شعار سال: جهان با پیشرفت صنعتی و بدون در نظر داشتن پیامد زیستی صنایع آلاینده، اکنون شاهد تغییر آب‌وهوا شده، امری که درنهایت پیشرفت جوامع را با چالش جدی مواجه کرده چراکه در بسیاری مناطق از جمله کشور ما موجب کاهش بارش‌ها گشته و این روند کاهش بارش در کنار رشد جمعیت موجب ایجاد مشکل شده است.

محمدرضا رضوی، مدیرکل هواشناسی مازندران بابیان اینکه اکثر کشورهای پیشرفته دنیا وزیر تغییر اقلیم دارند و در انجام هر پروژه به جهت اقلیم کشور توجه می‌شود، خاطرنشان کرد: اما ما برای فردای خود برنامه‌ای نداریم و به فردای پروژه‌ها فکر نمی‌کنیم.

وی بابیان اینکه در هزاره‌های قبل تغییر اقلیم موجب سرما شده بود و رفتار مردم این سرزمین با توجه به آن، کوچ بوده است، افزود: در دوره اسب و عدم وجود کشورها امکان مهاجرت سرزمین وجود داشته اما امروز برای مهاجرت به کشورهای شمال برای فرار از گرما باید حقارت کشید.

مدیرکل هواشناسی مازندران گفت: کشور ما در سال ۲۰۱۳ نهمین کشور آلوده‌کننده جو جهان بود و در سال ۲۰۱۵ هشتمین شدیم.

ما ایرانیان هنوز زندگی عشایری را دوست داریم؛ مرتعی را نابود کردیم و به‌سوی مرتع دیگر می‌رویم و الی‌آخر و هوای تهران را آلوده کرده‌ایم و آخر هفته با سه میلیون خودرو به شمال سفر می کنیمرضوی با اشاره به رفتار گذشتگان ما در مواجهه با تغییر اقلیم، گفت: ما ایرانیان هنوز زندگی عشایری را دوست داریم؛ مرتعی را نابود کردیم و به‌سوی مرتع دیگر می‌رویم و الی‌آخر و هوای تهران را آلوده کرده‌ایم و آخر هفته با سه میلیون خودرو به شمال می‌آییم.

وی ازجمله سیاست‌های غلط با توجه به کمبود آب در کشور را افزایش سطح زیر کشت به‌جای افزایش بهره‌وری برای افزایش محصول دانست و بر مدیریت دانایی، فرهنگ مردم و خرد جمعی تأکید کرد.

رضوی بخش عمده تغییر اقلیم را دام، قطع درختان و کشاورزی بی‌رویه و شهرسازی دانست و افزود: کوچک‌ترین تغییر در سامانه اقلیم ازیک‌طرف سیل و از سوی دیگر یخبندان شدید است.

رضوی بابیان اینکه ایران در استرس شدید آبی قرار دارد، افزود: در مقایسه با استاندارد جهانی هرکس ۴۰ درصد آب تجدید ناپذیر را برداشت کند در حال آسیب است و ما اکنون به بیش از ۶۰ درصد رسیده‌ایم و مصرف منابع آب ما در بخش خانگی و کشاورزی چندین برابر میانگین جهانی است.

این مسئول با نقد نگاه تک‌بعدی به آب، افزود: نگاه تمام رسانه‌های ما به مصرف خانگی و صرفه‌جویی آن‌هاست اما باید به هدر رفت آب و مصرف بی‌رویه در کشاورزی نیز توجه شود.

وی با اشاره به افزایش روند افزایشی جمعیت از سال ۱۳۰۰ تا کنون و رسیدن جمعیت از ۱۰ میلیون نفر به ۸۰ میلیون نفر به کاهش سرانه آب اشاره کرد و افزود: با روند کاهش باران و افزایش تبخیر آب، از سال ۱۳۷۸ روند کاهش آب‌ داریم و در دوره‌های هفت‌ساله، هرسال وضع بدتر می‌شود اما مصرف خود را بالا برده‌ایم

مدیرکل آب منطقه‌ای مازندران با تأکید بر اینکه قوانین وضعیت آبی و محیط‌ زیست باید متناسب با زمان تغییر کند و بهینه‌سازی شود و ارتقا یابد، افزود: قوانین کشور ما در این حوزه برای ۳۰ سال پیش است.

ابراهیم یخکشی با بیان اینکه در شبکه توزیع آب شهری حدود ۳۰ درصد اتلاف آب‌ داریم، به مسئله تأمین مالی فاضلاب‌ها اشاره کرد و گفت: مسئله اصلی در حوزه آب، روان آب‌ها و فاضلاب‌هاست.

وی ازجمله عواملی که باید در مسئله آب به آن توجه کرد را مشارکت مردم و برنامه‌ریزی در توسعه منابع آبی برشمرد و بر تمرکز چگونگی حل مسئله تأکید کرد.

کم‌آبی در بخش کشاورزی منجر به عوامل اجتماعی و تنش‌های منطقه‌ای برای طرح‌های انتقال آب است و این تعارض‌ها در کمپین‌ها ایجاد می‌شود که ناشی از کمبودهاست

یخکشی بابیان اینکه آب زیرزمینی یک مسئله اساسی در کشور است و خیلی جاها کوچ بخشی را موجب شده است، گفت: کم‌آبی در بخش کشاورزی منجر به عوامل اجتماعی و تنش‌های منطقه‌ای برای طرح‌های انتقال آب است و این تعارض‌ها در کمپین‌ها ایجاد می‌شود که ناشی از کمبودهاست.

وی با اشاره به تغییرات اقلیمی و کاهش روند بارش به اثر کاهش منابع آب بر اقتصاد اشاره کرد و افزود: اگر در مازندران یک میلی‌متر بارندگی کم شود حدود ۱۰ میلیون مترمکعب منابع آب کم می‌شود و ازنظر اقتصادی با الگوی کشت برنج حدود ۲۰ میلیارد تومان منفعت از دست خواهیم داد و این بیانگر اهمیت مسئله است.

یخکشی با اشاره به افزایش چهار برابری جمعیت در پنج دهه اخیر، آن را به معنای رشد تقاضا برای غذا و آب دانست و افزود: اگر استفاده درست و شغل‌های متناسب نداشته باشیم تمام تمرکز روی آب و کشاورزی می‌رود چراکه دست‌یافتنی‌تر است و استفاده مفرط از طبیعت موجب آسیب به محیط و منابع آبی خواهد شد.

وی بهره‌وری پایین آب در کشاورزی را عامل دیگری در مسئله آب دانست و گفت: این واقعیتی است که ما باید آن را بپذیریم و بهره‌وری می‌تواند پاسخ افزایش جمعیت باشد.

وی افزود: در مازندران تا دیروز حدود ۲۰ درصد کاهش بارندگی مشابه سال گذشته داشته‌ایم و با این روش‌هایی که ما داریم هیچ راهکاری وجود ندارد، کدام برنامه پنج ساله تاکنون جواب داده است؟

عبدالله مهاجر، رئیس اتاق بازرگانی مازندران نیز با نقد محکوم کردن طرف مقابل در ایجاد بحران بر ایجاد همدلی و کار مشترک تأکید کرد و افزود: باید کنار هم مشکلات را به‌درستی شناسایی و ایده‌های درست ارائه دهیم و در کار و ایده‌ منطق وجود داشته باشد.

رئیس اتاق بازرگانی مازندران ادامه داد: من اگر مسئول بودم، آن‌هایی که چنین بلایی سر مردم آوردند را محاکمه می‌کردم چراکه آن‌ها جهت داده‌اند.

وی بابیان اینکه استان مازندران با ۳.۵ میلیون نفر جمعیت، ۳۰ میلیون جمعیت سالانه را در خود جای می‌دهد، گفت: مازندران یک استان خدماتی برای کشور است اما برای حل مسائل تنها از ظرفیت درآمد خود استان استفاده می‌کنیم.

مهاجر بابیان اینکه هنوز دیر نشده اگر درست فکر کنیم، خاطرنشان کرد: هرکدام نباید موضوع را به گردن دیگری بیندازد و همه مقصریم و تنها به گردن بخش خصوص نیندازیم که بد استفاده کرد چراکه شما راهی را به او یاد نداده‌اید.

ما مشکل آب‌داریم و ظرفیت بالقوه برای آب نیز در استان وجود دارد اما آب از دست ما خارج می‌شود و همه باید کمک کنیم و مصرف مصرف منطقی باشدوی بابیان اینکه ۶۰ درصد از آب شیرین استان به دریا می‌ریزد، افزود: ما مشکل آب‌داریم و ظرفیت بالقوه برای آب نیز در استان وجود دارد اما آب از دست ما خارج می‌شود و همه باید کمک کنیم و مصرف، منطقی باشد.

نماینده بخش خصوصی استان مازندران مسئله آب را مسئله بسیار حیاتی برشمرد و افزود: فقط مصرف‌کننده مسئول این امر نیست و به مسئولیت همه دستگاه‌های ذی‌ربط نیز توجه کنیم.

پیداست که تغییر اقلیم و رشد جمعیت دو عامل اثرگذار بر ایجاد بحران آب بوده است، اما مسئله این است که بسیاری از کشورها با هم‌افزایی، برنامه‌ریزی صحیح و عملیاتی آن توانستند اثرات منفی این عوامل را تا حدود بسیاری کنترل کنند، اما در کشور ما جزیره‌ای عمل کردن نهادها و مقصر سازی دیگری مانع یک اقدام هماهنگ در برابر این مسائل و مواجهه با مشکل شده است.

شاید افزایش محصولات کشاورزی به‌واسطه افزایش سطح زیر کشت و حفر چاه‌های عمیق و رتبه اول آوردن در محصولات آب‌بر شاید بیانگر رشد کشاورزی باشد اما مسئله آب نادیده گرفته شده است.

ایجاد صنایع و پروژه‌های عمرانی شاید به‌تنهایی اقداماتی بزرگ محسوب شود که موجب بهبود زندگی مردم شده اما بدون در نظر گرفتن اثرات زیستی، اجتماعی و فرهنگی آن موجب نابودی جنگل‌ها و در نهایت بحران‌هایی مانند بحران آب شده است.

سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری مهر، تاریخ انتشار 15 اردیبهشت 97 ، کد مطلب: 4287680، www.mehrnews.com