شعار سال: رهبر معظم انقلاب امسال در سخنرانی نوروزی خود در حرم امام رضا(ع) فرمودند: «یک نمونه از شرارت‌های امریکا این است که کنگره در دو سال گذشته، 226 طرح و لایحه علیه جمهوری اسلامی ارائه و یا تصویب کرده است که البته باید از مجلس خودمان هم گلایه و سؤال بکنیم که مجلس شورای اسلامی تاکنون چند طرح و یا لایحه علیه خباثت‌های امریکا ارائه یا تصویب کرده است؟» عمده ناظران سیاسی و حتی خود مجلسی‌ها این گلایه رهبری را بحق و درست دانستند و از لزوم تحرک بیشتر نهاد قانونگذاری کشور در این زمینه سخن گفتند. 20 فروردین‌ماه جمعی از نمایندگان مجلس در نامه‌ای به رهبری انقلاب اعلام کردند: «فرزندان شما در مجلس شورای اسلامی جبران این نقصان را کرده و تصمیمات قانونی درخور شأن ملت انقلاب اسلامی را خواهند گرفت.»

اما حالا در فاصله حدود سه ماه از آن نامه هر چند در فضای مجلس تمایلی آشکار برای پاسخ به اقدامات امریکا علیه ایران دیده می‌شود اما هنوز نشان چندانی از دو عامل برای اثربخشی این اقدامات نیست؛ هماهنگی‌های حداکثری و کار کارشناسی. ناهماهنگی را می‌شود براحتی از تشکیل دو سازوکار موازی با یک هدف در دل یک نهاد برای یک اقدام دید. دیروز کاظم جلالی به خبرگزاری خانه ملت گفت که هدف از تشکیل کارگروه طراحی اقدامات متقابل در حوزه قانونگذاری، «مقابله با سیاست‌های خصمانه امریکا علیه کشورمان» است. او گفته که این کارگروه به دستور علی لاریجانی و متشکل از کمیسیون‌های امنیت ملی و سیاست خارجی، قضایی و حقوقی، اقتصادی، برنامه و بودجه، انرژی، صنایع و معادن، عمران و مرکز پژوهش‌های مجلس با هدف «طراحی قوانین لازم در جهت مقابله با سیاست‌های خصمانه امریکا علیه کشور» تشکیل شده. هدفی که دقیقاً روز سوم اردیبهشت‌ماه برای تشکیل فراکسیون پیگیری اقدامات متقابل رفتارهای خصمانه امریکا عنوان شده بود. اما هنوز معلوم نیست این کارگروه و فراکسیون که هر دو به یک دلیل واحد و با هدفی واحد تشکیل شده‌اند، قرار است چگونه اقداماتی هماهنگ را انجام دهند؟ خصوصاً اینکه در این دوگانه باید جایی هم برای مجموعه سومی به نام فراکسیون «مقابله با تحریم» باز کرد که باز هم در همین بستر و به ریاست محمدعلی پورمختار از 22 خردادماه کار خود را آغاز کرده است.

اعضای هیأت رئیسه فراکسیون «اقدامات پیشدستانه علیه تهدیدات امریکا» دیروز در بندرعباس جزئیاتی از 10 طرح تهیه شده در این مجموعه را تشریح کردند. طرح‌هایی که روز چهارم تیرماه در مجلس اعلام وصول شدند. نکته اینجاست که معنای این موضوع آن است که این فراکسیون ظرف تنها دو ماه بعد از تأسیس خود توانسته 10 طرح در حوزه مهم، حساس و تعیین‌کننده‌ای چون مقابله با تهدیدات امریکا تهیه کند. آن هم بدون رجوع به مجامع کارشناسی چون مرکز پژوهش‌های مجلس. در شرایطی که در طرف مقابل، امریکایی‌ها روی هر تصمیم خود در قبال ایران ساعت‌ها در مراکز کارشناسی خود کار فنی انجام می‌دهند و به محاسبات جوانب یک تصمیم می‌پردازند، آیا چنین نوع تقابلی در ایران می‌تواند منجر به نتیجه اثربخش در برابر اقدامات امریکا شود؟ جالب اینکه محمدجواد ابطحی یکی از اعضای هیات رئیسه فراکسیون یادشده دو روز پیش توصیه کرده بود که برای مقابله اثربخش با تحریم‌های امریکا «باید از ارائه طرح‌های آبکی و نیم‌بند جلوگیری شود.» این حرف را کسی زده که چندی قبل یکی از طراحان طرح پر حاشیه «تحریم گوشی‌های آیفون» بود که گاف‌های فراوان آن باعث ملغی شدنش گردید. در 10 طرح مطرح شده جدید این طیف هم سرفصل‌هایی چون «طرح تأسیس موزه جنایات امریکا»، «طرح الزام دولت در تعیین سرفصل جنایات امریکا در کتب درسی مدارس و دانشگاه‌ها»، «طرح تشکیل باشگاه کشورهای تحریم شده توسط امریکا» و نظایر دیگر آن به چشم می‌خورند که نه پتانسیل اجرایی شدن آنها روشن و مشخص است و نه حتی در صورت اجرای کامل معلوم است که چقدر می‌توانند در عمل باعث کاهش فشارهای امریکا شوند.

اکنون اقدامات خصمانه امریکا علیه ایران یک واقعیت مسلم و عملی است که پاسخگویی آن نیاز به اقدام عملی و هوشمندانه متقابل دارد و هیچ چشم‌اندازی برای اینکه اقداماتی بیشتر شعارگونه نظیر ساخت موزه جنایات امریکا بتواند در این عرصه تأثیر بگذارد، وجود ندارد. چه اینکه این دست اقدامات در مواردی حتی نیاز به قانونگذاری هم ندارند و ایجاد یک توافق ساده در دستگاه‌های اجرایی هم برای عملی شدنشان کافی است.

با این توصیف هر چند اهتمام مجلسی‌ها برای پاسخ به مطالبه رهبری انقلاب می‌تواند قابل ستایش باشد اما همزمان باید گفت که این پاسخ هیچگاه از طریق اتکا به اقدامات موازی، بدون کار کارشناسی و مطالعه دقیق و همچنین هم افزایی داخلی و بدون فاصله گرفتن از اقدامات شعاری و رفتن به سمت محاسبات منطقی و دقیق، باز هم مؤثر نخواهد بود.

سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه دنیای اقتصاد ، تاریخ انتشار 13تیر 98، کد خبر: 515650، www.iran-newspaper.com