شعار سال: یک ماهی به روی کار آمدن دولت جدید زمان باقی مانده و بدون شک در همه حوزههای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی کارهایی انجام شده و پروژههایی هنوز زمین مانده است. در پروندهای سعی کردیم به سراغ اهالی فرهنگ برویم و با محوریت اصلی «چه باید کرد» به مشکلات تخصصی حوزه فرهنگ و راهکارهای پیشنهادی برای رفع این مشکلات بپردازیم.
حمیدرضا نعیمی، نویسنده، بازیگر و کارگردان تئاتر و عضو هیات مدیره خانه تئاتر میهمان این گفتگو بوده است.
حمیدرضا نعیمی، نویسنده و کارگردان تئاتر درخصوص اتفاقهایی که منجر به تجمع اخیر تئاتریها مقابل مجلس شد، گفت: هیات مدیره خانه تئاتر، گفتگوهای زیادی با مسئولان فرهنگی دولت داشتند؛ از نامه نگاری ها، صحبت ها، مصاحبه ها، گفتگوهای رو در رو با وزیر فرهنگ و ارشاد و همین طور معاون هنری، مدیر کل مرکز هنرهای نمایشی و یا حتی با مراکز فرهنگی وزارتخانههای دیگر؛ اما خیلی از کارها پیش نمیرفت و این عدم پیشرفت امور و بی توجهی به خواستههای مشروع خانواده هنری نمایش در نهایت به این نتیجه ما را رساند که با یک تجمع آرام، خواستههای خود را مکتوب کرده باشیم و به یک قوه دیگر رجوع کنیم. وقتی قوه مجریه هیچ راهکاری ندارد و هیچ عزمی برای برون رفت از بحرانهای فرهنگی مملکت ندارد، به سراغ خانه ملت رفتیم.
برخی اعضای کمیسیون فرهنگی به سراغمان آمدند
وی ادامه داد: این تنها راهی بود که به ذهنمان رسید. در مقابل مجلس ایستادیم؛ اما نه رئیس مجلس و نه هیچ کدام از نمایندگان به سراغ ما نیامدند تا حتی یک اظهار همدردی ساده کنند که البته بعدها متوجه شدیم که برخی از آنها در سفر بودند و قضایایی از این ماجرا. ولی ما آن روز حرف هایمان را زدیم و یک هفته پس از آن ماجرا چند نفر از اعضای کمیسیون فرهنگی مجلس به خانه تئاتر آمدند، حرفهای ما را شنیدند و از قبل نامه ما را مطالعه کرده بودند و همان جا اعلام کردند که در زمینههای مختلف یاری رسان خانواند تئاتر خواهند بود.
آنها از ما منتقدتر بودند
نعیمی افزود: مجددا پیگیریهای ما موجب شد تا اعلام کنند در جلسهای که مصوب شده، تسهیلاتی را برای تئاتر درنظر گرفته اند و بودجه تئاتر را بیشتر از این مقداری که هست درنظر خواهند گرفت. نکته جالب ماجرا این بود که همه آنها از ما نسبت به دولت و مدیریت فرهنگی کشور، منتقدتر بودند. ولی متاسفانه با این همه منتقد، پیشرفتی در امور ملاحظه نمیشود.
وزیر فرهنگ مدیری منفعل و خنثی است
عضو هیات مدیره خانه تئاتر با تاکید بر این نکته که گاهی هیچ کاری از دستتان برنمی آید و باید فریاد بزنید گفت: ما سعی کردیم این کارها را علی رغم بی اعتمادیهایی که بین خانواده خود ما تئاتریها وجود داشت، انجام دهیم. دوستان ما اعتقاد داشتند که تجمع ما مقابل مجلس یک حرکت ژورنالیستی بوده که خانه تئاتر انجام داده، اما هیچ کس به این فکر نمیکند که وقتی وزیر فرهنگ مملکت، مدیری منفعل و خنثی است و وقتی در پستی قرار میگیرد که انگیزهای برای مدیریت آن ندارد، استعفا میدهد و استعفای او پذیرفته نمیشود و برای هر چیزی اظهار نظر میکند به جز رفع مشکلات و بحرانهای هنرمندان؛ وقتی نگاه میکنیم که هیچ برنامهای برای رفع مشکلات تئاتریها در دوران سیاه کرونا انجام نمیشود و به معیشت هنرمندان بی توجهی میشود، به این نتیجه میرسیم جز اینکه خواسته هایمان را فریاد بزنیم، کاری دیگر از دستمان برنمی آید.
تا حالا دیده اید مدیری به علت ناتوانی در کارش استعفا دهد؟!کارگردان نمایش «ریچارد سوم» در ادامه افزود: ما هنرمندیم و فقط میتوانیم حرف بزنیم و با خلق آثارمان نسبت به شرایط بد جامعه معترض باشیم، دردها را نشان دهیم، روشنگری کنیم و درعوض راهکار این مشکلات با کسی است که این مسئولیت را قبول کرده است. شما تا حالا مسئولی را دیده اید که در زمان کار خود بگوید که لطفا مرا نقد کنید که اگر روزی دیدم در کار خود ناتوانم، استعفا دهم و کنار بروم. شما اصلا از مسئولان عذرخواهی دیده اید؟ یک عذرخواهی هم که میکنند، به دل نمینشیند. چون احساس میکنید که این عذرخواهی از روی صداقت و از صمیم قلب نیست و یک جور تصنع در آن موج میزند. عذرخواهی آنها نیز به نحوی طلبکارانه است! ما خود را نسبت به آیندگان مسئول میدانیم و این فریادها را مدام میزنیم، ولی گوشی برای شنیدن وجود ندارد. خسارتهای فرهنگی که در دولتهای گذشته به بار آمده، قطعا در دولت بعدی خود را بیشتر نشان خواهد داد.
ما در تئاتر نیاز به مدیرانی دردمند و مطالبه گر داریمحمیدرضا نعیمی در ادامه تئاتر را خالی از مدیرانی دلسوز و کاری دانست و افزود: ما در تئاتر نیاز به مدیرانی دردمند و مطالبه گر داریم؛ مدیران ما به جای مطالبه و خواستهای به حق خانواده تئاتر از مسئولان بالاتر، فقط نگران از دست دادن میز خود هستند و سعی میکنند در زمان مدیریت، هیچ کنکاش و حاشیهای ایجاد نکنند تا کماکان پست خود را داشته باشند. این مطالبه گری مدیران علاوه بر مسئولان بالاتر خود، باید از هنرمندان نیز صورت گیرد. یعنی مدیر تئاتری باید از کارگردان، نویسنده و هنرمند این حوزه بخواهد که چرا در خانه بیکار نشسته ای؟ چرا فلان کار را برای فلان سالن اجرا نمیکنی؟
من بهرام بیضایی ام و آمده ام که کار کنمدر ادامه نعیمی به ذکر خاطرهای تلخ از استاد بیضایی اشاره کرد و گفت: اجازه بدهید در همین رابطه خاطرهای را برای شما نقل کنم؛ «آقای محمد حیدری، مدیر وقت تئاتر شهر میگفت: در دفترم نشسته بودم که آقای استاد بهرام بیضایی وارد اتاق شد و سه نمایشنامه با خودشان آورده بود که یکی از آنها «مجلس سهراب کشی» بود. وقتی استاد بیضایی وارد اتاق شد، من با شوق و ذوق بلند شدم و عرض ادب کردم. آقای بیضایی جلو آمدند و گفتند که: من بهرام بیضایی هستم. من گفتم که استاد بنده شما را میشناسم. ایشان گفتند: به هر حال بنده وظیفه دارم که خودم را معرفی کنم. بنده به تئاتر شهر آمدم و همراه خودم سه نمایشنامه دارم و هر کدام از این نمایشنامهها را که شورای نظارت شما مجوز دهد، من حاظرم کارگردانی کنم در هر سالنی که شما صلاح بدانید و در هر زمانی که شما تعیین کنید. فقط به این خاطر که میدانم اگر من سالها در خانه بنشینم، هیچ کسی سراغی از من نمیگیرد که بیایم و نمایشی کار کنم. پس لذا من خودم آمدم تا اعلام آمادگی برای کار کردن کنم.»
نعیمی ادامه داد: همین را فقط در ادامه به شما بگویم که از زمانی که آقای بیضایی برای کارگردانی این نمایشنامهها اعلام آمادگی کرد تا روزی که از ایران مهاجرت کردند، هیچ کس به او نگفت که آقای بیضایی لطفا بیایید و این نمایشنامه را کار کنید.
این حرف من به این معنا نیست که حتما آقای بیضایی با اثر خود یک شاهکار خلق میکرد و یا نه، نیست! اما ما مگر در تئاتر خود چند بهرام بیضایی داریم؟ مدیران ما باید مطالبه گر باشند و به نویسنده بگویند که فلانی تو حق نداری که ننویسی! تو حق نداری که سکوت کنی! و حق نداری که بیکار باشی! این حق را ما به شما نمیدهیم، چون شما میراث زنده این مملکت هستید.
شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از شبکه اطلاع رسانی دانا، تاریخ انتشار: ۱۹ تیر ۱۴۰۰، کدخبر: ۱۷۵۰۲۹۹، www.dana.ir