شعار سال: درست در همان روزی که رئیس کمیته ملی المپیک اعلام کرد ورزش ایران از کسب کرسیهای تاثیرگذار بین المللی ناکام مانده، تیم فوتبال پرسپولیس در فینال لیگ قهرمانان آسیا مغلوب تیم کرهای شد و بعد از پایان این مسابقه بعضیها به جای سهل انگاریهای خودی، ضدیت AFC را عامل نایب قهرمانی تیم ایرانی عنوان کردند! چند ساعت بعد نیز یکی از کارشناسان حوزه ورزش به خوبی پاسخ این ادعاها را داد و اعلام کرد اگر AFC با ایران مشکل دارد چرا ما نامزد میزبانی جام ملتهای آسیا (البته نمایشی) هستیم؟
به دنبال مقصر گشتن در زمان شکست، در ورزش ما نهادینه شده و تاکنون هیچ آسیب شناسی صورت نگرفته که چرا ورزش کشور به شکل فاجعه باری از تاثیرگذاری و نفوذ بین المللی دور مانده و در مواقع حساس نمیتواند حق تیم یا ورزشکار خودی را بگیرد؟
کرسیهای بی تاثیر در اختیار ایرانیها
رضا صالحی امیری رئیس کمیته ملی درباره مشکلات ورزش ایران در کسب کرسیهای بین المللی گفت: در عرصه دیپلماسی خیلیها صحبت میکنند، اما از دانش آن برخوردار نیستند. نخستین مسئله رابطه سیاسی است که در کسب کرسی تاثیر میگذارد وعامل دوم قدرت اقتصادی. چین، کره، ژاپن که امکانات و ظرفیتهای بیشتری دارند امکان کسب کرسی بیشتری هم دارند. اگر قرار است یک دهه دیگر دارای ۵۰ کرسی تاثیرگذار باشیم از همین حالا باید برنامهریزی کنیم. نکته دیگر توجه به قدرت دیپلماسی و چانه زنی است. اینکه در تهران بنشینیم و منتظر کرسی باشیم به هدف نمیرسیم.
رئیس کمیته ملی المپیک با بیان اینکه بیشتر کرسیهای ایران در مجامع مختلف ورزشی تاثیرگذار نیستند؛ اظهار کرد: از ۱۲ کرسی خارجی که وقتی کسب میکنیم شماها تعریف میکنید، اما فقط یکی از آن خوب است که آن هم عضویت رئیس کمیته در هیات اجرایی است و مابقی عمدتا مربوط به کمیسیون هاست که بعضا ۴ سال یکبار هم تشکیل نمیشوند.۹۰ درصد کرسیهای بین المللی ما اثر گذار نیستند و بسیاری از آنها هیچ تاثیری در ارتقای جایگاه ورزش ایران ندارند.
حدود ۳۲۰ کرسی بین المللی در قالب وزارت ورزش، کمیته ملی المپیک و پارالمپیک در اختیار ورزش ایران قرار دارد، اما متاسفانه هیچ یک از آنها منصب مهمی به شمار نمیآیند.
مهمترین پستهای بین المللی ورزش ایران
محمدرضا پولادگر در تکواندو، محمدرضا داورزنی در والیبال، محمد درخشان در جودو، علی مرادی در وزنه برداری، احمد دنیا مالی در قایقرانی، رسول خادم درکشتی، مسعود سلیمانی در اسکواش، مهدی تاج در فوتبال، حمزه ایلخانی در چوگان از جمله مسئولانی هستند که در گذشته و حال کرسیهایی را در اختیار داشته یا دارند، اما هیچ یک از آنها نتوانستنه اند با استفاده از این پستها سودی را به رشته مورد نظر برسانند و آن طور که از شواهد پیداشت غیر از منافع شخصی هیچ عایدی نداشته است.
البته باید تاکید کرد که پستها هیچ کدام آن اندازه قدرتمند نبوده اند که مسئولان توانایی بهره وری مناسب از آن را داشته باشند و آنها نیز به استفاده فردی از آن اکتفا کرده اند. رسول خادم نیز که عضویت هیات رئیسه اتحادیه جهانی کشتی را در اختیار داشت بعد از ماجرای استعفا از ریاست فدراسیون آن هم برای ایران از دست رفت.
مصطفی هاشمی طبا یکی از پستهای مهم ورزش ایران را در دهههای اخیر برعهده داشت و عضو کمیته بین المللی المپیک بود، اما به خاطر عدم حمایت داخلی آن را از دست داد. موضوعی که خودش هم بارها به آن اشاره کرده و در مصاحبهای نیز گفت: قبلا یک کرسی IOC را در اختیار داشتیم، اما متاسفانه خودزنی کردیم. الان هم برای تصاحب کرسی و حضور در IOC باید فعال باشیم که اینگونه نیستیم و هیچ فعالیتی برای تصاحب کرسی نداریم.
چگونه به کرسی بین المللی برسیم؟ایران حتی در رشتههایی که صاحب قدرت جهانی است هم کرسی ندارد و برای مثال بارها دیده شده که در کاراته ایران نتوانسته نفوذی در میان تصمیم گیرندگان فدراسیون جهانی داشته باشد. تغییرات متعدد مدیریتی و عدم کمکهای مالی به فدراسیونهای جهانی یا IOC از جمله مواردی است که باعث شده تا نتوانیم به مناصب مهم مدیریتی برسیم. در زمان شیوع گسترده ویروس کرونا کشورهایی نظیر مصر کمکهای میلیون دلاری به نهادها یا فدراسیونها انجام دادند و طبیعی است که در ادامه بتوانند نفوذ بیشتری هم داشته باشند.
اگر کمیته بین المللی المپیک را مورد بررسی قرار دهیم به این نتیجه میرسیم که عملا هیچ سودی برای این کمیته نداریم که توقع نفوذ در تصمیم گیری را داشته باشیم. پس کاملا طبیعی است که سایر در کسب کرسی یا تاثیرگذاری جلوتر از ایران باشد.
یکی دیگر از مسائلی که میتوان به آن اشاره کرد عدم میزبانی ایران در یک رویدادی ورزشی مهم است. این مسئله نه تنها به مسابقات بلکه به میزبانی جلسات یا کلاسهای مربیگری سطح بالا هم ارتباط دارد. زمانی که ایران توانایی برگزاری هیچ یک از این رویدادهای مربوط به جهان ورزش یا حتی در ارتباط با قاره خودش را هم ندارد قاعدتا نمیتواند در تصمیم گیریهای کلان تاثیر داشته باشد. ایران حتی سالی یک بار هم نتوانسته در یک تورنمنت معتبر میزبان باشد و این یک امتیاز منفی محسوب میشود.
قطر که به شایستگی و بدون نقص در دوران کرونا رقابتهای لیگ قهرمانان آسیا را برگزار میکند قطعا شرایط یکسانی با ایران ندارد و طبیعی به نظر میرسد که تصمیمهای AFC منافع آنها را بیش از ایران در نظر بگیرد. پس بهتر است به جای استفاده از الفاظی مثل "ای اف سیرک" از طریق دیپلماسی قدرتمان را افزایش بدهیم.
در بحث اسپانسرینگ هم ورزش ایران مشکل عمدهای دارد. کشورهای ژاپن و کره جنوبی خودشان صاحب برندهای معروفی در جهان هستند و دیگر کشورها نظیر قطر و امارات هم منابع مالی خوبی دارند که باعث میشود فدراسیونهای جهانی به خاطر کسب درآمد بالا همراه آنها باشند. میزبانی ژاپن در جام جهانی والیبال یا جام باشگاههای جهان یکی از این موارد است.
اگر کمیته بین المللی المپیک را مورد بررسی قرار دهیم به این نتیجه میرسیم که عملا هیچ سودی برای این کمیته نداریم که توقع نفوذ در تصمیم گیری را داشته باشیم. پس کاملا طبیعی است که سایر در کسب کرسی یا تاثیرگذاری جلوتر از ایران باشد
کنایههای نظیر "دلارهای نفتی" یا "لابی سعودی ها" که سال هاست در ورزش ما و توسط بسیاری از افراد رسانهای یا حتی کارشناسان و مسئولان گفته میشود به این شکل نیست که آنها فقط با یک ارتباط ساده توانایی نفوذ در AFC یا هر فدراسیون و نهاد بین المللی دیگر را پیدا کرده باشند. آنها در یک پروسه مشخص با هزینه فراوان و البته در وهله نخست مدیریت درست و آینده نگرانه به این جایگاه دست پیدا کرده اند و عدم حضور مدیران ایران در میان تاثیرگذاران غیر از ناتوانایی داخلی علت دیگری ندارد.
خود محوری و کرسیهای از دست رفتهاتفاقی که برای هاشمی طبا رخ داد بارها در سطوح مختلف تکرار شده و بسیاری کرسیهای ولو نازل به دلیل دخالت خودیها از بین رفته است که نمونه آن لجبازی علی مرادی و رضا زاده بود که هرکدام در تلاش برای زمین زدن دیگری بودند. زمانی که شخصی در رشته خاص موفق به کسب کرسی بین المللی میشود دیگر عوامل آن حوزه به جای حمایت از او، تلاش میکنند او این پست را هم از دست بدهد.
حتی این موضوع از سوی IOC و بعضی دیگر از فدراسیونهای جهانی به مسئولان ایرانی اعلام شده که بسیاری از داخل تلاش میکنند کرسیهای بین المللی ایران از بین برود یا حتی اتفاقاتی ناخوشایندی برای ورزش ایران رخ دهد. بعید به نظر میرسد کشورهای همان طور که هاشمی طبا اعلام کرده خودزنی کنند و شرایطی را ایجاد کنند که یک پست ملی از دست برود.

این در حالی است که تاکنون نسبت به این جریانات داخلی هیچ برخوردی صورت نگرفته و وزارت یا کمیته راه حلی برای تحرکات نادرست داخلی که خلاف مصالح کشور صورت میگیرد، اتخاذ نکرده اند.
با توجه به اینکه تعداد نفرات واجد شرایط برای حضور در کرسیهای مهم محدود هستند باید شناسایی این افراد به درستی صورت بگیرد و حمایتهای سیاسی و مالی از آنها انجام شود. نمیتوان صرف اینکه یک شخص در مجامع شناخته شده است از او توقع داشت به تنهایی و بدون هزینه به جایگاه مهمی در فدراسیونهای جهانی یا IOC برسد. با این حال، اما تاکنون هیچ برنامه ریزی و راهبردی برای رسیدن به کرسیهای بین المللی مهم اتخاذ نشده است. کسی برای ما فرش قرمز پهن نمیکند و با شرایط فعلی میز مدیریت را نمیدهد بلکه باید از مسیر درست برای به دست آوردن آن تلاش و از بهانه جویی پرهیز کرد.
شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرآنلاین، تاریخ انتشار: ۱دی۱۳۹۹، کد خبر: khabaronline.ir، ۱۴۶۸۰۲۳