شعارسال: مجمع تشخیص مصلحت در فرصت یکساله خود برای بررسی لایحه پالرمو که در اثر اختلاف مجلس و شورای نگهبان به آن نهاد ارجاع شده بود، این لایحه را بررسی نکرد و از سوی دیگر درباره لایحه CFT نیز آنچنان که اعضای مجمع می‌گویند شرایط حتی از پالرمو هم بدتر است، اما در سوی دیگر دولتی‌ها مصمم به اجرای لوایح ۴ گانه مربوط به FATF هستند تا جایی که اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور در هفته‌های اخیر ادعا کرد که «با توجه به تصویب لوایح FATF و CFT در جلسه سران سه قوه و تایید مقام معظم رهبری، مجمع تشخیص مصلحت نظام هر چه سریعتر این لوایح را تصویب کند».

این ادعا به سرعت توسط مجمع تشخیص مصلحت نظام تکذیب شد. البته این اولین و آخرین اشتباه دولت نیست که اینچنین به برخی از شخصیت‌ها و مسئولان و حتی نهاد‌ها نسبت می‌دهد، بار‌ها از دولت شاهد بودیم که مشابه این اقدام و حرف را زده اند.

در خصوص چرایی و چگونگی وضعیت لایحه الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به کنوانسیون سازمان ملل متحد برای مبارزه با جرائم سازمان یافته فراملی (پالرمو) با علیرضا امینی تحلیل گر مسائل سیاسی گفت‌وگویی داشته‌ایم؛ او معتقد است که ایران به دنبال تخلفی نیست که نگران افشای آن باشد و یکی از دلایلی که حاضر به پذیرش این لوایح نیست، تفاوت در تعاریفی است که در آن وجود دارد. مشروح این گفتگو را در ادامه می‌خوانید:

*سر موضوعاتی همچون پالرمو و CFT بحث‌های بسیاری مشاهده می‌شود. عده‌ای بر این تصور هستند که پذیرش این موضوعات سبب حل بسیاری از مشکلات اقتصادی کشور می‌شود و گروهی دیگر هم مخالف این موضوع هستند. شما چه نظری دارید؟

امینی: نکته اول این است که چه پالرمو یعنی کنوانسیون مبارزه با جرایم سازمان یافته و چه FATF یعنی بحث‌های مبارزه با پولشویی، هر دو به لحاظ زبان و رفتاری بحث‌هایی بسیار مورد تایید و گفتگو‌های خوبی هستند، یعنی این قوانین قوانین بدی نیست، اما در عمل اتفاق دیگری می‌افتد همچون غالب اتفاقاتی که در حوزه بین الملل است، مجری طرح و قوانین براساس تفسیر‌های موضوعی خودش به دنبال تحلیل ماجرا است. برای مثال سازمان ملل در متن، موضوع خوبی بوده و مکانی برای نتیجه گیری و جمعی برای اقدام است، اما همین سازمان ملل چشمش را روی بحث بحران بحرین می‌بندد و در جای دیگر برای یک اتفاق بسیار کوچک فریاد وا اسفا سر می‌دهد، لذا اتفاقی که می‌افتد در اصل این است که امضای قرارداد‌های پالرمو و CFT به هر صورت به دنبال افشای منابع و گردش‌های مالی ایران است. لازم به توضیح است که ایران به دنبال تخلفی نیست که نگران از افشای آن باشد، اما تعاریف با هم متفاوت است.

تعریف غرب در خصوص مبارزه با تروریسم متفاوت از ایران است

برای مثال تعاریف غرب در خصوص مبارزه با تروریسم متفاوت با تعاریف ایران است. غرب حزب الله را یک گروه تروریستی می‌شناسد؛ در حالی که حزب الله یک گروه مردمی در لبنان بوده و از جانب مردم مورد حمایت است؛ بنابراین مبنای تروریستی برای آن وارد نیست. اگر ایران در اولین قدم حتی لوایح پالرمو و CFT را بپذیرد و آن‌ها را امضا کند، تفاوت رفتاری و شناختی که بین ایران و غرب نسبت به موضوعات وجود دارد، قطعا شروع یک سوءتفاهم جدی و دردسر‌های بعدی خواهد بود.

* شبهاتی در خصوص پذیرش این لوایح در میان مردم مطرح است.

امینی: بله کاملا درست است. گفتگو‌هایی در جامعه مطرح می‌شود مبنی بر اینکه که اگر لوایح پالرمو و CFT امضا نشود، روابط مالی، پولی و بانکی مان قطع می‌شود و حتی ممکن است ارتباط مالی مان با سازمان‌های جهانی قطع شود و در لیست سیاه قرار می‌گیریم. در این بخش چندین پرسش مطرح می‌شود مبنی بر اینکه در حال حاضر براساس تحریمی که ایجاد شده است، ما با کجای دنیا روابط مالی و پولی داریم؟ و عملا چه اتفاقی قرار است حادتر از ایجاد تحریم‌ها نسبت به مبانی کشور ما بیفتد؟ و غرب خصومتی بیشتر از این را به خرج دهد که اگر ما لوایح پالرمو و CFT را امضا نکنیم پله آخرش بدتر شود. اساسا غرب همه تلاشش را بالاخص آمریکا نسبت به تحریم ایران انجام داده است و هم اکنون به این نتیجه رسیده است که هیچ کدام از این مبانی جواب نمی‌دهد، دیگر چه اتفاقی قرار است بیفتد؟ کسانی که نگران این اتفاق هستند که اگر لوایح پالرمو و CFT امضا نشود، دچار تحریم‌های پولی و مالی می‌شوند؛ مگر الان بانک مرکزی توسط آمریکا تحریم نشده است؟ و قرار است چه اتفاقی بعد از این بیفتد؟ ما اساسا در شرایط تحریم قرار داریم و آمریکا هر آنچه در چنته داشته گذاشته است و، چون به نتیجه‌ای که میخواست نرسیده مدام به دنبال رایزنی و گفتگو با ایران است.
*به نظر می‌رسد بر اساس گفته متخصصان و کارشناسان امضای این لوایج هیچ ثمره‌ای برای ما نداشته باشد.

امینی: دقیقا همینطور است. سومین نکته‌ای که می‌خواستم بگویم همین موضوع است که امضای لوایح پالرمو و CFT هیچ نتیجه و ثمره‌ای برای ما ندارد، یعنی اگر ایران همچون موضوع برجام مجددا پیش دستی کند و بپذیرد که تمام مباحث مالی خود را شفاف در اختیار بگذارد، اولین اتفاقی که خواهد افتاد این است که امکان دارد در آن کمیسیونی که عربستان، آمریکا و اسرائیل حضور دارند، اطلاعات منتشر شود و ما عملا مجددا یک دایره باطل را دور زدیم. البته دولت قسمتی را بدون هماهنگی با مجلس امضا کرده و پذیرفته است. همچنین در مقطعی توسط وزارت اقتصاد اجرایی شده است. ما در برجام این کار را کردیم که نسبت به جامعه غرب اعتمادسازی را انجام دادیم که این اعتمادسازی نه تنها چیزی نصیب ما نکرد، بلکه هر آنچه اطلاعاتی که داشتیم هم در اختیارشان گذاشته شد.

* به نظر شما اگر ایران وارد شود و بپذیرد، پذیرش لوایح پالرمو و FATF چه تضمینی می‌تواند برای ایجاد فرصت بهتر اقتصادی، مالی و پولی برای ایران داشته باشد؟

امینی: برجام با همه آن تعهدات و فریاد‌هایی که دولتمردان ایران زدند و به عنوان فتح الفتوح از آن یاد کردند، در پایان به هیچ رسید. حال این چه فرصتی است که مجددا وارد آن شویم و ساختاری از ارتباطات مالی مان را در اختیار غرب قرار دهیم و بعد بگوییم امکان دارد یا ممکن است امتیازی را به ما بدهند،، اما امتیازی قطعا نصیب ما نخواهد شد. هم تجربه با غرب به ما نشان داده است و هم اساسا ما در تحریم هستیم و این یک پارادوکس جدی است. نمی‌توان راه مباحث مالی ما باز شود، اما بانک مرکزی مان در تحریم باشد. از طرف دیگر با امضا نکردن لوایح پالرمو و CFT هیچ اتفاق خاصی برای ما نمی‌افتد؛ کما اینکه مدام ما این لوایح را امضا نمی‌کنیم و آن‌ها نیز مدام فرصت امضای این لوایح را تمدید می‌کنند و فرصت می‌دهند، زیرا غرب دیگر ابزاری برای مقابله با این موضوع ندارد.

* اخیر دولت بر پذیرش این لوایح اصرار دارد.

امینی: معاون اول رئیس جمهور یا دولتمردانی که به دنبال امضای لوایح پالرمو و CFT هستند، مفهوم به کارگیری این لوایح و امضای آن را مدام تکرار می‌کنند و اصرار می‌کنند. امضای این قوانین در مجلس تاییدیه گرفت، اما در شورای نگهبان تایید نشد؛ بنابراین به مجمع تشخیص مصلحت نظام ارجاع شد و مجلس تشخیص مصلحت نظام طبق قانون اگر تا یک زمان مشخص نظرش را اعلام نکند، آنچه مصوب است، نظر شورای نگهبان است، یعنی عملا عدم تایید شورای نگهبان مبنای اصلی قانون می‌شود. در اینجا این پرسش مطرح می‌شود که چرا آقایان در دولت اصرار دارند که لوایح پالرمو و CFT باید تایید یا به کار گرفته شوند؟ در خوشبینانه‌ترین حالت به نظرم عدم باورپذیری نسبت به اینکه هیچ چیز برون زایی برای ایران شکل نخواهد گرفت، دلیل این اصرار است و این ریشه تاریخی در دولتمردان است که متاسفانه تنها راه نجات ما را در غرب می‌بینند، دارد. باید به این دولتمردان گفت اقتدار درون زا است و از بیرون چیزی به شما نخواهند داد.

*در نگاه بدبیانه چه تحلیلی دارید؟

امینی: بله نگاه‌های بدبینانه‌ای نیز وجود دارد که این افراد، مسئول، عامل و نیرویی هستند که می‌خواهند کشور را به سمت بحران ببرند و ما نمی‌خواهیم چنین نگاه بدبینانه‌ای به مساله داشته باشیم، اما با نگاه خوشبینانه این که مسئولان دولت درکی از این اتفاقات ندارند و به یک تفکر لیبرالی معتقد هستند که تنها راه نجات غرب است، لذا براساس این تفکر، تربیت و سابقه‌ای که این افراد نسبت به غرب دارند، هر مستمسکی را ایجاد می‌کنند تا جامعه را به سمتی ببرند که اگر لوایح پالرمو و CFT امضا شوند، چه حسناتی دارند و اگر چنین نشود چه تخریب و آسیب‌هایی به جامعه می‌رسد. متأسفانه برای این مساله هم به جعل و دروغگویی روی آورده اند. کاری که معاون اول رئیس جمهور کرد، نه تنها در شأن یک نظام و دولت اسلامی نیست بلکه در شان یک سیاستمدار بین المللی نیز نیست که برای اثبات چیزی آن را به نظر مقام معظم رهبری منوط کنند. دولت این بازی را در برجام هم کرد و زمانی که نتیجه‌ای از آن نگرفتند، مدام تاکید کردند که مقام معظم رهبری مطلع بودند، این در حالی است که مقام معظم رهبری در تمام بیانات اعلام کردند که مراقب دست چدنی در دستکش باشید. ایشان نگفتند که گفتگو نکنید، اما گفتند مراقب باشید توطئه‌ای در کار است. اتفاقی که هم اکنون دولت به سمت آن می‌رود و لیدر اتفاق اخیر هم آقای جهانگیری بوده است. او یک فضاسازی غیر منطقی و دروغ پردازی ایجاد کرده که با آن مردم را دچار دوگانگی می‌کند.

*این رویکرد چه تبعاتی دارد و چه برخورد قانونی لازم است تا این موارد تکرار نشود؟

امینی: ببینید یک چالشی در کشور صورت می‌گیرد مبنی بر اینکه یک مقام رسمی دولتی بیانیه‌ای را در کلام می‌گوید و ۲۴ ساعت بعد دفترش آن را اصلاح می‌کند و یا عنوان می‌کند که منظورمان این نبود. اما تا گذشت آن ۲۴ ساعت، جامعه ملتهب می‌شود، مخالفان عقب کشیده می‌شوند و حتی توسط مردم مورد مواخذه قرار می‌گیرند که وقتی مقام معظم رهبری که فصل الخطاب نظام است، موضوعی را تائید کرده است، پس چرا شما مخالف هستید؟ پس عملا هجمه‌ای ایجاد می‌شود. بسیاری از افراد نیز پس از شنیده پیام به دنبال این که آیا پیام داده شده واقعیت دارد یا ندارد، نمی‌روند و تنها از سوی خواص شاهد هستیم که به دنبال واقعیت پیام می‌روند؛ بنابراین عموم مردم باور می‌کنند که قرار است اتفاق مذکور در کشور بیفتد و تعدادی از افراد در کشور کارشکنی می‌کنند. معقتدم دولت آقای روحانی بسیار حرفه‌ای به سمت خودی و غیر خودی کردن نظام می‌رود و اعضای این دولت مدام معتقد هستند ما می‌خواهیم کاری را انجام بدهیم و نمی‌گذارند. یعنی رهبری موافق بوده و بقیه اجازه نمی‌دهند که تایید شود. این اتفاق قطعا جامعه را با بحران رو به رو می‌کند و یک سردرگمی می‌آورد و ذهن مطمئن مردم را به دولتمردان و نظام شان به ناامنی می‌کشاند. این اتفاق آینده روشنی را برای نظام نخواهد داشت. قطعا دستگاه قضا باید وارد موضوعاتی همچون موضوع سخنان معاون اول رئیس جمهور شود. قوه قضائیه باید قبل از این اتفاق جهت پیشگیری اعلام کند از این به بعد اگر کلامی توسط گوینده‌ای گفته شود و بعد آن تکذیب شود، حتما گوینده باید بار قانونی کلام اش را بپذیرد، شاید اگر این اتفاق بیفتد دولتمردان دست از این جریان سازی هنرمندانه بردارند.

* البته اینچنین اظهاراتی که اخیرا دولت بر آن مدام تأکید دارد، سبب دوقطبی شدن در جامعه می‌شود...

امینی: به نظرم همه این‌ها برنامه ریزی دقیقی برای جریان سازی و دوقطبی کردن در جامعه است. دولت آقای روحانی به دنبال خودی و غیرخودی کردن است. او مدام به دنبال این است که مطرح کند تعدادی در کشور هستند که نمی‌گذارند کار کند. نکته‌ای که باید در خصوص بحث‌های جریان سازی دقت خاصی به آن شود، این است که ما مدام و با نزدیک شدن به انتخابات شاهد ایجاد مباحث فرافکنی از طرف دولت هستیم. این اتفاق هوشمندانه و برنامه ریزی شده و هدفمند است و قطعا این اتفاق می‌تواند منجر به جریان سازی شود که نظام را دچار مسأله کند. بنظرم باید سیستم‌های امنیتی و اطلاعاتی کشور هوشیاری بیشتری را داشته باشند و نگذارند جریان سازی که در کشور صورت می‌گیرد، باعث شود اقتدار نظام جمهوری اسلامی ایران در منطقه و جهان با خدشه رو به رو شود.

لازم به ذکر است کاربران فارس من با ثبت سوژ‌ه‌ای در سامانه «فارس من» درخواست پیگیری قضایی اظهارات معاون اول رئیس‌جمهور در مورد تایید لوایح FATF را داده‌اند.
شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات بر گرفته از خبرگزاری فارس، تاریخ انتشار: ۱۳ آبان ۱۳۹۸، کدخبر: ۱۳۹۸۰۸۱۳۰۰۰۸۲۴، www.farsnews.com‏