جمعه ۳۱ فروردين ۱۴۰۳ - 2024 April 19 
شعار سال: استان زنجان نیز در حالی از قافله صنعت عقب نمانده که وجود معادن غنی توجه سرمایه گذاران را به فعالیت در این بخش و صنایع مرتبط با آن بیش از بخش های دیگر جلب کرده است اما در این میان گاه تعارضاتی که میان فعالان این بخش با سازمان های دولتی ازجمله صنایع و معادن و حفاظت محیط زیست ایجاد می شود، به مانند چوبی لای چرخ این صنایع عمل کرده و حرکت شتابان آنها را کُند و گاه متوقف می کند.
از سوی دیگر سازمان های متولی نیز اقدامات خود را در راستای منافع عموم و لازمه حفظ محیط زیست و جلوگیری از تخریب و تهدید آن می دانند. معضل واحدهای صنعتی سرب و روی در استان زنجان نیز از بیش از ۲۵ سال گذشته با گسترش بهره برداری از معدن انگوران زنجان شکل جدی تری به خود گرفته و در بازه های زمانی مختلف نگرانی هایی را برای مسئولان و عموم مردم ایجاد کرده است و در این میان ایمن سازی هفت میلیون تن پسماند روی در شهرک صنعتی روی زنجان و انتقال پسماندهای جدید به مکانی مناسب به موضوع روز مردم و مسئولان این استان تبدیل شده است.
در همین راستا خبرگزاری جمهوری اسلامی مرکز زنجان میزگردی را با حضور نمایندگانی از شهرک صنعتی روی زنجان، سازمان صنعت، معدن و تجارت و محیط زیست استان زنجان برگزار کرد.
افراد نامطلع با نظرهای غیرکارشناسی کار را معطل می کنند
رئیس هیات مدیره انجمن صنایع و معادن سرب و روی ایران با بیان اینکه مدتهای زیادی است که به دنبال حمل فیلتر کیک های شرکت های روی هستیم گفت: پسماندهای روی حتی اگر کوچکترین آسیبی به محیط زیست وارد نکند، باید در محلی مناسب انباشت و ایمن سازی شود تا به لحاظ فیزیکی نیز محلی را آلوده نکند.
یوسف مرادلو، تولید این پسماندها را اجتناب ناپذیر دانست و افزود: ذینفعان باید کنار هم بنشینند و برای این موضوع به صورت اصولی و اساسی برنامه ریزی کنند.
وی با بیان اینکه با حمایت انجمن صنایع و معدن سرب و روی ایران و صنعتگران روی، شرکت بهین فرآور برای مدیریت این پسماندها محل چند صد هکتاری را با مطالعه دانشگاهیان خریداری کرد و این محل مورد تایید محیط زیست قرار گرفت، اظهار داشت: این طر ح در طی مسیر خود در دوایر دولتی نهایتا توسط محیط زیست مرکزی رد شد.
مرادلو با تاکید بر اینکه بزرگترین مانع حمل، جابجایی و ساماندهی این فیلتر کیک ها ناهماهنگی دوایر دولتی است، تصریح کرد: ۹۵ کارخانه روی در ایران فعال است که همه اینها فیلتر کیک دارند اما تنها جایی که دولت روی آن دست گذاشته است یک انبار از چند انبار موجود در شهرک صنعتی روی زنجان است که اتفاقا قانونمند عمل و پسماندها را مدیریت می کنند.
وی با بیان اینکه در این شهرک شعور مدیریتی حاکم است، گفت: فعالان این صنعت تاکید دارند تا پسماندهای حاصل از فعالیتهای صنعتی خود را در جایی انبار کنند که آلایندگی نداشته باشد و استفاده مجدد از آن مقرون به صرفه باشد.
مرادلو با اشاره به ارزش گذاری کتبی و رسمی سه هزار میلیارد تومانی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان زنجان به پسماندهای روی انبار شده در محل این شهرک گفت: ارزش گذاری نادرست و به دنبال آن گزارش های غلطی که به وزارتخانه ارسال می شود کار ما را متوقف می کند.
وی با بیان اینکه ما برای حمل فیلتر کیک ها از محل شرکت از شش سال قبل آماده بوده و هستیم اظهار داشت: ناهماهنگی های دولتی و مسایلی که از جاهای دیگر تحمیل می شود این کار را معطل کرده و افکار عمومی را به بازی می گیرد.
مرادلو موارد مطرح شده در خصوص آلایندگی این صنعت را بزرگ نمایی و غیرعلمی خواند و افزود: اینجا شهر ماست، خودمان، فرزندان، اقوام نزدیک، دوستان و آشنایان ما در معرض این فیلتر کیک ها هستند اگر آلودگی ها به این شدت باشد اول خود صنعتگران و عزیزان آنها را درگیر می کند بنابراین این بزرگنمایی درست نیست و این در حالی است که در همه جای دنیا بزرگترین کارخانه های روی در داخل شهرها و جوار رودخانه ها مستقر هستند.
وی با بیان اینکه ارائه اطلاعات غلط و بزرگ نمایی ها آزار دهنده و چوب لای چرخ این صنایع است، گفت: فعالان در این بخش نیز بر ساماندهی این پسماندها مطابق با نظر سازمان صنعت، معدن و تجارت و محیط زیست تاکید دارند اما علت به نتیجه نرسیدن آن، این است که از ابتدا تا آخر قضیه دست یک جریان نیست.
مرادلو تغییر مدیران و تصمیم سازان دولتی را بزرگترین معضل مدیریت پسماندها دانست و یادآورشد: مدیر جدیدی که بر مسند کار می نشیند با عقبه کار آشنایی کامل ندارد و با اطلاعات شاید هدایت شده روبه رو است به طوریکه در این میان افرادی پیدا می شوند که به مدیر جدید اطلاعات نادرست می دهند که این روند صنعتگران، مردم و هم خود مسئول تصمیم ساز را متضرر می کند.
ویافزود: ما به خودمان حق و این اجازه را نمی دهیم به هر قیمتی پول دربیاوریم و صنعت روی زنجان طی سالهای گذشته نیز ثابت کرده است که در انجام مسئولیت های اجتماعی پیشگام بوده و وظایف اجتماعی خود را به خوبی انجام داده است.
مرادلو تصریح کرد: برای این صنعت و مدیریت پسماندهای آن زحمات زیادی کشیده شده، انرژی و هزینه های زیادی صرف شده است و نباید برخی ناهماهنگی هامشکلی برای این صنعت ایجاد کند.
رئیس هیات مدیره شرکت خالص سازان افزود: عدهای سعی دارند موضوع ساده اقتصادی و فنی را کم کم سیاسی جلوه دهند.
مرادلو با بیان اینکه گاها برخی از دوستان ناآگاه به مسایل قراردادهای منعقده فی مابین عنوان می کنند دلایل ادعای مالکیت این پسماندها وجود عناصر قیمتی و ارزشمند در آنهاست، عنوان کرد: اگر فروشنده ماده معدنی تاکنون این کار را انجام نداده است پس از این عناصر قیمتی فیلتر کیک ها را استخراج کرده و برای خود بردارد و بعد تنها سرب و روی آن را به ما بدهد.
وی گفت: اصولات در تمام دنیا ماده معدنی وقتی تحویل خریدار اعم از بازرگان و تولید کننده شد رابطه بین فروشنده و خریدار قطع می شود که نمونه بارز آن مواد معدنی وارداتی است که امروزه صنعت روی از آن استفاده می کند.
مرادلو با بیان اینکه فروشنده مواد معدنی در دیگر کشورهانمی تواند بعد از استحصال، فراوری و تولید شمش روی نسبت به فیلتر کیک های تولید شده ادعایی داشته باشد افزود: وضعیت به وجود آمده در زنجان در جاهای دیگر کشور وجود ندارد و نسبت به فیلتر کیک های ۹۵ واحد تولیدی شمش روی هیچ ادعایی از طرف نهادهای دولتی مشاهده نمی شود.
وی پیشرفت صنعت روی را چشمگیر خواند و گفت: رعایت مسایل زیست محیطی در این کارخانه ها با ۲۰ سال قبل اصلا قابل مقایسه نیست.
این فعال اقتصادی تاکید کرد: برای حل مشکل اصلی این صنعت باید مسئولانوارد عمل شده و یک بار برای همیشه این معضل را رفع و راه را برای فعالیت و شکوفایی این صنایع هموار کنند.
وی با بیان اینکه تصمیم ها برای انتقال فیلتر کیک ها به پهنه مرصع گرفته و مطالعات انجام شده است، گفت: افراد نامطلع نباید با اظهار نظرهای غیرکارشناسی خود فعالان این صنعت را با چالش هایی مواجه کنند و کارها را به عقب بیندازند.
مرادلو گفت: محیط زیست با صنعتگران مهربان باشد چراکه ما یک خانواده ایم و خودمان را سربازان محیط زیست می دانیم و محیط زیست ما محل زندگی همه ماست و مختص کارکنان این سازمان نیست و همه ما موظفیم مسایل زیست محیطی را رعایت کنیم بنابراین نشان ندادن راه های جایگزین کم لطفی در حق صنعت است.
وی تاکید کرد : صنعتگران و متولیان در این بخش باید به یکدیگر اعتماد کنند و با تشکیل جلسات مشترک با رعایت مسایل کارشناسی در خصوص مشکلات موجود راهکارهای عام المنفعه که هم مسایل زیست محیطی و هم مسایل اقتصادی در آن نهفته باشد بدهند و با یکدیگر گفت و گو کرده و در جهت رفع معضلات به نتیجه برسند.
شرکتهای روی به لحاظ مالکیت پسماندها در برزخ قرار گرفته اند
عضوهیات مدیره شرکت بهین فرآور نیز جانمایی انجام شده برای استقرار شهرک صنعتی روی را نادرست عنوان کرد و گفت: در این محل قرار بود صنایع سنگی مستقر شوند که با صلاحدید استاندار وقت این محل به صنایع روی اختصاص یافت.
جواد عونی با بیان اینکه صنعتگر موظف به پرداخت برخی هزینه ها است و از نظر قانون نیز هزینه دفع اصولی پسماندها بر عهده تولید کننده آن است، گفت: حتی اگر مسایل زیست محیطی فعالیت این صنایع حقیقت داشته باشد، در این خصوص بزرگ نمایی شده و جو روانی در شهر به وجود آورده است که مقصر آن صنعتگر نیست بلکه مسئولی باید پاسخگو باشد که این محل را تعیین کرده است.
وی با بیان اینکه تصمیمات فرمایشی منجر به این اشتباهات و در نهایت معضل بزرگتری می شود، تصریح کرد: شرکتهای روی که از سال ها قبل در پی راه حلی برای کنترل آلایندگی و مدیریت پسماندهای این شرکت بودند شرکت بهین فرآور را به سهامداری تمامی شرکت های روی فعال در زنجان تشکیل دادند تا این موضوع هم به صورت دولتی و هم از سوی فعالان این عرصه مدیریت، کنترل و ساماندهی شود.
عونی باتاکید بر اینکه برای این پسماندها باید فکری اساسی شود تا حجم انبوهی از کیک و پسماند روزی مشکل ساز نشود، افزود: به همین منظور برای جانمایی انبار این پسماندها با کمک دانشگاه تربیت مدرس تحقیقاتی انجام و محلی به نام "سردهاته" تعیین شد که این محل پس از تایید سازمان محیط زیست از سوی شرکت بهین فراور خریداری شد.
وی یادآورشد : پس از طی مراحل مختلف و هزینه های کلانی که برای خرید و آماده سازی محل انجام شد، متولیان دولتی اعلام کردند که با نامه نگاری هایی که با مرکز انجام شده این محل مورد قبول واقع نشده است و باید محل دیگری برای این منظور انتخاب شود.
عونی گفت: پس از تحمیل هزینه های بالا به فعالان این بخش، محل بعدی انبار پسماندهای روی را در منطقه مرصع انتخاب کردند و پس از گذشت سه سال از انتخاب و اعلام این محل به صنعتگران روی، هر از چند گاهی مسئولی بدون اشرافیت داشتن به موضوع سخنانی را ایراد می کند که موجب ایجاد موانع و جو روانی در منطقه و معطل ماندن کار می شود.
وی اظهار داشت: به لحاظ مالکیت این پسماندها نیز ما در شرایط برزخی قرار گرفته ایم و در حالیکه دستگاه های لودر و سنگ شکن و دیگر تجهیزات این شرکت در حال آماده سازی محل است بخش دولتی نیز ادعای مالکیت این پسماندها را دارد
عونی با بیان اینکه روزانه سه هزا ر تن پسماند در محل موقتی که مساحت آن به ۲۰ هکتار رسیده است منتقل می شود اما این محل جوابگو نیست باید محل جدید هرچه سریعتر آماده سازی شود که تمام تمهیدات از نظر تئوریک و طرح روی کاغذ انجام شده است که شرکت بهین فراور برای حضور فیزیکی در آنجا منتظر حمایت شورای تامین استان است.
عونی گفت: جلسات برگزار شده در این خصوص بر اساس نظر کارشناسی نیست چرا که اگر بود، نظر محیط زیست و صنعت و معدن و تجارت مسلط می شد نتیجه جلسات براساس نظر مدیران تعیین می شود نه آرای جمعی و با تغییر هرمدیری طرح معطل می ماند تا مدیر جدید مجاب شود یا نشود.
وجود عناصر ارزشمند دیگر در پسماندهای روی دلیل ادعای مالکیت بخش دولتی در این مواد است
رئیس اداره ایمنی، بهداشت، محیط زیست و انرژی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان زنجان نیز گفت: بیش از هفت میلیون تن پسماند در شهرک روی زنجان و معادل همین مقدار نیز در دیگر واحدهای صنعتی استان پسماند وجود دارد.
محمدحسین فغفوری با بیان اینکه پسماندهای شرکتهای روی زنجان دارای عناصر ارزشمند دیگری است، افزود: یکی از دلایلی که دولت در خصوص این پسماندها ادعای مالکیت می کند وجود همین عناصر در آن است.
وی یادآورشد : دولت ردیف بودجه ای تعریف کرده است تا از محل فروش دیگر عناصر موجود در این پسماند، آن را در جهت رفع آثار زیانبار سرب و روی هزینه کند و پیشنهاد وزارت صمت نیز هزینه کرد آن برای مسایل زیست محیطی است.
فغفوری با بیان اینکه برای انتقال پسماند روی از چهار سال گذشته موافقت اولیه از سوی سازمان محیط زست استان دریافت شد، اظهارداشت: تغییرات مدیریتی درسازمان حفاظت محیط زیست کشور موجب شد معاون این سازمان پس از سه چهار سال پشت نوبت ماندن این طرح با آن مخالفت کند.
وی ساماندهی محل فعلی انبار پسماند روی در شهرک روی و تعیین محل جدید برای انتقال پسماندهای جدید را دو رویکرد سازمان صنعت، معدن و تجارت استان زنجان ذکرکرد و گفت: برای ساماندهی محل فعلی انبار این فیلتر کیک ها و جلوگیری از آلایندگی آنها که در ۲۳ هکتار زمین انجام می شود، مقرر شد شیب های این محل اصلاح و کانال زنی شود.
فغفوری با بیان اینکه تمام مراکز استان ها باید یک مرکز دپو با امحای پسماندهای ویژه داشته باشد، افزود : برای تعیین محل جدید پسماندهای روی زنجان نیز شرکتی تشکیل و برای زمین مورد نظر طرح ارزیابی نوشته و مقرر شد کمیته ای تشیکل شود تا تمامی ساماندهی ها در آن انجام شود.
فغفوری: روزانه ۳۰۰ کامیون به محل فعلی پسماند می رود که همزما ن اصلاح شیب محل و تخلیه پسماند امکان پذیر نیست.
وی یادآورشد: هفت پهنه برای پسماندهای ویژه تعیین شده بود که فیلتر کیک های روی هم چون عناصر دیگری نیز دارند جزو پسماندهای ویژه عنوان شد.
فغفوری گفت: با بررسی پهنه نهایتا پهنه مرصع برای انباشت فیلتر کیک ها تعیین شد و پس از ارزیابی زمین مورد نظر حدود ۴۰ هکتار از ۶۰ هکتار زمین موجود به شرکت بهین فراور جهت آماده سازی آن واگذار شد.
وی بااشاره به مسایل اجتماعی پیش آمده برای انتقال پسماندهای روی به این محل گفت: حتی برای رفع این موانع ما به مساجد روستا رفتیم و با مردم منطقه صحبت های لازم را انجام دادیم و نهایتا به مرحله ای رسیده است که برای حل این مسایل باید از شورای تامین حکم گرفته شود تا از این کار با حمایت قضایی انجام شود.
فغفوری باتاکید بر اینکه تمامی سدهای باطله ایجاد شده در این محل و لند فیلدها کاملا اصولی و تیم های فنی و علمی فعال در این زمینه قوی هستند، افزود: پیش بینی می شود محل جدید تا ۴۰ سال جوابگوی این نیاز باشد.
رئیس اداره ایمنی، بهداشت، محیط زیست و انرژی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان زنجان گفت: واحدهای صنعتی شهرک روی الان متحول شده اند واحدهای صنعتی نمی توانند وارد آن شوند و موضوع آلایندگی و سرطان زا بودن این صنعت چند سال قبل در کارگروه ها مطرح شد که علوم پزشکی مطالعاتی را در این خصوص انجام و نتایج آن را سال گذشته منتشر کرد.
وی یادآورشد: نتایج مطالعات علوم پزشکی بیشترین سرطان ها و عامل آنها را موارد دیگری غیر از این صنعت اعلام کرد که این موجب کاهش هجمه ها و فشارهاعلیه صنعت روی شد.
فغفوری افزود: هدف سازمان صنعت، معدن و تجارت این است که معضلی به نام پسماند نداشته باشیم روند دولت این بوده که درآمد حاصل شده از این مواد در راستای سالم سازی استان زنجان هزینه شود.
آماده نشدن محل جدید انبار پسماندهای روی به تعطیلی این واحدها منجر خواهد شد
معاون نظارت و پایش اداره کل حفاظت محیط زیست استان زنجان نیز با بیان اینکه پس از کارهای کارشناسی شده سال ۹۶ پهنه مرصع از میان هفت پهنه معرفی شده، انتخاب و برای انباشت پسماندهای روی در این محل به شرکت بهین فراور معرفی شد، گفت: قبل از انتقال، مسایل فنی و زیست محیطی آن باید به طور اصولی مدیریت شود.
علی اسدی گفت: مسایل حاشیه ای موجب شده است تاکنون هیچ پسماندی به محل جدید انتقال نیابد و اگر در روزهای آتی که با بارندگی های فصل های پاییز و زمستان همراه می شویم این اتفاق نیفتد و محل آماده نشود، پسماندها همچنان در نزدیکی شهر زنجان خواهد ماند و ما دچار مشکل خواهیم شد.
وی با بیان اینکه محل فعلی گنجایش پسماندهای بیشتر را ندارد، افزود: محیط زیست استان نیز با افزایش مساحت محل فعلی انباشت پسماندها مخالف است و محل جدید باید به سرعت آماده بهره برداری شود که انجام نشدن این کار حتی موجب تعطیلی واحدهای صنعتی روی در این محل خواهد شد.
اسدی در خصوص مدیریت پسماندهای موجود این شرکت گفت: جهت جلوگیری از انتشار آلاینده ها توسط آب، باران و باد باید پوشش گذاری های مناسبی برای آنها انجام شود در غیر این صورت مجبور به شکایت به مراجع قضایی و اقدام از این روش هستیم.
وی کم شدن عیار خاک واحدهای روی را موجب مضاعف شدن مشکلات در این بخش ذکرکرد و افزود: ریزش معدن در سالهای گذشته عیار خاک را پایین آورده و میزان پسماندها را افزایش داده است.
اسدی اظهار داشت: محل جدید تعیین شده برای این پسماندها از جنبه های مختلف بررسی شده و مشکلی ندارد و پس از آماده سازی با رعایت آیین نامه های حمل و نقل با خودروهای مناسب پسماندها به این محل منتقل خواهند شد.
اسدی گفت: محوطه تمامی واحدهای روی در شهرک تخصصی ایزوله و شیب بندی شده است حتی آبهای جاری ناشی از بارندگی ها به داخل حوضچه های بتونی احداث شده در این مسیر وارد و از این آب در خط تولید استفاده می شود.
وی خاطرنشان کرد: داخل شهرک با همکاری شرکت خدماتی شهرک و هزینه هایی که واحدهای روی پرداخت کرده اند چهار حوضچه بتنی ایجاد شده است آبهای وارد شده به آن به خط تولید بازمی گردد.
اسدی افزود: اخیرا ماشین مخصوص شستشوی خیابان های شهرک خریداری شده است که از ۲هفته قبل محوطه این شرکت ها روزانه شستشو و آلودگی ها نیز داخل حوضچه ها ریخته می شود.
شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری ایرنا، تاریخ 4 شهریور 98، کد مطلب: 83448879: www.irna.ir
