شعار سال: الکامپ (نمایشگاه بین‌المللی الکترونیک، رایانه و تجارت الکترونیک) به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین نمایشگاه‌های صنعت آی‌تی کشور در حالی وارد بیست و چهارمین دوره خود شد که بسیاری از شرکت‌های فعال در حوزه فناوری اطلاعات به دلایل مشکلات ارزی و اقتصادی امکان حضور در این نمایشگاه را پیدا نکرده بودند و حتی برخی از شرکت‌هایی هم که در این دور از نمایشگاه شرکت کرده بودند به دلایلی ۴۸ ساعت مانده به شروع این نمایشگاه از حضور انصراف داده بودند. حضور کمرنگ شرکت‌های باسابقه سخت افزاری و اینترنتی در الکامپ ۲۴ حتی در بسیاری از سخنرانی‌های افتتاحیه این نمایشگاه نیز مورد توجه مسئولان برگزار‌کننده آن قرار گرفت. برای مثال مسئول اجرایی الکامپ۲۴ اعلام کرد که به‌دلیل مشکلات پیچیده اقتصادی و عدم توانایی شرکت‌های فعال در حوزه فناوری، آنها برای کاهش هزینه‌های خود از حضور در این نمایشگاه منصرف شده‌اند و از دولت خواست تا هرچه سریعتر راهکاری برای بازگشت شرایط تعادل به بازار پیدا کند. البته وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در خصوص نگرانی مدیران بابت حضور کمرنگ شرکت های‌ای تی محور تأکید کرد، دیگر دوران حضور واردکنندگان صرف در این نمایشگاه گذشته است و حالا دوران قدرت گرفتن شرکت‌های استارتاپی در این نمایشگاه است.

ستاره‌ها در اوج
در نمایشگاه امسال با شعار پیش به سوی اقتصاد دیجیتال، ۵۳۵ شرکت که نزدیک به ۹۶درصد آنها داخلی هستند حضور داشتند. پیش از برگزاری الکامپ ۲۴ وعده‌های زیادی در خصوص حضور شرکت‌های خارجی در این نمایشگاه شنیده می شد اما در نهایت تنها چند شرکت از کشورهای محدود مانند چین، لیتوانی، آذربایجان، مجارستان در لیست شرکت‌های خارجی حاضر در نمایشگاه دیده می شدند. همچنین قرار بود با رایزنی‌های انجام شده این نمایشگاه با حضور وزیران ارتباطات هند، کره جنوبی، ترکیه، آفریقای جنوبی و آذربایجان افتتاح شود اما در نهایت روبان افتتاح الکامپ ۲۴ ساله تنها با حضور وزیر ارتباطات و راه کشور آذربایجان و چند تن از نمایندگان مجلس شواری اسلامی رسماً (نه مرداد) قیچی شد.
بدون شک برگ برنده الکامپ بیست و چهارم در اختیار شرکت‌های استارتاپی بود که در بخش جانبی این نمایشگاه با نام «الکام استارز» حضور داشتند. گواه این ادعا هم آمار و ارقامی است که از سوی ستاد اجرایی برگزاری این نمایشگاه منتشر شده است. امسال۴۰۰ گروه، در بخش الکام استارز چهارم(شامل زیرمجموعه الکام ترندز و الکام گیم) حضور داشتند.از مساحت این نمایشگاه، هشت هزار متر در اختیار این گروه‌ها قرار گرفته بود و ۲۵هزار متر مربع از محیط نمایشگاه نیز به شرکت‌های داخلی و خارجی فعال حوزه فاوا تعلق پیدا کرد. اما چرا الکام استارز در دور چهارم برگزاری خود تا این حد مورد توجه بازدیدکنندگان و شرکت‌های استارتاپی قرار گرفته بود. چون برعکس سالن‌های شرکت‌های سنتی که مانند هر سال محصولات و خدماتشان را درمعرض دید عموم می گذارند در الکام استارز صدها شرکت همراه با ایده‌های خود دور یکدیگر جمع و علاوه بر معرفی سرویس هایشان به بازدیدکنندگان، با یکدیگر به بحث و تبادل نظر می‌پرداختند. دو بخش جانبی الکام استارز یعنی الکام گیمز و الکام ترندز نیز بیش از سه سال گذشته درجلب نظربازدید‌کنندگان تأثیر داشت. همچنین امسال برای نخستین بار در سالن‌های الکام استارز، بخشی با نام الکام ترندز به شش محور اصلی حوزه فاوا مانند هوش مصنوعی و یادگیری ماشین، بلاک چین و رمز ارزها، رایانش ابری، پردازش موازی و ابر پردازشگرها، اینترنت اشیا و کلان داده‌ها اختصاص داده شد. بخش الکام گیمز نیز به کسب و کار و تولید‌کنندگان بازی‌ها و سرگرمی‌های رایانه‌ای پرداخته شد که با حضور 31 بازی‌ساز کشور بسیار مورد توجه قرار گرفت. از دیگر تفاوت‌های بخش الکام استارز چهار ساله نسبت به سه دوره خود اضافه کردن بخش توان تک و توان یابها به این رویداد بود. براساس گزارش‌های منتشر شده توان‌یابانی که دارای کسب‌وکار هستند یا کسب‌وکارهایی که به‌طور مستقیم به توان‌یابان سرویس می‌دهند در این بخش حاضر شدند و در حال حاضر ۴۰ استارتاپ وجود دارند که یا مخاطبانش توان‌یاب‌ها هستند یا یک توان‌یاب در آنها کار می‌کند. رامین براتیان، مدیر یکی از شرکت‌های استارتاپی درپاسخ به این سؤال «ایران» که حضور در بخش جانبی نمایشگاه الکامپ چه کمکی می‌تواند به این کسب و کارهای نو پیدا کند، می‌گوید: «اینجا بهترین مکان برای معرفی تجارت ما و البته بازگو کردن مشکلاتمان هنگام بازدید مدیران دولتی است.» به باور او بخش الکام استارز این شرایط را فراهم کرده تا صاحبان ایده گرد هم جمع و در یک محیط کاملاً تخصصی و آشنا با اکوسیستم استارتاپی به تبادل نظر و ارائه مشاوره بپردازند. او بخش دیگر از جذابیت‌های الکام استارز برای شرکت‌های استارتاپی را اتصال به چرخه شرکت‌های سرمایه‌گذاری معرفی می‌کند و می‌افزاید: «تاکنون دو سرمایه‌گذار که در بخش «آوردگاه سرمایه»الکام استارز حضور دارند نسبت به سرمایه‌گذاری روی کسب و کار ما ابراز تمایل کرده‌اند و حالا باید ببینیم بعد از نمایشگاه امکان رسیدن به یک حرف مشترک با این سرمایه‌گذاران را داریم یا خیر.»
کاوه شمس مدیر مارکتینگ یکی از شرکت‌های بازی‌سازی هم که در بخش الکام گیمز حضور پیدا کرده براین باور است که الکام گیمز فرصتی فراهم کرده که شرکت‌های بازی‌سازی بدون هیچ محدودیتی امکان معرفی خود به بازار هدفشان را داشته باشند. او در این خصوص می‌گوید:‌«متأسفانه فضا برای تبلیغات بازی سازان موبایلی و حتی رایانه‌ای کشور به راحتی فراهم نیست و نه صدا و سیما و نه شهرداری در این خصوص همکاری لازم را با ما ندارند. این نهادها برای انجام تبلیغات ما مبالغ سنگینی می‌خواهند که یک شرکت استارتاپی تازه نفس امکان پرداخت آن را ندارد. اما حالا در این بخش جانبی نمایشگاه الکامپ می‌توانیم به راحتی و با هزینه بسیار کمتری بازی‌های خود را به بازدید‌کنندگان معرفی کنیم.»
در حالی که شرکت‌های استارتاپی تازه نفس حضور در بخش‌های جانبی این نمایشگاه را یک فرصت بزرگ برای معرفی شدن به بازار اعلام می‌کنند اما شرکت‌های استارتاپی شناخته شده بر این باورند که چنین نمایشگاه‌هایی برای این فعالان دستاوردی ندارد. در این خصوص سعید محمدی، مدیر عامل یکی از سایت‌های فروش اینترنتی با اشاره به اینکه دیگر نمایشگاه‌ها فرصت‌های قبلی برای رشد شرکت‌ها را با ورود تکنولوژی‌های جدید و تفاوت در تبلیغات از دست داده‌اند به «ایران»می‌گوید: «تا چند سال پیش که رسانه‌های اجتماعی و استفاده از اینترنت در کشور رشد نکرده بود شاید نمایشگاه‌ها بهترین مکان برای معرفی شرکت و محصولات آن بود اما حالا و با تغییراتی که تکنولوژی به همراه داشته دیگر صرف حضور داشتن در نمایشگاه نمی‌تواند به رشد کسب و کار شما کمک کند.»
او معتقد است که نمایشگاهی همچون الکامپ ظرفیت لازم برای معرفی فعالیت‌های این خرده فروشی آنلاین را ندارد و این شرکت از طریق تبلیغات محیطی یا حضور مؤثر در شبکه‌های مجازی فرصت بهتری برای معرفی خود دارد.

پلمب کسب وکارها در نمایشگاه

در حالی که اکوسیستم استارتاپی کشور سعی داشت تا به دور از مشکلات هر روز خود از جمله فیلترینگ، شکایت بخش سنتی بازار، دریافت مجوزهای مختلف در این نمایشگاه گرد یکدیگر جمع و به تبادل اطلاعات و گسترش شبکه ارتباطی خود بپردازند خبرهایی در خصوص بسته شدن برخی غرفه‌های شرکت‌های استارتاپی در این نمایشگاه شنیده شد. برای مثال غرفه یک استارتاپ در حوزه بهداشت در روز دوم برگزاری الکامپ به‌دلیل نداشتن مجوزهای لازم از سوی وزارت بهداشت تا آستانه بسته شدن پیش رفت که با دخالت اتحادیه کسب و کارهای مجازی جلوی بسته شدن غرفه این شرکت گرفته شد. همچنین در حاشیه برگزاری این نمایشگاه و در یک نشست خبری هم اعلام شد که وزارت کشور لایحه‌ای را به جلسه زیربنایی دولت برده تا جلوی گسترش فعالیت تاکسی‌یاب‌های آنلاین گرفته شود. گذاشتن موانع پیش روی جامعه استارتاپی در حالی روز به روز در حال افزایش است که در مراسم افتتاحیه این نمایشگاه وزیر ارتباطات اعلام کرد که با فیلتر و جلوگیری از فعالیت شرکت‌های استارتاپی نمی‌توان مقابل رشد آنها ایستاد. جهرمی در این مراسم به‌صورت شفاف اعلام کرد:«اجازه بدهید جوانان با استعدادشان، در یک فضای رقابتی، تحول را در کشور رقم بزنند. شاید با شکایت بردن به دادگاه و گرفتن حکم فیلترینگ، به تصور خودتان توانسته باشید دست‌اندازی را ایجاد کنید، اما بدانید که اگر خودتان را با کسب‌وکارهای نوپا تطابق ندهید، یک فرصت بی‌نظیر برای در کنار این حوزه بودن را از دست می‌دهید.» به هرحال باید منتظر ماند و دید آیا ایجاد‌کنندگان موانع برای کسب و کارهای نوپا این پیام وزیر را جدی می‌گیرند یا همچنان به‌دنبال راه‌های جدیدی برای ایجاد محدودیت پیش پای شرکت‌های نوپا می‌گردند.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه ایران، تاریخ انتشار 11 مرداد 97، شماره: 476554