شعار سال: در میان نام‌هایی که از بازار ارز به گوش می‌رسد، چندی است نام دلار سلیمانیه و دلار هرات بیش از گذشته به گوش می‌خورد. از یک ماه پیش که قیمت ارز رشد صعودی به خود گرفتند و قیمت دلار در ایران بالاتر از کشور‌های همسایه شد جاذبه برای دلالان و قاچاقچیان و حتی شرکت‌های دولتی و خصوصی برای خرید ارز از این کشور‌ها و فروش در ایران بیشتر شد، اما با سقوط دلار این روند معکوس شد و چرخش انگیزه از خرید دلار در ایران و فروش در کشور‌های همسایه قوت گرفت، حال اینکه چرا نرخ ارز در کشور‌های همسایه بر نرخ ارز در ایران تاثیر می‌گذارد را در ادامه می‌خوانیم.

ماجرا از آنجایی شروع شد که در سال‌های گذشته با تحریم دلاری ایران و عدم امکان مبادلات دلار از کانال بانک‌های خارجی برخی کشور‌ها کانال نقل و انتقال دلار به ایران شدند که برای سال‌ها مبادلات ارزی به دلیل سهولت در ورود ارز و حجم مبادلات ایران با امارات باعث شد تا نرخ حواله درهم درصرافی‌های این کشور در معاملات ارزی ایران اثرگذار شود.

از طرف دیگر صادرکنندگان بزرگ هم درآمد ارزی خود را به بانک‌های دوبی واریز می‌کردند که از این طریق واردات کالا انجام می‌شد، اما پس از اعمال محدودیت‌های نقل و انتقال ارز از دبی کشور‌های جایگزین مانند عراق و افغانستان روی کار آمدند که هرچند که حجم مبادلات آن‌ها با ایران به اندازه دبی نیست، اما تاثیرپذیری نرخ ارز ایران از هرات افغانستان و سلیمانیه عراق به همین علت است.

البته تا زمانی که دلار در ایران دولتی بود و یارانه دریافت می‌کرد نرخ دلار ایران نسبت به بازار هرات و سلیمانیه پایین‌تر بود و خروج ارز از ایران به این مناطق بیشتر بود درنتیجه معاملات برای واردات کالا به صرفه‌تر بود، اما از زمانی که دلار در ایران آزاد شد شرایط معکوس شد و ورود اسکناس به ایران از این دوکشور بیشتر انجام می‌گیرد.

واقعیت بازار ارز ایران هم در ماه‌های گذشته به این صورت بوده است که در جریان معاملات معمولا به نحوی است که قیمت دلار در ایران روزانه حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ تومان بالاتر از هرات و سلیمانیه تعیین می‌شود؛ چرا که مسافت ورود ارز از این مناطق تا ورود به بازار تهران خود باعث افزایش قیمت می‌شود برای مثال قیمت دلار امروز ۱۳ هزار و ۸۰۰ است که این نرخ در سلیمانیه به ۱۴ هزار و ۱۰۰ می‌رسد بنابراین هر زمان که اتفاقی در این بازار‌ها موجب تغییر قیمت ارز شود می‌تواند بازار ارز ایران را نیز تحت تاثیر قرار دهد.

نقش دلالان و قاچاقچیان ارز را نباید نادیده گرفت کسانی هستند که هم به بازار ارز در عراق و ترکیه دسترسی دارند و هم به بازار ایران اشراف کامل دارند و کاری که می‌کنند این است که با راه اندازی شایعه از فروش ارز‌های خود سود‌های میلیاردی به جیب می‌زنند این افراد از دلالان و قاچاقچیان بین مرز‌های ایران و عراق و ترکیه هستند تا شرکت‌های صادراتی و وارداتی که فعالیت آن‌ها دراین کشورهاست و گاه ردپای شرکت‌های دولتی مانند پتروشیمی و فولادی‌ها هم به چشم می‌خورد.

چندی پیش هادی قوامی نایب رییس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس از ۲۰ میلیارد دلار پتروشیمی‌ها و فولادی‌ها خبر داده بود که به جای سامانه نیما سر از بازار سلیمانیه و هرات سردرآورده بود گویای همین مطلب است.

جواد کریمی قدوسی نماینده مشهد و کلات در مجلس نیز در این باره گفته بود: در دوماه گذشته سه میلیون و پانصد هزار سکه از کشور جمع آوری شده و به سلیمانیه عراق ارسال شد همچنین سعودی‌ها ۱۳ نفر را مامور کردند که در بازار تهران هرچه سکه و دلار آوردند را حتی ۲۰ درصد بالاتر از قیمت هم خریداری کنند که دراین ارتباط سپاه تا به حال موفق شده سه نفر از این افراد را دستگیر کنند.

سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت خبری رویداد24 تاریخ انتشار 26مهر 97، کدمطلب: 150802، www.rouydad24.ir