شعار سال: نکته مهمی که در دنیای امروز باید مورد توجه
قرار داد، این است که در قریب به سه دهه اخیر مرزهای جغرافیایی سنتی بهدلیل
فناوریهای ارتباطاتی برداشته شده و جهان، چه ما بخواهیم و چه نخواهیم، یکپارچه
شده است. هر رفتاری در هر گوشه از دنیا ممکن است افکار جهانی را تحت تأثیر قرار
دهد؛ نمونه روشن آن را میتوان در برخورد با مسلمانان روهینگیایی در میانمار یا
برمه دید و اینکه «آنگ سان سوچی» با وجود همه افتخارات و جایزه صلح و مبارزاتش
بعد از آنکه امکان حضور اجتماعی در آن کشور را پیدا کرده بود، بهدلیل بیتوجهی
به رفتار ضدبشری با مسلمانان، با واکنشهایی منفی در سراسر دنیا روبهرو شد و حتی
سازمانهای بینالمللی افتخارات اهدایی خود را پس گرفتند. بشریت در دنیای امروز
صرفا دغدغه ملی ندارد و دغدغههای فراملی نیز دارد. بروز این دغدغهها را در حاکمیت
جمهوری اسلامی ایران نیز میتوان دید و اینکه بعضی مسائل و مناسبات و روابط را نیز
تحتالشعاع قرار میدهد. موضوع مهاجرت و رفتار با مهاجران نیز در چنین دنیایی در
معرض چشم جهانیان است. در این دنیای جهانیشده که مرزهای جغرافیایی سنتی معنایشان
را از دست دادهاند، مفهوم این بیت سعدی را که سرلوح بعضی از سازمانهای بینالمللی
است بهتر میتوان درک کرد که «بنی آدم اعضای یکدیگرند که در آفرینش ز یک گوهرند».
اکنون بیش از دو سال از اجرای سیاستهای مهاجرتی ترامپ میگذرد و هنوز نخبگان و
کنشگران در خود آمریکا و در قارههای دیگر، مانند اروپا، موضع شدیدی علیه او دارند
و با وجود آنکه سیاست مهاجرتی او روی هفت کشور متمرکز شده است، اکثر کشورهای عضو سازمان
ملل که این سیاستها مانعی بر سر راه مهاجرت شهروندانشان به قاره آمریکا ایجاد نمیکند،
به دفاع از ملتهای این هفت کشور پرداختند.
هرچند امروزه مهاجرت به یک پدیده جبری تبدیل شده است، بااینحال، یا شرایط
سخت زندگی انسانها را به مهاجرت وامیدارد یا تشنگی انسان نسبت به افزایش دانش یا
افزایش هر نوع توانایی، حتی توانایی مالی. امروزه میبینیم از رهگذر تجارت یا
«مهاجرت بازرگانی» بسیاری از جوامع تحت تأثیر مهاجران تاجر قرار گرفتهاند. نکتهای
که باید بر آن تأکید کرد این است که کشورهای میزبان بههیچوجه حق ندارند برای
مهاجران تنگناهایی ایجاد کنند. در این میان، فرهنگسازی و آموزش مستمر بسیار مهم
است. مردم ایران باید باور کنند که پیداشدن چند بزهکار یا قاتل یا فروشنده مواد
مخدر در میان مهاجران یک کشور خاص نباید سبب شود که نسبت به آن همه مردم مسلمان
-اعم از شیعه و سنی- که در این کشور زندگی میکنند،
دیدگاه بدی ایجاد شود. آن مهاجران اتفاقا نقش و سهم خودشان را در توسعه کشور دارند
و مردم ایران باید قدردان آنها باشند؛ برای نمونه اکنون بعضی از کارهای بدنی سخت
را ایرانیها انجام نمیدهند و کمتر ممکن است چاهکن یا مقنی ایرانی پیدا کنید و
این کارهای سخت را مهاجرانی از کشورهای همسایه انجام میدهند. این مهاجران در
توسعه کشور ما حتما سهم قابلتوجهی دارند؛ بنابراین هم از جنبه اخلاقی، هم از جنبه
دیدگاه اعتقادی و هم از لحاظ واقعیت جهان امروز بههیچوجه نباید اجازه داد که
کشورها، چه همسایه و چه دورتر، مانع مهاجرت انسانها و اتباع سرزمینهای دیگر به
سرزمین خود بشوند.
شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه شرق، تاریخ انتشار 26 دی 97، شماره: 3344