شعار سال: یکی از راهکارهایی که از ابتدای آغاز برنامه‌های احیا دریاچه ارومیه مورد تاکید دولت یازدهم و دوازدهم قرار گرفت موضوع مشارکت دادن مردم در روند احیا آن بود.

در سال‌های نخست چند برنامه عمدتاً فرهنگی که عمدتاً خاصیت ویترینی داشتند نیز به اجرا در آمد که از جمله آنها برگزاری چند جشنواره عکس و موسیقی و رویدادهای مشابه بود.

ستاد احیا دریاچه ارومیه برای اجرای این راهکار کار تدوین و پیاده‌سازی برنامه جامع آموزش، اطلاع رسانی، آگاه‌سازی و جلب مشارکت عمومی و جوامع محلی در راستای تبیین پیامدهای وضعیت موجود و اهمیت احیای دریاچه ارومیه را از سال نخست آغاز فعالیت خود در دستور کار قرار داد.

اقداماتی که به فراموش سپرده شد

مثلاً در همین راستا در سال 95 در قالب برنامه‌های ستاد احیای دریاچه ارومیه پروژه آگاه‌سازی، آموزش و جلب مشارکت جوامع محلی در 294 روستای واقع در نه شهرستان حوضه آبریز دریاچه ارومیه اجرا شد.

در واقع 147 روستای پروژه در شهرستان‌های ارومیه، مهاباد و سلماس توسط سازمان بسیج مهندسین کشاورزی و منابع طبیعی استان و 147 روستا نیز در شهرستان‌های سلماس، نقده، میاندوآب، اشنویه، شاهین دژ، بوکان و تکاب توسط سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی در قالب شرح خدمات مربوطه اجرایی شده که سازمان جهاد کشاورزی استان به عنوان دستگاه بهره‌بردار و ناظر پروژه بوده است.

بر اساس این گزارش اقدامات انجام یافته شده در پروژه آگاه‌سازی، آموزش و جلب مشارکت محلی حوضه آبریز دریاچه ارومیه توسط سازمان بسیج مهندسین کشاورزی و منابع طبیعی استان شامل اعزام 20 تیم در سه شهرستان ارومیه، مهاباد و سلماس است که تعداد نفرات فعال در هر تیم چهار نفر و در مجموعه حدود 83 نفر در قالب آن انجام وظیفه کردند.

جالب است که در سال 96 و در سال 97 هیچ گزارش مشابهی که حاکی از انجام چنین ماموریت هایی از سوی ستاد احیا دریاچه ارومیه باشد روی خروجی رسانه ها قرار نگرفته است.

بی توجهی به جلب مشارکت عمومی در احیا دریاچه ارومیه

اما بررسی میزان موفقیت ستاد احیا دریاچه ارومیه در این زمینه حاوی نتیجه تامل برانگیزی است.

بر اساس اعلام ستاد احیا دریاچه ارومیه آگاه سازی و جلب مشارکت عمومی مردم برای احیا این پارک ملی فقط پنج درصد پیشرفت داشته است.

بنا بر اعلام این ستاد و با توجه به اینکه بر اساس آخرین روش های علمی، موفقت ترین برنامه ریزی ها جهت مدیریت محیط زیست، رویکرد زیست بومی است و شالوده آن مبتنی بر تمرکززدائی و مشارکت کلیه ذی‌نفعان خصوصاً جوامع محلی در تدوین و اجرای برنامه‌های مرتبط در کنار رعایت ظرفیت تحمل محیط تنظیم شده است.

اغلب مشکلات تالاب‌ها ناشی از بخشی نگری و عدم آگاهی های عمومی در مورد ارزشها و کارکردها و میزان آسیب پذیری آنها و تبعات آتی مربوطه است، لذا بر اساس دستورالعمل کنوانسیون رامسر تهیه و اجرای برنامه «ارتباطات، آموزش، مشارکت و آگاهی رسانی» (سیپا) در حفاظت و استفاده خردمندانه از دریاچه ارومیه در سطح حوضه آبریز در دستور کار سازمان حفاظت محیط زیست و ستاد احیاء دریاچه ارومیه قرار گرفته است.

فهرست طولانی کارهای نکرده ستاد احیا دریاچه ارومیه

ستاد احیا دریاچه ارومیه در قالب برنامه های خود یک فهرست اعلام کرده که شامل شناسایی و تحلیل گروه‌های ذی‌نفع و نقش آفرینان کلیدی حوضه آبریز، توجیه نمایندگان گروه های ذی‌نفع کلیدی نسبت به بخش ارتباطات برنامه «سیپا»ی کنوانسیون رامسر در حفاظت و استفاده خردمندانه از دریاچه در کارگاههایاستانی، بررسی مشارکتی وضع موجود در بخش ارتباطات برنامه «سپا» از طریق تعیین چالش ها، نیازسنجی و شناسایی ابزارهای ارتباطی، تعیین استراتژی، نقشه راه و برنامه اقدام در سه مقطع کوتاه مدت، میان مدت و دراز مدت برای بخش ارتباطات برنامه سپا و تدوین مشارکتی بخش ارتباطات برنامه »سپا» در سطح حوضه آبریز دریاچه ارومیه با تکیه بر ملزومات استانی و منطقه ای صورت خواهد گرفت و در کنار آن بسته های فرهنگی و آگاهی رسانی از قبیل تهیه اطللس تالاب ها و بروشورهای آموزشی و تهیه فیلم های آموزشی نیز تهیه خواهد شد.

اما خود این ستاد در بررسی میزان توفیق خود از این فهرست طولانی فقط 5 درصد توفیق برای ستاد احیا دریاچه ارومیه متصور شده و آن را رسماً اعلام کرده است.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری تسنیم، تاریخ 23 تیر 97، کد مطلب: 1774937: www.tasnimnews.com