شعار سال: هر روز که از زمان طرح حذف تنوع مدارس در کشور می‌گذرد، نظارت و دیدگاه‌های بیشتری در‌این‌باره مطرح می‌شود. از یک سو، بسیاری از کارشناسان و نمایندگان مجلس اعتقاد دارند این موضوع به عدالت آموزشی منجر می‌شود و از سوی دیگر، برخی فعالان عرصه تعلیم‌و‌تربیت معتقدند این کار تا مهر سال آینده قابلیت اجرایی ندارد و موجب بروز مشکلات فراوانی خواهد شد. این در حالی است که در قانون اساسی، بر آموزش همگانی و رایگان برای همه تأکید شده است.

حدود دو دهه قبل، بسیاری از دانش‌آموزان در مدارس دولتی و عده کمتری در برخی مدارس دیگر مانند غیرانتفاعی یا سمپاد و... درس می‌خواندند که البته تعدادشان زیاد نمی‌شد. بااین‌حال، امروزه رویه‌ای در بین خانواده‌ها جا افتاده که گویا دیگر کسی نمی‌خواهد فرزندش در مدارس دولتی درس بخواند. این مسئله، به‌ویژه در شهرهای بزرگی مانند تهران، نمود بیشتری دارد. شایان ذکر است مدارس دولتی در شهرهای کوچک‌تر و روستاها بار اصلی آموزش را بر دوش دارند و استعدادهای بسیاری هم در آن‌ها تحصیل می‌کنند؛ اما از کمترین امکانات آموزشی برخوردارند.

 

اقدامی که مجلس شورای اسلامی به‌تازگی انجام داده، قرار است بی‌عدالتی درزمینه برخورداری از امکانات آموزشی را از بین ببرد. باوجوداین، برخی افراد با دید تردید به این موضوع نگاه می‌کنند. خانم فاطمه مهاجرانی، رئیس مرکز ملی پرورش استعدادهای درخشان و باشگاه دانش‌پژوهان جوان، با بیان اینکه مصوبه قانونی حذف تنوع مدارس تعارض‌هایی با اسناد بالادستی دارد، گفته است: برخی از این مدارس یک‌شبه خلق نشده‌اند و نمی‌توان نهالی چون سمپاد را که بیش از ۵۰ سال ریشه دارد، یکباره از جا بکَنیم. به‌اعتقاد وی، اگر انرژی‌ای که در این دو سال صرف حذف سمپاد شد، صرف تقویت مدارس عادی ابتدایی می‌شد، شاهد اتفاقات بهتری بودیم. وی دراین‌باره اظهار کرد‌: شک ندارم مصوبه اخیر از سر دلسوزی تدوین شده است.

 

وی با اشاره به اینکه پایش سیاست‌ها بسیار مهم است و این مدارس یک‌شبه خلق نشده‌اند و گروه هدفی دارند، گفت: این مصوبه قانونی تعارض‌هایی با اسناد بالادستی دارد که سند ملی راهبردی نخبگان از آن جمله است. اگر بتوانیم روزی به‌سمت تلفیق کامل حرکت کنیم، حتما نباید مدرسه مجزا داشته باشیم و اگر آن روز برسد، خرسند خواهیم بود؛ اما سیاست‌گذاری باید متناسب با شرایط روز باشد. مهاجرانی با بیان اینکه ۲درصد جامعه مخاطب ما هستند و معاونت ابتدایی باید برای ما تعیین کند چه دانش‌آموزانی می‌توانند وارد مدارس سمپاد شوند، گفت: امسال آزمون ورودی، آزمون هوش بود. شنبه دو هفته پیش، اساسنامه سازمان سمپاد ابلاغ و روز یکشنبه، مصوبه مجلس برای حذف تنوع تصویب شد. وی همچنین از اطاعت از قانون گفت و یادآور شد درصورتی که شورای نگهبان این مصوبه را تأیید کند، باید راهکاری پیدا کرد که چطور می‌توان موضوع را مدیریت کرد.

تصمیم شتاب‌زده

 

یکی از استادان دانشگاه نیز موضوع حذف تنوع مدارس را اقدام و تصمیم شتاب‌زده مجلس دانسته است. آقای علی‌اصغر کاکوجویباری تأکید کرده است: «معضل کشور تنوع مدارس نیست؛ بلکه برای افراد براساس نیازهای آموزشی ویژه، تدبیر ویژه اندیشیده نشده است». وی با بیان اینکه قانون حذف تنوع مدارس عنوانی مبهم از معضل جداسازی‌های آموزشی متعدد است، گفت: چرا مدارس استثنایی در این قانون استثنا شده؛ اما مدارس تیزهوشان نشده است؟ تاریخ اجرای قانون تا شهریور۱۳۹۹، یعنی سال آینده، تعیین شده است.

 

مگر می‌شود در یک سال کل مدارس را این‌گونه طبق مصوبه حذف کرد؟ وی درادامه به دیگر مدارس هم اشاره کرد و گفت‌: مدارس شاهد، تیزهوشان، افاغنه و اتباع، ماندگار، عشایری، شبانه‌روزی و... را مگر می‌شود جمع کرد؛ آن‌هم تا شهریور۱۳۹۹؟ معتقدم این مصوبه مبهم است.

 

کاکوجویباری با اشاره به اینکه این مصوبه شفاف نیست، گفت: این مصوبه باعث سرریزشدن دانش‌آموزان مدارس خاص به‌سمت مدارس غیردولتی می‌شود. امید است این طرح به‌دلیل مشکلات از شورای نگهبان عودت داده شود. پیشنهادم این است طرح ارتقای مدارس دولتی را تدوین کنند. دانش‌آموزان این مدارس احساس تبعیض می‌کنند که در آینده زمینه‌ساز آسیب اجتماعی می‌شود.

اصل موضوع فرارکردنی نیست

 

نایب‌رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی اعتقاد دارد آنچه در مجلس تصویب شده، دغدغه بسیاری از افراد است که به‌دنبال برقراری عدالت آموزشی هستند. آقای قاسم احمدی‌لاشکی که در برنامه تلویزیونی «پرسشگر» اظهار کرد: یک سال روی طرح تنظیم بخشی از مقررات مالی آموزش‌و‌پرورش کار شد و نمایندگان تبصره الحاقی را برای آن ارائه دادند که رأی آورد و تصویب شد و اکنون منتظر نظر شورای نگهبان هستیم. وی درباره موضوعاتی که از آن‌ها غفلت شده است، تأکید کرد: شمار مدارس خاص را در کشور زیاد کرده‌ایم که باعث شده از اصل موضوع غافل شویم.

 

قرار بود آموزش رایگان و همگانی باشد و این تنوع باعث دورشدن از این اصل قانون اساسی شده است. وی در بخش دیگری از سخنان خود درباره انتقادات مطرح‌شده در‌این‌زمینه گفت: از اصل موضوع فرار نکنیم. معیار طبقاتی‌شدن مدارس مدنظر مجلس است و پول باید در همه مدارس به یک میزان برای دانش‌آموزان صرف شود. آیا دانش‌آموزی که در سراوان است، به‌اندازه دانش‌آموز مدرسه‌ای خاص از امکانات آموزشی بهره‌مند می‌شود؟ هنوز مدارسی داریم که تا همین اواخر معلم نداشته‌اند. مجلس دارد به‌کمک شما می‌آید. چرا تصمیم حذف مدارس تیزهوشان در دوره آقای بطحایی اجرا نشد؟ چرا جلو آن مصوبه گرفته شد و رئیس‌جمهوری آن را امضا نکرد؟

 

احمدی‌لاشکی تأکید کرد که اگر بی‌عدالتی وجود داشته باشد، مجلس ناچار است ورود کند. وی همچنین با بیان اینکه مدارس استثنایی در مصوبه اخیر از حذف مستثنی شده؛ اما بقیه مدارس قرار است در دسته مدارس دولتی دیده شوند، گفت: هفت نهاد و هیئت تشخیص درباره انواع مدارس اقدام کرده‌اند؛ مثلا مدارسی داریم که شخص وزیر آن را تأسیس کرده است، همانند مدارس قرآنی. چطور اجازه داده‌ایم وزارت ارتباطات مجوز مدرسه بدهد؟ هفت نوع مدرسه را شورای عالی انقلاب فرهنگی مجوز داده است. احمدی‌لاشکی افزود: مدرسه شبانه‌روزی حذف نمی‌شود؛ چراکه به‌نوعی مدرسه دولتی است.

 

نایب‌رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه در تبصره‌ای در این قانون آمده است تأسیس هر نوع مدارس خاص از‌این‌پس صرفا با دریافت مجوز از مجلس امکان‌پذیر است، گفت: پایان مجلس نهم نیز مصوبه‌ای داشتیم که براساس آن هرگونه جابه‌جایی و ادغام وزارتخانه‌ها بدون اجازه مجلس غیرممکن شد.

 

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه صبح نو، تاریخ انتشار: 12 آبان 1398، کدخبر: 32741 ، www.sobhe-no.ir/newspaper