شعار سال: امروزه پژوهش‌های علمی با هدف درنوردیدن مرزهای دانش، محترم و یکی از شرافتمندانه ترین شیوه های مطرح شدن ملت ها، اشخاص و ارگان ها در جهان به شمار می‌رود. اما کار به این‌جا ختم نشده و همین ها باعث شده کسانی‌که به دنبال رزومه پر کردن و ارتقاء سطح علمی و نگارش پایان‌نامه هستند، راه خیابان انقلاب را دنبال کنند؛ خیابانی که تا پیش از این به محل خرید و فروش کتاب های رفرنس دانشگاهی شهرت داشت اما متاسفانه امروزه به بورس خرید و فروش مقالات علمی و نگارش پایان نامه معروف شده تا جایی‌که تعداد این مراکزی که در قبال پول مقاله علمی می‌فروشند، از مراکز کتاب‌فروشی این خیابان پیشی گرفته. به طور کلی می‌توان گفت پاسخ علم بهتر است یا ثروت هم مشخص شد! پس قاعدتاً کسی که ثروتش بیشتر، تعداد مقالات و به دنبال آن از مرتبه‌ی علمی بالاتری هم بهره مند خواهد بود!

اما کار به اینجا ختم نشده و اخیراً اخباری مبنی بر سرقت علمی اساتید بنام دانشگاه های کشور و مسئولین داخلی تیتر اول خبرها شد، که یکی از بدترین های آن گزارشی بود که ناشر مجلات نیچر در آبان ماه پارسال از تعلیق 58 مقاله 282 دانشمند و پژوهشگر ایرانی به دلیل جعل علمی و دستکاری در آنها خبر داد؛ همین امر باعث شد نام و نشان ایران را در مجامع علمی سیاه شود. راه حل چیست؟

افلاطون جمله ی زیبایی دارد با این مضمون که: «انسان های خوب نیازی به قانون ندارند که به آنها بگوید که مسئولانه عمل کنند و انسان‌های بد راهی پیدا خواهند کرد که قانون را دور بزنند». سرقت علمی هم مستثنا نیست. دانشمندان و دانش پژوهان واقعی نیازی به قانون ندارند که سرقت علمی را جرم خطاب کرده و مجازاتی برایش در نظر بگیرد، اما همچنان و به موجب اتفاقات اخیر و مخدوش شدن چهره علمی کشور در جوامع بین المللی چند راه حل وجود دارد که اولاً آئین نامه ارتقای ترفیع رتبه علمی اساتید در دانشگاه ها که بر مبنای مقاله علمی است اصلاح شود زیرا یکی از مهمترین دلایلی که باعث شده بعضی از اساتید دانشگاه های ما هم گریبانگیر این افت شوند، تاثیر دادن مقالات علمی در مرتبه علمی‌شان است که این امر در مراکز تحقیقاتی و آموزشی تراز اول دنیا به هیچ عنوان ملاک تمییز بین اساتید نیست. ثانیا لایحه‌ی تقدیمی به مجلس با عنوان مقابله با تقلب در اقدامات علمی و پژوهشی هرچه زودتر تصویب شود و به دنبال آن نظارت مستمر بازرسان وزارت علوم از مراکز فروش مقاله و پایان نامه و پلمپ این مراکز اغاز گردد تا جلوی فروش علنی مقاله و پایان نامه گرفته شود.

بهتر است من و شما دست به کار شویم و با بسط فرهنگ پژوهش و کمک به نوآموختگان و تازه واردان، راه را برای پژوهش درست هموار کنیم تا نیازی به سرقت علمی نباشد.

منبع: فصلنامه ره‌آورد دامپزشکی، شماره دوم، پاییز ۹۸

 شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از پایگاه خبری تحلیلی حکیم مهر، تاریخ 29 آذر 98، کد مطلب: 54298: www.hakimemehr.ir