شعار سال: مهدی علیپور؛ در سال‌های گذشته بسیاری از مسوولان این شعار را مطرح کرده‌اند که باید در ایران حمایت از تولید به عنوان یک اولویت مهم در دستور کار قرار گیرد، اما نگاهی به وضعیت سیاست‌های اجرایی در سال‌های گذشته نشان می‌دهد که نه تنها این شعار‌ها به عرصه عمل نرسیده که حتی شرایط بدتر نیز شده است. برای آنکه مشخص شود تولید در ایران چه قدر به‌صرفه است، باید نگاهی به وضعیت اقتصادی کشور و واقعیت‌های موجود داشت. در ایران فعالیت در بازار‌هایی مانند طلا، ارز و مسکن هیچ محدودیتی ندارد و افراد می‌توانند بدون هیچ سقفی پول‌های خود را به این عرصه وارد کنند و پس از مدتی کوتاه با سودی سرشار از این بازار‌ها خارج شوند. در این مسیر نه تنها محدودیتی وجود ندارد که حتی خبری از مالیات، رصد حساب‌های بانکی و سایر اهرم‌های نظارتی نیز نیست. این در حالی است که نه تنها در کشور‌های توسعه‌یافته که حتی در کشور‌های منطقه نیز چنین اتفاقی عملا غیرممکن است.

 

ثبات قیمتی

در ابتدا ورود به این بازار‌ها در کشور‌های مختلف با توجه به ثبات قیمتی عملا سرمایه‌گذاری سودآوری به شمار نمی‌رود. یعنی اگر فردی یک واحد مسکونی بخرد و پس از چند سال قصد فروش آن را داشته باشد، نه تنها سودی نامعقول به دست نمی‌آورد که حتی با توجه به سیاست‌های مالیاتی، اساسا خرید و فروش به قصد سفته‌بازی و دلالی هیچ جایی در بدنه اقتصادی این کشور‌ها ندارد. از سوی دیگر با توجه به نظارتی که دولت‌ها بر حساب‌های بانکی افراد و درآمدهایشان دارند، هر زمانی که درآمد فرد از مبلغ اعلام شده در سامانه مالیاتی بالاتر رود، فرد یا باید توضیحاتی قانع‌کننده برای افزایش درآمد خود داشته باشد یا دولت جریمه‌ای بسیاری سنگین برای او وضع خواهد کرد. از سوی دیگر، وقتی دولت‌ها برای فعالیت‌های تولیدی، تخفیف‌ها و تسهیلات مالیاتی و اقتصادی قابل توجه تعریف کرده‌اند. یعنی اگر فردی قصد داشته باشد در محیط اقتصادی خود به سمت تولید یک محصول حرکت کند، می‌تواند از تسهیلات ارزان قیمت و تخفیف‌های مالیاتی قابل توجه بهره‌مند شود. در ایران، اما این روند برعکس است. یعنی در شرایطی که فعالیت‌های سفته بازی و جابه‌جایی پول در بازار‌های مختلف تحت نظارت جدی قرار ندارد و افراد بدون نیاز به پرداخت مالیات می‌توانند در مدتی کوتاه ثروت خود را چند برابر کنند، فشار بر تولید بسیار بالاست. یک تولیدکننده از همان گام نخست موظف است مالیات، تامین اجتماعی، اقساط و سود تسهیلات بانکی و بسیاری از دیگر هزینه‌های جاری را پرداخت کند و در صورت نپرداختن هر یک از آن‌ها جریمه خواهد شد. در چنین بستری است که باید پرسید وقتی شعار حمایت از تولید مطرح می‌شود دقیقا منظور کدام حمایت است؟ زیرا آنچه که در تمام سال‌های گذشته رخ داده نه‌تن‌ها در مسیر افزایش تولید نبوده که در عمل تنها به دشوار شدن شرایط و فرار سرمایه‌گذاران منجر شده است.


شعار سال، با اندکی تلخیص واضافات برگرفته از روزنامه تعادل، تاریخ انتشار: ۴ آذر ۱۳۹۹، کدخبر: ۱۷۳۳۵۰.taadolnewspaper.ir