شعار سال: عراق دوباره در مسیر سیاست‌ورزی بدون آشوب قرارگرفت. بعد از مدت‌ها اعتراضات مردمی و کشمکش‌های سیاسی نخست‌وزیر جدید این کشور انتخاب شد. حالا بعد از قریب دو ماه تعطیلی دولت در بغداد محمد توفیق علاوی قرار است به عنوان نخست‌وزیر جدید سکان دولت را در دست بگیرد. اتفاقی که هم در داخل عراق با استقبال مواجه شده است و هم کشور‌های مختلف این تصمیم را مثبت ارزیابی کرده‌اند.

برهم صالح، رئیس‌جمهوری عراق، محمد توفیق علاوی را به عنوان نخست‌وزیر عراق منصوب کرد. رئیس جمهوری عراق، توفیق علاوی را از میان لیست پنج نفره‌ای که حدود دو هفته پیش به وی پیشنهاد شده بود، به عنوان نخست‌وزیر جدید این کشور برگزید. علاوی خبر انتصاب خود را با انتشار ویدیویی در توئیتر اعلام کرد. علاوی به عنوان نخست‌وزیر جدید اعلام کرد که اگر شجاعت مردم عراق نبود، این تغییرات اتفاق نمی‌افتاد. وی همچنین از مردم خواست تا قبل از رسیدن به تمام اهداف خود تجمعات را رها نکنند و تا زمان مشخص شدن تاریخ برگزاری انتخابات و مبارزه با فساد و اصلاحات اقتصادی در صحنه بمانند. نخست‌وزیر جدید عراق همچنین تاکید کرد که درصورتی که جناح‌های سیاسی سعی کنند عقاید خود را بر وی تحمیل کنند، این وظیفه را ترک خواهد کرد.

علاوی متولد ۱۹۵۴ (۶۶ ساله) در منطقه «الکراده» بغداد است. در جوانی وارد دانشکده معماری در دانشگاه بغداد شد، اما پس از انتفاضه «اربعین» و آغاز موج دستگیری‌ها و سرکوب شیعیان در سال ۱۹۷۷ از سوی رژیم بعث، مجبور به ترک عراق و فرار به لبنان شد و تحصیلات خود را در دانشگاه آمریکایی بیروت در رشته مهندسی معماری ادامه داد. وی پیش از سقوط صدام، همزمان با فعالیت‌های تجاری و سرمایه‌گذاری در عراق و انگلیس، فعالیت‌های سیاسی خود را نیز ادامه داد. در دوره‌ای که عراق تحت تحریم‌های شدید آمریکا قرار داشت، به عضویت سازمان «گفت‌و‌گوی بین ادیان» در سازمان ملل در آمد تا برای کاهش اثرات تحریم بر مردم عراق تلاش کند و در زمان جنگ «کوزوو» سازمان «صدای کوزوو» را تأسیس کرد. او در جوانی عضو حزب «الدعوه» شد و ارتباط نزدیکی با شهید «سیدمحمدباقر صدر» داشت، اما با ایشان به اختلاف برخورد و از حزب جدا شد. علاوی اکنون چندان میانه‌ای با احزاب اسلامی در عراق ندارد. او مفهوم «حکومت مدنی» را وارد ادبیات سیاسی عراق کرد و توانست در سال ۲۰۰۵ در لیست «العراقیه» وابسته به «ایاد علاوی» عضو شده و وارد پارلمان شود. نخست‌وزیر جدید عراق در سال ۲۰۰۶ و در دولت اول نوری المالکی به مدت یک سال وزیر ارتباطات شد و با درگذشت یکی از نمایندگان بار دیگر به پارلمان بازگشت. در سال ۲۰۱۰ و در دولت دوم نوری المالکی بار دیگر وزیر ارتباطات شد، اما بیش از دو سال در این سمت دوام نیاورد و با المالکی به اختلاف برخورد تا جایی که در یک مصاحبه اطرافیان نوری المالکی را مورد حمله قرار داد و گفت که نخست‌وزیر توجهی به همکاران خود ندارد. نخست‌وزیر جدید تابعیت انگلیس را هم دارد و به همین خاطر مورد انتقاد شدید برخی مخالفان خود قرار گرفته است، اما او گفته که قصد دارد تابعیت دوم خود را لغو کند.

«شیروان میرزا» عضو حزب اتحاد میهنی کردستان در پارلمان عراق، اما با استقبال از انتخاب محمد علاوی، به رسانه‌ها گفت که امید دارد انتخاب وی آغازی برای پایان بحران عراق باشد. «حامد الموسوی» عضو ائتلاف الفتح به رهبری «هادی العامری» نیز به شبکه العهد گفت که انتخاب علاوی پس از یک سری بحث‌های طولانی صورت گرفت و او برای رهبری دولت در شرایط فعلی مناسب است.

ائتلاف النصر به رهبری «حیدرالعبادی»، اما در بیانیه‌ای تأکید کرد که هیچ نقشی در انتخاب «محمد علاوی» نداشته است و نخست‌وزیر می‌بایست از دولت سهمیه‌ای دوری کند. «عقیل الدینی» یکی از اعضای ائتلاف النصر نیز به رسانه‌ها گفته است که جامعه عراق پذیرای «محمد علاوی» نیست و ائتلاف الفتح نخست‌وزیری او را نه تأیید و نه امضاء کرده است. او حتی علاوی را تهدید کرد که اگر به تعهدات خود عمل نکند، بیش از یکسال دوام نخواهد آورد.

حزب الدعوه به رهبری نوری المالکی نیز به‌عنوان اولین حزبی که «محمد علاوی» در جوانی به عضویت آن درآمد در بیانیه‌ای اعلام کرد که هیچ نقشی در انتخاب «محمد علاوی» نداشته است. اما شاید بیش از هر شخصیتی، حمایت «سید مقتدی الصدر» از «محمد توفیق علاوی» پشتوانه محکمی برای او در ابتدای کار باشد. مقتدی الصدر در بیانیه‌ای که در حساب توییتری‌اش منتشر کرد، انتخاب علاوی را «اقدام خوبی» دانست که منجر به تقویت آینده سیاسی عراق خواهد شد.

مقتدی صدر، رهبر جریان صدر عراق خاطرنشان کرد: امروز در تاریخ عراق ثبت خواهد شد. ملت نخست‌وزیر را انتخاب کرد نه گروه‌های سیاسی و این اقدام مهمی است که آینده را تقویت می‌کند. وی در ادامه افزود: ما امروز به ادامه تظاهرات صلح آمیز جهت تکمیل کابینه وزرا مستقل که برخاسته از ملت باشد، پایبند هستیم. مقتدی صدر اعلام کرد: امیدواریم که علاوی تسلیم فشار‌های خارجی و داخلی نشود و برنامه‌هایش را مشخص کند و در شروع انتخابات زودهنگام عجله کند و به دنبال حفظ حاکمیت عراق و استقلال آن باشد تا جایگاه این کشور حفظ شود. رهبر جریان صدر عراق همچنین اظهار داشت: امیدوارم که انتخاب محمد علاوی به عنوان مامور تشکیل کابینه عراق مورد پذیرش و رضایت مردم باشد و صبر پیشه کند و اگر در تشکیل کابینه شکست بخورد ما با مردم ضدطایفه‌گری و حزب‌گرایی و فساد هستیم.

در ایران نیز سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ضمن استقبال از انتخاب محمد توفیق علاوی به عنوان نخست‌وزیر جدید عراق، ابراز امیدوار کرد که وی بتواند با تشکیل دولت جدید، «خواسته‌های بحق مردم و مرجعیت عالی دینی این کشور را برای ایجاد یک عراق باثبات و دارای جایگاه مهم منطقه‌ای تحقق بخشد.» سید عباس موسوی، سخنگوی وزارت امور خارجه با اشاره به انتخاب نخست‌وزیر جدید عراق اظهار داشت: جمهوری اسلامی ایران در راستای ادامه حمایت‌های خود از استقلال، حاکمیت ملی، تمامیت ارضی و تحکیم مبانی دموکرسی در عراق و نیز درخواست مشروع دولت و ملت عراق برای خروج نیرو‌های آمریکایی از خاک آن کشور، از انتخاب جناب آقای محمد توفیق علاوی به عنوان نخست‌وزیر جدید این کشور استقبال می‌کند و ضمن آرزوی موفقیت برای ایشان، امیدوار است که وی بتواند با تشکیل دولت جدید، خواسته‌های بحق مردم و مرجعیت عالی دینی این کشور را برای ایجاد یک عراق باثبات و دارای جایگاه مهم منطقه‌ای تحقق بخشد.

همچنین هیئت سازمان ملل در عراق از مکلف شدن محمد توفیق علاوی برای تشکیل دولت جدید این کشور استقبال کرده و از او خواست برای اصلاحات لازم تلاش کند. این واکنش در حالی است که نخست‌وزیر مکلف عراق آغاز مذاکرات مستقیم با تظاهرکنندگان را مطرح کرد و گفت، تیمی مشورتی در دفتر خود در این باره تشکیل می‌دهد. او در عین حال درباره انحصار سلاح متعهد شد. جنین هنیس پلاسخارت، نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل در عراق در بیانیه‌ای اظهار کرد، علاوی باید هر چه سریع‌تر برای اجرای اصلاحات ریشه‌ای و پاسخگویی به مطالبات قانونی مردم وارد میدان شود. سفارت آمریکا در بغداد نیز درباره مکلف شدن علاوی اظهار نظر کرد و گفت، شرایط کنونی عراق و منطقه می‌طلبد دولتی مستقل و شفاف روی کار بیاید، نامزدی علاوی به عنوان نخست‌وزیر جدید باید در راستای تلاش‌های واقعی جهت تضمین تحقق این هدف باشد. سفارت آمریکا در بیانیه خود افزود: این دولت باید متعهد به پاسخگویی به نیاز‌های ملت عراق باشد. اما در عین حال شنبه شب صد‌ها تظاهرکننده در میدان التحریر در بغداد، پایتخت عراق، در محکومیت مکلف شدن محمد توفیق علاوی برای تشکیل دولت جدید تظاهرات کردند. تظاهرکنندگان خواستار تداوم اعتراضات خود شده و تاکید کرده‌اند، علاوی اگر به خواسته‌هایشان جامه عمل نپوشاند، استحقاق این پست را ندارد. شاهدان عینی گفتند، تظاهرکنندگان در میدان التحریر و الخلانی تظاهراتی را در محکومیت نامزدی محمد توفیق علاوی ترتیب دادند. تظاهرکنندگان تصریح کردند، مکلف کردن توفیق علاوی بر اصرار آن‌ها جهت ماندن در میادین تحصن تا زمان پاکسازی سیستم سیاسی از فاسدان و سرقت بیت‌المال می‌افزاید. یک مقام امنیتی در گفتگو با سومریه‌نیوز درباره وضعیت این میادین گفت، تظاهرکنندگان در میادین الخلانی، التحریر و دو پل السنک و الجمهوریه حضور دارند و کلاه آبی‌های مورد حمایت مقتدی صدر بر رستوران ترکی در مرکز بغداد تسلط دارند. وی اضافه کرد: مشاجره‌ای صبح روز یکشنبه بین تظاهرکنندگان و کلاه‌آبی‌ها در میدان التحریر رخ داد که به مصدومیت دو تظاهرکننده منجر شد. طبق اظهارات این منبع، نیرو‌های امنیتی نیز تدابیر امنیتی شدیدی را در نزدیکی میدان التحریر لحاظ کرده‌اند.

 

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه همدلی، تاریخ انتشار: 14 بهمن 1398، کدخبر: ۱۳۵۵  ، www.hamdelidaily.ir