شعارسال: همین امر سبب تغییر در نشست برنامه‌ریزی شده اوپک در سال جاری میلادی شد، به گونه‌ای که اوپکی‌ها قرار است به جای ۵ و ۶ مارس (۱۵ و ۱۶ اسفند) در بهمن ماه جمع شده و در خصوص طرح جدیدی برای بازار نفت به تبادل نظر بپردازند. پیش‌بینی می‌شود که این طرح جدید، فریز بیشتر بشکه‌های نفتی از روزانه یک میلیون و هفتصد هزار به دو میلیون بشکه است. با وجود جهش دو درصدی قیمت نفت پس از اطلاعیه سازمان بهداشت جهانی، اما کارشناسان معتقدند هر گونه افزایش قیمتی در آینده بستگی مستقیمی به نحوه مدیریت و کنترل ویروس در جهان دارد. نکته‌ای که به نظر نمی‌رسد تا مدت‌ها چین به عنوان کانون انتشار بیماری و افزایش شمار جانباختگان بتواند به آن دست یابد. نکته دیگری که باید به آن اشاره کرد، تاثیر کرونا بر اقتصاد جهانی همچنین میزان تقاضای چین است. بر اساس داده‌های آژانس بین‌المللی انرژی مصرف انرژی و به خصوص نفت توسط چین بر تعادل عرضه و تقاضای بازار آن تاثیرگذار است به نحوی که هرچه میزان تقاضا از سوی چینی‌ها کاهش یابد، بازار نفت نیز با افت قیمت مواجه خواهد شد و این تاثیر با توجه به اندازه اقتصاد چین بیشتر می‌شود. به عنوان مثال حتی در طول بحران مالی ۲۰۰۹ که تقریبا تمام کشور‌های اروپایی و امریکایی درگیر آن بودند، تقاضای انرژی چین ۴۰ درصد از کل تقاضا در آن سال بود. به نظر می‌رسد در شرایطی که چین بزرگ‌ترین واردکننده انرژی در جهان است، تغییر در بازار نفت محسوس‌تر باشد.



سایه بدشگون کرونا بر نفت

با افزایش تعداد کشته‌شدگان کرونا به ۲۱۳ نفر (تا لحظه نگارش گزارش روز جمعه ساعت ۱۷) همچنین کاهش مراودات بین‌المللی با چین و لغو پرواز‌ها به این کشور، نگرانی‌های جهانی در خصوص این ویروس وارد مرحله تازه‌ای شد. تاکنون ۱۶ شهر در چین قرنطینه شدند؛ این در حالی است که ۶۰ میلیون چینی اجازه خروج از خانه‌های خود را نیز ندارند. اما نگران‌کننده‌ترین قسمت شیوع این بیماری، کاهش فعالیت‌های اقتصادی چین و کاهش در تقاضای نفت توسط این مصرف‌کننده بزرگ است. طبق آمار‌های اداره اطلاعات انرژی سهم چین از مصرف جهانی نفت از ۷ درصد در سال ۲۰۰۳ به ۱۴ درصد در سال جاری خواهد رسید. از سوی دیگر این کشور در سال ۲۰۱۷ با پیشی گرفتن از امریکا به بزرگ‌ترین وارد‌کننده انرژی در جهان تبدیل شد. بنابراین هر کاهشی در تقاضای نفت این کشور قیمت را بسیار کاهش می‌دهد. اما پیامد دیگر تضعیف مصرف نفت در چین، افزایش مازاد عرضه را به دنبال خواهد داشت. طبق گزارش اداره اطلاعات انرژی امریکا، نفت ذخیره شده این کشور به دلیل کاهش مراودات با چین به مرز ۳.۵ میلیون بشکه در هر هفته رسید. هر چند افزایش ذخیره نفت شیل از سه ماه پیش شروع شد، اما در هفته‌های منتج به شیوع گسترده کرونا شدت بیشتری به خود گرفت. کارشناسان معتقدند این امر می‌تواند بر کاهش بیشتر قیمت نفت در بازار اثرگذار باشد.



اوپک نظاره‌گر نیست

اواسط هفته جاری عبدالعزیز بن سلمان، وزیر انرژی عربستان در خصوص کاهش قیمت نفت در پی شیوع ویروس کرونا و تعلیق فعالیت‌های اقتصادی و تولیدی چین گفت: «در حال رصد بازار هستیم و هر زمان لازم باشد نسبت به آن واکنش نشان می‌دهیم.» کمتر از دوماه از آخرین تصمیم اوپک پلاس برای کاهش روزانه یک میلیون و هفتصد هزار بشکه نفت در سه ماه ابتدایی سال جاری میلادی می‌گذرد. با این حال به نظر می‌رسد اوپک درصدد است بشکه‌های بیشتری را از بازار حذف کند تا نگرانی‌اش را در خصوص کاهش بیشتر قیمت نفت پوشش دهد. نمود بیرونی نگرانی اوپک در تغییر تاریخ نشست اوپک و غیراوپک در بهمن سال جاری است. پیش از این قرار بود این گروه برای نشست برنامه‌ریزی شده خود در ۵ و ۶ مارس (۱۵ و ۱۶ اسفند) آماده شوند که به دلیل ریزش ۸ دلاری طی چند روز به بهمن ماه تغییر کرد. کارشناسان معتقدند کاهش تقاضا از سوی بزرگ‌ترین وارد‌کننده انرژی جهان ممکن است اوپک را به فکر فریز تا دو میلیون بشکه نفت در روز نیز بیندازد.



وضعیت قرمز برای همه

ووهان در سال ۲۰۱۸ میلادی توانست تولید ناخالص برابر با ۲۲۴ میلیارد دلار داشته باشد که ۱.۶ از کل تولید ناخالص این کشور بود. این رقم معادل ۴۷ درصد از تولید ناخالص ایران در همان سال است. اما این شهر تاثیرات زیادی نیز بر سایر کشور‌های طرف معاملات اقتصادی جهان دارد. به عنوان مثال در روز ۵۵ پرواز از شهر‌هایی همچون ژاپن، امریکا، تایلند و... به ووهان انجام می‌شد که پس از انتشار این ویروس کلیه پرواز‌ها به حالت تعلیق درآمد. عده‌ای از کارشناسان معتقدند کاهش رشد اقتصادی در چین با توجه به هزینه‌های مقابله و درمان کرونا می‌تواند در خوش‌بینانه‌ترین حالت ۰.۱ و در بدبینانه‌ترین سناریو نیز تا ۵ درصد تحت تاثیر قرار گیرد و کاهش یابد. هر چند دیگر کشور‌ها نیز از تبعات کاهش رشد اقتصادی چین در امان نخواهند بود و در بهترین حالت اقتصاد اروپا و امریکا تا ۰.۰۲ درصد تحت تاثیر قرار می‌گیرند. البته به نظر می‌رسد تبعات اقتصادی این ویروس بر امریکا و در سایه آتش‌بس تجاری بیشتر خواهد بود، چراکه تولید ناخالص داخلی چین در دوازده ماه منتهی به آگوست ۲۰۱۹ حدود ۱۳.۶۱ تریلیون دلار تخمین زده شده که سهمی نزدیک به ۱۶ درصد از کل تولید ناخالص جهان دارد، بنابراین رشد تولید ناخالص جهان به خصوص منطقه آسیا را تغییر خواهد داد. کارشناسان معتقدند آن چیزی که بیشتر از همه نگران‌کننده است خط سیر ویروس و نامعلوم بودن زمان غلبه بر آن و درمانش است. این ویروس تاکنون فعالیت تجاری و اقتصادی در چین را به شدت کاهش داده بنابراین انتظار می‌رود با افزایش شمار مبتلایان تبعات اقتصادی نیز بالا رود. بر اساس آمار‌های رسمی بهداشت جهانی برای مقابله و درمان سارس در سال ۲۰۰۳ در تمام جهان نزدیک به ۴۰ میلیارد دلار هزینه شد. این در حالی است که چین در آن زمان اقتصاد پرقدرت به شمار نمی‌رفت و بزرگ‌ترین مصرف‌کننده انرژی نیز نبود.



۱.۵ میلیارد دلار ضرر در ۱۲ روز

بورس‌های مهم از امریکا تا اروپا و آسیا تحت تاثیر از همان ابتدای شیوع ویروس مسری کرونا ریزش کردند. تحلیل‌ها حاکی از آن است که اگر سرعت سرایت این ویروس طی روز‌های آتی بیشتر شود، احتمال خروج دارایی‌ها از بورس نیز قوت می‌گیرد. بر اساس تحلیل‌های بلومبرگ از تاریخ ۳۰ دی تا ۱۰ بهمن، به بورس‌های دنیا ضرری معادل یک و نیم میلیارد دلار تحمیل شده است. این میزان از ضرر در حالی است که بورس‌های چین و هنگ‌کنگ به دلیل تعطیلات سال نو همچنین تعلیق فعالیت‌های صنعتی تقریبا تعطیل هستند. پیش‌بینی می‌شود ضرر بازار‌های مالی طی روز‌های آتی بیشتر شود.

شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات بر گرفته از روزنامه اعتماد ، تاریخ انتشار: 12 بهمن 1398 ، شماره: 4575 ، www.etemadnewspaper.ir