آمارهای منتشر شده از سوی مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی نشان میدهد، درپاییز امسال و نسبت به مدت مشابه سال گذشته در کل کشور در مجموع 28.1 درصد و نسبت به مدت مشابه در بلند مدت 55.5 درصد کاهش بارش داشتهایم. قم با 89.4 درصد کاهش، اصفهان با 87.8 درصد کاهش، مرکزی 80.3 درصد کاهش و چهارمحال و بختیاری با 74.2 درصد کاهش به ترتیب استانهایی هستند که بیشترین کاهش بارشها را در پاییز سال 96 و نسبت به پاییز سال 95 تجربه کردهاند. اما در تهران نیز بارشها 73.3 درصد، خراسان جنوبی 70.6 درصد و یزد 64درصد نسبت به پاییز سال گذشته کاهش یافته که آمار خوبی به شمار نمیرود.

شعار سال: آمارهای منتشر شده از سوی مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی نشان میدهد، درپاییز امسال و نسبت به مدت مشابه سال گذشته در کل کشور در مجموع 28.1 درصد و نسبت به مدت مشابه در بلند مدت 55.5 درصد کاهش بارش داشتهایم. قم با 89.4 درصد کاهش، اصفهان با 87.8 درصد کاهش، مرکزی 80.3 درصد کاهش و چهارمحال و بختیاری با 74.2 درصد کاهش به ترتیب استانهایی هستند که بیشترین کاهش بارشها را در پاییز سال 96 و نسبت به پاییز سال 95 تجربه کردهاند. اما در تهران نیز بارشها 73.3 درصد، خراسان جنوبی 70.6 درصد و یزد 64درصد نسبت به پاییز سال گذشته کاهش یافته که آمار خوبی به شمار نمیرود. آمار کاهش بارشها در برخی استانها نگرانکننده است، بهعنوان مثال در لرستان که به طور معمول بارشهای خوبی را در پاییز داریم و جزو استانهای پرآب به شمار میرود در مقایسه با پاییز سال گذشته 52.9 درصد کاهش باران داشتهایم و از شروع سال زراعی جاری (96.7.1) تاکنون به طور میانگین تنها 53.1میلیمتر باران باریده است. در استان اردبیل نیز که امسال بهدلیل وضعیت جوی بارها و بارها مدارس به تعطیلی کشیده شد نمیتوان گفت بارشهای مناسبی داشته چرا که در اردبیل با وجود اینکه از اول مهرماه امسال میانگین بارش 90.8 میلیمتر بوده، اما آمارها نشان میدهد، بارشهای پاییزی در آن نسبت به پاییز گذشته 18.6 درصد کاهش یافته است. پاییز امسال تنها چهار استان خراسان رضوی، فارس، بوشهر و هرمزگان از افزایش بارشها نسبت به پاییز سال گذشته برخوردار بودهاند، به گونهای که میزان بارش در آنها به ترتیب 16.4 درصد، 36.7 درصد، 193.1درصد و 275.9 درصد رشد داشته است. اما بازهم وقتی به سراغ مقایسه آماری بلند مدت میزان بارش در استانهای بوشهر و هرمزگان برویم میبینیم که این استانها نیز نسبت به میانگین بلندمدت کاهش 11.8 درصدی و 39.4 درصد داشتهاند.
کم بارشی تا پایان سال ادامه دارد
«مجید حبیبی نوخندان»، رئیس پژوهشکده اقلیم شناسی در گفتوگو با «ایران» تصریح کرد: بارشها در فصل زمستان سال 96 به استثنای بخشهایی از سواحل دریای خزر کمتر از نرمال خواهد بود و کمبود بارش ناشی از فصل پاییز به صورت کم بارشی انباشته تا پایان سال ادامه دارد. همچنین میانگین دمای هوای دی ماه یک تا دو درجه بیش از نرمال خواهد بود و از سوی دیگر در بهمن ماه و در مقیاس هفتگی احتمال کاهش میانگین دمای هوا تا 2 درجه نسبت به نرمال وجود دارد. در مجموع شرایط بارشی در فصل پاییز و زمستان مدیریت واقع بینانه منابع آب در حوضههای آبریز کشور بخصوص برای تأمین آب کشاورزی و شرب فصل بهار و تابستان سال آتی را میطلبد.
15 درصد کمبود بارش
«احد وظیفه»، مدیرکل پیشبینی سازمان هواشناسی در گفتوگو با «ایران» تصریح کرد: بارش کمتر و دمای هوای بالاتر از نرمال، پیشبینی بود که از قبل برای پاییز داشتیم که تحقق یافت. معمولاً اوج بارشهای پاییزی درکشور در ماههای آبان و آذر رخ میدهد، اما متأسفانه امسال نه تنها شاهد کاهش بارشها و گذر ضعیف سامانهها بودیم بلکه دمای هوای بیش از حد را نظیر آنچه در روز یکشنبه گذشته در تهران داشتیم میبینیم و این مسائل در کنار هم واقعاً نگرانکننده است و بحث استفاده بهینه از منابع آب وصرفهجویی دیگر یک توصیه از طرف ما نیست بلکه یک ضرورت است. به گفته وی، هرچند اوج بارشهای زمستانی در مناطق مختلف کشور با هم تفاوت دارد، اما همیشه اوج بارشها در دی ماه خواهد بود که پیشبینیها در دوهفته اول این ماه همچنان امیدوارکننده نیست و در مجموع باید گفت که در بهترین حالت بارشهای زمستانی بازهم با کاهش 15 درصدی نسبت به سال قبل مواجه خواهد بود.
کشت دیم امسال از سال گذشته بهتر است
یکی از بخشهایی که از خشکسالیهای متوالی چند سال اخیر متحمل بیشترین خسارتها شده بخش کشاورزی است، کشاورزان شاید تنها قشری هستند که در همه فصول برای کشت و کارشان چشم به آسمان دارند. «مسعود حقیقت»، رئیس گروه هواشناسی کشاورزی سازمان هواشناسی نیز در گفتوگو با «ایران» تصریح کرد: با وجود اینکه بارشها به شکل پهنهای در بیشتر نقاط کشور در پاییز کاهش داشته، اما در کشاورزی بیشتر، بارشهای نقطهای و پراکنش بارشها برایمان اهمیت دارد و درمجموع نمیتوانیم بگوییم وضعیت بدی در این زمینه داریم. در چند روز گذشته و با سفر به بیشتر استانهای غربی کشور باید بگویم امسال وضعیت کشت دیم نسبت به سال گذشته بهتر است و کشتهای دیم گندم سبز هستند.
وی تأکید کرد: کشور دارای اقلیم خشک و نیمه خشک است و بیشتر ما این واقعیت را پذیرفتهایم ولی متأسفانه هنوز میبینیم که از ظرفیتهای هواشناسی برای کشاورزی استفاده نمیشود. دیگر وقت آن رسیده که وزارت جهاد کشاورزی با همکاری سازمان هواشناسی نسبت به تدوین یک برنامه کاربردی برای الگوی کشت اقدام کند؛ برنامهای که کشاورزان به رعایت آن رغبت داشته باشند. اگر چنین اتفاقی بیفتد کم کم میتوانیم کشاورزی را از سنتی به نیمه مدرن و در نهایت در طول یک برنامه بلند مدت به مدرن تبدیل کنیم.
برش
تشدید خشکسالی طی چند سال گذشته
زمستان از راه رسیده، اما از بارش برف و باران خبری نیست. با وجود اینکه چند روز است که وارد چهارمین فصل سال شدهایم، اما کمتر کسی رسیدن فصل سرما را احساس کرده است.
حتی درختان هم باور ندارند در فصل زمستان قرار داریم و در برخی نقاط کشور به شکوفه نشستهاند. همین یکشنبه (سوم دی ماه) بود که پایتخت نشینان دمای هوای 20 درجه بالای صفر را تجربه کردند، رخدادی که به گفته «احد وظیفه» مدیرکل پیشبینی سازمان هواشناسی در چند سال گذشته سابقه نداشته و به نظر میرسد، نشان دهنده تشدید خشکسالیهای چند سال گذشته است که میتواند هشداری برای مسئولان کشور باشد تا از الان به فکر چارهای برای تأمین آب شرب در تابستان، حفظ ذخایر آب زیرزمینی و فرهنگسازی برای مصرف بهینه آب باشند. این درحالی است که بررسی بارشهای پاییزی در استانهای مختلف نیز حاکی از کاهش محسوس بارشها در 27 استان نسبت به پاییز گذشته است.
سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته ازسایت خبری روزنامه ایران ، تاریخ انتشار ------، کدمطلب:451893، www.iran-newspaper.com
ا.ح75