
شعارسال: جامعه یا جمعیت؟ این سوالی است که در بررسی وضعیت بحرانی ایران امروز نمیتوان آن را نادیده گرفت. در این نوشتار میخواهم به یکی از ریشههای بحرانی که درگیرش هستیم اشاره کنم؛ موضوعی که میتواند بهای بسیار گزافی بر همه ما و فرزندان مان تحمیل کند.
میکوشم ساده و مختصر بنویسم.
سادهترین تعریف برای "جمعیت" این است: گروهی انسان که در یک سکونتگاه زندگی میکنند؛ و سادهترین تعریف برای "جامعه": انسانهایی که در یک سکونتگاه زندگی میکنند، دارای همبستگی هستند، رویکردها و منافع جمعی دارند و برای نیل به اهداف مشترک، با همدیگر تعامل میکنند.
فاجعه عمیقی که درگیرش هستیم این است: "جامعه" ما به سرعت در حال تبدیل شدن به "جمعیت" است.
شعارها و تعارفات را کنار بگذارید و به این چند سؤال بیندیشید:
- همبستگی ما رو به استحکام است یا مدام در حال دور شدن از همدیگر هستیم؟ یگانگی در میان ما ایرانیان بیشتر نمود دارد یا چندگانگی؟ روز به روز با یکدیگر آشناتر و نزدیکتر میشویم یا مدام در حال دور شدن از همیم؟
- رویکردهایمان عمدتاً شبیه هم است یا هر کدام مان در سیاست و اقتصاد و ایدئولوژی و اخلاقیات و ... ساز خودمان را میزنیم؟ اکثرمان به منافع جمعی فکر میکنیم یا نفع شخصی مان را بر نفع عمومی ترجیح میدهیم و پایش بیفتد نفع عمومی را قربانی سود شخصی میکنیم؟
- اهداف مشترکی که تقریباً همه مردم بر آن اتفاق نظر داشته باشند داریم یا خیر و اگر داریم آیا تعامل مستمر و نهادینه شدهای برای رسیده به آن اهداف جمعی تردید ناپذیر داریم؟
پاسخهایی که من به این پرسشها دارم، به شدت نگرانم میکند که ما در حال تبدیل شدن از "جامعه" به "جمعیت" هستیم، یعنی تعدادی انسان که روز به روز مشترکات شان کم میشود و در نهایت آنچه میماند یک سکونتگاه مشترک است؛ سکونتگاهی که در فقدان همگرایی بین ساکنانش، میتواند دچار از هم پاشیدگی نیز بشود.
این زنگ خطری است که اگر بدان توجه جدی و عملی نشود، به زودی مهمترین زیر ساخت مان، یعنی داشتن "جامعه" را از دست خواهیم داد و فرو خواهیم ریخت.
شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات بر گرفته از سایت تحلیلی خبری عصرایران ، تاریخ انتشار: 10 دی 1398 ، کدخبر: 706307 ، www.asriran.com