شعار سال: میکائیل یلقی 30 ساله و ساکن روستای «سیدلر» آق قلا در استان گلستان است. او که پنج سال پیش در تصادفی دچار ضایعه نخاعی و ویلچرنشین شد از روزهای سخت وقوع سیل در روستایشان چنین می‌گوید: سیل خانه‌ها را خراب کرد، وسایل برقی خیلی از خانه‌ها سوخت، تصور کنید با این گرانی‌ها وسایل خانه هم از بین برود، روستا را آب گرفته بود، مردم با قایق رفت و آمد می‌کردند، آب به خانه ما هم آمد اما من و همسر و فرزندم خانه را ترک نکردیم، جایی برای رفتن نداشتیم، هر چه قدر آمدند و گفتند باید تخلیه کنید قبول نکردم در خانه ماندیم. با این ویلچر کجا می‌رفتم.
- فکر نکردید ماندن در خانه برایتان خطر داشته باشد؟
بیرون رفتن هم خطر کمتری نداشت.
- چند روز در خانه ماندید؟
حدود 19 روز.
- نیازهایتان را برای تأمین مایحتاج چطور تأمین می‌کردید؟
وقتی دیدند من هیچ رقمه حاضر به تخلیه نیستم مرتب به ما سر می‌زدند. یکی دو بار هم از بهزیستی آمدند، دکتری برای معاینه‌ام آمد و برایمان آذوقه و وسایل آوردند.
- در این روستا چند فرد معلول دیگر زندگی می‌کنند؟
به جز من سه نفر دیگر هم هستند البته آنها به شهر رفتند و در مناطق امن ساکن شدند.
- چطور آنها رفتند؟
آنها از عصا استفاده می‌کنند و مانند من ضایعه نخاعی نیستند.
کاش ما را هم آب برده بود
پلدختر نامی است که این روزها دیگر برای کسی ناشناس نیست.
اعظم حسن‌پور مددکار و مدیر کلینیک مددکاری خانه امید این شهر در خصوص وضعیت معلولان پلدختری می‌گوید: اینجا در روزهای اول اصلاً اوضاع خوبی نبود هر چند امدادرسانی خیلی خوب بود اما مردم از نظر روحی ناامید، خسته و پریشان بودند. زمین و خانه هایشان را آب برده بود. با هر کسی که حرف می‌زدی می‌گفت ای کاش خودمان را هم آب برده بود.
-پلدختر چند نفر معلول دارد؟
نزدیک دو هزار نفر.
- در مرکز خود شما چند نفر معلول داشتید؟
ما 800 پرونده افراد معلول جسمی و ذهنی را داشتیم.
- به این افراد که تحت پوشش شما بودند آموزشی در مورد وقوع بحران و راهکارهایی برای مدیریت بحران داده بودید؟
نه متأسفانه.
- از وضعیت افراد تحت پوشش‌تان اطلاعی دارید؟
متأسفانه با توجه به وسعت آبگرفتگی‌ها امکان این را نداشته‌ایم که مورد به مورد به سراغ بچه‌ها برویم و وضعیت را ارزیابی کنیم. اولویت الان فقط نجات است تا بعد ان‌شاءالله بتوانیم به سراغ بچه‌ها برویم و اقدام‌های بعدی را انجام بدهیم.
- از وضعیت افراد معلول مستقر در مراکز شبانه روزی چطور؟
آنها ظاهراً اسکان داده شده‌اند.
- مهم‌ترین نیاز افراد معلول را در حال حاضر چه چیزهایی ارزیابی می‌کنید؟
اینجا به جز لوازم بهداشتی و توانبخشی به روانشناس و مددکار نیاز مبرم داریم.
به‌گفته مسعود آسیما مدیرکل روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان بهزیستی کل کشور در راستای ایجاد دولت الکترونیک پرونده تمام افراد تحت پوشش بهزیستی در سامانه الکترونیک سازمان بهزیستی ثبت شده است و حتی از بهمن ماه گذشته به‌صورت متمرکز و الکترونیک مستمری‌های خود را دریافت می‌کنند و از طرف دیگر افراد معلولی که در مراکزی در مناطق پرخطر نگهداری می‌شدند به مناطق امن انتقال یافته‌اند و بسیاری از افراد معلول گفته‌اند که رسیدگی‌های سازمان‌های حمایتی خوب بوده و رئیس جوان سازمان هم از مناطق سیل زده بازدیدهایی داشته‌اند اما ذکر چند نکته خالی از لطف نیست. وقوع بحران‌هایی از قبیل سیل و زلزله با توجه به بحران خیز بودن کشورمان، توجه به آموزش جدی افراد معلول که جزو آسیب پذیرترین اقشار در بحران‌ها هستند را می‌رساند. متأسفانه این نکته‌ای است که سازمان‌های حمایتی مرتبط با این افراد سال‌هاست از آن غفلت کرده‌اند. نا‌آگاهی افراد معلول در زمان وقوع بحران و پس از آن از اینکه چه باید بکنند و چطور جان خود را نجات دهند نکته مهمی است که باید مورد توجه جدی قرار بگیرد البته تنها لزوم آموزش افراد معلول کافی نیست. سازمان بهزیستی و سازمان هلال احمر و دیگر سازمان‌های دولتی و غیردولتی امدادرسان باید نحوه یاری‌رسانی به افراد معلول در بحران‌ها را به‌صورت جدی در سرلوحه کارهای خود قرار دهند. هر چند در زمان وقوع بحران اولویت اصلی نجات جان آدم‌هاست اما یک حمل نادرست ممکن است صدمات جبران‌ناپذیری به فرد معلول وارد و مشکلات او را صد چندان کند.
بنابراین امدادگران باید بدانند که در زمان مواجه شدن با یک فرد معلول چگونه باید به او کمک کنند تا آسیب کمتری ببیند. نکته دیگری که نباید از آن غفلت شود نیاز به حضور گروه‌های تخصصی توانبخشی به‌صورت مستمر در جریان وقوع بحران و پس از بحران است. گروه‌هایی که آشنا به امور افراد معلول باشند و نیازهای آنان را درست و سریع تشخیص دهند این مهم در کنار تأمین سریع وسایل و ابزارهای توانبخشی برای افراد معلول محقق می‌شود. فرد نابینایی که در زمان وقوع بحران عصایش را از دست داده در واقع استقلال خود را برای انجام ساده‌ترین کارها از دست داده است و فرد ناشنوایی که به هر دلیلی سمعکش از کار افتاده در واقع ارتباطش با بیرون قطع شده. باید این نکته برای همه جا بیفتد که تأمین وسایل توانبخشی برای معلولان نه نیازی لوکس و غیرضروری که از مهم‌ترین واجبات است. در همین رابطه استناد می‌کنم به‌گفته‌های مسعود آسیما مدیرکل روابط عمومی سازمان بهزیستی کشور که در لیست مهم‌ترین وسایل مورد نیاز افراد معلول در مناطق سیل زده به لوازم توانبخشی بخصوص ویلچر و وسایل بهداشتی بخصوص پوشینه‌های بهداشتی و وسایل خنک‌کننده و کانکس اشاره کرده است.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه ایران، تاریخ انتشار 27 فروردین 98، شماره: 7036