يکشنبه ۱۸ خرداد ۱۴۰۴ - 2025 June 08 
شعارسال: طراح بنر تصویری از یک نسخه خطی شاهنامه را استفاده کرده که ربطی به خلیج‌فارس ندارد؛ کافی بود یک بیت از ابیات را بخواند یا جستجو کند تا بداند این ابیات مربوط به گذر کیخسرو بر دریای آب زره است.
دخترک سر به هواست، همیشه بوده. از وقتی خواندن یاد گرفت هم بیشتر. فرقی نمی‌کند کجا بروند، حرم امام رضا یا شاه عبدالعظیم، یا گنبد سلطانیه. هی سعی می‌کند شعر‌ها و نوشته‌ها و کتیبه‌های بالای دیوار‌ها یا ازاره‌های حرم و ستون شبستان‌ها را بخواند. هر وقت درست می‌خواند با یک لبخند رضایت به خودش افتخار می‌کند، به قول خودش بانمک است دانستن این‌ها که شاه یا سازنده مثلاً امضایشان را در خود اثر هنری می‌گنجانند.
آگاهی و دانستن قدرت است، آگاهی و دانستن مایه افتخار است. می‌توان گفت مهمترین چیزی که به ما آگاهی می‌بخشد خواندن و فهمیدن است.
خبر رونمایی از دیوارنگاره خلیج فارس در نمایشگاه کتاب تهران دیروز منتشر شد. طبق خبر منتشر شده از سوی ستاد خبری سی و ششمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران بازدیدکنندگان نمایشگاه بین المللی کتاب تهران جمعه ۱۹ اردیبهشت ماه ۱۴۰۴ شاهد نصب دیوار نگاره ۱۵۰ متر مربعی خلیج فارس در صحن یاس مصلای امام خمینی (ره) بودند. این دیوارنگاره کاری از حمیدرضا بیدقی است؛ هنرمندی که پوستر سی و ششمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران را طراحی کرده است.
اما یک نکته جای تأسف دارد، آن هم این است که طراح از تصویری از یک نسخه خطی شاهنامه استفاده کرده که اصلاً ربطی به خلیج‌فارس ندارد؛ کافی بود یک بیت از ابیات این برگ کتاب را جستجو کند تا بداند این ابیات مربوط به گذر کیخسرو بر دریای چین و دیدن موجودات عجیب در آن دریاست.
چنانچه می‌توان در نگاره این صفحه هم دید حیوانات عجیب و غریبی در آب هستند که درست مطابق توصیفات شاهنامه است. در واقع تنها وجه اشتراک این تصویر با خلیج فارس را می‌توان وجود دریا و کشتی دانست! و البته مصرعی از ترانه وطن که سالار عقیلی خوانده و با خطی خوش از پشت تصویر رد شده است: تا خلیجی که فارس بوده و هست.
اما چرا هیچکس به این موضوع دقت نکرده است؟ نه طراح و نه سفارش دهنده و نه هیچکدام از کسانی که در فرایند تهیه این بنر با این ابعاد مشارکت داشتند هم این موضوع را متوجه نشده‌اند.
مایه تأسف است که از عوامل یاد شده کسی یک خط از اشعار شاهنامه را نخوانده، و کسی این داستان شاهنامه را هم به یاد نداشته است. تأسف بیشتر از این است که چنین بنری در این ابعاد چاپ شده و در نمایشگاه کتاب که محل جمع شدن اهل ادب و فرهنگ است به‌نمایش درآمده است.
در حقیقت افتخار برآمده از آگاهی است، برای این باید شاهنامه بخوانیم و برای این است که آشنایی با نسخه‌های خطی اهمیت دارد. این آثار گنجینه‌های هویت ما هستند که باید به آن‌ها سر بزنیم و بدانیم که خلیج‌فارس و شاهنامه و همه میراث مکتوب و ناملموس و ریز و درشت هویت مان را باید آگاهانه بشناسیم و قدر بدانیم. برای اینکه ما هم دانسته و درست امضایمان را در کارمان بگنجانیم.
شعارسال با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از عصرایران، تاریخ انتشار: 22اردیبهشت1404، کدخبر: 1059273، www.asriran.com
