سیاسی - سياست خارجی

وزیر امور خارجه با اشاره به تحریم‌های آمریکا و کشور‌های غربی تاکید کرد: زمان آن فرا رسیده است که این تحریم‌های غیرانسانی، که توسط آمریکا و هم‌پیمانانش تحمیل می‌شوند، به‌عنوان جنایت علیه بشریت شناخته شوند.

جمعی از سفرا و دیپلمات‌های پیشین جمهوری اسلامی با صدور بیانیه‌ای خواستار «بازتعریف مؤلفه‌های سیاست خارجی با رویکردی واقع‌گرایانه، هوشمندانه و منفعت محور» شدند.در این بیانیه آمده است که سیاست خارجی کشورمان در دهه‌های گذشته، از سویی تحت تأثیر فشارهای خارجی، تحریم‌های گسترده، رویدادها و تحولات منطقه ‌ای و بین‌المللی، و از سوی دیگر گرفتار محدودیت‌های داخلی و تصمیم سازی های غیر منعطف و بعضاً ناهماهنگ، با چالش‌های ساختاری و راهبردی مواجه بوده است. کاهش اطمینان سازی با همسایگان و قدرت‌های جهانی، حاصل پیام‌ های متناقض، سیاست‌گذاری‌های ناهماهنگ و انباشت تنش‌ها، مجموعاً توان چانه زنی و قدرت دیپلماسی ایران را کاهش داده است. خروج یک‌ جانبه آمریکا از برجام و بازگشت تحریم‌ها، ظرفیت‌های گفت و گو و نفوذ سیاسی ایران را محدود ساخته و محدودیت های خود ساخته در بهره‌ برداری از بسترهای دیپلماسی دوجانبه و چندجانبه نیز مزید بر علت شده است.

دبیر شورای عالی امنیت ملی در اولین سفر رسمی‌ بعد از انتصاب در این سمت، روز گذشته به عراق رفت و سپس راهی لبنان خواهد شد. در این سفر‌ طرفین یک توافق‌نامه امنیتی امضا کردند که مهم‌ترین نکته آن به گفته مشاور امنیت ملی عراق این است که دولت بغداد با جدیت تلاش می‌کند تا از هرگونه نقض امنیتی با هدف تعرض به هر یک از همسایگان خود، جلوگیری کند. همچنین علی‌لاریجانی در سفر به لبنان حامل پیامی مهم برای مقامات لبنان خواهد بود. دبیر شورای عالی امنیت ملی همچنین با حضور در مواکب خدمات‌رسانی به زائران اربعین در شهر کاظمین از وضعیت خدمت رسانی در این مواکب به زائران بازدید کرد.

یک تحلیل گر سیاست خارجی تأکید می‌کند که خواسته‌های آمریکا در سه محور اصلی هسته‌ای، موشکی و منطقه‌ای تعریف می‌شود و حتی اگر ایران فعالیت‌های هسته‌ای‌اش را متوقف کند، باز هم فشارها ادامه خواهد یافت. آمریکایی‌ها یک دستور کار مشخصی تعیین کردند و تا جایی جلو می‌رود که ایران به یک عضو سربه‌زیر، حرف‌شنو و مطیع غرب تبدیل شود. چون ایران این را نپذیرفت، به آن حمله شد و چون بعد از حمله هم نمی‌پذیرد، احتمال حمله مجدد وجود دارد.ایران چه با جنگ، چه بی‌جنگ اعلام کرده که از حق غنی‌سازی خود چشم‌پوشی نمی‌کند. همه‌چیز به تصمیم آمریکایی‌ها بستگی دارد. اگر آن‌ها بخواهند الگوی برجام یا حتی نسخه پیشرفته‌تر آن، یعنی برجام پلاس، را دنبال کنند، باید توافقی شکل بگیرد.با رویکرد ترامپ رسیدن به هرگونه توافق سخت است.اگر توافق صورت نگیرد، احتمال بازگشت به اقدامات نظامی وجود دارد.در ایران هم گروه‌ها و جناح‌های مختلف نظرات خودشان را دارند، اما خروجی نظام چیست؟ خروجی نظام این است که ما آماده‌ توافق هستیم و ایران نشان داده که انعطاف دارد.

جمهوری اسلامی حتی اگر مایل به اصلاح اصول و اهداف سیاست خارجی خود نیست، شیوه درک مقامات آن از سیاست بین الملل و نحوه تصمیم گیری با توجه به اقتضائات روز، نیازمند بازنگری اساسی است.برخی مقامات سیاسی در ایران چندان وقعی به این مهم نمی گذارند و برعکس، هر آنچه را که در ذهن خود باور دارند به عنوان حقیقت غایی برمی شمارند.عدم توجه به اقتضائات روز و داشتن نگاه دگم و بسته به موضوعات در سیاست ورزی و به خصوص در عرصه سیاست خارجی آسیب زا و خسارت بار است. موضوعی که برخی مقامات در جمهوری اسلامی به آن مبتلا بوده و حتی بعد از آشکار شدن این رویکرد اشتباه، حاضر به پذیرش و اصلاح این رویه غلط نیستند.برخی مقامات در جمهوری اسلامی گمان می‌کنند که می توان در عرصه بین الملل نیز همچون عرصه داخلی رفتار کرد. در واقع آنها نمی خواهند یا نمی توانند درک کنند که سیاست بین الملل فاقد یک مرجع یا قدرت مرکزی است که دولت ها از آن تبعیت کنند. به همین دلیل مشاهده می شود که ادبیات سیاست خارجی جمهوری اسلامی عمدتا هنجاری است و با الفاظی همچون اخلاق، عدالت، حقوق، حق ذاتی، ظالم، مظلوم و ... پیش می رود.

مشاور امور بین‌الملل رهبر معظم انقلاب در پیامی به مناسبت آیین نکوداشت شیخ صفی‌الدین اردبیلی، به موضوعات مربوط به جمهوری آذربایجان و دالان زنگه‌زور نیز پرداخته است.وی روند جاری در حال طی شدن برای مالکیت و بهره برداری از دالان زنگه زور را ، روندی ضد امنیت ملی ایران توصیف نمود و بیان داشت که آمریکا، اسرائیل و رژیم صیهنیستی، طرح‌هایی نظیر «دالان زنگه‌زور» را به‌عنوان پوششی برای پروژه‌های بزرگ‌تر ژئوپلیتیکی دنبال می‌کنند. هدف اصلی، تضعیف محور مقاومت، قطع ارتباط ایران با قفقاز، و محاصره زمینی ایران و روسیه در جنوب منطقه است.باید اضافه نمود که بنظر می رسد مواضع آقای ولایتی و بیشتر تاکیدات شان روی خیانات آمیز بودن روند در حال طی شدن برای دالان زنگه زور قرار داشته و ایشان ، توجه و تمرکزی روی تغییر جریان بازی و مداخله گری فعال قانونی برای گنجاندن قواعد منطقه ای و بین المللی در بهره برداری از این گذرگاه ندارند.

بی‌نیاز از توضیح است که پیشرفت‌های به‌دست‌آمده در پنج دور گفت‌وگوی میان ایران و آمریکا، نه از سوی ایران بلکه به دستِ "به‌ظاهرمتحد" ایالات متحده، عملاً تخریب شد. افزون بر این، تصمیم مخرب آمریکا برای تن دادن به فشارها و نقض حقوق بین‌الملل و معاهدهٔ عدم اشاعهٔ سلاح‌های هسته‌ای (NPT) از طریق بمباران تأسیسات هسته‌ای تحت پادمان، خود گویای همه چیز است. اکنون که ایران در روزهای اخیر پیام‌هایی مبنی بر آمادگی احتمالی ایالات متحده برای بازگشت به مسیر مذاکرات دریافت کرده، این پرسش به‌درستی مطرح است که ما چگونه می‌توانیم به تعامل جدیدی اعتماد کنیم؟ باید به یاد داشت که ایران در سال ۲۰۱۵ یک توافق هسته‌ای جامع با شش کشور، از جمله ایالات متحده، امضا کرد؛ توافقی که دولت آمریکا کمتر از سه سال بعد به‌صورت یکجانبه از آن خارج شد. پس از آن نیز، زمانی که ایران با حسن نیت با آغاز دور جدیدی از مذاکرات موافقت کرد، این حسن نیت با حملهٔ دو ارتش مجهز به سلاح هسته‌ای پاسخ داده شد.

همزمان با جنگ ۱۲ روزه رژیم صهیونیستی بر ایران و تا امروز، رسانه‌های وابسته به دولت باکو در یک برنامه حساب ‌شده تبلیغات وسیعی علیه ایران به عمل آورده و می‌آورند که تا بالاترین مقامات کشورمان را شامل می‌شود. پیداست که این یک توطئه برنامه‌ریزی شده از بالا و نوعی همراهی با زرادخانه جنگی دشمن است.مسئولان ایرانی بارها تأکید کرده‌اند که خواهان جنگ با هیچ کشوری نیستند ولی مقامات باکو باید بدانند که هیچکس در ایران همسایگان خود را در صورتی که به این ملت‌ خیانت کنند نخواهد بخشید. بنابراین، مقامات باکو باید عدم همراهی با رژیم صهیونیستی را به اثبات برسانند و یا منتظر تنبیه باشند.

عملکرد احمقانه گروسی در مدیریت آژانس و گزارشات تهیه شده برعلیه ایران و ادعاهای واهی و ابلهانه او در خصوص وضعیت فعالیت های هسته ای جاری در جمهوری اسلامی ایران، همچنین کنار کشیدن ها و جلوآمدن های مکرر او در مقابل جمهوری اسلامی، نشان دهنده غیرقابل اعتماد بودن و عدم مشروعیت وی بعنوان رئیس آژانس انرژی اتمی از دیدگاه هر صاحب نظر حرفه ای بی طرف است. مردک نادان با درز اطلاعات جهت دار و گزارشات غیر واقع،درباره برنامه هسته‌ای ایران، موجب صدور قطعنامه‌ای در شورای حکام شد که صهیونیست‌ها به استناد به همان، جنایت خود در حمله به تاسیسات هسته‌ای ایران را توجیه کرده‌اند. موضوعی که منجر به تصمیم های جمهوری اسلامی ایران در خصوص بررسی خروج از NPT و اخراج ناظران آژانس از کشور گردید. حال چنین فرد معلوم الحالی ،درخواست «ایفای نقش آژانس در هرگونه توافق احتمالی بین ایران و آمریکا» دارد؟ به مقامات مرتبط در جمهوری اسلامی ایران توصیه اکید می گردد که میدان بازی را بر چنین معرکه گیرهای بی خاصیت نان به نرخ روز خور غیرمستقل ، تنگ کرده و با بازی ندادن امثال این افراد، فضای حرفه ای گرای را در نظامات ارتباط بین المللی و همکاری های فراملی در زیربخش های تخصصی، فراهم سازند.ماهیت واقعی شخصی چون گروسی الزاما باید برای افکار عمومی شهروندان جمهوری اسلامی و آزاد اندیشان در سطوح بین اللملی مشخص شده و نوعی جریان رسوا سازی مزدوران پوششی ، دنباله گیری شود.

جنگ ایران و اسرائیل را نباید صرفا با رویکرد نظامی مورد توجه قرار داد. این جنگ، میدانی برای بررسی و تحلیل قدرت نظامی و راهبردهای جنگی، صحنه ای برای آزمون های دیپلماتیک و روابط بین الملل ، آوردگاهی برای آزمون حمایت ها و مشارکت های مردمی، حوزه ای برای سنجش توانمندی ها و غفلت های امنیتی و غیره بوده است. جنگ ۱۲روزه ایران و اسرائیل، یکی از مهم‌ترین رخدادهای امنیتی و راهبردی تاریخ معاصر کشور است که با وجود هزینه‌‌ها و آسیب‌‌های فراوان، حاوی درس‌‌هایی عمیق و راهبردی است. این جنگ، به‌‌عنوان تجربه‌‌ای بزرگ، ظرفیت آن را دارد که با تحلیل درست و توجه به آموزه‌‌هایش، مسیر تکرار جنگ را مسدود و هم‌زمان بستر تقویت موفقیت‌‌ها و کاهش آسیب‌‌ها را فراهم کند.مناسبات راهبردی با قدرت‌‌هایی مانند روسیه و چین نیز در عمل منجر به تقویت موقعیت ایران در جنگ نشد. نهادهایی مانند شانگهای و بریکس نیز صرفا به صدور بیانیه‌‌های کلی بسنده کردند. در مقابل، نقش مثبت کشورهای عرب منطقه قابل‌توجه بود. کشورهایی چون عربستان، عمان، قطر، امارات، عراق و حتی مصر، در روند مذاکرات بین ایران و آمریکا و همچنین در تلاش برای آتش‌‌بس نقش فعال داشتند.این تجربه نشان می‌دهد که راهبرد سیاست خارجی ایران باید از تقابل‌‌گرایی و اتکا به قدرت‌‌های فرامنطقه‌‌ای فاصله بگیرد و بر توسعه روابط پایدار، موثر و اعتمادساز با کشورهای منطقه تمرکز کند.

سکوت سازمان های بین اللمللی در برابر حملات آمریکا و اسرائیل به مراکز اتمی ایران، رفتارهای خصمانه دبیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی و نشت مسلم اطلاعات از این سازمان و مخابره به رژیم صیهونیستی و ایالات متحده، مبنای راست آزمایی وضعیت اتمی ایران بواسطه گزارشات رژیم صیهونیستی که اصلا جزو ان پی تی نمی باشد و صدها ادله دیگر، باعث تصمیم ایران درخصوص توقف بازرسی های آژانس از تاسیسات هسته ای و اتمی تا اطلاع ثانوی و مقدمه ای برای خروج تدریجی کشور از پیمان منع گسترش سلاح های هسته ای شده است. پزشکیان رئیس جمهور دولت چهاردهم در گفتگوی تلفنی با همتای فرانسوی خود با طرح این پرسش که چرا رژیم جنایتکار صهیونیستی که عضو ان‌پی‌تی نیست، باید مرجع و مبنای گزارشات آژانس انرژی اتمی باشد؟ بیان داشت که این رفتارهای دوگانه مشکلات بسیاری برای امنیت منطقه و جهان ایجاد کرده و انتظار این است که آژانس انرژی اتمی ضمن رعایت حقوق کشورها و پرهیز از رفتارهای دوگانه، از حق و حقوق کشورهای عضو نیز دفاع کند.اقدام نمایندگان مجلس که برآمده از خواست ملت ایران است نیز واکنشی طبیعی به این رفتار غیر موجه، غیر سازنده و مخرب دبیرکل آژانس انرژی اتمی بوده است.

تجربه درگیری و جنگ بیرونی تحمیل شده بر ایران، اتحاد داخلی ایجاد شده، تجربه مدیریت بحران و احیای سریع و مواردی همانند باعث خواهد شد تا ایران در مذاکرات احتمالی بعدی، سرسختی بیشتری از خود نشان دهد. یکی دیگر از دلایل سرسخت‌تر شدن ایران در مذاکرات هسته‌ای، به شکست افسانه‌هایی برمی‌گردد که از طرف دشمنان و تحلیلگران غربی در مورد ایران مطرح شده بود. یکی از این افسانه‌ها، مفهوم "گنبد آهنین" بود، که به‌طور خاص به توان دفاعی اسرائیل در مقابل حملات موشکی اشاره داشت. تا پیش از این، این مفهوم در بسیاری از تحلیل‌ها به‌عنوان یک مانع مهم برای هرگونه اقدام نظامی علیه اسرائیل و تهدیدات به ایران مطرح می‌شد. اما حالا، ایران توانسته است این افسانه را شکست دهد و این امر در ایجاد احساس اطمینان و اعتماد به نفس در رهبران ایران مؤثر بوده است.همچنین، در مورد دیگر افسانه‌ها مانند اثرات اقتصادی منفی جنگ و تحریم‌ها، به‌ویژه جهش بی‌سابقه دلار در ایران در صورت جنگ، اینگونه تصورات دیگر قدرت و تأثیرگذاری سابق را ندارند. همچنین از نکات کلیدی دیگر در تحلیل تغییر رویکرد ایران در مذاکرات، تغییرات اساسی در روانشناسی سیاسی مردم ایران می باشد.

«سید عباس عراقچی» وزیر امور خارجه ایران از سفر کوتاه «بدر البوسعیدی» وزیر خارجه عمان به تهران خبر داد.به گفته وزیر خارجه ایران، «بدر البوسعیدی» وزیر امور خارجه عمان امروز در سفر کوتاهی به تهران عناصر پیشنهادی آمریکا درباره توافق هسته‌ای را به ایران ارائه داده است و ایران بر اساس اصول، منافع ملی و حقوق مردم ایران به آن پاسخ مقتضی خواهد داد.

سیاست زدگی عمومی در ایران به حدی بالاست که همه چیز بنوعی به بحث سیاست مرتبط بوده و متاثر از آن می گردد. علاوه بر آن، عموم مردم از صدر تا ذیل جامعه، بنوعی خود را متخصص در مباحث سیاسی دانسته و از منظر خود و عموما بر اساس شنیده ها ، شایعات و ایدئولوژی پمپاژ شده توسط رسانه ها و برخی دستگاه های خاص، درباره سیاست صحبت نموده و حرف و نظر خود را هم درست پنداری می کنند. انتظار عمومی بر آن است که بعد از توافق ایران آمریکا، شاهد رونق اقتصادی در کشور و سیاست درهای باز تجاری باشیم. این برداشت ناپخته بحدی غلیظ است که جتی جناحی از جناح های سیاسی کشور، اقدام به ارسال فرصت های سرمایه گذاری 2000 میلیارد دلاری کرده است. غافل از اینکه ، ایران توسعه یافته نه بدرد آمریکا می خورد و نه بدرد چین و روسیه. تنها گزینه مورد توافق سه ابرقدرت جهانی، تداوم حیات ایرانی درگیر در روزمره است. لذا مسئولیت متخصصان کشور در چنین شرایطی بسیار ظرفیت و حساس بوده تا سکان داری کارشناسی-مدیریتی کشور در چنین وضعیتی را عهده داری کنند. یادمان نرود که بیگانه همیشه بیگانه است و در بهترین شرایط، به دنبال تامین منافع خود می باشد.

بر اساس گزارش گاردین در ۱۵ مه ۲۰۲۵، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، اعلام کرد که ایران به‌طور «نسبی» با شرایط یک توافق جدید هسته‌ای موافقت کرده است. این توافق شامل توقف کامل غنی‌سازی اورانیوم توسط ایران به مدت سه سال برای ایجاد اعتماد است. پس از این دوره، ایران می‌تواند غنی‌سازی را در سطح ۳.۷۵٪، مطابق با توافق برجام ۲۰۱۵، از سر بگیرد. در این مدت، روسیه اورانیوم مورد نیاز برای برنامه‌های صلح‌آمیز هسته‌ای ایران را تأمین خواهد کرد. ایران در حال بررسی این پیشنهاد است و اگر طرفین این باره به توافق برسند، هم تاسیسات غنی سازی ایران باقی می ماند و هم نگرانی های امنیتی آمریکا درباره دسترسی ایران به سلاح هسته ای مرتفع خواهد شد.

گفت‌وگوهای غیرمستقیم ایران و آمریکا ظهر یکشنبه بلافاصله بعد از ورود هیات نمایندگی ایران به محل مذاکرات و دیدار «سید عباس عراقچی» با همتای عمانی خود «بدر البوسعیدی»، آغاز شد.سید عباس عراقچی قبل از سفر به مسقط برای شرکت در دور چهارم مذاکرات غیرمستقیم با آمریکا گفته بود که طرحی را به طرف‌های مقابل ارائه داده‌ایم که می‌تواند صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران را تضمین کند. آن‌ها نیز طرح خود را ارائه داده‌اند، اما متأسفانه شاهد ایده‌های متناقضی از سوی آن‌ها هستیم. برخی تحلیلگران معتقدند این دور از مذاکرات نسبت به سه دور قبلی به خاطر تغییر مواضع آمریکایی‌ها در ارتباط با برنامه هسته‌ای ایران و خواسته‌های زیاده‌خواهانه آنها مبنی بر اینکه ایران باید برنامه هسته‌ای خود را تعطیل کند و حق غنی‌سازی در داخل کشور ندارد، چالشی‌تر و سخت‌تر از سه دور قبلی بوده است.در حالی که روز گذشته شبکه خبری سی‌ان‌ان در خبری مدعی شده بود که همراه تیم آمریکا تیم کارشناسی حضور ندارد، امروز برخی منابع خبری اعلام کردند که دست‌کم ۱۲ نفر همراه با نماینده آمریکا، «استیو ویتکاف» در جریان این مذاکرات دیده شده‌اند که به نظر می‌رسد اعضای تیم او باشند و این گزارش برخلاف ادعاهای قبلی رسانه‌های آمریکاست که گفته بودند ویتکاف بدون هیأت فنی یا کارشناسی به عمان خواهد رفت.اسماعیل بقائی، در شبکه «ایکس» نوشت: «چهارمین دور مذاکرات غیرمستقیم ایران-آمریکا دقایقی قبل پایان یافت؛ مذاکراتی دشوار، اما مفید برای درک بهتر از مواضع یکدیگر و یافتن راه‌هایی معقول و واقع‌بینانه برای حل مسائل مورد اختلاف.».

ایران موضع خود در برابر احتمال استفاده اروپایی‌ها از مکانیسم ماشه را به صورت شفاف اعلام کرده است. ما به صورت رسمی به تمامی امضا کنندگان برجام هشدار داده‌ایم که سوءاستفاده از سازوکار ماشه عواقبی همراه خواهد داشت؛ از جمله اینکه نه تنها به نقش اروپا در این توافق پایان می‌دهد، بلکه این اقدام به صورت بالقوه به افزایش تنش‌هایی غیرقابل ترمیم نیز منجر خواهد شد. سه کشور اروپایی باید از خود بپرسند که چرا به چنین بن بستی گرفتار شده‌اند. در دوران دولت قبلی آمریکا، سه کشور اروپایی به عنوان واسطه کلیدی گفتگوهای غیر مستقیم بین تهران و واشنگتن در این گفتگوها نقش داشتند و ایران هم به طور سازنده‌ای با آنان همکاری کرد. اما زمانی که اراده سیاسی در واشنگتن برای رسیدن به یک توافق از بین رفت، اروپایی‌ها نیز به تدریج تلاش‌های خود در این زمینه را قطع کردند. آنها به جای تطبیق خود با شرایط جدید، موضع تقابلی گرفتند و از بهانه هایی مانند حقوق بشر و روابط مشروع ایران با روسیه استفاده کرده و از تحرکات دیپلماتیک برای احیای توافق هسته‌ای دست کشیدند.

احتمالی که از سایر موارد می‌تواند جدی‌تر باشد، اختلاف طرفین بر سر جزئیات توافق است. اگرچه به نظر می‌رسد ایران و آمریکا در کلیات توافق به موضع یکدیگر نزدیک شده‌اند، اما مواضع متناقض مسئولین آمریکایی می‌تواند عاملی باشد تا طرف ایرانی مذاکرات را متوقف کند. موضع مارکو روبیو در مصاحبه با فاکس نیوز مبنی بر اینکه ایران حق غنی‌سازی در خاک خود را ندارد و پاسخ عراقچی مبنی بر حق ایران بر داشتن چرخه کامل سوخت در داخل خاک خود طبق معاهده منع اشاعه (NPT) و تاکید بر این حق در تماس تلفنی با دبیر کل سازمان ملل این احتمال را تقویت تقویت می‌کند. تعویق مذاکرات می‌تواند به تحولات اخیر یمن از جمله سقوط جنگنده اف-۱۸ از ناو USS Harry S. Truman در پی حمله موشکی انصارالله ارتباط داشته باشد. پس از این اتفاق، پیت هگزت، وزیر دفاع آمریکا در حساب ایکس خود خطاب به ایران نوشت که آمریکا «از حمایت کشنده شما از حوثی‌ها آگاه است. شما در زمان و مکانی که ما انتخاب می‌کنیم بهای آن را خواهید پرداخت.» نکته برجسته‌تر آن بود که ویتکاف این پیام هگزت را بازنشر کرد. اگرچه سخنگوی وزارت خارجه آمریکا اصل این گزاره که توافقی درباره مذاکره در روز شنبه وجود داشته را زیر سوال برده است، اما یک دلیل تعویق مذاکره می‌تواند به تغییرات در تیم ترامپ برگردد. ترامپ اخیرا والتز مشاور امنیت ملی را کنار گذاشته و مارک روبیو وزارت خارجه را با حفظ سمت به جای او گماشته است. چنین تغییراتی علاوه بر این که ممکن است بر مسیر مذاکره با ایران اثر بگذارد می‌تواند حاکی از تغییر اولویت دولت ترامپ نیز باشد.

یکی از سناریوهای مطرح شده برای پیچ خوردن دور چهارمن مذارکرات ایران و آمریکا ، سهم خواهی تروئیکای اروپایی یعنی سه کشور آلمان، فرانسه و انگلیس از مذاکرات ایران- امریکا است. در برداشتی بدبینانه تر، برخی معتقدند که ورود تروئیکا ضمن سهم خواهی، تقویت کننده مواضع آمریکا بشکل مستقیم و غیرمستقیم است. روزنامه تهران تایمز در مطلبی با عنوان "پارازیت فرانسوی" نوشت: انگلیس، فرانسه و آلمان با تهدید به جای دیپلماسی، به دنبال فروپاشی مذاکرات ایران و آمریکا هستند. عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، با اشاره به تروئیکای اروپایی، یادآوری کرد که «مذاکرات اصلی با آمریکا است».او به اروپا در مورد دخالت و اتهامات «با انگیزه سیاسی» هشدار داد. لازم به توضیح است که نمایندگان ایران و تروئیکای اروپایی تاکنون چهار بار در سطح معاونان وزارت‌خانه‌های امورخارجه دیدار و گفت‌وگو کرده‌اند.

«مسعود پزشکیان» ظهر روز دوشنبه ۸ اردیبهشت ۱۴۰۴ به دعوت رسمی «الهام علی‌اف» رئیس‌جهور آذربایجان به آذربایجان سفر کرد. وی با استقبال «یعقوب ایوب‌اف» معاون نخست وزیر و «سمیر شریف‌اف» معاون وزیر امور خارجه این کشور وارد فرودگاه بین‌المللی حیدر علی‌اف شهر باکو شد. «عباس عراقچی» وزیر امور خارجه و «مهدی سنایی» معاون سیاسی رئیس‌جمهور در این سفر پزشکیان را همراهی می‌کنند. مهدی سنایی درباره کاهش مدت سفر از دو روز به یک روز، گفت: قرار بود سفر دو روزه باشد اما با توجه به نظارت مستقیم رئیس‌جمهور به حادثه بندر شهید رجایی برنامه‌های فردا به امروز موکول شد و به‌صورت فشرده برگزار خواهد شد.سنایی با اشاره به اهداف سفر رئیس‌جمهور به جمهوری آذربایجان گفت: علاوه بر دیدارهای رسمی که بین دو رئیس‌جمهور وجود دارد، امضای اسنادی در پایان آن در بخش‌های مختلف اقتصادی حوزه ارتباطات و فرهنگی صورت خواهد گرفت.رئیس‌جمهور هم با اشاره به پیوندهای تاریخی، فرهنگی و خانوادگی میان ملت‌های ایران و آذربایجان بیان داشت که این ارتباطات، زمینه‌ساز شکل‌گیری مسیری مناسب برای گسترش همکاری‌های منطقه‌ای خواهد بود. پزشکیان همچنین با ابلاغ سلام‌های گرم مقام معظم رهبری به مقامات آذربایجان، تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران همواره بر حمایت از حقوق مردم آذربایجان تأکید داشته و بر این باور است که منطقه قره‌باغ بخش جدایی‌ناپذیر از خاک جمهوری آذربایجان است.