شعار سال: رأی مثبت سناتور‌های آمریکایی به تحریم ترکیه در واکنش به خرید سیستم دفاع موشکی اس-۴۰۰، موقعیت پایگاه نظامی اینجرلیک را با تردید‌هایی روبه‌رو کرده است. پس از آنکه سنای آمریکا به لایحه تحریم ترکیه به دلیل خرید سیستم دفاع موشکی اس-۴۰۰ روسیه و عملیات اخیر نظامی آنکارا در شمال سوریه، رأی مثبت داد، رجب طیب اردوغان رئیس‌جمهور ترکیه تهدید کرد درصورتی‌که واشنگتن تحریمی علیه آنکارا اعمال کند، موقعیت پایگاه مهم نظامی آمریکا در ترکیه به خطر خواهد افتاد. «اختیار کامل داریم تا اگر لازم باشد، در واکنش به تحریم از سوی آمریکا اقدام کافی انجام دهیم. در صورت لزوم می‌توانیم پایگاه اینجرلیک را تعطیل کنیم».

این موضع‌گیری اردوغان با واکنش وزارت دفاع ایالات متحده روبه‌رو شد. مارک اسپر، وزیر دفاع آمریکا در اولین واکنش به تهدید رئیس‌جمهور ترکیه اعلام کرد که حاضر است در این زمینه با ترکیه مذاکره کند. «این موضوع پیش‌از‌این مطرح نشده بود. باید با همکارانم در وزارت دفاع ترکیه دراین‌باره صحبت کنم، اما فعلا نمی‌دانم این موضوع تا چه اندازه واقعی است».

وزیر دفاع آمریکا به این سؤال که آیا واشنگتن قصد تخلیه سلاح‌های هسته‌ای خود از پایگاه هوایی در ترکیه را دارد، پاسخ روشنی نداد و گفت: «درباره موضوع مربوط به تسلیحات هسته‌ای و محل قرار‌گرفتن آن‌ها هیچ تفسیری ارائه نخواهم کرد». پایگاه هوایی اینجرلیک در استان آدانا در جنوب ترکیه فاصله‌ای ۱۵۰ کیلومتری با مرز ترکیه و سوریه دارد و به‌عنوان یک پایگاه نظامی مهم در نزدیکی مرز‌های بلوک شرق از سال ۱۹۵۵ فعال شده بود. با پایان جنگ سرد هم با اینکه تصور می‌شد این پایگاه دیگر اهمیت سابق برای ایالات متحده و ناتو را ندارد، اما جنگ‌های متعدد در خاورمیانه و ظهور داعش در عراق و سوریه باعث شد تا پایگاه اینجرلیک جایگاه مهم خود را برای ناتو و ایالات متحده حفظ کند.

یکی دیگر از دلایل اهمیت این پایگاه، استقرار تعدادی از بمب‌های اتمی آمریکا در آن است. با اینکه تعداد بمب‌های اتمی که در پایگاه اینجرلیک قرار دارد رسما اعلام نشده، اما براساس اسنادی که ویکی لیکس منتشر کرده، بین ۶۰ تا ۷۰ بمب اتمی در این پایگاه نگهداری می‌شود. رابطه ترکیه و ایالات متحده در سال‌های اخیر و پس از کودتای سال ۲۰۱۶ در ترکیه که اردوغان ادعا می‌کند با حمایت واشنگتن انجام شده به سردی گراییده است. اخیرا نیز اقدام آنکارا برای خرید سیستم دفاع موشکی از روسیه باعث شد تا ایالات متحده، ترکیه را از لیست کشور‌های دریافت‌کننده جنگنده پیشرفته اف-۳۵ خارج کند.

در این میان تنها پایگاه نظامی اینجرلیک نیست که با خطر تعطیلی از سوی حکومت ترکیه روبه‌رو است. پایگاه راداری «کورچیک» در شرق ترکیه هم که اهمیت بسیار زیادی برای ناتو دارد، با خطر مشابهی روبه‌رو است و دولت ترکیه می‌تواند در صورت لزوم این پایگاه را هم تعطیل کند.

با رأی سنا، دولت ترامپ در موقعیتی دشوارتر در برابر آنکارا قرار می‌گیرد و انتظار می‌رود تحریم‌هایی علیه آنکارا اعمال شود. با‌وجود‌این مولود چاوش اوغلو، وزیر خارجه ترکیه که در قطر حضور دارد، تأکید کرده است که خرید سیستم دفاع موشکی از روسیه «تحت هیچ شرایطی» لغو نخواهد شد.

از سوی دیگر روز گذشته خبرگزاری آنادولو وابسته به دولت ترکیه گزارش داد که امارات متحده عربی با هدف اعمال تحریم علیه ترکیه، با نمایندگان کنگره آمریکا لابی کرده است. بر اساس گزارش این خبرگزاری، «آکین گامپ» یک گروه لابی‌گر مستقر در واشنگتن پس از موافقت مجلس نمایندگان آمریکا با اعمال تحریم علیه آنکارا، ایمیل‌هایی در حمایت از تحریم ترکیه به نمایندگان کنگره فرستاده است. در یکی از این ایمیل‌ها که از طرف سفارت امارات در واشنگتن و به تاریخ هفتم نوامبر ارسال شده «عملیات ترکیه در شمال سوریه محکوم» شده و
«از اعمال تحریم علیه آنکارا از سوی کنگره» حمایت کرده است. این گروه لابی‌گر به این نکته هم اشاره کرده‌اند که قطر در عملیات ترکیه در شمال سوریه با این کشور همراهی می‌کند.

در ایمیل‌های ارسالی از سوی این گروه، جزئیاتی از عملیات ترکیه در شمال سوریه ارائه شده تا نمایندگان کنگره را به اعمال تحریم علیه آنکارا ترغیب کند. نام سناتور‌هایی که این ایمیل را دریافت کرده‌اند، مشخص نیست و سفارت امارات در واشنگتن هم حاضر به ارائه اطلاعاتی در‌این‌باره نشده است. پیش از این تحولات نیز رأی مثبت کنگره آمریکا در به رسمیت شناختن «نسل‌کشی ارامنه» از سوی امپراتوری عثمانی با خشم آنکارا روبه‌رو شده بود. اردوغان این اقدام کنگره آمریکا را «سیاسی» دانسته و از مقابله به مثل پارلمان ترکیه خبر داده بود.

 

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه شرق، تاریخ انتشار: 27 آذر 1398، کدخبر: 255150 ، www.sharghdaily.com