طرح توسعه مجلس؛ از زیر پا گذاشتن حق عمومی شهر تا شکایت به دیوان

طرح توسعه مجلس شورای اسلامی این روز‌ها انتقادات بسیاری در بر دارد، انتقاداتی که به بحث‌های ترافیکی و میراث فرهنگی باز می‌گردد و این انتظار وجود دارد که همه نهاد‌ها به بحث‌های قانونی واقف و از آن پیروی کنند.

شعار سال: حدود ۹ سال پیش طرح توسعه مجلس در دستور کار قرار گرفت. طرحی که در چهار فاز تعریف شد. مرکز اسناد و کتابخانه مجلس، افزایش وسعت دفاتر کار نمایندگان نسبت به وضعیت فعلی، توسعه ساختمان اداری مجلس و همچنین ساخت منازل مسکونی برای نمایندگان نیز در دستور کار قرار دارد. طرحی که پس از سال‌ها کار عمرانی از روز گذشته بحث‌ها و اختلافات در مورد آن شدت گرفت.
شهردار تهران کوتاهی کرده است
محسن هاشمی، رئیس شورای اسلامی شهر تهران، در این رابطه گفت: موضوع مهمی که در این خصوص نباید فراموش شود انفعال شهرداری است.همچنان که شهردار تهران از جلسه شورای عالی شهرسازی خبر داشت، اما در آن حضور نیافت و شهردار منطقه هم بسیار ضعیف از حق عمومی شهر دفاع کرد.بر همین اساس به‌رغم حضور بنده و آقای سالاری و مخالفت با زیر پا گذاشتن حق عمومی شهر، چون حق رای نداشتیم نتوانستیم مانع از این امر شویم.
او افزود: در مصوبه دیروز مشخص نشده ساختمان‌های ساخته شده در محدوده طرح در چه جانمایی قرار دارند و یا آن‌هایی که ساخته نشده‌اند کجا باید ساخته شوند و به هیچ عنوان قابلیت راستی‌آزمایی و نظارت شهرداری تهران وجود ندارد، ضمن اینکه متاسفانه در ساختمان‌هایی که ساخته شده اصول شهرسازی و معماری در خصوص موضوع سیما و منظر شهری رعایت نشده است.
از سوی دیگر برخی مسئولین شهری نیز نگرانی خود را از تاثیرات طرح توسعه مجلس بر آثار تاریخی منطقه اعلام کردند و علاوه بر مخرب دانستن آن بر جلوه بصری آن‌ها از مسدود شدن برخی از آن‌ها نیز ابراز نگرانی کردند.
نگرانی در رابطه با بنا‌های تاریخی اطراف مجلس

رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای اسلامی شهر تهران با اشاره به طرح تصویب شده در شورای عالی شهرسازی، اظهار داشت: اکنون این نگرانی وجود دارد که با توجه به قرارگیری تعدادی از بنا‌ها تاریخی از جمله مدرسه عالی شهید مطهری در این محدوده دیگر امکان دسترسی مردم به آن، محدود و یا حذف شود.
محمد سالاری افزود: پرداخت عوارض متعلقه برای این ساختمان‌ها نیز شفاف نیست هرچند رقم‌هایی پرداخت شده، ولی هیچ‌گونه گزارش دقیقی به‌رغم پیگیری‌هایی که من داشتم، وجود ندارد. همچنین مشخص نیست تعیین شعاع ۵۰۰ متر از ساختمان مرکزی مجلس باید باشد یا از محدوده ساختمان‌های جدید اطراف آن، بنابراین تکلیف مجلس برای بارگذاری‌های انبوه مشخص شد، اما تکلیف مردم همچنان نامشخص است و مجبورند که تک به تک استعلام کنند و این استعلام‌ها هم ممکن است بدون قاعده و سلیقه‌ای باشد.
سالاری با اشاره به جابجایی خیابان‌ها در طرح مجلس گفت: شهرداری معتقد است یک‌سری از بنا‌هایی که احتمال تاریخی بودن آن‌ها زیاد است و بنا‌های ارزشمند هستند در این جابجایی ممکن است تخریب شوند و از میراث نیز استعلام گرفته نشده و یا به جابجایی خیابان‌ها ممکن است آثار ترافیکی جدی به همراه داشته باشد و به‌رغم اینکه شهرداری مصر بود شورای‌عالی ترافیک در این خصوص نظر بدهد، اما نظرات آن‌ها هم گرفته نشد.
عضو شورای اسلامی شهر تهران تاکید کرد: مساله دیگر اینکه نمایندگان میراث معتقدند در محدوده‌ای که قرار است بارگذاری‌های زیر سطحی انجام شود، احتمال وجود بنا‌های تاریخی زیرزمینی و آثار تاریخی و یا قنات‌هایی وجود دارد که این‌ها هیچ‌کدام برای نهاد شورای اسلامی شهر به‌عنوان پارلمان محلی مشخص نشده و شورای‌عالی شهرسازی و معماری کشور بدون توجه به دغدغه‌های درسته نمایندگان شورای اسلامی شهر تهران این طرح را تصویب کرد. اگرچه بعدا تماس گرفتند و گفتند نظرات‌تان را اعلام کنید و ما در مصوبه اعمال می‌کنیم، اما این رویکرد درستی نیست.
برخلاف نظر اعضای شورای اسلامی شهر تهران، مسئولین زیربط معتقدند در جلسه دیروز تصمیمات مهمی گرفته شد و بسیاری از محور‌های شهری از طرح توسعه مجلس خارج شده و این جلسه دستاورد‌های مهمی برای شهر داشته است.
خیابان آجانلو جایگزین خیابان مردم
علی محمد سعادتی، شهردار منطقه ۱۲، در این رابطه گفت: مصوبه طرح توسعه مجلس مربوط به سال‌های گذشته بوده و اساسا جلسه روز گذشته در شورای شهرسازی در این رابطه نبود و طرح توسعه مجلس در گذشته در کمیسیون ماده ۵ و شورای عالی شهرسازی تصویب شده است. پس از اعتراضات ما در سال ۹۶ یک مصوبه جدید شورای عالی شهرسازی مطرح کرد که طبق آن قرار شد اصلاحیه‌های مد نظر ما یگان حفاظت مجلس و مجلس در میان گذاشته شود.
سعادتی افزود: جلسه پیش در واقع در رابطه با نظرات اصلاحی شهرداری تهران بود. در این جلسه طرح توسعه مجلس را از ۴۱ هکتار به ۲۸ هکتار کاهش دادیم. بسیاری از محدوده‌های که در سال‌های اخیر تحت حفاظت مجلس بود از محدوده آن بواسطه این اصلاحیه خارج شد.
او ادامه داد: حریم امنیتی مجلس که در گذشته به صورت موردی توسعه پیدا می‌کرد، خط آن با هماهنگی سپاه انصارالمهدی مشخص و در جلسه شورای‌عالی شهرسازی مطرح شد. این اتفاقات دستاورد مهمی است و مجموعه‌ای از املاک مردم را که در این طرح بود از آن خارج کردیم.
این مسئول شهری با اشاره به برخی مصادیق کاهش طرح توسعه مجلس اذعان کرد: میدان بهارستان که در طرح قبلی به حریم مجلس اضافه می‌شد از آن خارج کردیم. ما به ساختمان‌های داخل محوطه مجلس به علت ارتفاع اعتراض داریم و در سال‌های گذشته و در زمان مدیریت شهری قبل این ساختمان‌ها ساخته شده و به مدیریت جدید شهری ارتباط ندارد.
شهردار منطقه ۱۲ اظهار کرد: خیابان مردم از میان محدوده پارلمان عبور می‌کند و این محدوده مصوب شورای امنیت کشور است و با توجه به حمله تروریستی چند سال پیش به مجلس، آنچه‌که مشخص بود این است که حریم مجلس از نظر امنیتی مشکل داشته است. در این رابطه ملاحظات ملی و امنیتی وجود دارد بنابراین باید با نگاه ملی به آن نگاه کرد. در ازای خیابان مردم با کمک مجلس خیابان آجانلو توسعه پیدا کرد.
او در پاسخ به سوالی مبنی بر آنکه با این طرح موافق هستید؟ عنوان می‌کند: با این طرح موافق هستم و تصمیمات خوبی با هماهنگی سایر دستگاه‌ها اتخاذ شده است.
سعادتی در پایان با تاکید بر نگاه ملی به مقوله توسعه مجلس گفت: قاعدتا وجود مجلس در آن منطقه مزاحمت‌هایی ایجاد می‌کند، اما این یک رکن ملی است و باید به صورت ملی به آن پرداخت. اگر محور دیگری نیز قرار باشد به محوطه مجلس اضافه شود قطعا جایگزین آن باید احداث شود.
مسئولین داخلی مجلس در این رابطه معتقد هستند این ایرادات در ابتدا باید مطرح می‌شد و پس از گذشت هفت سال از آغاز جدی طرح توسعه مجلس بیان مسائل کلی نمی‌تواند مشکلی را در این زمینه حل کند.
ساخت و ساز‌ها با هماهنگی شهرداری صورت گرفته است
محمدجواد کولیوند، رئیس کمیسیون امور داخلی کشور و شورا‌های مجلس شورای اسلامی، در این رابطه گفت: معاونت اجرایی مجلس شورای اسلامی نزدیک به ۹ سال است چنین اقداماتی را در حاشیه مجلس انجام می‌دهد و این طرح توسعه مربوط به چند روز اخیر نبوده که این چنین اعتراضات را در پی داشته است. تمامی فضا‌هایی که در آن ساخت‌وساز انجام شده کاملا با هماهنگی شهرداری محقق شده است.
او افزود: ممکن است در این میان در رابطه با عوارض و سایر جزئیات شهری اختلافاتی وجود داشته باشد که این‌گونه مسائل قابل حل است. قطعا رضایت مالکین نیز در این راستا جلب شده و هر کجا این اتفاق رقم نخورده است مالکین می‌توانند با اختیار کامل به مراجع قضایی و یا دیوان شکایت کنند. هیچ‌کس نمی‌تواند حقوق مالکان را تضییع کند.
کولیوند تاکید کرد: اگر طرح توسعه مجلس مشکلی داشت باید در زمان آغاز این طرح مسائل مطرح می‌شد نه زمانی که ساختمان‌های جدید در آن محدوده ساخته شده است. در صورتی که باز هم مشکلی در طرح توسعه مجلس شورای اسلامی وجود دارد، معاونت اجرایی مجلس می‌تواند با مسئولین شهری به گفتگو نشسته و مشکلات را حل کند.
نهاد قانونگذاری به قانون پایبند باشد
آنچه که در این میان مهم است این‌که هم امنیت مجلس بسیار اهمیت دارد و هم باید به گونه‌ای طرح توسعه مجلس انجام پذیرد که معضلات ترافیکی، شهری و فرهنگی در پی نداشته باشد، اما این انتظار وجود دارد مجلس قانون‌گذاری، خود به قوانین پایبند باشد و در این رابطه بحث ساخت و ساز در حریم میراثی را رعایت و طرح‌ها دارای پیوست‌های لازم باشد تا اینگونه محل اعتراض نمایندگان شهری مردم نباشد.