از آنجا که لایحه بودجه پیشنهادی دولت محترم در سال 1398 در دستور کار رسیدگی مجلس محترم شورای اسلامی قرار گرفته است، مطالب ذیل در دو بخش وجود مغایرت قانونی در خصوص جزء"2" بند "ز" از تبصره "21" لایحه پیشنهادی بودجه 98 دولت محترم و معرفی مختصر دانشگاه صنعت نفت همراه با مقایسه آن با دانشگاههای داخل و خارج از کشور، ارائه می‌گردد.

الف- بند "ز" از تبصره "21" لایحه پیشنهادی دولت در سال 98 و مغایرت آن با قوانین دائمی مصوب کشور

بر اساس تصمیم نمایندگان محترم مردم در مجلس شورای اسلامی، وزارت نفت ملزم به حفظ و تقویت دانشگاه صنعت نفت به عنوان مرکز دانشگاهی وابسته می باشد (بند 1 از جزء ث ماده 3 "قانون وظایف و اختیارات وزارت نفت (مصوب 19/2/1391 مجلس شورای اسلامی(".

احکام و تصمیم های مقرر در بند "ز" تبصره "21" لایحه پیشنهادی بودجه دولت در سال 98 به دلیل عدم ارتباط مستقیم با دخل و خرج بودجه، فاقد ماهیت بودجه ای بوده و ذکر آن ها در قوانین سنواتی مغایر با اصل 52 قانون اساسی است.

ذکر احکام و تصمیم های پنجگانه بند "ز" تبصره "21" لایحه بودجه پیشنهادی دولت در سال 98، گذشته از مغایرت های قانونی، باعث بروز این ابهام قانونی می شود که آیا این احکام و تصمیم ها با توجه به ماهیت موقتی بودن قوانین بودجه، صرفا ناظر بر سال 1398 می باشد، یا احکام و تصمیم هایی ماندگار و دائمی است؟

به بیان دیگر، آیا می توان با زدن برچسب "سال 98" روی این احکام و تصمیم های پنجگانه، ماهیت دائمی آن ها را تغییر داد؟ اگر چنین نیست حکم مندرج در جزء "2" بند "ز" تبصره "21" لایحه بودجه پیشنهادی دولت در سال 98 مبنی بر انتقال این دانشگاه به وزارت علوم، سخن از عدم اجرا و یا لغو حکم قانونی مورد اشاره در قانون وظایف و اختیارات وزارت نفت مبنی بر الزام وزارت نفت به حفظ و تقویت دانشگاه صنعت نفت، را ندارد؟

احکام و تصمیم های پنجگانه مندرج در بند "ز" تبصره "21" لایحه بودجه پیشنهادی، برخلاف ملاحظات قانونی اصل 53 قانون اساسی، با فرآهم آوردن امکان دخل و تصرف در اموال، درآمدها و هزینه های غیر شفاف و نامعلوم، شرایط دوری از انظباط مالی و بروز فساد مالی را در اجرا ایجاد می نماید. زیرا، چنین ملاحظاتی به گونه کامل در اصل 53 قانون اساسی به صورتی بازیافت شده که هم در جریان "رسیدگی" به لایحه بودجه سالانه کل کشور از سوی کمیسیون برنامه و بودجه باید اعمال شود و هم در اجرای بودجه باید رعایت گردد.

بنابراین، طرح هر موضوع یا تصمیمی ناصواب مشابه آنچه که در مطالب فوق اشاره شد، علاوه بر مغایرت های صریح قانونی به شرح فوق الذکر، به طور قطع و یقین موجب تضعیف و از دست دادن الگوی کارآمد و منحصر به فرد نظام آموزشی-پژوهشی دانشگاه صنعت نفت و مزیت های برتر رقابتی و تکامل یافته 80 ساله آن در عرصه نظام آموزش عالی کشور خواهد شد. زیرا، سالهاست که شاهد ابراز مواضع قاطع صنایع مختلف کشور در عدم کارآیی و کارآمدی لازم دانشگاه های کشور در ارائه یک نظام آموزشی-پژوهشی موثر و پاسخگو به نیازمندی های واقعی در حوزه مشاغل حرفه ای و تخصصی مورد نیاز در صنایع می باشیم و متاسفانه همایش های متعدد برگزار شده با ترکیب صنعت-دانشگاه-دولت هم قادر به رفع این مشکل نبوده است.

ب- مختصری در خصوص دانشگاه صنعت نفت

دانشگاه صنعت نفت(تاسیس 1318)، قدیمی­ترین و با اعتبارترین دانشگاه تخصصی در حوزه استراتژیک نفت و گاز در غرب آسیا و همچنین دومین دانشگاه کشور پس از دانشگاه تهران می باشد. قدیمی ترین دانشکده این دانشگاه در شهر آبادان به نام یکی از فارغ­التحصیلان آن، وزیر شهید مهندس محمد جواد تندگویان، از قدمتی 80 ساله برخوردار است. طراحی و اجرای رشته های متناسب با نیاز متغیر صنعت نفت و همچنین پیشتازی و راهبری نظام آموزش عالی کشور در این حوزه، بخشی از افتخارات این دانشگاه در طی 80 سال گذشته می­باشد.

درخشش همیشگی دانشجویان این دانشگاه در کسب رتبه های اول و ممتاز در مسابقات جهانی SPE و دریافت رتبه های اول و ممتاز تک رقمی و دو رقمی در رقابت های کنکور سراسری کشور در سال های متمادی به ویژه در سال جاری (سال تحصیلی 1397-1398) در مقطع کارشناسی ارشد در رشته های تحصیلی مرتبط با حوزه صنعت نفت از دیگر مزیت های برجسته این دانشگاه در عرصه رقابت های ملی و بین المللی می­باشد. در رتبه بندی موضوعی دانشگاههای نفت جهان توسطThe Center for World University Rankings در سال 2017 میلادی، دانشگاه صنعت نفت در رتبه هفتم قرار گرفته است.

همانند دانشگاه صنعت نفت که در استانی واقع شده که عمده تولید نفت از میادین نفتی آن استخراج میشود، دانشگاه نفت کینگ فهد (King Fahd University of Petroleum and Minerals) نیز در استان شرقی عربستان به مرکزیت دمام (در شهر ظهران) واقع شده که عمده نفت تولیدی عربستان از میادین نفتی این استان استخراج می­شود.

این دانشگاه عربستانی در رتبه بندی QS World University Ranking در رده اول دانشگاههای کشور عربستان و نیز کشورهای عرب قرار دارد. دانشگاه نفت کینگ فهد علاوه بر بودجه عمومی دریافت شده از دولت در هر سال که قابل استخراج نبوده است، کمکی معادل 500 میلیون دلار معادل 5000 میلیارد تومان از طرف شرکت نفت عربستان (آرامکو) دریافت نموده است که از مجموع بودجه دانشگاه صنعت نفت در 80 سال قدمت خود بیشتر می­باشد.

در جدول صفحه بعد مقایسه ای بین دو دانشگاه صنعت نفت و دانشگاه نفت کینگ فهد بر اساس داده های استخراجی از پایگاه اطلاعاتی Web of Science در تاریخ 19 دی 1397 انجام شده است.

از آنجا که موفقیت های دانشگاه صنعت نفت به دلیل ارتباط نزدیک آن با این صنعت و نیز حمایت صنعت نفت از این دانشگاه بوده است، بدیهی است که انتقال این دانشگاه از وزارت نفت به وزارت علوم سبب خواهد شد تا اولا این دانشگاه از اهداف و ماموریت اصلی خود (خدمت به صنعت نفت کشور) جدا شده و ثانیا این دانشگاه کیفی کشور، با گذشت زمان به سرعت دچار افت کیفیت شده و در بهترین شرایط ممکن، همانند دانشگاههای مجاور خود که مستقیما زیر نظر وزارت علوم می­باشند، گردد.

علاوه بر این درصورت انتقال به وزارت علوم، نه تنها به مرور نقش و وظیفه حاکمیتی وزارت نفت در قبال استان محروم خوزستان، بالاخص شهرستان آبادان کاهش یافته بلکه سبب کم رنگ شدن بهره مندی از ظرفیتهای بالقوه استان خوزستان در توسعه صنعت عظیم نفت و گاز کشور خواهد شد.

همچنین در این شرایط امکان رقابت بین ­المللی از این دانشگاه سلب شده و متصور است که تعداد قابل توجهی از اعضاء هیات علمی با کیفیت و با تجربه این دانشگاه جذب دانشگاههای معتبر کشورهای منطقه خواهند شد.

در انتها، فرمایشات مقام معظم رهبری در بیستم آبان 1394 در جمع روسای محترم دانشگاههای کشور را یادآور میشویم که فرمودند: "راجع به مأموریت‌ محور کردن دانشگاه‌ها بحث کردند؛ این بسیار فکر خوبی است؛ این را من تأکید میکنم که حتماً این کار انجام بگیرد"

همچنین رهبر معظم انقلاب در سفر عسلویه فروردین سال 1390 چنین می‌فرمایند:

«...در این کار، بخشهایی وجود دارد که باید کارهای علمی انجام بگیرد. در خصوص مسئله‌ی نفت‌وگاز، علاوه‌ بر بخشهای فنی، حتماً بایستی روی بخشهای حقوقی و اقتصادی - حقوق نفت‌وگاز، اقتصاد نفت‌وگاز - کار کنیم، فکر کنیم و در این زمینه مطالعات علمی داشته باشیم. جوانهای ما خواهند توانست در این زمینه‌ها کار کنند و ان‌شاءاللَّه پیشرفت پیدا خواهند کرد...»

گزیده ای از بیانات مقام معظم رهبری در جمع مردم و کارکنان صنعت نفت عسلویه‌، 8/1/1390

لذا لازم است مجلس شورای اسلامی، دانشگاه صنعت نفت را از اقدامات مورد درخواست دولت در بند ز تبصره 21 لایحه بودجه دولت در سال 1398 مستثنی نموده و از تعرض به جایگاه رفیع این سرمایه ملی و برخوردار از یک برند شناخته شده بین المللی جلوگیری نماید.

تعدادی از رشته هایی که در این دانشگاه وجود داشت اما از مهرماه ۹۷ حذف شده است می توان به اقتصاد نفت و گاز،حقوق نفت و گاز،مدیریت پروژه نفت و گاز،مدیریت مخازن نفت و گاز،تامین مالی نفت و گاز و حسابداری و علوم مالی نفت اشاره کرد.

شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات بر گرفته ازخبرگزاری فارس، تاریخ انتشار: 24دی 1397 ، کدخبر:13971024000817 ،www.farsnews.com