شعارسال: مجید ابهری، متخصص علوم رفتاری و آسیب‌شناس اجتماعی: فضای مجازی، آسیب‌ها و عوارض آن در جامعه را از دیدگاه‌های مختلف مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار داد.

وی با بیان اینکه قبل از ورود هر یک از انواع فناوری‌ها به جامعه، لازم است بسترهای فکری و آموزشی مورد نیاز برای آن فراهم شود، تاکید کرد: در غیر این صورت کاربردهای غیرمنطقی و نادرست باعث بروز عوارض و ناهنجاری‌های مختلف بخصوص در طیف نوجوانان و جوانان می‌شود.

این جامعه شناس با تشبیه گروه های مختلف فضای مجازی به ویروس فرهنگی، افزود: بعد از ورود شبکه‌های اجتماعی از قبیل فیس‌بوک و توییتر و فعالیت‌های آنها در سال‌های اخیر، حدود 6 سال است که گروه‌های مختلف مجازی همانند یک ویروس فرهنگی وارد جامعه ما شده‌اند؛ بدون آن که بسترهای فرهنگی برای ورود آنها به جامعه و گسترش آنها ایجاد شود.

ابهری بر همین اساس ادامه داد: وقتی یک نوجوان و جوان در سنین بلوغ بدون نقشه راه و چراغ عقلی، وارد این گروه‌ها می‌شود، سر از جاهایی در می‌آورد که به صلاح خود او، خانواده و جامعه نخواهد بود.

وی اضافه کرد: بنابراین و با توجه به این موارد، می‌توان آسیب‌ها و ناهنجاری‌های فضای مجازی به ویژه برای گروه‌های سنی نوجوانان و جوانان را در دسته‌هایی طبقه بندی کرد.

*اتلاف وقت و حضور بدون کنترل در شبکه‌های اجتماعی

این آسیب شناس مسایل اجتماعی از اتلاف وقت و حضور بدون کنترل به عنوان نخستین آسیب و ناهنجاری فضای مجازی به ویژه برای گروه‌های سنی نوجوانان و جوانان یاد کرد و گفت: حدود 40 درصد از نوجوانان و جوانان ایرانی بیش از 4 ساعت در روز در این نرم‌افزارها حضور دارند که نتیجه آن افت تحصیلی و تلف کردن وقت مثبت و مفید آنها است که نتایج این‌گونه حرکات در نمرات آزمون‌های دانش‌آموزان و دانشجویان مشخص می‌شود.

ابهری ورود به گروه‌های ناشناخته با اسامی فریبنده را از دیگر آسیب‌ها و ناهنجاری‌های فضای مجازی برشمرد و عنوان کرد: جوانان در شبکه‌های اجتماعی فریب گروه‌هایی با اسامی فریبنده مانند «آموزش بلوغ»، «دوستی‌های مجاز» و «با خواننده‌ها و چهره‌های معروف آشنا شویم» و امثال آن را خورده و به آن وارد می‌شوند اما به محض ورود به چنین فضاهایی، با موارد غیراخلاقی، عکس‌ها و فیلم‌های پورنو مواجه شده و به نوعی دچار تحریکات جنسی می‌شوند که برای تخلیه آن ممکن است دست به هر اقدامی بزنند.

*تقلب در هویت!

وی با بیان اینکه 60 تا 80 درصد از جوانان ما به قصد دوست‌یابی وارد چنین فضاهایی می‌شوند، اظهار کرد: بزرگترین آسیب در این گونه سامانه‌ها تقلب در هویت است. چه بسا دختری خود را به جای پسر معرفی می‌کند و پسری خود را به جای دختر و این ارتباط ادامه پیدا کند. بعد از مدتی این احتمال وجود دارد که علاقه غیابی ایجاد شده و آسیب‌های مربوط به خود را تولید کند.

این جامعه شناس با اشاره به بازی‌ها و قمارهای آنلاین یا بر خط نیز بیان کرد: متاسفانه بعضی از این سامانه‌ها با ایجاد فضای قمار و برد و باخت آنلاین باعث اعتیاد نوجوانان و جوانان به این گونه مسایل شده و همچنین دانلود بازی‌های هیجان‌انگیز موجب ورود هیجان‌های روحی و عصبی و زیان‌های جبران‌ناپذیری بر سیستم عصبی، مغز و روح فرزندان ما می‌شود.

*القای شبهه‌ها و ذهنیت‌های منحرف به جوانان

ابهری در خصوص گروه‌ها و حلقه‌های عرفان‌های کاذب نیز تصریح کرد: این گروه‌ها با دعوت‌های کاذب و دروغین و پیام‌های نادرست، آدرس‌های گوناگون فریبنده به جوانان داده و آنها را از مسیر اصلی باورهای دینی و مذهبی خود منحرف می‌کند.

وی ادامه داد: در مواردی، بعضی از این سامانه‌ها با طرح سوالات عجیب و غریب که خارج از ظرفیت فکری و علمی جوانان است، شبهه‌ها و ذهنیت‌های منحرف را به آنها القا کرده و باعث می‌شوند که جوانان نسبت به مسایل دینی و اخلاقی بدبین شوند.

این آسیب‌شناس اجتماعی با اشاره به بعضی از این سوالات که توسط این سامانه‌ها برای جوانان مطرح می‌شود، عنوان کرد: سوالاتی نظیر عمر امام زمان (عج) یا واقعه عاشورا و امثال این موارد برای جوانان و نوجوانان ما مطرح می‌شود که آنها بدون تردید باید برای دریافت پاسخ آنها به کارشناسان متخصص دینی مراجعه کنند چرا که قطعا برای تمام این سوالات پاسخ‌های منطقی و عقل‌پذیر وجود دارد.

*بدبین‌سازی جوانان نسبت به حاکمیت قانونی جامعه

وی بدبین‌سازی جوانان نسبت به حاکمیت قانونی جامعه را از دیگر معضلات و آسیب‌های فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی برای افراد بخصوص جوانان و نوجوانان برشمرد و بیان کرد: این شبکه‌ها با ایجاد شایعات و سراب‌های دروغین در مورد بعضی از کشورها باعث می‌شوند جوانان و نوجوانان که غافل از مسایل واقعی و پشت پرده هستند، به حاکمیت قانونی کشور خود بدبین شده و حتی در نافرمانی‌های مدنی نیز شرکت کنند.

ابهری با تاکید بر اینکه توانایی بسیج این گونه سامانه‌ها نباید دست کم گرفته شود، تصریح کرد: متاسفانه تا به امروز آموزش‌های مناسبی در این زمینه توسط نهادهای مسئول پیش‌بینی نشده است که این موضوع باید مورد توجه جدی قرار گیرد.

*فضای مجازی یا داعش فرهنگی؟

این جامعه شناس از تلاش‌های پلیس فتا در این زمینه قدردانی کرد و گفت: حضور این پلیس متخصص و متعهد باعث شده است که جلوی بسیاری از انحرافات و گروه‌های منحرف گرفته شود. اما باید خاطرنشان کرد که حضور این پلیس به تنهایی کافی نیست بلکه خانواده‌ها، نهادهای متولی و رسانه‌ها نیز باید به کمک پلیس فتا آمده و نیروهای این پلیس را در رسیدن به اهداف منطقی که برای جامعه مفید و کارساز است، یاری کنند.

این آسیب‌شناس اجتماعی یادآوری شد: دل هیچ کشور و ملتی به حال ما نمی‌سوزد و عرضه بازی‌ها و ایجاد گروه‌های فکری و دوستی توسط آنها صرفا با هدف و انگیزه ایجاد انحراف در میان جوانان ما است. چرا که فضای مجازی یکی از اصلی‌ترین ابزارهای جنگ نرم و ناتوی فرهنگی است که اینجانب از آن به عنوان داعش فرهنگی یاد می‌کنم.

با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از خبرگزاری فارس، تاریخ انتشار خبر 26 آذر 1394، کدمطلب: 13940926000906، www.farsnews.com