سودای اتمی دولت بدسابقه

فشار واشنگتن بر کشورهای مختلف جهان با هدف جلوگیری از دستیابی به تسلیحات هسته‌ای در حالی است که آمریکا تنها دولتی است که در تاریخ از بمب اتم استفاده کرده و امروز نیز در دکترین اتمی خود هزینه‌های گزافی را به ساخت جنگ‌افزارهای هسته‌ای اختصاص می‌دهد.

شعار سال: هر زمانی که بحث بمب اتم و تسلیحات هسته‌ای مطرح می‌شود، بی‌درنگ نام آمریکا نیز از ذهن می‌گذرد؛ کشوری که به رغم تلاش‌های ظاهری برای محدود کردن ساخت و کاربرد این نوع سلاح‌ها در جهان، خود اولین و آخرین بازیگری است که از آن در جنگ جهانی دوم علیه ژاپن بهره گرفت.

در همین ارتباط چند روز پیش «محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه ایران در هفتاد و پنجمین سالگرد بمباران اتمی هیروشیما (ششم اوت) در پیامی توئیتری نوشت: ۷۵ سال پیش در چنین روزی، ایالات متحده بدنامی تبدیل شدن به اولین و تنها استفاده کننده از تسلیحات هسته‌ای را برای خود رقم زد و این کار علیه بی‌گناهان انجام شد. امروز تسلیحات هسته‌ای ایالات متحده و رژیم اسرائیل، منطقه ما را تهدید می‌کند. باید مدت‌ها پیش از این به کابوس هسته‌ای و دکترین دیوانه‌وار «نابودی حتمی متقابل» پایان داده می‌شد.

همزمان سخنگوی وزارت امور خارجه نیز تاکید کرد که «عامل بمباران هیروشیما و ناکازاکی دولتی است که به جای پاسخگویی، مدعی یکه تاز مقابله با سلاح‌های کشتار جمعی است.»

اشاره و در عین حال نگرانی مسئولان جمهوری اسلامی به سال پایانی جنگ جهانی دوم ارتباط می‌یابد که آمریکا فاجعه‌ای تاریخی و ماندگار را رقم زد.

یکی از وحشتناک‌ترین و مرگبارترین حوادث مرتبط با جنگ جهانی دوم حمله اتمی آمریکا به دو شهر هیروشیما و ناکازاکی در ژاپن است که نخستین و تنها موارد استفاده از جنگ‌افزار‌های اتمی در جنگ به شمار می‌رود. این دو حمله به کشته شدن بیش از ۲۰۰ هزار نفر منجر شدند و آثار تشعشعات آن تا سال‌ها بعد همچنان از مردم ژاپن قربانی گرفت.

پس از آن رخداد تکان‌دهنده، آمریکا هنوز نیز تمرکز ویژه‌ای بر تولید بمب‌های هسته‌ای دارد؛ موضوعی که آن را می‌توان در دکترین اتمی این کشور که ۱۳ بهمن ماه ۱۳۹۶ در دولت «دونالد ترامپ» منتشر شد، به وضوح دریافت. در متن دکترین اتمی آمده‌بود «زرادخانه اتمی آمریکا برای مقابله با روسیه تنوع بیشتری پیدا می‌کند و بمب‌های هسته‌ای کوچک‌تر تولید خواهد شد»؛ راهبردی که افزون بر روسیه، چین، کره شمالی و ایران را نیز نشانه رفته‌است.

رهبران جهان هر کدام به نوعی این دکترین اتمی مخاطره‌آمیز آمریکا را زیر سوال بردند، دو روز بعد یعنی۱۵ بهمن همان سال، حجت الاسلام «حسن روحانی» رئیس جمهوری کشورمان به نقد استراتژی اتمی آمریکا پرداخت و اظهار کرد: در دنیایی که معتقد است سلاح کشتار جمعی نباید وجود داشته باشد و استفاده از آن علیه بشریت ممنوع بوده و باید از بین برود، ببینید آمریکایی‌ها با چه زبان وقیحانه‌ای روسیه را با سلاح اتمی جدید تهدید می‌کند لذا هنوز بحث ساخت سلاح‌های جدید و مخرب برای تهدید و استفاده علیه رقیب مطرح است، آیا در این شرایط می‌شود کسی بگوید که دیگر زمان صلح و همزیستی است و نیازی به قدرت دفاعی نداریم؟

برخی گزارش‌ها از رسیدن هزینه زرادخانه اتمی ایالات متحده در ۳۰ سال آینده به بیش از ۱.۲ تریلیون دلار خبر می‌دهند و «استفن شوئارتز» تحلیلگر مستقل اتمی که کتابی نیز با عنوان «حسابرسی اتمی:هزینه‌های و پیامد‌های تسلیحات اتمی آمریکا از ۱۹۴۰» به نگارش درآورده، معتقد است که این برنامه‌های چالش‌برانگیز هر چند مقرون به صرفه نیست، اما بیشترین هزینه اتمی از زمان دولت ریگان به شمار می‌رود.

همچنین توسعه تحقیقات روی موشک‌های میان برد و مجوز تولید کلاهک‌های هسته‌ای جدید از جمله اقدامات دولت ترامپ در طی ریاست وی بر آمریکا بوده و به نظر می‌رسد این برنامه در صورت پیروزی مجدد ترامپ در انتخابات پیش رو، طی چهار سال بعد نیز با سرعت بیشتری ادامه پیدا کند.

از نگاه ناظران، ترامپ با هدف افزایش توان موشکی و قدرت‌نمایی بیشتر در عرصه جهانی، سویه‌ای تهاجمی‌تر به استراتژی اتمی آمریکا داده‌است.

طبق گزارش «بولتن علوم اتمی» که در ماه‌های شروع سال ۱۳۹۸ منتشر شد، وزارت دفاع آمریکا چیزی حدود ۶ هزار ۱۸۵ کلاهک هسته‌ای در زرادخانه‌های خود دارد که ۲ هزار ۳۸۵ کلاهک قرار است امحاء شود و ۲ هزار و ۵۰ کلاهک نیز در انبار‌ها نگهداری شود.

همچنین در این گزارش آمده‌است تعداد بمب‌های اتمی تاکتیکی در پایگاه‌های عملیاتی «پنتاگون» در کشور‌های اروپایی ۱۵۰ عدد است که در یک سال گذشته تغییری نداشته‌است. این بمب‌های اتمی که از نسخه‌های ۳ و ۴ بمب‌های تاکتیکی هستند، در ۶ پایگاه واقع در ۵ کشور اروپایی مستقر شده‌اند. از این میان دو پایگاه در ایتالیا و در هریک از کشور‌های آلمان، ترکیه، بلژیک و هلند یک پایگاه وجود دارد.

از این رو آمریکا بیشترین هزینه نظامی را در جهان به خود اختصاص داده و برآورد «موسسه بین‌المللی تحقیقات صلح استکهلم» موسوم به «سیپری» (SIPRI) مستقر در سوئد نشان می‌دهد هزینه نظامی جهان در ۲۰۱۸ مجموعا یک تریلیون و ۸۰۰ میلیارد دلار آمریکا شد که ۲.۶ درصد نسبت به ۲۰۱۷ افزایش داشته‌است.

براساس گزارش سیپری، این هزینه معادل ۲۳۹ دلار آمریکا به ازای هر یک نفر می‌شود. آمریکا با ۶۴۹ میلیارد دلار همچنان بیشترین میزان هزینه نظامی در جهان را داشته‌است که نسبت به سال ماقبل آن چهار درصد افزایش نشان می‌دهد.

در این میان رژیم صهیونیستی نیز زیر چتر حمایتی آمریکا قرار دارد و سیاست ابهام هسته‌ای را دنبال می‌کند. اسرائیل با وجود فشار‌های بین‌المللی تا کنون از امضای NPT (پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای) امتناع کرده و به بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز اجازه ورود و بازرسی از تاسیسات هسته‌ای خود را نمی‌دهد.

موسسه تحقیقاتی صلح بین المللی استکهلم خردادماه پارسال اعلام کرد که از حدود ۱۳ هزار و ۸۶۵ سلاح هسته‌ای که در اختیار ۹ کشور قرار دارد، اسرائیل ۱۰۰ بمب هسته‌ای را در اختیار دارد». این حجم از تسلیحات هسته‌ای در دست بازیگری متجاوز که نزدیک به ۷۰ سال خاورمیانه را به منطقه آشوب‌زده تبدیل کرده، نگرانی جهان را برانگیخته‌است.

به ویژه اینکه ترامپ با حمایت‌های نامتعارف و جنجالی از اسراییل همانند شناسایی حاکمیت رژیم صهیونیستی بر بلندی‌های جولان، انتقال سفارت از تل‌آویو به بیت‌المقدس و خروج از سازمان‌های اثرگذار بین‌المللی همچون یونسکو و بهداشت جهانی به دلیل حمایت از اسراییل، بیش از پیش بر ناامنی و آشوب در خاورمیانه افزوده‌است.