شعارسال:حداقل یک دهه از طرح اصلاح نظام بانکی می‌گذرد اما همچنان این مسئله در حال بررسی قرار دارد

مشکلات بانکی، دو واژه آشنا در اقتصاد هستند که به نظر می‌رسد تخت‌گاز در حال پیمودن جاده‌ای بی‌انتها شده اند، با نگاهی به عملکرد بانک‌ها و در نظر داشتن چندین پارامتر در دولت‌های مختلف شاهد آن هستیم که معضل بانکی یار دیرینه اقتصاد است و همیشه هم مسئولان در صدد پیگیری آنها هستند، اما آیا مسئولان عالی رتبه کشور واقعا برای حل مشکلات بانکی چاره‌ای می‌اندیشند؟ زمان تحریم‌ها و امضای برجام و نقض آن همیشه صحبت از کسب منافع برخی افراد از تحریم‌ها و مشکلات پیاپی کشور بود. البته هم اکنون که نوسانات ارزی، نرخ تورم، گرانی و... سایه بر معیشت مردم انداخته آیا زمان آن نرسیده که بانک مرکزی و کارگروه رفع مشکلات بانکی راه حل اساسی برای کنترل نقدینگی در کشور و مهار برخی موانع مالی اتخاذ کنند؟ این صحبت‌ها در حالی است که حجم قابل توجه ای از انتقادات بر دولت تدبیر و امید وارد شده اما بررسی عملکرد نظام بانکداری بیانگر آن است که مشکلات بانکی تنها مختص به این دولت نبوده و از سال‌های گذشته تا به حال مانند سریالی طولانی مدت در حال پخش است، این مبحث تا جایی پیش رفت که چندی پیش مقام معظم رهبری فرمانی برای حل مشکلات بانکی صادر و به نوعی با مسئولان در این باره اتمام حجت کرده‌اند. حالا باید دید که عملکرد مسئولان تا چه اندازه بر کاهش این مشکلات تاثیرگذار خواهدبود.

دستور رهبرمعظم انقلاب برای تشکیل کارگروه

رهبرمعظم انقلاب با اشاره به بررسی مشکل بانک‌ها و نقدینگی تاکید کردند: «به مشکل نظام بانکی به‌طور جدّی باید رسیدگی بشود؛ این حرفی است که همه می‌زنند.... در نظام بانکی و مشکل نقدینگی‌ای که الان در کشور وجود دارد، اگر چنانچه ما می‌توانستیم با هنرِ هدایت این نقدینگی به کارهای سازنده و مفید، کشور را پیش می‌بردیم، این نقدینگی نعمت بزرگی بود؛ الان یک بلای بزرگی است؛ واقعاً یک چیز خیلی خطرناکی است. این رقم نقدینگی خیلی رقم فوق‌العاده‌ای است؛ هم رقمش خیلی بالاست، هم رشدش زیاد است؛ ۱۵۰۰ هزار میلیارد یک چیز افسانه‌ای است. به نظر من مسئله بانک‌ها و بخصوص تکیه‌ روی مسئله‌ نقدینگی احتیاج دارد به یک کارگروه دانا، حساس، پرکار، خطرپذیر و شجاع؛ دولت یک کارگروهی تشکیل بدهد. یک کارگروه قوی فعالِ شب‌وروزکار، معین بشوند فقط برای اینکه فکر کنند ببینند با مسئله‌ بانک‌ها و با مسئله‌ نقدینگی چه‌جوری بایستی برخورد کنند؛ البته کارگروهی که بخواهند بنشینند و هفته‌ای یک جلسه داشته باشند، فایده‌ ندارد؛ باید یک کارگروه دائم شبانه‌روزی از آدم‌های فعال تشکیل بشود، بنشینند واقعاً کار کنند، فکر کنند، سرِ یک ماه، دو ماه، سه ماه یک برنامه‌ کاری روشنی مشخّص کنند و بیاورند بدهند به آقای رئیس‌جمهور، دستور اقدام داده بشود و بلافاصله مشغول عمل بشوند؛ ... یعنی یک‌چنین چیزی لازم است...».

ارایه طرح اصلاح نظام بانکی در دولت تدبیر

اسحاق جهانگیری؛ معاون اول رئیس جمهوری با اشاره به تاکید رئیس جمهور برای اجرای کامل طرح اصلاح نظام بانکی، گفت: بسیاری از فعالان اقتصادی نتوانستند در سررسیدهای مقرر، اقساط تسهیلات خود را پرداخت کنند؛ در سال 94 رئیس جمهور دستور داد تا طرحی برای اصلاح نظام بانکی کشورتدوین شود که فعالیت وزارت اقتصاد و بانک مرکزی در این زمینه آغاز شد.

بانک مرکزی باید اقتدار داشته باشد

جهانگیری با بیان اینکه نظام بانکی در ایران نقش اصلی را در تأمین نظام مالی کشور بر عهده دارد، افزود: تا زمانی که بازار سرمایه تأمین کننده مالی اقتصاد کشور باشد زمان زیادی مانده و ما همچنان متکی به سیستم بانکی هستیم و در این شرایط نمی‌شود بانک مرکزی دستورالعملی صادر کند و بانک‌ها هم به آن کم‌توجهی کنند، بانک مرکزی باید اقتدار داشته باشد.جهانگیری با اشاره به موضوع نقدینگی نیز گفت: جلساتی با تدبیر مقام‌معظم رهبری به عنوان شورای اقتصادی سه قوه شکل گرفت که این شورا اختیاراتی از طرف رهبری دارد و تصمیمات فراقوه‌ای در آن گرفته می‌شود.

کم کاری 10 ساله مسئولان

محمد‌هاشم بت‌شکن، مدیرعامل سابق بانک مسکن با اشاره به آشفتگی بازار پول و نابسامانی‌های حجم نقدینگی در کشور بیان کرد: فرمان مقام معظم رهبری برای حل مشکلات بانکی از دولت نهم آغاز شد، که اصلاح نظام بانکی یکی از اولویت اصلاح‌های چندگانه عنوان شده از سوی ایشان بود.

وی اظهار کرد: وزیر اقتصاد دولت دهم نیز این موضوع را اهم برنامه‌های خود قرار داد و مشغول به بررسی مشکلات این امور شد به عبارتی باید گفت حداقل 10 سال از اصلاح چنین موضوعی می‌گذرد و اقدام موثری در جهت ارائه نتیجه انجام نشده است. بت شکن با اشاره به دستاوردهای بدست نیامده از این تلاش‌ها بیان کرد: افزایش ظرفیت تسهیلات دهی (خروجی مشکل اصلاح نظام بانکی) و متعادل سازی نرخ سود سپرده و تسهیلات از مهم ترین نتایج اصلاح نظام بانکی است که محقق نشد. از طرفی 10 سال زمان اندکی برای اجرای یک طرح و بازدهی آن نیست، به همین علت است که مقام معظم رهبری اخیرا فرمان تشکیل کارگروهی برای حل مشکلات بانکی داده اند، البته اینبار تفاوت اصلی در این است که همه ارکان جامعه باید کمک کنند. این کارشناس صنعت بانکی افزود: صعود و نزول حجم نقدینگی در کشور به عهده متولی خود یعنی سیاست گذاری پولی، بانک مرکزی است، بانک‌ها نهادهای فعال در عرصه پولی هستند که تنها می‌توانند پیشنهاداتی به بانک مرکزی ارائه دهند. وی ادامه داد: مدیریت پایه پولی به عهده بانک مرکزی است و شبکه بانکی اجرا کننده آن به همین علت تصمیمات بانک مرکزی در راس است.

دانش و آگاهی مهمترین بخش اصلاح نظام بانکداری

بت‌شکن درک درست از معضلات صنعت بانکی را زیرساخت اصلاح این امور دانست و گفت: حساس بودن همه مسئولان نسبت به نظام بانکی و تبعات فعالیت این صنعت نیازمند دانش و آگاهی متقابل مدیران همچنین اجماع برای اصلاح و اراده برای اجرای اقدامات بنیادین ساختار نظام بانکی است، که اینبار رهبر انقلاب برای رفع مشکلات بانکی اتمام حجت کرده اند. مدیر عامل سابق بانک مسکن اصلاح نظام بانکی را به یک جراحی تشبیه کردو خاطر نشان کرد: نظام بانکی با معضلات زیادی روبرو است که اصلاح آن مانند یک جراحی است که خونریزی دارد و تعداد زیادی از مسئولان نمی‌توانند این اصلاحات را تحمل کنند.

بهارستان در حال بررسی لایحه بانکداری

محمد حسینی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی در این باره گفت: بانک محور بودن اقتصاد و پیچیدگی فعالیت بانک‌ها یکی از چالش‌های اصلی اقتصاد است که از گذشته تا کنون مورد نقد قرار گرفته است. وی افزود: البته این موضوع از دیر باز در مجلس و دولت مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته، که هم اکنون نیز لایحه بانکداری در کمیسیون اقتصادی در حال بررسی است و چند بند در برنامه ششم توسعه برای حل این معضلات عنوان شده که اقدامات اولیه در این باره انجام شد. اما با توجه به شرایط فعلی اقتصاد در پی فرمان رهبری مبنی بر هدایت نقدینگی و رفع مشکلات بانکی این موضوع با سرعت، جدیت بیشتر و تصمیمات عاقلانه‌تری در حال پیگیری است.

سرعت مشکلات بالاتر از چاره اندیشی

نماینده مردم تفرش در مجلس با تاکید بر اینکه سرعت مشکلات از راه حل بیشتر است گفت: درشرایطی که کفایت سرمایه بانک‌ها، شبه پول‌ها، مراودات بین المللی و... از سوی بانک‌ها با مشکل روبرو است فرمان مقام معظم رهبری درباره حل مشکلات بانکی قطعا سرعت چاره‌اندیشی را بیشتر می‌کند. حسینی افزود: مجلس همیشه آماده کمک به دولت بوده به همین منظور کارگروهی برای رفع مشکلات بانکی تشکیل شده که با هم فکری اعضای هیأت دولت به نتایج مطلوبی خواهند رسید.

راه حل‌ها قابل اجرا باشند

محمدرضا پورابراهیمی،‌ رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در خصوص راهکارهای بهبود شرایط بانکی گفت: اولین اقدامی که باید مدنظر قرار گیرد نوسازی و اصلاح ساختار بانک‌هاست تا با رویکردی جدید بتوانند به فعالیت خود ادامه دهند. به نظر می‌رسد داشتن انتظارات منطقی و تخصصی از بانک‌ها در شرایطی باید مطرح شود که با شناسایی چالش‌های موجود، راهکارهای لازم را برای اصلاح وضعیت بانک‌ها ارائه و پیاده‌سازی کنیم. وی یکی از وظایف مهم بانک‌ها در این شرایط را مدیریت نقدینگی عنوان کرد و افزود : یکی از موضوعات مهمی که حتی به‌عنوان دغدغه مقام معظم رهبری در اولین جلسه شورای‌عالی هماهنگی اقتصادی قوا به آن اشاره شد ضرورت ساماندهی نظام بانکی است. در کنار اقداماتی که وزارت اقتصاد و بانک مرکزی در این زمینه آغاز کرده‌اند مدیران بانک‌ها نیز برای تغییر این شرایط باید با تمام توان خود به میدان آمده و در حوزه میدانی و مباحث نظری و تخصصی راهکار ارائه کنند.

رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس خاطرنشان کرد: اصلاح قانون بانک مرکزی با توجه به شرایط اقتصادی موضوع مهمی است که در دستور کار کمیسیون قرار دارد. بررسی‌های لازم در این باره انجام شده و در آینده تصمیم نهایی اتخاذ خواهد شد.

شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت بورس، تاریخ انتشار4شهریور97، کدخبر: 394531، www.onbourse.com