شعار سال: خانه‌های ضلع شمالی کوچه عدالت پنج بنای نوساز هستند که در سال‌های اخیر و با تجمیع و مشارکت مالکان بافت‌های ریزدانه ساخته شده‌اند. با این کار عرض کوچه عدالت که کمتر از دو متر بود به حدود پنج متر رسید. حالا با تجمیع 50پلاک که در انتهای این کوچه و ضلع جنوبی آن قرار دارند عرض کوچه به حدود هشت متر خواهد رسید.

این اتفاق موجب می‌شود تا کوچه‌ای که به‌هیچ‌وجه امکان حضور خودروهای امدادی چون آمبولانس یا آتش‌نشانی و امداد و نجات در مواقع بحران را نداشت هم‌اکنون شاهد ارائه خدمات شهری مناسب‌تر باشد. کریم فعال، یکی از اهالی همین کوچه و مالک ساختمانی 40مترمربعی است که ملک او هم در پروژه تجمیع 50پلاک محله تختی خراب شده است. فعال که حالا خودش به‌عنوان یکی از افراد شاغل در همین پروژه حضور دارد می‌گوید: این کوچه‌های باریک را می‌بینید، اینها کوچه‌های آشتی کنان بودند.

تازه کوچه دیگری داشتیم که از این هم باریک‌تر بود و هفته قبل خراب شد. وی درباره پروژه‌ای که آغاز شده، می‌گوید: این زمین که الان صاف شده و دستگاه در آن کار می‌کند 16پلاک بود که حدود 700مترمربع زمین شده است. قرار است اول اینجا ساخته شود و بعد پلاک‌های دیگر هم تجمیع و نوسازی شوند.

این ساکن محله تختی در ادامه می‌گوید: ما از نوسازی خانه‌هایمان راضی هستیم چون این ملک‌ها کلنگی بودند و وضعیت خوبی نداشتند. من خانه 40متری را دادم و قرار است آپارتمان 56متری بگیرم. البته اگر پول داشته باشیم می‌توانیم واحد بزرگ‌تر هم بخریم.

به‌گفته وی، اهالی این ملک‌ها که در پروژه تجمیع شده‌اند 30میلیون تومان برای رهن و اجاره منزل دیگری تا پایان پروژه دریافت کرده‌اند تا بتوانند سرپناهی داشته باشند. گفته می‌شود این پروژه در دوره زمانی 18 تا 24‌ماهه به پایان خواهد رسید. یکی دیگر از اهالی محله که خود او نیز در پروژه نوسازی مشغول به‌کار شده است، می‌گوید: همین الان که این بیل مکانیکی کار می‌کند مالک خانه پشت زمین که جزو این پروژه نیست می‌گوید ساختمان‌مان می‌لرزد؛ برای همین است که همه ما از نوسازی راضی هستیم.

محاسبات اقتصادی برای نوسازی

نوسازی محله‌هایی که بافت فرسوده دارند با توجه به تسهیلات تشویقی که شهرداری به این منظور درنظر گرفته می‌تواند جاذبه‌ای برای حضور سرمایه‌گذاران باشد. آغاز نوسازی در محله تختی نیز موجب شده که برخی سرمایه‌گذاران در صنعت ساختمان در روزهای گذشته سری به این محله بزنند.

رضوی که به همراه دو نفر از آشنایان خود در حال قدم زدن در کوچه عدالت است، می‌گوید: ما در منطقه22 و شمال شهر کار پیمانکاری می‌کنیم. الان هم آماده‌ایم تا این کار را ببینیم چراکه درصدد ورود به این منطقه هستیم. البته بررسی می‌کنیم تا ببینیم چه کاری می‌توان انجام داد.

او درباره شیوه حضور سرمایه‌گذاران در پروژه‌های مرتبط با نوسازی محله‌های فرسوده می‌گوید: این مسئله ابعاد مختلفی دارد؛ یک جنبه این است که نوسازی یا ادامه زندگی در چنین منازلی به حیات و ممات شهروندان بستگی دارد. جنبه دیگر مسائل اقتصادی است که حتی در سطح ملی نیز پیشقراول است.

به گفته وی، زمانی بود که در ساخت‌وساز و در طول دو سال تورمی به‌وجود می‌آمد که موجب سود 40درصدی و حتی در مواقعی سود 100درصدی برای سازنده می‌شد، اما در 4، 5 سال اخیر که بخش مسکن شاهد رکود بوده این وضعیت فرق کرده است.

این سرمایه‌گذار بخش مسکن می‌افزاید: البته باید به کیفیت کار و ساختی که انجام می‌شود نیز توجه کرد. همچنین قیمت زمین و مسکن در این محله طوری است که شاید جوابگوی هزینه‌های بالا نباشد.

البته ما هم در این محله‌ها به‌دنبال سود بالا نیستیم اما اگر سازنده مطمئن باشد که می‌تواند حتی 10درصد سود اقتصادی که مسائلی چون تورم و تنزیل ارزش پول را محاسبه کرده، داشته باشد می‌تواند اینجا کار کند.

به‌گفته رضوی، اگرچه شهرداری عوارض و پروانه‌های مربوط به ساخت‌وساز در بافت فرسوده را صفر حساب می‌کند که این مطلوب بوده اما بهتر است قیمت زمین هم در بحث قیمت تمام‌شده ساختمان تعدیل شود که تعیین‌کننده است چراکه قیمت ساختمان قیمت زمین و هزینه ساخت است.

اولویت با پیمانکاران محلی است

دفاتر نوسازی محله‌ها اصلی‌ترین مراکزی هستند که از سوی سازمان نوسازی شهر تهران در محله‌ها حضور دارند تا اهالی بتوانند برای دریافت اطلاعات لازم به آنها مراجعه کنند. خانم مهندس کوچک و مهندس جهانگیریان نیز دو کارشناس دفتر نوسازی محله تختی هستند که دیروز از محل تجمیع 50 پلاک محله تختی بازدید می‌کردند.

به‌گفته کارشناسان دفتر نوسازی محله، در نوسازی بافت فرسوده چنین محله‌هایی اولویت همکاری با پیمانکاران محلی است چراکه تعصب و عرق محلی دارند. همچنین سعی می‌کنند برای افزایش اعتبار خود خانه‌های خوبی را ساخته و تحویل مردم دهند.

خانم کوچک همچنین از وجود برخی املاک وقفی ریزدانه در این محدوده می‌گوید که به‌دلیل همکاری نکردن سازمان اوقاف از قافله نوسازی جامانده و در برخی موارد تبدیل به بافت آسیب‌پذیر می‌شوند چراکه املاک اطراف نوسازی شده و به‌عنوان مثال ملکی 40متری در میان چند ساختمان جدید رها می‌شود.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه همشهری، تاریخ انتشار 24 دی 96، شماره: 4113