شعار سال: در گاه شمار ایران باستان، بیش از پنجاه مناسبت برای جشن و شادی، درج شده است. در هر یک از این جشن ها، مراسم ویژه، شاد و باشکوهی با حضور پر شور مردم در کوی و برزن انجام می‌گرفت.

به باور پژوهشگران، پیشینیان ما در عهد باستان، با مفهوم ناله و ماتم بیگانه بوده و از همین رو در گاه شمار آنان روز و مناسبتی به عنوان عزای عمومی راه نیافته است.

تغییر فصل، بروز حوادث تاریخی، گرامی داشت اسطوره‌ها و نمادها، فعالیت‌های کشاورزی، دگرگونی طبیعت، پیوند‌های زناشویی، تولدها، رونق بازار و تجارت و... بهانه و فرصتی بود برای شادمانی، دور همی و بزم‌های پر شور.

در شاهنامه فردوسی به عنوان شناسنامه‌ی فرهنگ و تمدن ایرانی، بار‌ها شاهد شادخواری‌ها و شادکامی‌های ایرانیان در مناسبت‌های گوناگون هستیم.

بی تردید بهترین و باشکوه‌ترین جشن ایرانیان، نوروز بوده است. از کاشت رستنی‌ها در ظرف، نو پوشی، خانه تکانی، پاکیزگی تن، آتش افروزی بر بام، بار عام شاهان باستان، حضور نمایندگان ملل و اقوام در دربار و پیشکش هدایا تا چهارشنبه سوری و سیزده بدر، همگی در بستر نوروز بزرگ شکل گرفته اند. یکی از الگو‌ها و باور‌های نوروزی، اعتقاد به خجستگی و فرخندگی همراهی نوروز و شنبه است و بر این اساس ضرب المثل "بعد از سی سال، نوروز به شنبه افتاد. "در میان مردم رواج یافت. هر سال که چنین تقارنی پیش می‌آمد؛ مردم آن سال را فرخنده و میمون تلقی و جشن و شادمانی شان دو چندان می‌شد.
سال ۱۳۹۹ یکی از شوم‌ترین سال‌های ایرانیان بود. در این سال بد شگون، افزون بر شصت هزار نفر از هموطنان بر اثر ابتلا به ویروس اهریمنی کرونا جان خود را از دست دادند. این بیماری فراگیر میلیون‌ها نفر را داغدار کرد. به زندگی‌ها و عشق‌های شیرین بسیاری پایان داد. استرس و اضطراب به جان‌ها انداخت و نرخ شادی و امید به زندگی را کاهش داد. سال مرگ دردناک کولبران و سوخت بران بود. هزاران مسافر در جاده‌های غیر ایمن، زیر آهن پاره ماشین‌های غیر استاندارد جان دادند.

خلاصه در گوشه و کنار کشور بوی مرگ به مشام می‌رسید. آسمان هم بر زمین بخیل بود و سالی خشک برای ایران کم آب رقم زد.
اما انسان با امید زنده است. همه اسطوره ها، قصه ها، افسانه‌ها و باور‌ها را به خدمت می‌گیرد تا در لابه لای آن، روزن و فرصتی برای شادی، امید به آینده و پایان سیاهی پیدا کند و یکی از این باور‌ها شگون و خوش یمنی همراهی نوروز و شنبه است.

نوروز ۱۴۰۰ به شنبه افتاده است. این تقارن را به فال نیک گرفته و آرزو می‌کنم این باور دیرینه ایرانی، رنگ حقیقت پذیرفته و سال جدید، سال فرخندگی بخت و اقبال ایرانیان قرار گیرد.

***

«(باغ‌های سیاه‌ریشه با درختانی نظیر هلو و شلیل با شکوفه‌های صورتی در منطقه شرق مازندران در کنار مزارع سرسبز گندم، جو و کلزا جلوه خاصی به طبیعت این منطقه بخشیده است.)

(در آستانه فرا رسیدن سال نو و جشن نوروز مراسم عروسک گردانی سوارانه در شهر سنندج برگزار شد. آئین سوارانه، نوعی هه‌ل په‌رکی (رقص محلی کُردی) است درباره رابطه‌ی دیرین انسان و اسب، رقصی الهام گرفته از نقش اسب در زندگانی پر فراز و نشیب بشر.)

(مراسم "نواوستی" در آخرین چهارشنبه سال در اردبیل برگزار می‌شود. شرکت‌کنندگان با این باور که حاجت‌ها برآورده می‌شود با در دست داشتن قیچی، جارو و کوزه در محل پل یئدی‌گوز (هفت چشمه) دعاگویان، سه مرتبه عرض رودخانه بالیقلو (بالیخلی چای) را طی و آب را جارو یا قیچی می‌کنند. دختران جوان نیز کوزه قدیمی را می‌شکنند و کوزه جدید را از آب پر کرده و به خانه می‌برند.)

(ویژه برنامه باز آفرینی آیین‌های نوروزی توسط عروسک‌های غول پیکر، عصر چهارشنبه ۲۷ اسفند در گذرگاه چهارباغ شهر اصفهان برگزار شد.)»

بهمن ویسی/ نویسنده و پژوهشگر