پایگاه تحلیلی خبری شعار سال

سرویس ویژه نمایندگی لنز و عدسی های عینک ایتالیا در ایران با نام تجاری LTL فعال شد اینجا را ببینید  /  سرویس ویژه بانک پاسارگارد فعال شد / سرویس ویژه شورای انجمنهای علمی ایران را از اینجا ببینید       
کد خبر: ۳۸۴۰۵۸
تعداد نظرات: ۲ نظر
تاریخ انتشار : ۲۴ مهر ۱۴۰۱ - ۱۹:۲۰
پروژه ساخت رصدخانه ملی ایران در پژوهشگاه دانش‌های بنیادی انجام می‌شود و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری همزمان از آن از نظر مالی حمایت می‌کند.آخرین گام در مرحلۀ تجمیع زیرمجموعه‌های تلسکوپ و تکمیل طرح رصدخانه ملی ایران با ثبت اولین نور تلسکوپ ۳.۴ متری این رصدخانه برداشته شد.رصدخانه ملی ایران و دو تلسکوپ دیگر در منطقه، یک تلسکوپ مادون قرمز 4 متری در ترکیه در حال تکمیل شدن و یک تلسکوپ نوری 3.6 متری در هند، یک شکاف جغرافیایی را در شبکه جهانی پر می کنند که به پدیده های زودگذری مانند انفجار اشعه گاما کمک می کند. لازم به توضیح است که این رصد خانه در 7 تیر 1400 در دولت روحانی هم یکبار افتتاح شده بود.

شعار سال: طرح رصدخانه ملی ایران که در قله گرگش شهر کامو توابع کاشان واقع است، در پژوهشگاه دانش‌های بنیادی با تکیه بر دانش و فناوری بومی شد و با حمایت وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و سازمان برنامه و بودجه اجرا می‌شود.  طرح اولیه ساخت رصدخانه ملی ایران اولین بار سال ۱۳۷۷ پیشنهاد شد و به عنوان یکی از دو طرح کلان پژوهشی در شورای پژوهش‌های علمی مطرح و تصویب و در سال ۱۳۷۸ مرحله مکان یابی آن در قالب یک طرح پژوهشی دانشگاهی آغاز شد. طرح رصدخانه ملی ایران از سال ۱۳۸۱ با آغاز مطالعات مکان‌یابی آغاز شد، رصدخانه ملی ایران با فراز و فرود‌های بسیاری روبرو بود و یک بار به مدت چهار سال به دلیل نبود بودجه در دولت نهم تعطیل و با دستور رهبر معظم انقلاب بار دیگر فعالیت‌ها برای سرانجام رساندن آن از سرگرفته شد. این طرح ملی از سال ۱۳۸۸ در مسیر طراحی قرار گرفت و با پشت سر گذاشتن موفق طراحی تفصیلی در سال ۱۳۹۶ وارد مرحله ساخت شد و با وجود دشواری‌های اقتصادی، مسیر اجرای آن ادامه یافت و با وجود همه‌گیری ویروس کووید ۱۹ ساخت و نصب محفظه تلسکوپ در سال ۱۳۹۹ و نصب و راه اندازی سازۀ تلسکوپ در خرداد ماه سال ۱۴۰۰ به انجام رسید. روکش آسفالت جاده اختصاصی رصدخانه ملی ایران در سال جاری به طول ۱۱.۵ کیلومتر و همچنین خط انتقال برق و فیبرنوری به قله ۳۶۰۰ متری گرگش انجام شد. ساخت و راه اندازی سامانۀ پیچیده لایه نشانی در سال ۱۴۰۱ پایان یافت تا شیشه‌های صیقل داده شده به آینه تبدیل شوند. این سامانه بزرگترین سامانه لایه نشانی در شرایط خلا بالاست. با انتقال و نصب آینه اولیه و ثانویۀ تلسکوپ، مهمترین و حساس‌ترین مرحلۀ اجراییِ این طرح به انجام رسید تا در مهرماه ۱۴۰۱ بر اساس برنامه تعیین شده قبلی نورگیری این تلسکوپ محقق شود.

این طرح، گام مهمی در توسعه نجوم و کیهان‌شناسی رصدی و ایجاد و توسعه فناوری‌های مرتبط به آن در بخش اپتیک، مکانیک و کنترل محسوب می‌شود. براساس اعلام رصدخانه ملی ایران، «اولین نور» آغاز مجموعه‌ای از فعالیت­‌هاست که هدف از آن‌ها شناخت رفتار اپتیکی، کنترلی و مکانیکی تلسکوپ و سنجش ویژگی‌های اصلی تلسکوپ نظیر ابعاد لکه نوری در کانون و قابلیت کنترلی آن مانند هدف گیری و رهگیری تلسکوپ و همچنین عملکرد اپتیک فعال است. این فرآیند با انجام تنظیمات نهایی تلسکوپ و تجمیع نرم افزار‌ها به بهره‌برداری علمی از تلسکوپ منتهی می‌شود.

اولین نور بر تلسکوپ رصدخانه ملی ایران تابید
داده‌های تصاویر اولین نور نشان می­‌دهد تلسکوپ در ابتدای فرآیند، کیفیت تصویر ۰.۸ ثانیه قوسی منطبق بر دید نجومیِ متوسط سایت رصدی گرگش را در کانون اصلی و در گستره میدان دید ۲ دقیقه قوسی فراهم می‌کند. تصویر سیستم جفت‌کهکشان برخوردی Arp ۲۸۲ در فاصله ۳۲۰ میلیون سال نوری برای ثبت اولین نور جسم فراکهکشانی نشان دهنده قابلیت­‌های فنی این تلسکوپ در نخستین شب رصد فنی است.

تصاویر اولین نور این تلسکوپ انسجام مجموعه‌های اپتیک، مکانیک، سخت افزار و نرم افزار کنترل در یک پیکربندی متشکل از ده‌ها هزار قطعه مکانیکی و الکترونیکی را نشان می‌دهد. در حال حاضر تلسکوپ اجرام آسمانی را با دقت بهتر از یک ثانیه قوسی (در زمان نوردهی۱۰ دقیقه) رهگیری می‌کند که به مراتب بهتر از میزان تعیین شده در اسناد طراحی است. همچنین سامانه اپتیک فعال بطور مطلوب قابلیت حذف ابیراهی‌های اپتیکی از طریق تغییر شکل آینه اولیه و جابجایی آینه ثانویه را به نمایش گذاشته‌اند.

اولین نور بر تلسکوپ رصدخانه ملی ایران تابید

اولین نور بر تلسکوپ رصدخانه ملی ایران تابید

تلسکوپ اصلی رصدخانه ملی ایران، تلسکوپ اپتیکی با قطر آینۀ اصلی ۳۴۰ سانتی‌متر (وزن ۴۰۰۰ کیلوگرم) و آینۀ ثانویه ۶۰ سانتی متر از ترکیب اپتیکی کاسگرین و سازه مکانیکی از نوع سمتی-ارتفاعی بهره‌مند است. این ترکیب برای اغلب تلسکوپ­ های با ابعاد متوسط تا بسیار بزرگ در سال‌های اخیر بکار گرفته شده است. این تلسکوپ از آخرین فناوری‌ها در کنترل حرکت محور‌ها و همچنین کنترل آینه اولیه و ثانویه استفاده می­کند. وزن سازه تلسکوپ حدود ۹۰ تن است.

رصدخانه ملی ایران، برای ایران امروز پروژه‌ای بنیادی یا ابَرپروژه علمی است.این رصد خانه یکبار دیگر در تاریخ 7 تیر 1400 توسط حسن روحانی افتتاح شده بود.

اولین نور بر تلسکوپ رصدخانه ملی ایران تابید

این رصدخانه نه‌تن‌ها نیاز دانشجویان و محققان ایرانی را در حوزه ستاره شناسی و تهیه داده‌های رصدی متناسب با نیاز‌های پژوهشی تا حد زیادی برطرف می‌کند، امکان مشارکت در پروژه‌های بین‌المللی را نیز به همراه می‌آورد.در اهمیت این پروژه علمی همین بس که هیچ کدام از رصدخانه‌های موجود در کشور به صورت حرفه‌ای امکان رصد را برای منجمان فراهم نمی‌آورند و افرادی که بخواهند با تلسکوپ‌های عملیاتی کار کنند و شیوه‌های تحلیل داده و دیگر علوم مرتبط را فرا بگیرند باید راهی کشور‌هایی شوند که این امکانات به دلیل وجود رصدخانه قوی در اختیار آن‌ها قرار می‌دهند.

تعداد بازدید : 5


شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت ایران اکونومیست، تاریخ انتشار: ۲۳ مهر ۱۴۰۱، کدخبر: ۵۲۳۶۶۹، iraneconomist.com/ سایر منابع 

اخبار مرتبط
خواندنیها و دانستنیها
انتشار یافته: ۲
در انتظار بررسی: ۰
غیر قابل انتشار: ۰
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۷:۳۲ - ۱۴۰۱/۰۷/۲۶
0
0
مبارک باشه
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۷:۲۸ - ۱۴۰۱/۰۸/۰۲
0
0
خسته نباشید
نام:
ایمیل:
* نظر:
* :
آخرین اخبار
پربازدیدترین
پربحث ترین
پرطرفدارترین