شعارسال: در حالی که عارف و جریان اصلاحات در حال چیدن مقدمات زعامت معاون اول دولت اصلاحات بر این جریان برای انتخابات مجلس دهم هستند، در گوشه‌ای از شهر جریانی دیگری به دنبال علم کردن سرلیستی دیگر در مقابل عارف است. کارگزاران سازندگی که چندان علاقه‌ای به بازیگر بودن در تئاتر انتخابات مجلس ندارند و به دنبال کارگردانی این صحنه سیاسی هستند، دوست ندارند عارف سرلیست اصلاح طلبان در انتخابات مجلس دارد. آنها به ویژه دبیرکل حزب کارگزاران یعنی غلامحسین کرباسچی رابطه خوبی با خاتمی و نیروهای نزدیک به او ندارند و تلاش می‌کند تا نیروهای نزدیک به رئیس جمهور و هاشمی رفسنجانی سرلیستی اصلاح طلبان را در انتخابات مجلس به عهده بگیرد. کرباسچی هنوز از عدم حمایت خاتمی در ماجرای شهرداری تهران و دادگاهی شدن، ناراحت است. ناراحتی که در رفتار سیاسی او در این سال‌ها قابل مشاهده بوده است.

حزب کارگزاران سازندگی، به دنبال این است که تکنوکرات معروف و یار نزدیک هاشمی و روحانی یعنی محمد علی نجفی را به عنوان سر لیست اصلاح طلبان معرفی کنند. آنها معتقدند که نجفی بر خلاف عارف، مدیری اجرایی، توانمند و مورد قبول تمام جریان‌های اصلاح طلب در ایران است. کارگزاران و بخشی از جریان اصلاحات از نجفی برای حضور در انتخابات 88 دعوت کرده بودند که حضور موسوی و کروبی، مانع تحقق آرزوی آنها برای نامزدی این چهره سرشناس سیاسی شد. او حتی در انتخابات ریاست جمهوری 92 در کنار اسحاق جهانگیری دو گزینه اصلی کارگزاران برای انتخابات ریاست جمهوری یازدهم بودند. نجفی در دولت‌های رجایی، هاشمی، خاتمی و روحانی حضور داشته است و همچنین نمایندگی مردم تهران در شورای شهر را نیز به عهده داشته است و این همین سابقه باعث شده است تا کارگزاران، نجفی را به عارف ترجیح دهند.

کارگزاران بر این باور هستند که اصلاح طلبان همانطور که در خرداد 92 روحانی را به عارف ترجیح دادند باید در اسفند 94 نیز نجفی را به عنوان سرلیست اصلاح طلبان انتخاب کنند. به نظر می‌رسد که آیت‌الله هاشمی به عنوان پدر معنوی این جریان سیاسی، با این نظر موافق است. هاشمی نشان داده است همیشه به دنبال مدیرانی است که سابقه اجرایی بیشتر و ضربه پذیری بالاتری داشته باشند است و بر همین اساس نجفی گزینه مطلوب تری برای آیت‌الله به حساب می‌آید. بسیاری از کارگزاران معتقدند که در صورت پیروزی، عارف توان مدیریت مجلس و ایستادن در مقابل اصول گرایان را ندارد. آنها حتی اعتقاد دارند که لاریجانی نیز گزینه‌ مناسب تری نسبت به عارف است. آنطور که از شواهد پیداست، عارف باید خود را برای پذیرایی از یک رقیب جدی آماده کند. دیگر او تنها تک سوار این میدان نیست.

برای شناخت بیشتر حزب کارگزاران بهتر است نحوه تاسیس این حزب و چرخش بزرگ آنها از راست به چپ را با هم مرور کنیم. در آستانه آماده شدن گروه‌های سیاسی برای انتخابات مجلس پنجم در سال 74، جناح راست ایران دچار یک انشعاب بزرگ شد، انشعابی که حاصلش تولد یک حزب جدید به نام « کارگزاران سازندگی» بود. داستان از آنجا آغاز شد که برخی از وزرای دولت دوم هاشمی رفسنجانی به دیدار رئیس جمهور وقت و معاون اول او رفتند تا نظر آنان را برای حضور در انتخابات مجلس آنهم با سازوکار و لیستی جدا از جامعه روحانیت مبارز جلب کنند.

آیت‌الله و حبیبی معاون اول دولت سازندگی به این مدیران پیشنهاد دادند که به جای جدایی، با لیست جامعه روحانیت متحد شدند و 5 نفر از آنان به عنوان نامزد مشترک در لیست جامعه روحانیت قرار بگیرند. اما اعضای جامعه روحانیت که به نظر می‌رسید از این تولد سیاسی ناخرسند هستند مخالفت خود را با این پیشنهاد اعلام کردند. ناطق نوری از جمله مخالفین اصلی این پیشنهاد بود و اعلام کرد که بهتر است کارگزاران سازندگی با لیست جداگانه‌ای وارد کارزار انتخابات شوند.

هاشمی رفسنجانی که در آن زمان عهده دار پست ریاست جمهوری و همچنین عضویت در جامعه روحانیت را داشت، تلاش کرد که هم مدیرانش در انتخابات شرکت کنند و هم انشعابی در جامعه روحانیت شکل نگیرد. امری که با موفقیتی همراه نبود.

بعد از کش‌وقوس‌های فراوان میان اعضای جامعه روحانیت و کارگزاران، جامعه روحانیت نظر قطعی خود را اعلام کرد و حضور هیچکدام از مدیران اجرایی کشور در لیست خود را نپذیرفت. همین عدم توافق باعث شد که کارگزاران در بیانیه‌ای موجودیت سیاسی خود را اعلام کنند.

ذیل این بیانیه را 16 نفر از وزرا و معاونان رئیس جمهور با عنوان جمعی از کارگزارن سازندگی امضا کردند. که بین آنها به جز نام محمد هاشمی، هیچ نامی از خانواده محمد هاشمی به چشم نمی‌خورد.این 16نفر عبارتند بودند از:

اسماعيل شوشتري، عطاءالله مهاجراني، محسن نوربخش، محمد هاشمي رفسنجاني، محمدعلي نجفي، مرتضي محمدخان، عيسي كلانتري، اكبر تركان، سيدمحمد غرضي، بيژن زنگنه، غلام­حسين كرباسچي، رضا امراللهي، غلامرضا فروزش، مصطفي هاشمي‌طبا، غلامرضا شافعي، محمدرضا نعمت‌زاده.

پس از قطعی شدن انشعاب گروهی از مدیران اجرایی و جامعه روحانیت، راست مدرن« کارگزارن» در مقابل راست سنتی« جامعه روحانیت مبارز» شکل گرفت. تا این دو جریان در غیاب چپ‌ها به رقابت با یکدیگر در مجلس پنجم بپردازند.

انتشار بیانیه از سوی حزب تازه تاسیس کارگزاران با واکنش تند جناح راست روبرو شد و 150 نماینده متمایل به به جناح راست سنتی در مجلس، طی بیانیه شدید الحنی، مخالفت خود را با این استقلال طلبی مدیران دولتی اعلام کردند. روزنامه رسالت، رسانه وابسته به راست سنتی و حزب موتلفه با انتقاد شدید از شکل گیری راست مدرن، این حرکت سیاسی جدید در ایران را تخطئه نامید.

محمد رضا باهنر و محمد جواد لاریجانی دو چهره شناخته شده جریان راست، این عمل مدیران دولت هاشمی را خلاف قانون و غیرکارشناسانه خواندند. اسدالله بادامچیان نیز بارها در گفت‌وگوهای مختلف ایجاد کارگزاران را محکوم کرد. بادامچیان اعتقاد داشت اینکه مسئولین دولتی و مجریان انتخابات خود، برای انتخابات کاندیدا معرفی کنند یک تخلف بزرگ است.

جناح چپ آن زمان ایران نیز به این حزب جدید با نگاهی تردید آمیز نگاه می‌کردند و آن را بخشی از راست سنتی ایران می‌دانستند. به طورمثال عباس عبدی علی رغم اظهار خوشبینی نسبت به حرکت کارگزاران، آنها را متهم به همدستی با جناح راست برای حذف جناح چپ کرد و خواستار آن شد که آنها مواضع خود را در قبال جریان چپ ایران مشخص کنند.

بهزاد نبوی نیز هر دو گروه را همفکر هم دانست اما راست مدرن را بهتر از راست سنتی معرفی کرد. در هیاهوی درگیری‌های سیاسی میان راست سنتی و مدرن، اعضای دولت هاشمی در نامه‌ای به رهبرمعظم انقلاب برای حضور در انتخابات کسب تکلیف کردند. مقام معظم رهبری در پاسخ به این نامه از تمام جریان‌های سیاسی کشور خواستند که ایجاد کدورت در کشور پرهیز کنند.

رهبر انقلاب همچنین در دیدار با اعضای دولت توصیه کردند که وزرای دولت، لیست نامزدها و بیانیه‌های انتخاباتی کارگزاران را امضا نکنند. اما به معاونین رئیس جمهور آن هم بدون ذکر سمت این اجازه داده شد.

با نظر مقام معظم رهبری حزب کارگزاران بدون دخالت وزراء وارد انتخابات شد و توانست اقلیت قدرتمندی را در مقابل جامعه روحانیت مبارز تهران تشکیل دهد. حتی فائزه هاشمی دختر رئیس جمهور وقت با اختلاف کمی نسبت به ناطق نوری چهره شناخته شده راست به عنوان نفر دوم از تهران وارد مجلس شد.

راست مدرن یا همان حزب کارگزاران بسیار تلاش کرد تا هاشمی رفسنجانی برای بار سوم بر کرسی ریاست قوه مقننه تکیه بزند که این طرح با مخالفت مقام معظم رهبری ملغی شد تا کارگزاران استراتژی تازه‌ای را برای انتخابات ریاست جمهوری انتخاب کند. در حالی که بسیاری بر این باور بودند که کارگزاران از ناطق نوری یا ری شهری در انتخابات ریاست جمهوری حمایت خواهد کرد این گروه بعد از رایزنی‌های فراوان به عنوان حامی سید محمد خاتمی وارد کارزار شد و در کنار مجمع روحانیون و در مقابل جامعه روحانیت قرار گرفت.

انتخابات ریاست جمهوری هفتم، سرآغاز نزدیکی کارگزاران سازندگی به جریان چپ ایران یا اصلاح طلبان بود. فعالیت‌های این گروه در کنار جناج چپ ایران در مجلس ششم و ریاست جمهوری هشتم و نهم ادامه داشت تا اینکه بعد از انتخابات 88 به دلیل ورود چهره‌های سرشناس این گروه به ماجراهای انتخابات دچار حاشیه شد و طی 4 سال فعالیت‌های این حزب چراغ خاموش ادامه پیدا کرد.

انتخابات 92 و پیروزی حسن روحانی نامزد نزدیک به حزب کارگزاران فضای تازه‌ای را پیش روی این جریان سیاسی قرار داد، تا کارگزارات بعد از 4 سال ساکت بازهم تبدیل به یک حزب سیاسی فعال در عرصه سیاسی کشور شود و خود را آماده رقابت برای کسب کرسی‌های سبر مجلس دهم کند.

کارگزارن برای پوست اندازی سیاسی خود افراد نزدیک به جناح چپ را نیز وارد ساختار خود کرد. اعضای جدیدی که به شورای مرکزی به این حزب اضافه شدند، عبارتند از: محمدحسین عادلی، سعید لیلاز، محمد قوچانی، علی جمالی، شهربانو امانی، خانم مقیمی، اعظم نوری، عباس علیخانی‌، علی‌اشرف افخمی، سیدافضل موسوی، مهندس پناه،‌ سیدعبدالله حسینی‌،‌ عباسعلی الله‌یاری، فرزانه ترکان،‌ خانم کفایتی، جهانبخش خانجانی، حجت‌الاسلام ملکی.

پیش از این نیز آقایان و خانم‌ها محمد هاشمی، محسن هاشمی،‌ غلامحسین کرباسچی، محمدعلی نجفی، اسحاق جهانگیری، فائزه هاشمی، علی هاشمی،‌ سیدحسین هاشمی، اسماعیلی جبارزاده، یدالله طاهرنژاد، سیدحسین مرعشی، رضا امراللهی، رضا ملک‌زاده و عبدالناصر همتی عضو این حزب بودند.

این تغییر نسل اما به نظر می‌رسد به مذاق پیران این جریان خوش نیامد و در واکنش به این تغییرات، محمد هاشمی از این حزب استعفا داد و اعلام کرد که ما باید کاری نکنیم که در جامعه تشنج ایجاد شود. من نمی‌خواهم شاهد این باشم که حزبی که من عضوش هستم سرنوشت حزبی مانند مشارکت را پیدا کند.

این سخنان محمد هاشمی به خوبی بیانگر این معناست که برادر رئیس جمهور سابق ایران که روزی خود از موسسین راست سنتی در ایران بود، از ایجاد چپ جدیدی به نام کارگزاران در ایران هراس دارد. او طرفدار تفکر آیت‌الله هاشمی در عرصه سیاسی کشور است و چندان علاقه ندارد که تفکری به غیر از این تفکر براین حزب سیاسی حاکم شود. تفکری که فراجناحی بودن و اعتدالی بودن را ورای چپ و راست سیاسی کشور برای خود قائل است و تلاش مریدان آیت الله سیاست ایران در حزب کارگزاران هم این بوده است که در همان مسیر گام بردارند امری که گویا با تغییر چهره های تصمیم گیر و نقش آفرین در این حزب قرار است درگیر تغییر و تحول گردد.

به نطر می‌رسد دهه 90 برای جریان کارگزاران ایران، دوران پوست اندازی است، دوران تبدیل شدن از راست مدرن به یک گروه چپ تمام عیار که مدعی رهبری اصلاح طلبان نیز هست!

با اندكي اضافات و تلخيص برگرفته از سايت نامه، تاريخ انتشار دوشنبه 11 آبان 1394، كدمطلب: 282150 : www.namehnews.ir