شعار سال: متن سرمقاله روزنامه اعتمادبه قلم مرتضی حاجی به شرح زیر است:

استیضاح مسعود کرباسیان، وزیر امور اقتصادی و دارایی کشور جدی‌تر شده و تعداد امضای آن به ٧٢ رسیده است. نمایندگان مجلس در عین حال با نگارش نامه‌ای خطاب به رییس‌جمهوری از او خواسته‌اند بخش اقتصادی کابینه را ترمیم کند. از آن سو محمود واعظی، رییس‌ دفتر رییس‌جمهوری در حاشیه جلسه هیات دولت که روز گذشته برگزار شد در مواجهه با این سوال که موضع رییس‌جمهوری نسبت به ترمیم کابینه چیست؛ پاسخ داده که روحانی ترمیم کابینه را رد نکرده است. اما در مورد ترمیم اقتصادی کابینه و کلیدخوردن استیضاح متولی اصلی اقتصاد در چارچوب دولت باید به دو نکته توجه کرد:

١- به دلیل مشکلاتی که در اقتصاد کشور اتفاق افتاده و گله‌مندی‌های گسترده و احساس نارضایتی که به دلیل شرایط بی‌ثبات و نامناسب اقتصادی ایجاد شده، مردم باید پاسخی دریافت کنند. دولت و رییس‌جمهوری باید اراده خود را نشان داده و این پیام را منتقل کنند که از این اتفاقات خشنود نیستند و به دنبال حل این مسائل هستند. در واقع رییس‌جمهوری باید پیامی را به جامعه منتقل کند؛ دولت و رییس‌جمهوری راه چاره‌ای برای حل این مشکلات اقتصادی در دست اقدام دارند. از این منظر ترمیم تیم اقتصادی می‌تواند این تاثیر را داشته‌باشد که مردم احساس کنند پیام‌شان شنیده‌شده و رییس‌جمهوری محترم هم قصد اقدام دارد تا خواسته‌های مردم را محقق کند.

٢- بحث برنامه‌ریزی حوزه اقتصاد و اجراییات آن را باید با هم در نظر گرفت. در سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور، کار سنگین برنامه‌ها، ‌تخصیص اعتبارات و هدایت آنها اتفاق می‌افتد. طبیعتا نقش سازمان مدیریت در بروز مسائل و معضلات اقتصادی را نباید نادیده گرفت، کمرنگ دید و کم اثر تلقی کرد. مدیریت بخش‌های اقتصادی کشور همانطور که اشاره شد شامل سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور و البته وزارت صنعت و معدن و تجارت، ‌وزارت جهاد کشاورزی، وزارت کار و تعاون و رفاه اجتماعی و وزارت امور اقتصاد و دارایی هستند که ...
با وضعیت بازار و اشتغال ارتباط مستقیم و در حوزه‌های اقتصادی تاثیر مستقیم دارند. وزارت نفت و نیرو هم وزارتخانه‌های اقتصادی هستند که در وضعیت بازار و اتفاقات پیش‌آمده نسبت به این وزارتخانه‌ها و سازمان‌های نام برده شده مسوولیت کمتری دارد. حال این سوال مطرح است که دولت و مجلس در کدام بخش این ضعف در این مسوولیت را دیده است و کدام بخش باید تغییر کند؟ آیا همه این سازمان و وزارتخانه‌ها را تغییر می‌دهد؟ نا‌بسامانی در حوزه خودرو دقیقا متوجه چه نهاد و سازمان و وزارتخانه‌ای است؟ تغییرات قیمت سکه و ارز و طلا را متوجه کدام دستگاه‌ها می‌دانند؟ آیا فقط همین وزارتخانه‌ها عوامل موثر در فضای اقتصادی کشور هستند یا صحنه‌گردان‌های ناشناخته و پشت پرده‌ای وجود دارند که آنها تخریب اقتصاد را انجام می‌دهند؟ اگر این تحلیل مورد قبول باشد که صحنه‌گردان‌هایی هستند که وضعیت اقتصاد را به این شکل درآورده‌اند و دست‌های ناپیدا و نادیده‌ای پشت این قضایا است. آن زمان پای وزارت کشور و دستگاه‌های امنیتی و انتظامی و سازمان‌هایی که در رصد کردن تحرکات پشت پرده مسوولیت دارند هم به ماجرا باز می‌شود. هنوز نمی‌دانیم که آیا دولت این موضوع را هم بررسی کرده است یا نه؟ آیا ریشه مسائل اقتصادی کشور تنها اقتصادی است و راه‌حل‌های صرفا اقتصادی می‌تواند شرایط را تغییر دهد و با تغییر چند نام همه‌چیز به روال عادی باز‌می‌گردد یا بودن دست‌های پشت صحنه تخریب‌گر اقتصاد، موضوعی است که باید به آن پرداخت، آنها را شناخته و شناسایی کرد و از آن مهم‌تر این دست‌ها را کوتاه کرد. این که آقای محمود واعظی گفته ممکن است ترمیمی اتفاق افتد؛ ‌دقت و حوصله بیشتر و بررسی دقیق‌تری لازم دارد تا علت‌یابی‌های ذکر شده صورت گیرد. باید کاملا بررسی شود که آیا علت نوسانات و التهابات اخیر تصمیمات وزرای اقتصادی، کم‌کاری یا عدم نظارت آنها‌ست یا علت چیز دیگری است که وزارت اقتصاد یا صنعت و معدن و... توانایی کشف آن را ندارند و دستگاه‌های دیگر باید ورود کنند. درنگاهی کلی و از دید یک شهروند عادی و کم‌اطلاع، ریشه مشکلات اقتصادی کشور به خصوص اتفاقات چند ماهه اخیر کمتر اقتصادی و بیشتر سیاسی است. خوب است که برای یافتن راه‌حل برون‌‌رفت از مشکلات اقتصادی نگاهی جدی به مواضع سیاسی و رفتار سیاسی برخی افراد صاحب نفوذ، برخی نهادها و کانون‌های قدرت و برخی دست‌های پشت پرده‌ای که آنها هم ممکن است از پوشش‌های نهاد یا نهادهای خاص سوء‌استفاده می‌کنند با نگاهی عمیق‌تر نگریست. اگر فقط به رفتن چند نفر و آمدن چند نفر دیگر اکتفا کنیم ممکن است این اقدام مسکنی کوتاه‌مدت و کم‌اثر را شاهد باشیم اما بعید است اثری بلندمدت نیز داشته‌‌باشد. با این حال معتقدم ترمیم کابینه از سوی رییس‌جمهوری یا با رویکرد استیضاحی نمایندگان این پیام را به جامعه منتقل می‌کند که دولت، ‌رییس‌جمهوری و نمایندگان صدای اعتراض مردم را شنیده‌اند. صحبت از ترمیم یا استیضاح اثر مثبتی در افکار عمومی خواهد داشت و به نوعی این احساس را در مردم ایجاد خواهد کرد که نهادها و قوای مختلف نارضایتی آنها را درک کرده‌اند. اما باید توجه داشت که این اثر مثبت اگر به کشف ریشه منتهی نشود و خنثی کردن آن را در پی نداشته‌ باشد، موقت و کوتاه است و احتمال تکرار چنین شرایطی وجود دارد.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری خانه ملت، تاریخ 8 تیر 97، کد مطلب: 390867: www.icana.ir