دانستنی های سفر به آبادان؛ شهر ریبن بازها

اسم آبادان که به گوش می‌خورد، خیلی چیزها در ذهن تداعی می‌شود؛ از لهجه و عینک ریبن معروف آبادانی‌ها گرفته تا سینما رکس شهر که سال‌های قبل در آتش سوخت و پالایشگاه نفت و سال‌های مقاومت شهر و مردمش در طول جنگ تحمیلی. خون گرمی ها و شاید اندکی غلو .

شعار سال: در کنار همه چیزی که درباره آبادان می دانیم باید اضافه کرد که، نام آبادان با دوران شهرنشینی مدرن ایران پیوند خورده و مثل هر شهری جاذبه‌های گردشگری و جا‌های دیدنی فراوانی دارد که نباید از دست‌شان داد. آبادان بعد از اهواز مهم‌ترین شهر استان خوزستان است که به خاطر برخورداری از منابع طبیعی و گردشگری فراوان، بازار‌های شلوغ و پر رفت‌وآمد و نخلستان‌های بسیار، هر ساله میزبان گردشگران و مسافران داخلی و خارجی بسیاری است.

قدیمی‌ترین نام این شهر اوپاتان بود که مشتق از دو کلمه او و پاتان است؛ او به معنی آب و پاتان به معنی نگهبان که به جایی گفته می‌شد که در آن از آب و رودخانه محافظت می‌کردند. با این حال این شهر با نام‌های "بهمن‌شیر" یا "بهمن‌اردشیر" یا "وهمن‌اردشیر" هم شناخته می‌شده است. این نام‌ها از نام نخستین شاه ساسانی (اردشیر بابکان)، گرفته شده که اقدامات زیادی هم در این شهر انجام داده است.

آنچه که باید دید!

آب‌وهوای آبادان گرم است و فصل‌های پاییز، زمستان و روز‌های نخستین بهار بهترین زمان برای سفر به شهر آبادان هستند. اگر طالب سفر به این شهر جالب هستید، بهتر است بعد از رسیدن به شهر ابتدا سری بزنید به مسجد رنگونی‌ها که اتفاقا هم هیچ شباهتی به معماری ایرانی ندارد و تمام و کمال نمایانگر معماری هندوستان است. این مسجد در سال ۱۳۰۰ شمسی، در نقطه صفر مرزی و همجوار با اروندرود ساخته شد. گفته می‌شود، مسجد رنگونی بنا به تقاضای مسلمانان اهل شبه‌قاره هند و به‌ویژه اهالی «رانگون» در «میانمار» فعلی که در آبادان ساکن بودند، ساخته شد. البته بنای مسجد را کارگران پاکستانی پالایشگاه آبادان ساختند. گچ‌بری‌ها و کار روی سیمان این مسجد و رنگ‌هایی که در معماری هندی دیده می‌شود و محرابی گل‌گون که با انبوهی از نقش و نگاره‌های اسلیمی و طرح‌های هندسی تزیین شده منحصربه فرد است و موزه اسناد تاریخی و خطی آبادان هم در این مسجد قرار دارد.

از آنجا که مردم آبادان از دیرباز پذیرای فرهنگ‌های مختلف بودند با جرات می‌توان گفت که آبادان تنها شهری است که در آن مسجد و کلیسا همجوار و دیوار به دیوار هم هستند. کلیسای ارامنه گریگوری آبادان که با نام سورت گاراپت شناخته می‌شود، دیواربه‌دیوار مسجد "بهبهانی‌ها" و البته مدرسه "ادب" بنا شده است. این بنا در دوره پهلوی (سال ۱۳۳۶ شمسی) ساخته شده و ظاهری ساده و در عین حال، زیبا دارد. برای بازدید از این بنا باید از خادمان کلیسا اجازه بخواهید که البته اغلب با روی خوش به شما اجازه بازدید می‌دهند.

اگر بخواهید از سینما رکس آبادان هم بازدید کنید باید بدانید چیزی از آن سینمای سوخته باقی نمانده است. در ۲۸ مرداد ۱۳۵۷، اینجا سینمایی بود که سوخت و ۲۷۷ تماشاچی فیلم گوزن‌های مسعود کیمیایی در آن، زنده زنده سوختند. حالا خبری از سینما نیست و تنها وسط پیاده‌رویی راهرومانند و در میانه راسته فروشگاه‌های لوازم کامیپوتری، سنگی سیاه و چهار متری نصب شده که ماجرای آتش‌سوزی سینما رکس در چهار خط روی آن حک شده است.

دانستنی های سفر به آبادان؛ شهر ریبن بازها

قدمگاه امام رضا (ع) جای دیگری است که دنج و خلوت است. این بنای هشت ضلعی کوچک در شمال آبادان، در مسیر روستای فیاضیه و پشت بیمارستان آیت‌الله طالقانی یا همان بیمارستان آرین سابق قرار دارد. می‌گویند اینجا اولین نقطه از خاک ایران بوده که امام رضا (ع) هنگام مهاجرت از مدینه به مرو در آن، پا گذاشته و به سوالات شرعی مردم پاسخ داده‌اند. آبادان به خاطر همجواری با کشور‌های خلیج‌فارس و داشتن صادرات و واردات کالا از طریق لنج و کشتی، دارای بازار‌های متنوع و متعدد با قیمت مناسب است که سبب شده مردم از شهرستان‌ها و استان‌های دیگر برای خرید و سیاحت به این شهر سرازیر شوند. خیابان امام خمینی (ره) آبادان هم پاتوق ته لنجی‌هاست که در نوروز از شدت هجوم مردم، قفل می‌شود. در این بازار هر محصولی که می‌خواهید می‌توانید با قیمت مناسب پیدا کنید؛ زیرا این محصولات به واسطه اینکه توسط ملوانان و کارگر‌های لنج‌ها وارد کشور می‌شوند، مشمول تعرفه‌های گمرکی نشده و قیمت‌هایشان مناسب است. این خیابان ۵۰۰ متری و کوچه‌های اطرافش پاتوق شبانه آبادانی‌ها هستند و زندگی همیشه در آن جریان دارد. شما می‌توانید کیف، کفش، عینک، عطر، ادکلن، ادویه، انواع خوراکی و غذای خارجی، ساعت، زیورآلات و انواع اسباب‌بازی را در این بازار با قیمت مناسب پیدا کنید. اما بازار مرکزی آبادان هم به نوبه خود دیدنی است. این بازار که انتهای خیابان دبستان، روبه‌روی بازار ماهی‌فروشان قرار دارد، جزء مراکز مهم تجاری این شهر محسوب می‌شود و در دو طبقه ساخته شده است. در این بازار می‌توانید انواع لوازم خانگی و کیف و کفش و لباس را که بیشتر هم خارجی هستند، تهیه کنید.

نمی‌توان به آبادان رفت و به گردش لب رودخانه فکر نکرد. هرچند بهمن‌شیر در سال‌های اخیر بسیار کم‌آب شده، اما اروندرود که مرز ایران و عراق را هم تشکیل می‌دهد، همچنان پرآب و حتی قابل کشتیرانی است. در ایام نوروز می‌توانید در اسکله کنار اروند، سوار لنج‌هایی شوید که شما را به گردش روی رودخانه می‌برند. قدم زدن شبانه در کنار آن هم واقعا لذت‌بخش است. رودخانه بهمنشیر نیز یکی از شاخه‌های اصلی رود کارون است که پس از جدا شدن از این رود به سمت اروندرود در جریان است و در نهایت به خلیج فارس می‌پیوندد. این رود ۹۰ کیلومتر طول، دارد و نام آن برگرفته از نام اردشیر بابکان، سرسلسله پادشاهی ساسانیان، است. ساحل بهمنشیر به دلیل خاک حاصل‌خیزی که دارد، محل مناسبی برای کشت و پرورش خرماست و در نخلستان‌های این منطقه مرغوب‌ترین نوع خرما کشت می‌شود.

جزیره مینو یکی از جا‌های دیدنی خوزستان است که مابین شهر‌های آبادان و خرمشهر واقع شده است. این جزیره مرزی در زمان جنگ تحمیلی، پایگاه مقاومت و موقعیت عملیاتی نیرو‌های بسیاری بوده و هنوز هم نخل‌های سوخته آن یاد دفاع مقدس را در ذهن بیننده تداعی می‌کنند. در فصل مهاجرت پرندگان مهاجر، بسیاری از پرندگان، جزیره مینو را به‌عنوان زیستگاه موقت‌شان انتخاب می‌کنند و در نتیجه این جزیره برای عاشقان طبیعت یکی از محبوب‌ترین مکان‌های دیدنی است.

در کنار جاذبه‌های تاریخی و طبیعی آبادان، غذا‌های محلی با عطر و طعم تند و تیزش از جذابیت‌های شهر به شمار می‌رود. از جمله غذا‌های آبادانی‌ها که باید در سفر به شهرشان امتحانش کنید، فلافل است. قلیه ماهی، سمبوسه، کبه، امگشت، پاکوره و ماهی صبور دیگر غذا‌های متنوع آبادان هستند.

اگر برایتان این سوال پیش آمده که رهاورد سفرتان به آبادان چه چیزی خواهد بود؟ باید گفت دست تان برای خرید سوغاتی از آبادان باز است. با گشتی در بازار می‌توانید هم سوغاتی‌های خوردنی مثل خرما، ماهی و ادویه‌جات تهیه کنید و هم صنایع دستی مثل کپوبافی، گلیم‌بافی و حصیربافی برای خانواده و دوستان خریداری کنید.