نگاهمان به تهران کاسبکارانه است

نوسازی محله سیروس دوباره قرار است از سر گرفته شود. محله‌ای که در اولویت نوسازی بافت فرسوده پایتخت قرار داشت هنوز از مرحله اول قدم فراتر نگذاشته است.

شعار سال: از بهمن 95 که اسحاق جهانگیری از پروژه نوسازی محله سیروس بازدید کرد تا امروز این پروژه قدیمی پیشرفتی نداشته است.

این پروژه که بر اساس الگو مشارکتی میان بخش خصوصی و دولتی طراحی شده بود به دلیل نرخ سود بانکی پیش بینی شده برای بخش خصوصی عملا پیشرفتی نداشت. تا به امروز که شهرداری تهران نیز در تفاهم‌نامه‌ای با وزارت راه و شهرسازی به نوسازی این محله قدیم ورود کرد.

پیروز حناچی شهردار تهران در در نشست امضای تفاهم نامه همکاری شهرداری تهران و وزارت راه و شهرسازی برای نوسازی محله سیروس پایتخت، گفت: برای اجرا طرح جامع شهر تهران باید از اول میان شورای عالی شهرسازی و معماری و شهرداری تهران هماهنگی ایجاد می‌شد و اگر این هماهنگی به وجود آمده بود شاهد ناهنجاری‌های بصری در تهران نبودیم. امیدواریم امضا تفاهم‌نامه‌های همکاری شهرداری تهران در وزارت راه و شهرسازی منجر به برنامه ریزی عملی برای بهتر شدن شهر تهران شود.

سه طرح برای نوسازی محله سیروس
شهردار تهران درباره بازسازی بافت فرسوده تهران افزود: توجه به منافع ذی‌نفعان و ایجاد اطمینان برای ساکنان این بافت‌ها از جمله موضوعاتی است که توسعه گران باید به آن توجه کنند.

او در حاشیه این نشست در جمع خبرنگاران هم گفت: کل محله سیروس ۴۰ هکتار است که نقطه‌ای که قرار است مورد بازسازی قرار گیرد ۴.۲ هکتار بوده و ۵۲۰ واحد مسکونی در آن توسط توسعه گران (انبوه‌سازان) بخش خصوصی ساخته خواهد شد. در احداث این مجموعه الگو بومی محله و ارزش‌های معماری این منطقه مورد توجه قرار خواهد گرفت.

شهردار تهران تصریح کرد: تا به حال برای محله سیروس دو طرح مصوب داشتیم که اولی ساخت بلوک‌هایی شبیه مسکن مهر و دومی با نام مسکن امید که طرح مناسب‌تری بود. امروز طرح سوم مورد تفاهم شهرداری و وزارت راه و شهرسازی قرار گرفت که برای آن برنامه‌ریزی می‌شود.

فرزانه صادق‌مالواجرد هم در مراسم امضا تفاهم نامه همکاری وزارت راه و شهرسازی و شهرداری تهران در نوسازی محله سیروس پایتخت گفت: در طرح جامع شهر تهران مصوب سال ۸۶ شورای عالی شهرسازی و معماری وجود نهاد مطالعات پیش بینی شده بود که این نهاد علاوه بر پایش و رصد اجرای طرح جامع، بر تهیه طرح‌های موضعی نیز نظارت می‌کرد.

وی افزود: اما در سال ۸۹ از سوی شورای عالی شهرسازی وقت این نهاد مشترک میان وزارت راه و شهرسازی و شهرداری تهران از طرح جامع پایتخت حذف شد که سبب بروز ناهمگونی‌های متعددی در طرح‌های موضعی و تفصیلی ذیل طرح جامع شهر تهران شد.

مالواجرد ادامه داد: با پیگیری‌های شهرداری تهران و وزارت راه و شهرسازی پیش نویس ایجاد نهاد مشابهی میان وزارت راه و شهرسازی، شورای شهر تهران و شهرداری تهران تهیه شده و امروز سند ایجاد این نهاد به امضای هر سه طرف رسید.

دبیر شورای عالی شهرسازی و معماری تصریح کرد: این نهاد علاوه بر ایجاد هماهنگی میان سه دستگاه اصلی متولی حوزه شهرسازی در پایتخت، دسترسی آزاد شهروندان را به آنچه درباره تهران تصمیم‌گیری می‌شود، فراهم خواهد کرد.

محمد اسلامی، وزیر راه و شهرسازی نیز در مراسم امضا تفاهمنامه همکاری شهرداری تهران و وزارت راه و شهرسازی در بازآفرینی محله سیروس تهران، گفت: هدف این جلسه راهبردی، اقدام ما برای کیفیت‌بخشی به زندگی شهری است.

وی ادامه داد: اگر در شورای عالی شهرسازی پس از فرآیند طولانی، طرح جامع تصویب می‌کنیم، هدفی جز مدیریت زندگی شهری نداریم. هر جا که یک برنامه و طرح فاخر داشتیم، موفق بودیم و طرح جامع در چند شهر موفق عمل کرد. در جاهایی هم که گزینشی طرح جامع اجرا شد، فساد شکل گرفت و ناهنجاری‌ها رشد کرد و با معضلات گوناگون مواجه شدیم.

پیشرفت بازآفرینی شهری در تهران 40 درصداست
وزیر راه و شهرسازی با بیان این‌که شهر تهران و پایتخت پیچیدگی‌های زیادی در اجرای طرح جامع دارد، گفت: تخصیص نهاد جامعی که بتواند اجرا طرح جامع را پایش کند، سبب می‌شود تا نهادهای تصمیم‌گیر (وزارت راه و شهرسازی) و مجری طرح جامع (شهرداری) در اتخاذ تمهیدات لازم موفق باشند. راه‌اندازی این نهاد ناظر در پیشبرد برنامه جامع تهران و انطباق آن با طرح تفصیلی و ساماندهی این طرح، موفق‌تر خواهد بود.

اسلامی درباره بازآفرینی شهری گفت: رئیس‌جمهور نیز بر یکی از اهداف اصلی حوزه شهری که توجه به بافت فرسوده است، تاکید داشته و مطالبات زیادی از وزارت راه و شهرسازی داشته است. تهران با تهدید بلایای طبیعی مواجه است که حساسیت بیشتری در این زمینه دارد و بازآفرینی شهری باید سرعت بیشتری بگیرد.

به گفته وی، پیشرفت بازآفرینی شهری در تهران، بالا ۴۰ درصد است که باید شتاب بیشتری به آن داده شود.
وزیر راه و شهرسازی در حاشیه این نشست در جمع خبرنگاران درباره اقدامات این وزارتخانه برای نوسازی بافت فرسوده، اظهار کرد: طبق قانون ششم توسعه، باید سالانه ۲۷۰ محله از ۲۷۰۰ محله شناسایی شده برای نوسازی بافت فرسوده، مورد بازسازی قرار گیرند. به دستور رئیس‌جمهور نیز قرار است اراضی دولت متعلق به همه نهادهای دولتی در بافت‌های فرسوده، به این برنامه اختصاص داده شود. از این رو ۴۴۰۰ هکتار اراضی متعلق به همه نهادهای دولتی در این بافت‌ها در ۷۲ محله واقع در ۶۷ شهر شناسایی شده که برای ساخت واحد مسکونی و نوسازی محله، در اختیار توسعه‌گر قرار می‌گیرد.

اسلامی ادامه داد: ۱۴۰۰ هکتار نیز در چابهار به عنوان بزرگترین شهر دارای حاشیه‌نشینی اختصاص داده‌ایم تا حاشیه‌نشینی در این شهر ساماندهی شود.

وی درباره تسهیلات نوسازی بافت فرسوده، گفت: در حال حاضر این تسهیلات با نرخ ۱۸ درصد به انبوه‌ساز و توسعه‌گر اعطا می‌شود که تسهیلات ۱۸ درصد هم نرخ سود خوبی است و توسعه‌گر آن را با قیمت تمام شده، به فروش خواهد رساند. اگر قرار باشد دولت یارانه بدهد، سهم خود را در هنگام فروش اعمال خواهد کرد و توسعه‌گر از ۵۰ درصد بخشودگی در نرخ سود تسهیلات در زمان فروش برخوردار خواهد شد.

وزیر راه و شهرسازی یادآور شد: در حال حاضر از محل بودجه ۹۷، یارانه بافت فرسوده تأمین اعتبار شده و امروز دریافتی اول را اخذ کردیم.

اسلامی خاطرنشان کرد: نوسازی شهر تهران نیز بر اساس طرح جامع خواهد بود و در حال حاضر ساخت‌وساز در بافت‌های فرسوده سراسر کشور آغاز شده است. در تهران هم با تفاهم‌نامه امروز، ساخت واحد مسکونی در بیش از چهار هکتار از محله سیروس با همکاری شهرداری تهران آغاز می‌شود. این واحدها را توسعه‌گر و بخش خصوصی می‌سازند.

95 درصد طرح جامع تهران صرفا شهرسازی بود
محسن هاشمی‌رفسنجانی هم در مراسم امضا تفاهم‌نامه شهرداری تهران و وزارت راه و شهرسازی در خصوص بازسازی محله‌های هدف شهر تهران و بازآفرینی بافت‌های فرسوده شهری، گفت: طرح جامع شهر تهران سال ۸۶ تصویب شد و سال‌های قبل از آن هم که روی این طرح کار می‌شد من مدیرعامل مترو بودم و از ما نقشه مترو تهران را خواستند که در طرح جامع لحاظ شود اما وقتی طرح تهیه شد دیدیم ۹۵ درصد طرح جامع تهران صرفا شهرسازی بود و در آن خبری از پسماند، حمل و نقل عمومی، توزیع آب و برق و یا تصفیه خانه‌ها نبود. وقتی ایراد گرفتیم گفتند در طرح تفصیلی لحاظ می‌شود. نهایت این شد که هر چقدر خواستند ساختمان ساختند، گفتند در طرح تفصیلی آمده، در منطقه ۲۲ هم هر چقدر خواستند ساختند، وقتی سوال کردیم گفتند در طرح تفصیلی نیامده بنابراین به شهر به سبک کاسبکارانه نگاه شد.

به سیاست درجا سازی برای نوسازی بافت فرسوده ادامه می‌دهیم
وی افزود: امروز هم این ایراد در طرح جامع حاکم است و نمی‌دانیم در ۲۵۶ ایستگاه مترو که از هر ایستگاه ۴۰ هزار نفر تردد می‌کنند در اطراف ایستگاه‌ها چه اتفاقی قرار است رخ دهد، قرار بود تعداد دپو پسماندها بیشتر شود اما هنوز هم تمام پسماند در کهریزک دپو می‌شود. شهرسازها صرفا به ساختمان توجه می‌کنند و به ملزومات شهر توجهی ندارند.

وی با بیان این‌که در طرح تفصیلی به اراضی بافت فرسوده توجهی نشد و در مقابل اراضی مناطق بالای شهر مورد توجه قرار گرفت، یاد آور شد: نتیجه این شد که قیمت زمین بافت فرسوده تهران از سال‌های قبل ارزان‌تر شد یک سال به محله هرندی رفتیم زمین متری سه میلیون تومان بود سال بعد رفتیم گفتند دو میلیون تومان شده است در حالی که در نیاوران در عرض شش ماه زمین از متری ۱۵ میلیون به ۳۰ میلیون تومان رسید. هنوز هم سیاست درجاسازی را برای نوسازی بافت فرسوده ادامه می‌دهیم.