اقشار ضعیف‌تر وارد کنند و قرار نگرفتن آن تحت‌پوشش بیمه، دسترسی بخش زیادی از جمعیت به تزریق واکسن غیرممکن است. معاون وزیر بهداشت درباره تأمین این واکسن توضیح داده است: «واکسن HPV باید وارد چرخه واکسیناسیون کشوری شود، اما نه به‌صورت واکسن‌های روتین بلکه باید مانند آنفلوآنزا باشد که افراد خاص و واجد شرایط تزریق کنند و ضروری‌است شرکت‌های دانش‌بنیان، انستیتو پاستور و پاستور این واکسن‌ها را تولید کنند تا آنها را باتوجه‌به شرایط ارزی وارد نکنیم.» .

مطالبی در فضای مجازی در حال دست به دست شدن که در آن‌ها برخی از افراد ادعا می‌کنند ویروسی با نام «کرونای چشمی» از طریق اشک چشم و بزاق دهان سرایت پیدا می‌کند و منجر به سوزش، خارش، قرمزی و التهاب چشم می‌شود . این در حالی است که گروهی از ویروس‌ها به نام آدنوویروس‌ها علاوه بر سیستم دستگاه تنفسی، چشم را نیز درگیر می‌کند و ممکن است قرمزی و التهاب چشم را به همراه داشته باشند و موجب شوند از چشم ترشحات چرکی خارج شود.این ویروس خوشخیم است و معمولا بین ۵ تا ۷ روز بهبود پیدا می‌کند و احتیاج به مصرف آنتی بیوتیک نیز ندارد و در اغلب بیماران منجر به آسیب به چشم نمی‌شود. این ویروس بسیار مسری است افرادی که به این ویروس مبتلا شدند باید مراقب باشند حوله‌شان مورد استفاده اشخاص دیگر قرار نگیرد و کسی روی بالشتشان نخوابد چرا که تماس مستقیم می‌تواند سبب انتقال این بیماری شود و به راحتی تمام اعضای خانواده را درگیر کند

وزارت بهداشت، سکته مغزی را اولین علت ناتوانی در کشور خواند و تاکید کرد که در صورت بروز علایم آن، هر یک دقیقه تاخیر در مراجعه به مرکز درمانی، میلیون‌ها سلول عصبی را از بین می‌برد. از این عارضه، بعنوان دومین عامل مرگ و میر در ایران یاد شده است.

سندرم آسپرگر (Asperger Syndrome) جزو گروهی از اختلالات عصبی است که به اختلالات طیف اوتیسم (ASDs) معروف می باشند. سندرم آسپرگر در انتهای ملایم طیف در نظر گرفته می شود. افراد مبتلا به سندرم آسپرگر برخی علائم اولیه را نشان می دهند: مشکل در تعامل اجتماعی ، انجام رفتارهای تکراری ، محکم ایستادن بر روی آنچه فکر می کنند ، تمرکز بر قوانین و روال ها . عوامل ژنتیکی و قرار گرفتن در معرض سموم محیطی مانند مواد شیمیایی یا ویروس ها به عنوان عوامل بالقوه در ایجاد این اختلال شناخته شده اند. پسران بیشتر از دختران به سندرم آسپرگر مبتلا می شوند.هیچ آزمایشی وجود ندارد که به شما بگوید آیا فرزند شما سندرم آسپرگر دارد یا خیر.

بخش بیماری‌های تنفسی بیمارستان‌ها شلوغ است و بخش‌های سرپایی مراکز درمانی، کادر درمان را به یاد تجربه پاندمی کرونا می‌اندازد، همانقدر پرسروصدا و همانطور پر از جمعیت. براساس اعلام مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت، ۳ درصد بیماران تنفسی مبتلا به کووید ۱۹، ۱۰ درصد مبتلا به ویروس سرماخوردگی و ۲۵ درصد مبتلا به ویروس آنفلوآنزا هستند. آنفلوآنزای در گردش، H۱N۱ است. این ویروس در سال ۲۰۱۰ -۲۰۰۹ به‌عنوان آنفلوآنزای خوکی شناخته می‌شد که ترکیب جدیدی از ویروس‌های آنفلوآنزا بود و خوک‌ها، پرندگان و انسان‌ها را آلوده می‌کرد. این ویروس در همان سال، منجر به مرگ ۲۸۴ هزار و ۴۰۰ نفر در جهان شد. موج ابتلا به آنفلوآنزای H۱N۱ تا پایان دی‌ماه در کشور ادامه دارد و هشدار‌ها متوجه سالمندان، کودکان و افراد مبتلا به بیماری‌های زمینه‌ای است.

متأسفانه طی سه سال گذشته، آمار و ارقام ابتلا به انواع سرطان در ایران منتشر نمی‌شود. افزایش تعداد سرطان در همه دنیا و به‌ویژه در کشورهای در حال توسعه، مانند ایران، رایج است. طبق پیش‌بینی‌ها بین سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۴۰ حداقل ۱۱۵ درصد افزایش سرطان در کشور داریم، در حالی که متوسط جهانی ۶۳ درصد است؛ یعنی افزایش موارد ابتلا به سرطان در ایران نزدیک به ‌دو برابر متوسط جهان است. کاری در مرکز ملی مقابله به‌تحقیقات سلامت و پژوهشکده انیستیتو کنسر انجام شده که بر اساس آن شایع‌ترین سرطان‌ها در ۱۵ سال آینده کشور بررسی گردید. در هر دو جنس، سرطان پستان اول است، تیروئید دوم می‌شود. سرطان معده سوم است. در صحبت های دو میهمان برنامه و درمانگر سرطان، متاسفانه «فقدان برنامه‌ریزی درست، مدیریت اشتباه و مبتنی برنفع شخصی مدیران و همچنین ناتوانی در اجرای برنامه‌های قبلی پیشگیری از سرطان» جایگاه ویژه‌ای دارد. معتقدند که سرمنشاء بسیاری از مشکلات سوءمدیریت بوده و برخی از مدیران فکر می‌کنند اگر زیرمجموعه آنها برنامه خوبی را اجرا کنند، جای شان را می‌گیرند. دید بسیاری مسئولان بسیار پایین است و دیدگاه ملی ندارند. آنها فقط به میز خودشان فکر می‌کنند؛ چون مطیع و بله قربان‌گو هستند و با این روش نمی‌شود کشور و بخش های تخصصی را اداره کرد و حتی به موضوعات خاص پرداخت.در ایران ۶۸ درصد از بیماران بعد از مبتلا شدن به‌سرطان دچار «هزینه‌های کمرشکن» می‌شوند. یعنی بیش از یک سوم درآمدهای خانوار صرف چیزی شود. اگر شما ۲۰ میلیون درآمد دارید و ماهانه ۷ میلیون را صرف چیزی کنید دچار هزینه‌های کمرشکن شده‌اید. یکی از مهمترین دلایل این هزینه‌ها، آن است که سرطان در ایران دیر تشخیص داده می‌شود. وقتی سرطان دیر تشخیص داده می‌شود، درمان‌پذیری کاهش یافته و هزینه‌ها بیشتر شده و سال‌های ازدست‌رفته عمر افزایش می‌یابد. سند ملی توسعه شبکه ملی مراقبت از سرطان در سال ۹۶ تدوین گردید و در سال ۹۷ ابلاغ شد ولی همانجایی که ابلاغ کرده بود مقاومت در اجرا داشت. ما مراکز مختلف تشخیص و مراقبت را در این سند آورده بودیم که باید کجاها تشکیل شود. به‌این سند توجهی نشد. در نتیجه با وجود موافقت، اصولی درباره مرکز جامع سرطان به‌افراد داده شده بود؛ موقع دادن پروانه بهره‌برداری، گفتند اصلا ما چنین مراکزی نداریم.مرکز جامع سرطان اگر در هر استانی تشکیل شود خیلی از مشکلات حل می‌شود. نه این که وزارتخانه مدام سنگ‌اندازی کند. متاسفانه آنها همت بالا ندارند. دلسوزی بسیار کم شده است. مردم نسبت به ‌همدیگر و آقایان نسبت به ‌مردم دلسوز نیستند. دلسوزی یعنی فکر کنیم بیماران مانند برادر و مادر و خواهر خودمان هستند.ما ۷۵ مرکز اجرایی در سطح دوم افتتاح کردیم تا پاسخگوی پذیرنده نظام ارجاع از سطح یک باشد و بیماران مشکوک به ‌سرطان که حدود ۵ درصد کل مراجعان بودند، به ‌این مراکز مراجعه کنند. پروتکل ارجاع وجود داشت. در ساختار به‌هم‌ریخته بیمارستان‌های ایران نمی‌شد نظام ارجاع را اجرا کرد مگر اینکه یک سری آدم‌ها آموزش ببینند. ما این کارها را انجام دادیم ولی برخی مدیران اعتقاد به ‌مراکز اجرایی نداشتند. ۵۰ دستگاه با هزینه ژاپن به‌صورت رایگان گرفتیم ولی الان دستگاه‌ها کار نمی‌کنند. این دستگاه‌ها رایگان آمده و آدم‌ها آموزش دیده‌اند ولی دستگاه‌ها کار نمی‌کنند.

در ایران در سال های اواخر دهه ۹۰، اخباری در مورد مشاهده شیوع گسترده سرطان های دهانه رحم منتشر شد که نشان می داد نا آگاهی از ویروس های HPV تا چه اندازه سلامت زنان، خانواده و همین طور امنیت باروری را تهدید می کند. در نتیجه این وضعیت و با در نظر گرفتن توانایی های انسیتو پاستور در تولید واکسن برنامه ای برای تولید واکسن HPV در داخل ایران طراحی شد. انسیتو پاستور در سال ۹۷ اعلام کرده بود که برای خرید پترن، یعنی فرمول ساخت واکسن HPV، رقمی معادل ۱۲۰ میلیارد تومان پول نیاز است. یک روز بعد از آغاز کارزار برای جمع آوری پول و مشارکت مردمی برای تامین هزنیه خرید پترن به نفع انسیتو پاستور، روزنامه کیهان، سایت هایی خبری مانند مشرق و رجا نیوز و جریانی در شبکه های اجتماعی با این ادعا که « واکسن گارداسیل ترویج بی بند و باری و اشاعه فحشاست» و با ساختن هشتگ « واکسن جندگی» علیه تولید داخل این دارو متحد شدند.دادستانی علیه فعالان کمپین و وزارت بهداشت موضع گرفت و پرونده ای در این زمینه تشکیل شد که در نتیجه آن برخی مقامات وزارت بهداشت و انسیتو پاستور، یک مجری تلویزیونی و همکاران کارزار جمع آوری کمک عمومی برای خرید پترن واکسن احضار شدند. از آنجا که قوه قضائیه عقل خودش را به دست جریان های سایبری نداده است، در این پرونده برای تمام افراد درگیر قرار موقوفی تعقیب صادر شد، اما کارزار جمع آوری کمک برای خرید واکسن هم متوقف شد. رقم دو میلیارد تومانی که در یک روز از مردم دغدغه مند کشور برای این کار عام المنفعه جمع آوری شده بود به انسیتو پاستور پرداخت شد و پرونده تولید این واکسن در بخش دولتی بسته شد.

اخبار و مستندات حکایت از اپیدمی عجیب ویروس hpv در جامعه دارد. موضوعی که در گام نخست سعی می‌شد توسط مسئولان مرتبط انکار شده یا با سرپوش گذاری، بشکل غیرمستقیم بیان شود. اما واقعیت این اپیدمی در کشور به جایی رسیده که امکان انکار وجود نداشته و سرپوش گذاری بر موضوع هم نوعی خیانت تلقی می‌شود. قیمت نجومی واکسن و آزمایشات این بیماری، بسیاری از شهروندان را از ادامه درمان منصرف می‌کند. این در حالی است که افکار عمومی خواهان شفاف سازی سیاست ها، برنامه‌ها و اقدامات وزارت بهداشت و درمان درخصوص تولید کافی واکسن داخلی و سیاست‌های آگاه سازی، حساس سازی و پروتکل‌های پیشگیری و درمان هستند.

معاون بهداشت وزارت بهداشت از آغاز بررسی‌ها درباره میزان شیوع HPV (زگیل تناسلی) در کشور خبر داد و گفت، ما به دنبال آگاهی از آمار واقعی هستیم و اگر شیوع بالایی داشته باشد، مداخلات لازم را انجام می‌دهیم. برخی منابع آزمایشگاهی عنوان می‌کنند که از هر ۱۰ آزمایش انجام شده، نتیجه نیمی از آن‌ها مثبت است و افراد به ویروس HPV مبتلا شده‌اند. در حالی که معاون وزیر بهداشت معتقد است که گزارش‌هایی که همیشه پاتولوژیک یا لابراتوری‌بیس هستند، خیلی نمی‌توان به کل جامعه تعمیم داد، چون کسانی برای انجام این آزمایش‌ها مراجعه می‌کنند که یا ارجاع داده شده‌اند یا مشکلی دارند که اقدام به انجام تست کرده‌اند؛ بنابراین مشمول همه افراد نیست. سوال اینجاست در شرایطی که بالغ بر ۵۰ درصد نمونه‌های آزمایشگاهی مثبت بگزارش شده، آیا نباید زنگ خطر بررسی شرایط اجتماعی برای وزارت بهداشت به صدا در می‌آمد؟ آیا این کم حساسیتی‌ها را نباید به حساب قصور و در بهترین شرایط اهمال نوشت؟

از هر دو زن یک نفر و از هر چهار مرد یک نفر در سنین بالای ۵۰ سال شکستگی ناشی از پوکی استخوان را تجربه می‌کنند. این در حالی است که بسیاری از زنان و مردان بالای ۷۰ سال کمترین اطلاعی درباره این بیماری ندارند و حتی یک بار هم برای سنجش تراکم استخوان اقدام نکرده‌اند! پوکی استخوان مانند آن مشکل کوچک یواشکی است که اغلب تا زمانی که خیلی دیر نشده است مورد توجه قرار نمی‌گیرد! اما خوب است بدانید که پوکی استخوان در ایران شیوع بالایی دارد و سالانه ۱۷۰ هزار استخوان در اثر پوکی دچار شکستگی می‌شوند! خطر پوکی استخوان بعداز۳۰سالگی و در زنان به‌ویژه بعد از یائسگی افزایش می‌یابد. یکی از عوامل دیگر، کاهش سطح هورمون‌های جنسی است. تحقیقات نشان می‌دهند کاهش سطح استروژن، تشکیل و تولید استخوان را مختل می‌کند. علت این مسأله هم این است که استروژن در حفظ تراکم استخوان در زنان اهمیت دارد. به همین دلیل طی ۵ تا ۱۰سال اول پس ازیائسگی، زنان سالانه ۲ تا ۴درصد ازتراکم استخوانی را ازدست می‌دهند. چنانچه دولت دوربینی‌های لازم برای پیشگیری و کاهش سرعت رشد این بیماری در جامعه را انجام ندهد، در سال‌های آتی می‌بایست اقدام به پرداخت هزینه بالای درمان و تحمیل آن بر شبکه سلامت کشور کند.

هایپر اکوسیس یا پرشنوایی ، یکی از عارضه های شنوایی-عصبی بوده که در آن فرد بیماری، صداهای عادی را با شدت بسیار بالاتر از افراد عادی جامعه می شنود. این شدت صدا ممکن است باعث اذیت شدن فرد بیمار شود. راهکار تجویزی،دور کردن فرد بیمار از محیط های پرسر و صدا و یا استفاده از گوش گیر نبوده و باید جریان سازگارسازی در وی دنباله گیری شود. پرشنوایی عارضه ای متفاوت از صدابیزاری یا میسوفونیا می باشد.در میسوفونیا، فرد فقط به برخی از صداها و حالات واکنش نشان داده، اما در صدا بیزاری، صداها با شدت بالا شنیده شده و بدلیل ازار بینی های مکرر می تواند تبدیل به صدابیزاری هم شود.

انجمن جهانی آلزایمر و انجمن آلزایمر ایران در اطلاعیه‌ای نوشت: در ایران، تخمین زده می‌شود در حال حاضر بیش از یک میلیون و دویست هزار نفر با دمانس زندگی می‌کنند و تا سال ۲۰۵۰، این رقم سه برابر خواهد شد. با سناریو جبران کاهش باروری پس از دوره کرونا و ادامه کاهش شیب ملایم باروری تا ۱.۶ فرزند به عنوان سناریو محتمل جمعیت کل کشور برای سال ١٤٣٠ در حدود ٩٣ میلیون و ٦٣٢َهزار نفر برآورد می‌شود. در واقع حدود سه درصد جمعیت کشور دچار الزایمر خواهند بود. این داده با داده‌های سالخوردگی جمعیت هم همگرایی دارد. در سال ۱۴۳۰ از هر ۱۰ نفر ۴ نفر سالمند خواهند بود. هم‌اکنون بیش از ۷ درصد جمعیت کشورمان را افراد سالمند بالای ۶۰ سال تشکیل می‌دهند که این آمار در سال ۱۴۳۰ تقریباً دو برابر خواهد شد؛ به‌طوری‌که در سال ۱۴۳۰ به‌ازای هر چهار نفر ایرانی، یک نفر سالمند خواهیم داشت و با جمعیتی در حدود ۲۳ میلیون سالمند بالای ۶۰ سال مواجه هستیم. ایران در ۳۰ سال آینده پیرترین کشور جهان خواهد بود!

مینو محرز درباره واریته جدید آبله میمونی گفت که این بیماری مسری‌ترو بیماری‌زاتر از آبله میمونی قبلی است چرا که دیگر صرفا از طریق رابطه جنسی منتقل نمی‌شود و امکان انتقال سرایت به همه افراد را دارد.از مردم می خواهم که وحشت نکنند چرا که به زودی وزارت بهداشت تمامی دستورالعمل‌ها و احتیاط‌های لازم را رسما اعلام خواهد کرد. راه های پیشگیری اولیه این است که ماسک بزنند و دست‌هایشان را بشورند.این بیماری می تواند از راه تنفس و تماس مستقیم با کسی که این بیماری را دارد منتقل شود.

همزمان با شیوع بیماری ام‌پاکس یا آبله میمون در آفریقا و شناسایی مواردی از آن در دیگر نقاط جهان، سازمان بهداشت جهانی بار دیگر وضعیت اضطراری را درباره این بیماری اعلام کرد(برای دومین بار از سال ۲۰۲۲).این ویروس متعلق به گروهی از ویروس‌های طبقه‌بندی شده به‌عنوان جنس اورتوپاکسویروس (Orthopoxvirus) است؛ این‌ها معمولا باعث بیماری آبله مانند می‌شوند که شامل بثورات با برآمدگی‌ها یا تاول‌های روی پوست است؛ برجستگی‌ها اغلب با مایع یا چرک، پر می‌شوند و در نهایت می‌توانند پوسته شوند و بهبود پیدا کنند.علائم این بیماری ویروسی عبارتند از تب، سردرد، درد‌های عضلانی و بثورات متمایز که می‌تواند روی صورت، دست‌ها، پا‌ها و سایر قسمت‌های بدن ظاهر شود. بثورات در نهایت قبل از بهبودی، جوش‌هایی یا چرک‌دانه‌هایی را تشکیل می‌دهند؛ پوسچول یا چرک‌دانه که شبیه یک جوش بزرگ سفید یا زرد است، یک برآمدگی کوچک و برجسته روی پوست است که پر از چرک است.غدد لنفاوی، غدد لوبیایی شکل که بخشی از سیستم ایمنی بدن هستند، نیز می‌توانند در تلاش برای مبارزه با این ویروس متورم شوند.

یکی از اشتباهات رایج مردم در فصل بهار، همسان پنداری آلرژی فصلی با بیماری سرماخوردگی است(آلرژی می تواند انواع مختلف قصلی، غذایی ،دارویی و محیطی) داشته باشد. به گونه ای که بدلیل همین اشتباه،حجم زیادی مسکن، داروهای ضد سرماخوردگی و آنتی بیوتیک ها را بشکلی نابجا وارد بدن خود نموده و ضمن ضربه زدن های زیاد و تخریب گری بدن ، به درمان موثر نیز نرسیده و متحمل درد و رنج در دوره ای عموما یک تا دو هفته ای می شوند. متن زیر با رویکردی تجربی-کاربردی، اقدام به بیان تفاوت های این دو بیماری نموده است. مهمترین نکات تفاوتی را در تب نکردن ، درد بدن کمتر ، ارشحات مخاطی رقیق و شفاف در آلرژی ، جستجو کرد.

دکتر محمود رضوانی معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی گیلان، با بیان اینکه در آستانه ماه رمضان و تعطیلات نوروزی هستیم، از مردم خواست حتما سبزیجات را قبل از مصرف ضدعفونی و گندزدایی کنند و تاکید نمود که موقع پاک کردن سبزیجات محلی حتما از دستکش استفاده شود.علت این هشدارها و تاکیدات، پیشگیری از بیماری بومی «فاسیولیازیس»( اثر انگل «فاسیولا») است که طی چند هفته اخیر شاهد موارد اندکی از ابتلا بودیم. این بیماری طی چهار مرحله به انسان می رسد. منشا اولیه آن نشخوارکنندگان حلال گوشت بوده، حلقه دوم، ورود انگل به محیط زیست است.در حلقه سوم، انگل وارد بدن نوعی خلزون شده و در نهایت بدلیل تماس حلزون با سبزیجات تازه و استفاده انسان از این سبزیجات، وارد بدن انسان می شود.

چهار سال از روز‌های همه‌گیری گذشت. از روز‌های روز‌های التهاب و اضطراب، روز‌های دوری و دورکاری و روز‌هایی که ویروس مرگ در همسایگی‌مان زندگی می‌کرد. درست در همین روز‌ها بود که ورود کرونا به ایران به شکل رسمی تایید شد. درست در روز یک اسفند، وقتی که ورود کرونا به ایران از سوی وزارت بهداشت تایید شده بود، صداوسیما در گزارشی تاکید کرد که کرونا در قم «شایعه» است و مردم می‌توانند به راحتی رفت‌وآمد کنند. این در حالی بود که قرار بود انتخابات در ۲ اسفند برگزار شود که باعث شیوع گسترده بیماری در کشور می‌شد.

عصر ۲۹ بهمن ۱۳۹۸؛ این تاریخ را همه‌مان به یاد داریم. بعید است که حالا حالا‌ها از یادمان برود. کرونا با مرگ دو بیمار قمی، حضورش را در ایران رسمیت بخشیده بود. هرچند به گفته برخی متخصصان از دی ماه بیمارانی با علائم کروناویروس به مراکز درمانی مراجعه کرده‌اند که به علت نو پدید بودن بیماری مورد شناسایی قرار نگرفته‌اند و به گفته معاون وزیر، چون در مقطع اوج همه‌گیری بیماری آنفلوانزای H۱N۱ بود، نظام سلامت به اشتباه آن را آنفلوانزا تشخیص داد. حال بعد از گذشت چهار سال، دکتر حسین شهزادی فوق تخصص قلب کودکان مرکز قلب شهید رجایی بمناسبت چهارمین سالروز آغاز تلخ بیماری کرونا در ایران، متن زیر را تهیه و منتشر کرده است.