پایگاه تحلیلی خبری شعار سال

سرویس ویژه نمایندگی لنز و عدسی های عینک ایتالیا در ایران با نام تجاری LTL فعال شد اینجا را ببینید  /  سرویس ویژه بانک پاسارگارد فعال شد / سرویس ویژه شورای انجمنهای علمی ایران را از اینجا ببینید       
کد خبر: ۳۰۳۳۸
تاریخ انتشار : ۰۵ مهر ۱۳۹۵ - ۱۶:۰۹
رواج گسترده لباس های نامتعارف با نوشته های غیر اخلاقی دل هر فرهنگ دوستی را به درد می آورد ترویج دانسته یا نادانسته این قبیل پوشاک بسیار نگران کننده است.
شعارسال: "داود عبداللهی" دکترای بررسی مسایل اجتماعی و مدرس دانشگاههای اردبیل در تحلیلی به "آسیب شناسی نوشته های روی لباس ها و مانتوها" پرداخته که در ادامه می آید.

مقام معظم رهبری در سال 93 که به سال «اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی نامگذاری شده بود در بخشی از فرمایشات شان و در تشریح علت اهمیت فرهنگ نسبت به اقتصاد اشاره داشتند ... که فرهنگ مهمتر از بخش اقتصاد هست فرهنگ مثل هوایی است که چه بخواهیم چه نخواهیم باید تنفس کنیم، بنابراین اگر تمیز باشد یا آلوده، اثر متفاوتی را برجامعه و کشور خواهد داشت.

این عبارت و عبارت های مشابه دیگر همه دال بر این واقعیت است که فرهنگ همه چیز یک ملت است اما براستی فرهنگ چیست و چه اهمیتی در حیات مشترک ما انسانها دارد ؟

فرهنگ مفهوم عامی است که بیش از 360 نوع تعریف برای آن ذکر شده است این سیالیت مفهوم فرهنگ حاکی از این حقیقت است که فرهنگ مختص انسان و حیات اجتماعی انسانهاست و وجه تمایز اسنان از حیوان ، از سوی دیگر داشته های هر جامعه و ملتی در کسوت فرهنگ تجلی و تداوم می یابد.

فرهنگ هر جامعه ای از مولفه های خاصی تشکیل می شود که آن را از فرهنگ سایر ملل متمایز می سازد در واقع فرهنگ شناسنامه هویت یک ملت و جغرافیای سیاسی اجتماعی مشخص است اگر تعریف مردم شناس شهیر انگلیسی ادوارد تایلور (1871) در باب فرهنگ را بپذیریم که فرهنگ یا مدنیت یک کلیت پیچیده ای است که شامل دانش، هنر، اخلاقیات، عرف و سایر ظرفیت ها و عاداتی است که توسط انسان، به عنوان عضوی از جامعه، حاصل شده است می تون گفت فرهنگ مجموع دستاوردهای مادی و غیر مادی بشر است.

فرهنگ از دو جزء اصلی بعد مادی و بعد غیرمادی تشکیل شده است این دو بخش دو روی یک سکه بوده و از هم جداشدنی نیستند بعبارت ساده تر بخش مادی فرهنگ محصول بخش غیرمادی و ذهنی آناست (که شامل افکار و ارزش ها و باورها و دانش موجود آن جامعه است) اجزای این کل واحد و پیچیده بدون دیگری قابل تقلید و استفاده نیست . همه تئوری های مربوط به فرهنگ که از سوی علمای اجتماعی ارائه شده اند موید این نکته هستند که اقتباس یا قبول بخش مادی فرهنگ از جامعه ای بدون توجه به بخش غیرمادی آن اسیب زا بوده و می تواند فرهنگ وارد شده را به منبعی از بی نظمی ها و اسیب ها مبدل سازد نمونه و مصداق این واقعیت در تاریخ زیاد است بنابراین ورود یک جزء فرهنگی بدون توجه به زنجیره عناصر مرتبط بدان می تواند پیامدهای ناگوارتری برای جوامع وارد کننده در بر داشته باشد از این رو شایسته است فرهنگ اقتباسی و تقلیدی پالایش شده و با عناصر و مقضیات محیط جدید بومی شود یعنی با عناصر اعتقادی و سبک زندگی یک جامعه تلفیق شود تا جنبه های اسیب زای آن به حداقل برسد البته این مهندسی فرهنگی در کشور ما همیشه غایب بوده و نادیده گرفته شده است دروازه بانی فرهنگ لازمه پویایی و دوام هر جامعه و نظام سیاسی- اجتماعی است والا ذوب فرهنگی می تواند ماهیت یک جامعه را نابود سازد چرا که فرهنگ زیربنا و بقیه عناصر چون اقتصاد و سیاست روبناست .

این ایده در طول تاریخ بر تفکر توسعه درکشورهای جهان سوم از جمله جامعه ما سایه افکنده است ایده توسعه برونزایی که از زمان قاجار و بخصوص از دوره ناصری شروع و در عصر پهلوی به اوج خود رسید،برخی از فرنگ رفته های وقت چنین تفکری را در سر می پروراندند و فکر می کردند راه نجات ما از عقب ماندگی از فرق سر تا نوک پا فرنگی شدن است به تعبیری اگر ظاهرمان را عوض کنیم (لباس و پوشاک ) لابد درونمان هم تغییر می یابد با همین توجیه پوشش به سبک غربی عوض شد به امید اینکه توسعه پیدا کنیم و به پای غربی ها برسیم غافل از اینکه صرف تغییر ظاهر و پوشاک و لباس توسعه را رقم نمی زند بلکه توسعه حقیقتی درونزا بوده و توسعه ای پایدار است که ملهم و متکی بر ظرفیت های درون یک جامعه از جمله فرهنگ و عناصر فرهنگی آن باشداز این رو باید در گزینش فرهنگ و اقتباس و گرته برداری آن به روح یک جامعه که همانا سنت های فکری و دینی است توجه وافرداشت ناگفته نماند که این سبک تفکر مختص آن دوره تاریخی نبوده و همواره بعنوان یک مدفکری در جامعه به شکل و سیاقی جدیدتر مطرح بوده است که البته اثار زیانباری را نیز متوجه جامعه کرده و به لحاظ اجتماعی هزینه هایی را بر جامعه تحمیل کرده است طوری که امروزه وجه دیگری از این اقتباس ناقص و گرته برداری قشری از غرب در سبک و سیاقی متفاوت در جامعه و بین طبقات اجتماعی و اقشارگوناگون خاصه جوانان وجود دارد که بسیار نگران کننده هم هست.

به عنوان یک جامعه شناس همیشه اشاره کرده ام که فرهنگ فراموش شده ترین و کم اعتبارترین بخش جامعه ما بوده و هست و البته بدون متولی ترین بخش آن با این توضیح که همیشه از حجم اعتبارات تخصیص یافته به بخش های اقتصادی ، سیاسی ، اجتماعی و زیست محیطی کمترین ها نصیب فرهنگ شده است در حالی که کلید همه معضلات در بخش فرهنگ بوده و فرهنگ شاه کلید حل معضلات سایر بخش هاست . حقیقت این است در جامعه ما در بازار اشفته فرهنگ، دستگاه های متعدد و موازی زیادی دخیل هستند اما در مقام پاسخگویی نسبت به کم کاری ها و رخنه های فرهنگی که ارزش های جامعه را هدف گرفته اند طبق معمول توپ را به میدان رقبای خود می اندازند و کسی جوابگو نیست و علی القاعده بازنده این متهم سازی ها،خود فرهنگ است از این رو معتقدم همیشه فرهنگ مغفول ترین و فراموش شده ترین بخش جامعه مان بوده است اتفاقا به واسطه همین ساده انگاری و بی توجهی ،راه نفوذ و دستبرد بیگانگان فرهنگ و عرصه فرهنگی بوده است .

متاسفانه خیلی از ماها هنوز باور نکرده ایم که تاریخ مصرف پارادایم جنگ فیزیکی بسر امده و جای خود را به پاراردایم جنگ نرم داده است و بازیگران و ابزار اصلی این کارزار بزرگ رسانه ها(ماهواره و شبکه های مجازی اینترنتی و ..) و تولیدات آنها هستند در کشور ما هنوز مهندسی فرهنگی به باور عمومی تبدیل نشده است اتفاقا چون مدیریت فرهنگی مان علمی نیست و اساسا چنین اعتقادی هم نداریم هرکسی خود را صاحب نظر عرصه فرهنگی می داند و در این عرصه نظرات کارشناسی می دهدکه اتفاقا خود این ناشی از بی فرهنگی است لذا نتیجه ای جز این نمی توان انتظار داشت به همین دلیل معتقدم مدیریت فرهنگی ما دیمی است از ناکارامدترین مدیران برای سکانداری عرصه گسترده و حساس فرهنگ استفاده می کنیم در نتیجه همین اهمال و بی توجهی به فرهنگ است که فرهنگ در قربانگاه بازی های سیاسی و حزب بازی و جناح بازی قربانی می شود بدون اینکه به عواقب قربانی شدنفرهنگ بیندیشیم.تردید ندارم کسانی که کتاب برخورد تمدن ساموئل هانتینگتون متفکر امریکایی را مطالعه کرده اند با نویسنده این سطور هم عقیده خواهند بود که پیش بینی های او در خصوص جابجای جنگ های آینده از حوزه نظامی به حوزه فرهنگ تحقق پیدا کرده است ظهور داعش و طالبانیسم و سلفیسم و ... همه و همه زاییده همین تفکر یک بعدی و منحط است، اندیشمندان اتاق فکر وزارت خارجه امریکا بخوبی از این تز هانتیگتون برای نابودی تمدن ها و فرهنگ های بزرگ تاریخی خاصه اسلام عزیز بهره برداری می کنند (مفهوم جنگ نرم ژوزف نای متفکر امریکایی) انها از محمل فرهنگ وتولیدات آن در قالب فیلم ها و سریال ها ،اینترنت و ماهواره و انواع تولیدات صنعتی خاصه صنعت پوشاک و صنعت فشن و مد برای تخریب فرهنگ جهان اسلام طرح هایی دارند و نقشه هایی طراحی کرده اند که تاحدود زیادی هم موفق بوده اند پیدا کردن نماد و نمودهای این استراتژهای فرهنگی آنها کار چندان سختی نیست کافی است نگاهی به کوچه و خیابان های دور و اطراف خودمان بیندازیم رفتارها ، حرکات و پوشاک ادم های خودی موید این نکته خواهد بود .

صنعت مد و فشن یکی از صنایع پردرامد در کشورهای صنعتی بویژه امریکاست و حجم قابل توجهی از تولید ناخالص ملی این کشورها را صنعت پوشاک و مد لباس تشکیل می دهد طراحان مد و فشن افرادی هستند زبده و متخصص و البته اموزش دیده که در راستای تامین دینامیزم و عامل پویایی سرمایه داری که همان جستجوی سود بیشتر است بیش از هر چیزی از ابزار های فرهنگی بهره می برند انها با طرح نیازهای کاذب بین مردم کشورهای دیگر به این مهم دست می یابند با یک مهندسی و برنامه ریزی دقیق فرهنگی در خدمت نظام سرمایه داری این مهم میسر می شود و هنرمهندسی فرهنگی به منزله جاده صاف کن در خدمت موفقیت اقتصادی و سیاسی آنها عمل کرده است.

بنابراین بواسطه صنعت رسانه و از طریق آن صنعت تبلیغ ( Advertising) توانسته اند به بازار بسیار بزرگ با گردش مالی خیره کننده و با حجمی بیش از درامد سرانه 100 کشور جهان به سود و درامد هنگفت دست یابند،متخصصین و کارگزاران این صنعت با طراحی مدهای لباس (مانتو و تی شرت و ...) برای مصرف کننده ایرانی جنبه هایی از فرهنگ را وارد فرهنگ این سرزمین می کنند که تجزیه و تحلیل آنها مقال دیگری می طلبد اما در حد اشاره ای مختصر به چند نکته در این زمینه اکتفا می کنیم.

طراحی لباس های بدن نما ،لباس های مرد زن نما همچنین لباس های زن مردنما ، مانتوهای چاک دار و کوتاه ، رواج ساپورت های زننده، سبک های ارایش زنانه و مردانه، لوازم ارایش مردانه و... تنها نمونه کوچکی در این مورد است متاسفانه هنوز صدا و سیمای ما بی توجه به اثار مخرب برخی از تبلیغات راه را برای ورود این عناصر و مهمان ناخوانده فراهم می کند بدون اینکه به عواقب این کار بیندیشد باز به یک نمونه در این مورداشاره می کنیم در رسانه ملی ما صابون داو( Dove)تبلیغ می شود که معنا و مفهوم بسیار زشت و زننده ای دارد که از ذکر معنای آن اخلاقا معذوریم .سوداوری تبلیغات تلویزیونی نباید به نابودی فرهنگ ملی و دینی تمام شود هزینه چنین اهمال و بی توجهی را لزوما فرهنگ نباید بپردازد !!!

رواج گسترده لباس های نامتعارف با طرح ها ،نقش ها و نوشته های غیر اخلاقی اتفاق دیگری است که بیشتر دل هر فرهنگ دوستی را به درد می اورد. امروزه درکوچه و خیابان شاهد فروش و عرضه پوشاکی هستیم که منقوش و مزین به الفاظ و واژگان شنیع و مستهجن هستند. ترویج دانسته یا نادانسته این قبیل پوشاک همراه با نوشته ها و طرح های مورد اشاره بسیار نگران کننده است برای ارائه مصادیق ملموس ناگزیریم به چند مورد مشخص و عینی دیگری در این زمینه اشاره کنیم : استفاده از عبارات خلاصه شده.Reavenبه معنی اوجلذت جنسی بر روی تی شرت دخترانه ، kiss meبه معنای مرا ببوس، COOL CATبه معنای متجاوز جنسی ، DANCE ME به معنای با من برقص، و یا عباراتی که مبلغ گروه های موسیقی و منحرفند مانند W-AS-Pیک گروه موسیقی از سبک هوی متال به معنی ما همجنس باز هستیم، HAPPY GAYLENARبه معنی مرد همجنس باز، CHI CUT بی خیال خونسردباش بر روی تی شرت مردانه به همراه تصویر یک جوان بی موی غربیکه بر روی تی شرت پسرانه دیده می‌شود، RAPوHEAVYMETALLنام گروه های مبتذل و سبک موسیقی جاز غرب که طرفدارانش عقاید پوچ و بسیار ضد اخلاقی دارندو نمادهای آن بر روی کلاه، کمربند و تی شرت دیده می‌شودو... مجموعا باعقایدوحشیانهوضد اخلاقی و ضد دینی شیطان پرستی هستند مجددا یاداوری می کنیم که موارد فوق تنهانمونه کوچکی هستند که اشاره به همه آنها از حوصله این نوشتار خارج است .

در زبان بدنی و علم زبان اشیا اعتقاد بر این است که فرم لباس ،طرح و رنگ آن گویای شخصیت افراد بوده و استفاده از هر پوشاک و لباسی بیانگر هویت مصرف کننده است در نتیجه ناموزونی فرهنگی و ارزشی پوشاک هویت شخص استفاده کننده را زیر سوال می برد بنابراین توجه به معانی ، طرح و نقشه روی لباس برای دختران و پسران امروز جامعه مان که مادران و پدران فردای این سرزمین هستند مهم بوده و برای دستگاه های فرهنگی بسیار حیاتی و مهم می نماید ماهیت جامعه ما یک ماهیت اخلاق محور و دینی است لذا میل به تنوع و سلیقه خواهی نباید به قیمت تهدید وجدان عمومی و اخلاقیات جامعه تمام شود.

با وجود این، نمی توان بعضی واقعیت های تلخ را نادیده انگاشت مثلاما هنوز نتوانسته ایم متناسب با تغییرات جهانی در فرم یا شکل لباس و پوشاک ایرانی متناسب با فرهنگ دینی و ملی تغییرات سالمی ایجاد کنیم تاکید می کنم تغییرات سالم و متناسب با فضای روانی و مقتضیات سنی مصرف کنندگان . همچنین نتوانسته ایم مبادی و دروازه های ورودی و قاچاق این پوشاک نامناسبرا کنترل کنیم. هنوز صنعت پوشاک در کشورمان صنعتی نشده و بشکل تخصص اکادمیک تعریف نشده است هنرستان های فنی و حرفه ای ما ، دانشگاه های ما بویژه دانشگاه های جامع علمی و کاربردی در این زمینه تعلل کرده اند و از قافله عقب مانده اند باید برای جوانان متناسب با حال و هوای روحی و سنی شان لباس های در خور شان هویت دینی و ملی شان طراحی شودباید برای ایرانی لباس ایرانی متناسب با فرهنگ ایرانی تدبیر و عرضه شود اما بشرط حفظ زیبایی درونی و بیرونی نه به بهای نابودی یکی به نفع دیگری.

کلام آخر اینکه تخریب و فرسایش فرهنگی با اشاعه فرهنگی و بده بستان فرهنگی شروع می شود اما به جهت درایت و قصد مندی طرف مقابل و سادگی و فقدان دید انتقادی در مصرف کننده ایرانی همیشه ما بازنده ایم البته صادقانه بگویم نباید بی اطلاعی مصرف کنندگان و خانواده ها را نادیده گرفتمتاسفانه در این زمینه کار فرهنگی مانند اموزش و اطلاع رسانی درستی انجام نشده است به هر حال در مراودات فرهنگی بویژه در سیاست های رسانه ای تلاش بر این است تغییر از ظاهر شروع و به تغییر درون منتهی شود در واقع وقتی مصداق از کوزه همان تراود که در اوست تحقق یافت و درون با بیرون همرنگ شد راهبری افراد دست خودشان نخواهد بود و اتفاقی می افتد که نباید بیفتد. کوتاهی در این زمینه می تواند گردونه هدایت و راهبری فرهنگ ما را به دست کسانی بدهد که در موضع برتری نسبت به ما قرار دارند و نیازهای مصرف کننده ما را بهتر از ما و زودتر از ما تشخیص می دهند و برای آن طرح و نقشه می ریزند.فعال سازی دستگاه های نظارتی در امر تولید و عرضه پوشاک همراه با پیوست فرهنگی در معماری و طراحی لباس همچنین اتخاذ رویکرد علمی در مدیریت پوشاک بعنوان یک عنصر هویت بخش فرهنگی همراه با اطلاع رسانی ، آموزش خانواده ها،نوجوانان و جوانان بعنوان راهکار راهبردی پیشنهاد می شود.

با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از پایگاه خبری ارس تبار، تاریخ انتشار: سه شنبه 2 شهریور 1395، کد خبر: 22868، www.arastabar.ir

اخبار مرتبط
نام:
ایمیل:
* نظر:
* :
آخرین اخبار
پربازدیدترین
پربحث ترین
پرطرفدارترین